Ni kakatakgalhiw taʼakglhuwit amakgapitsin
Ni kakatakgalhiw taʼakglhuwit amakgapitsin
«Kaliskujwi wantu akgstitum lakimpi niti naliʼakglhuwatnan wantu tlawayaw.» (ROM. 14:19, HUA XASASTI TALACCAXLAN, TXS, 1999)
1, 2. ¿Tuku xlakata lu tlan latalalinkgo chu kgalhikgo tapaxuwan xtatayananin Jehová?
KKAKILHTAMAKU ni tlan latalalin. Ni latalalinkgo, nipara tiku watiya país wilakgolh, tiku watiya tachuwin kgalhikgo, xlakata xtakanajlakan, política chu la linkgo xlatamatkan kamapitsi. ¡Ni xtachuna la xkachikin Jehová! Lu tlan latalalinkgo chu anan tapaxuwan maski tanu tanu «xalanin xlikatlanka katuxawat, chu ni tipalit xtachuwinkan» (Apo. 7:9).
2 Pero wi tiku kamakgtaya xlakata tlan nalatalalin. ¿Tuku xlakata xkachikin Jehová tlan latalalin? Xapulana nema tlakg xlakaskinka wa “pi tlan talalinkgo Dios”, xlakata kanajlanikgonit Jesús chu kalilakgmaxtukanit xkgalhni (Rom. 5:1; Efe. 1:7). Xlipulaktiy, xlakata liwana skujnanikgo Jehová, makglhtinankgo espíritu santo, chu uma tlawa pi nakgalhikgo lakwan tayat chu pulaktum wa ni putsakgo taʼakglhuwit (Gál. 5:22). Chu xlipulaktutu, wa pi «ni xala katuxawat [o kakilhtamaku]» tapakgsikgo (Juan 15:19). Ni makgtanukgo kpolítica chu ni makgtlawakgo guerra, país niku lamakgolh o alakatanu, xlakata “xespadajkan litlawakgonit arado” (Isa. 2:4).
3. ¿Tuku tlawayaw xlakata tlan katalalinaw amakgapitsin chu tuku naʼakxilhaw kʼuma artículo?
3 Pero xlakata tlan latalalinaw nikaj kinkamakgtayayan ni nakatlawaniyaw tuku nitlan amakgapitsin. Na kinkamakgtayayan, nakapaxkiyaw maski tanu tanu xcolorkan chu tanu la kamakgastakkanit (Juan 15:17). Uma kinkamakgtayayan xlakata «ntu ntlan nkatlawanikgo[ya]w xlipaks amakgapitsin, na tlakg xaliwaka wa nti makxtum [...]wanitaw ktakanajla» (Gál. 6:10). Wilaw kʼakgtum paraíso xaʼespiritual nema lu xlakaskinka kiliʼakxilhatkan chu kuentajkilitlawatkan. Wa xlakata lu xlakaskinka naʼakxilhaw la tlan nalakkaxtlawayaw akxni naʼanan taʼakglhuwit.
Akxni chatum tala wani tuku nitlan achatum
4. ¿Tuku kilitlawatkan akxni nitlan tuku waniw chatum tala?
4 Santiago tsokgwililh: «Paks akgchakgxtayayaw mpala tu ni tlan ntlawayaw, chi lapi wi nti ni kilhpatanuy, ni ukxni wan wa ntu ni xliwanat, [...] tlan [...] chixku» (Sant. 3:2). Wa xlakata min kilhtamaku katakgalhiyaw taʼakglhuwit kinatalankan (Fili. 4:2, 3). Pero ¿tlan nalakkaxtlawayaw uma taʼakglhuwit chu chuntiya tlan nalatalalinaw kcongregación? Tlan chuna natlawayaw. Biblia kinkawaniyan tuku kilitlawatkan akxni akxilhaw pi nitlan tuku waniw chatum tala (kalikgalhtawakga Mateo 5:23, 24).
5. ¿La limasiyayaw pi tlan talalimputunaw amakgapitsin akxni chatum tala nitlan tuku kinkawaniyan?
5 Chu ¿tuku natlawayaw akxni chatum tala nitlan tuku kinkatlawanin? ¿Nalakpuwanaw pi wa lakgchan nakinkaskiniyan natapatiyaw? Ni. Kalakapastakwi pi xaxlikana tapaxkit «ni kuenta tlaway tuku tlawanikan» (1 Cor. 13:5, NM). Akxni ni lu lanka tuku kinkatlawanikanan, tlakg tlan ni kuenta nakatlawaniyaw chu natapatinanaw (kalikgalhtawakga Colosenses 3:13). Akxni chuna natlawayaw, tlan nakatalalinaw amakgapitsin chu akinin tlakg tlan namakgkatsiyaw. ¡Wa xlakata Biblia kinkawaniyan «lilakgatit natasiya napatsankgayaw akxni wi tuku nitlan nakinkatlawanikanan»! (Pro. 19:11.)
6. ¿Tuku kilitlawatkan komo makgkatsiyaw pi nila tapatiyaw chatum tala?
6 ¿Chu komo nila tapatiyaw tuku nitlan kinkatlawanin? ¿Pi tlakg tlan nakawaniyaw amakgapitsin? Nitlan chuna natlawayaw xlakata tlakg naʼanan taʼakglhuwit kcongregación. Mateo 18:15 kinkawaniyan pi ni nasitsiyaw akxni nalakkaxtlawayaw kintaʼakglhuwitkan: «Lapi wa mintala, xlakgalhi[nalh], kalakgpi, kaj xman wix, chu xla, kastakyawa, lakimpi nakatsiy mpi ni tlan [tuku tlawanit], na wa mpalapi xkgaxmatnin, pus tlajanita mintala». Xlikana pi versículos nema alistalh wilakgolh lichuwinankgo akgtum lanka talakgalhin. Pero versículo 15 wi akgtum tastakyaw nema tlan nakinkamakgtayayan nalakkaxtlawayaw taʼakglhuwit: talakaskin pulana xakstu natachuwinanaw tiku nitlan tuku kinkatlawanin, namaxkiyaw kakni chu nalakkaxtlawaputunaw taʼakglhuwit. *
7. ¿Tuku xlakata lu xlakaskinka lakapala nalakkaxtlawayaw taʼakglhuwit?
7 Apóstol Pablo tsokgli: «Maski nasitsiyatit, wampi ni tililakgalhinanatit; ni natsankgay nchichini lantla nkgalhiyatitku mintasitsinkan. Na ni timaxkiyatit nkilhtamaku mpala nakatokglhan akskgawini» (Efe. 4:26, 27). Chu Jesús mastalh uma tastakyaw: «Lakapalaj tunkan katalakkaxla nti malakgsiyuyan» (Mat. 5:25). Uma akgtiy textos lichuwinan pi lu xlakaskinka lakapala nalakkaxtlawayaw taʼakglhuwit xlakata ni tlakg lanka nawan. Nikxni kamastaw talakaskin pi kaj xlakata tlanka kinkamakgkatsikanan, lakgkatsaninanaw o lhuwa tuku kgalhiputunaw natlawa pi ni lakapala nalakkaxtlawayaw taʼakglhuwit (Sant. 4:1-6).
Akxni lhuwa tiku makgtanumakgolh
8, 9. 1) ¿Tuku taʼakglhuwit kgalhikgolh kstalaninanin Cristo xalak Roma? 2) ¿Tuku tastakyaw mastalh Pablo?
8 Pero makgapitsi taʼakglhuwit nema anan kcongregación lhuwa tiku na makgtanumakgolh. Chuna kaʼakgspulalh makgapitsi natalan xalak Roma kxapulana siglo, makgapitsi judíos chu makgapitsi ni judíos xwankgonit. Max tsukulh uma taʼakglhuwit xlakata xwilakgolh tiku nitu xkaliʼakxilhkgo tiku «ninaj tliwakga wi xtakanajlakan» chu nitlan xkalichuwinankgo xlakata tuku xtlawakgo kxlatamatkan chu ni xlimakgtanutkan amakgapitsin. ¿Tuku tastakyaw kamaxkilh Pablo? (Rom. 14:1-6.)
9 Apóstol putum kamaxkilh tastakyaw. Tiku xkatsikgo pi nialh xlakaskinka xwanit nakgalhakgaxmatkan xLimapakgsin Moisés, kawanilh pi ni tlakg lanka xkamakgkatsika nixawa tiku nina liwana xkatsikgo chu lixkajni xʼakxilhkgo makgapitsi liwat nema Limapakgsin xwan pi ni nawakan (Rom. 14:2, 10). Komo nitu xkaliʼakxilhkgolh natalan max xtlawakgolh pi kxlajwanalh xtakanajlakan. «Ni wa xpalakata miliwat ntilimalakgsputuya wantu ntlawanit Dios. [...] Xatlan mpi nitu nawaya liway, chu ni nawaya vino, chu lhuwa nitu nawaya wantu mpala xliʼakgchakgxli mintala.» (Rom. 14:14, 15, 20, 21.) Nachuna kstalanina Cristo tiku ni chuna xkgalhikgo xtalakapastaknikan la amakgapitsin kawanilh pi ni xkalichuwinankgolh amakgapitsin (Rom. 14:13). Pulanaja xkamaxkinita uma tastakyaw: «Kkaliwaniyan nchatunu wixin, ni tlakg tlanka nalakapastakatit nkaj mimpalakatakan mpala nalakatsalayatit [...] wa lantla nchuna xlilat nkalakapastaktit mimpalakatakan» (Rom. 12:3). Chu na kawanilh: «Kaliskujwi wantu akgstitum lakimpi niti naliʼakglhuwatnan wantu tlawayaw, chu chuna tlan nalimakgtayalenaw kintakanjlakan» (Rom. 14:19, TXS, 1999).
10. Xtachuna la natalan xalak Roma, ¿tuku kilitlawatkan xlakata nalakkaxtlawayaw kintaʼakglhuwitkan?
10 ¿Tuku tlawakgolh kstalaninanin Cristo akxni Pablo kastakyawalh? Kgaxmatnikgolh chu lakgpalikgolh xtayatkan. La uku kstalaninanin Cristo nachuna xlitlawatkan akxni latakgalhikgo taʼakglhuwit. Xliʼakxilhatkan tastakyaw xalak Biblia nema tlan nakamakgtaya chu xatapaxuwan namakgantaxtikgo chu ni tlanka nakamakgkatsikan. Xlikana, xlakata “niti nalamakgasitsi” talakaskin pi xchatiykan nalakgpalikgo xtalakapastaknikan chuna la tlawakgolh natalan xalak Roma (Mar. 9:50).
Akxni makgtayanankgo lakgkgolotsin
11. ¿Tuku xlitlawatkan lakgkgolotsin akxni chatum tala wani pi takgalhi taʼakglhuwit achatum tala?
11 Kalilakpuwaw pi chatum tala lakgan kgolotsin xalak congregación xlakata nawani taʼakglhuwit nema takgalhi chatum xalak xfamilia o kcongregación. ¿Tuku natlawa kgolotsin? Pulana liwana nakgaxmatni, xlakata katsi tuku wan uma tastakyaw: «Katiwa tiku ni kgaxmata la tasaskin [...] tiku nitu kgalhi [...] na natasaskin chu ni nakgalhtikan» (Pro. 21:13). Pero kuenta xlitlawat ni tunkun natataya tiku tlawanika tuku nitlan, xlakata atanu Proverbio wan: «Xapulana tiku wan tuku lalh tasiya pi xlikana tuku wan, asta akxni chin achatum chu wan pi ni xlikana» (Pro. 18:17, Nueva Biblia al Día). Akxni kgolotsin kgaxmatnita tuku wanika, nakgalhskin komo tachuwinalha tiku takgalhi taʼakglhuwit. Nachuna limasiyani tuku wan xTachuwin Dios pi xlitlawat xlakata nalakkaxtlawa xtaʼakglhuwit.
12. ¿Tukuya liʼakxilhtit limasiya pi nitlan nalakkaxtlawayaw akgtum taʼakglhuwit akxni nina kgaxmatnitaw tuku nawan achatum?
12 Xlikana, lu nitlan komo wi tiku natatayaya chu nina kgaxmata tuku nawan achatum. Chuna limasiya akgtutu liʼakxilhtit nema tatsokgtawilanit kBiblia. Xapulana wa Potifar, tiku kanajlanilh xpuskat akxni wanilh pi José xlikgamanamputun. Sitsinilh José chu tlawalh pi katamaknuka kpulachin maski nitu xtlawanit (Gén. 39:19, 20). Xliʼakgtiy wa mapakgsina David. Akxni Zibá wa pi xmalana Mefibóset, xkamakgtayama xtalamakgasitsin David, ni akxilhli komo xlikana. Kaj watiya wanilh: «¡Kaʼakxilhti! Mila putum tuku kgalhi Mefibósét» (2 Sam. 16:4; 19:25-27). Xlipulaktutu wa Artajerjes, mapakgsina xalak Persia. Makgtum makatsinika pi judíos xkaxtlawamakgolh patsaps xalak Jerusalén xlakata xʼamakgolh lakatakikgo. Ni xlikana tuku xwanikgonit, pero mapakgsina kanajlalh chu mapakgsinalh pi nialh kskujka. Wa xlakata nialh kaxtlawaka xtemplo Dios (Esd. 4:11-13, 23, 24). Uma tuku lalh wi tuku lu xlakaskinka kamasiyani lakgkgolotsin xalak congregación: akxni nalakkaxtlawakgo akgtum taʼakglhuwit, liwana xlilakputsanatkan chu chuna la wa apóstol Pablo, ni nalaksakpaxkinankgo (kalikgalhtawakga 1 Timoteo 5:21).
13, 14. 1) ¿Tuku kililakapastakatkan akxni chatiy natalan kgalhikgo taʼakglhuwit? 2) ¿Tukuya tamakgtay kgalhikgo lakgkgolotsin xlakata nalakkaxtlawakgo taʼakglhuwit?
13 ¿Pero kaj talakaskin nakakgaxmatnikan xchatiykan xlakata natalakkaxtlawa taʼakglhuwit? Ni. Wi atanu tuku na talakaskin. Biblia wan pi «wa lapi wi nti mpuwan mpi katsiy [...], na ni naj mpala katsiy wa lantla lu wa xlilat» (1 Cor. 8:2). Max nina liwana katsikgo la lakatsukulh taʼakglhuwit o tuku xtitaxtumakgolh. Akxni lakgkgolotsin lakkaxtlawakgo akgtum taʼakglhuwit, kuenta xlitlawatkan xlakata ni natlawakgo tuku amakgapitsin lakaskinkgo, kaj xlakata akgtum taʼakgsanin o tuku kgaxmatkgolh. Xlilakapastakatkan pi Jesucristo, Juez nema Dios wilinit, xaʼakgstitum tuku tlawa chuna la xtalichuwinanit: «Ni katiputsananinalh kaj xlakata tuku akxilha, chu ni [...] kaj xlakata tuku kgaxmatnit» (Isa. 11:3, 4). Nachuna, Jesús putum kilhtamaku masta talakaskin pi napulalin xʼespíritu Jehová, chu nachuna xlitlawatkan lakgkgolotsin.
14 Wa xlakata lu xlakaskinka pi akxni nalakkaxtlawakgo taʼakglhuwit, naskinikgo Jehová xʼespíritu chu putsakgo kBiblia chu likgalhtawakga nema tlawakgonit «skujni xalipaw chu xaskgalala» xlakata nakapulalin (Mat. 24:45, NM).
Tuku tlakg xlakaskinka nixawa ni nakgalhiyaw taʼakglhuwit
15. ¿Tuku nalikatsiyaw pi talakaskin nakawaniyaw lakgkgolotsin akxni chatum tala tlawanit akgtum lanka talakgalhin?
15 Xlikana pi akinin kstalaninanin Cristo tlan katalalimputunaw amakgapitsin. Maski chuna Biblia kinkawaniyan: «Liskgalala xalatalhman pulana xaʼakgstitum chu ni taʼakglhuwi» (Sant. 3:17). Chuna la akxilhaw Jehová tlakg xlakaskinka akxilha tuku xaʼakgstitum, uma wamputun lakatitum nalinaw kilatamatkan chu kintakanajlakan nixawa ni natakgalhiyaw taʼakglhuwit amakgapitsin. Wa xlakata komo katsiyaw pi chatum tala tlawanit akgtum lanka talakgalhin, kiliwanitkan nakawani lakgkgolotsin xalak congregación (1 Cor. 6:9, 10; Sant. 5:14-16). Komo ni nakawani, akinin kiliwanitkan lakgkgolotsin. Lu nitlan xwa komo ni nakawaniyaw, xlakata ni takgalhiputunaw taʼakglhuwit tiku lakgalhinalh. Komo chuna xtlawaw, xkitaxtulh pi tatayamaw tuku nitlan tlawama (Lev. 5:1; kalikgalhtawakga Proverbios 29:24).
16. ¿Tuku kinkamasiyaniyan tuku wan Biblia xlakata Jehú chu mapakgsina Jehoram?
16 Tuku tlawalh Jehú, limasiya pi lu xlakaskinka namakgantaxtiyaw xlimapakgsin Jehová nixawa ni nakatakgalhiyaw taʼakglhuwit amakgapitsin. Jehová malakgachalh Jehú xlakata xmalakgaxokgelh xfamilia mapakgsina Acab. Akxni nixatlan mapakgsina Jehoram, xkgawasa Acab chu Jezabel, lilh xputlaw xlakata nalakgapaxtokga, wanilh: «¿Anan taʼakglhuwit Jehú?». Jehú lakatanks kgalhtilh: «Anan taʼakglhuwit xlakata xtalakgxtumit nema ni xlitatlawat chu taskuwan nema mintse tlawama» (2 Rey. 9:22). Lakapala Jehú maxtulh xflecha chu lakgxtokgonilh xnaku o xʼanima. ¿Tuku kamasiyani uma lakgkgolotsin xalak congregación? Akxni wi tiku lakgalhinan chu ni makgxtakga nitlan xtayat, ni mastakgo talakaskin chuntiya natlawa tuku nitlan kaj xlakata ni takgalhiputunkgo taʼakglhuwit. Xlimaxtutkan xlakata congregación chuntiyaku tlan natalalin Dios (1 Cor. 5:1, 2, 11-13).
17. ¿La makgtayananaw xlakata congregación xatapaxuwan natawila?
17 Lu tlan pi makgapitsi taʼakglhuwit nema lakgalhinikgo natalan ni laklanka talakgalhin nema natalakaskin pi lakgkgolotsin nalakkaxtlawakgo. Akxni kgalhiyaw uma taʼakglhuwit, tapaxkit nema lakgalhiniyaw tlawa pi nalatapatiyaw chu nialh nalakapastakaw. Biblia kinkawaniyan: «Tiku ni kuentajtlawa talakgalhin, putsama tapaxkit, pero tiku chuntiya lichuwinan tuku lalh tlawa pi nialh nalatalalinkgo tiku tlan xlatalalinkgo» (Pro. 17:9). Komo naliskujaw xlakata nakatapatiyaw kinatalankan, lu xatapaxuwan natawila kcongregación. Chu tuku tlakg xlakaskinka, tlan natalalinaw Jehová (Mat. 6:14, 15).
Tasikulunalin akxni tlan katalalipina amakgapitsin
18, 19. ¿Tukuya tasikulunalin namakglhtinanaw komo naliskujaw xlakata ni nakatakgalhiyaw taʼakglhuwit amakgapitsin?
18 Kstalanina Cristo tiku “stalani wantu matanksanan”, namakglhtinan lhuwa tasikulunalin. Pulana, xlakata likatsi chuna la Jehová, tlan natalalin chu namakgtayanan xlakata xatapaxuwan chu tlan nalatalalinaw kcongregación. Nachuna akxni ni kgalhi taʼakglhuwit kcongregación, makgtaya xlakata nachuna natlawa akxni naʼan lichuwinan «xalakwan xalaksasti xla takaksni» (Efe. 6:15, NM). Chuna «putum tlan nakalikatsini» akxni nitlan tuku natlawanikan (2 Tim. 2:24).
19 Na naʼakxilha akxni nakgantaxtu uma tuku Dios natlawa: «Nalakastakwanankgoy ninin wanti xalakwan chu wanti ni xalakwan» (Hech. 24:15). Akxni nakgantaxtu unu kKatiyatni, nalakastakwanankgo lhuwa millones latamanin, tanu tanu niku xalanin, tanu la kamakgastakkanit chu tanu tanu kilhtamaku latamakgolh, tiku aku nikgolh chu tiku makgasa «asta kxkilhtsukut katuxawat» o Katiyatni nikgonit (Luc. 11:50, 51). Xlakata ama kilhtamaku nakamasiyaniyaw tlan natalalinkgo amakgapitsin, ¡lu xlakaskinka pi akinin chuna natlawayaw la uku!
[Notas nema wilakgo kpágina]
^ párr. 6 La Atalaya 15 xla octubre kata 1999, páginas 17 asta 22, lichuwinan tastakyaw xalak Biblia nema nakinkamakgtayayan nalakkaxtlawayaw akgtum lanka talakgalhin, la akxni wi tiku limawakanan taʼakgsanin chu takgalhan.
¿Tlan xkgalhtinanti?
• ¿Tuku kilitlawatkan komo nitlan tuku tlawaniw achatum?
• ¿Tuku tlawayaw xlakata ni naʼanan taʼakglhuwit akxni chatum tala nitlan tuku kinkawaniyan?
• ¿Tuku xlakata nitlan wi tiku natatayayaw akxni latakgalhikgo taʼakglhuwit natalan?
• ¿Tuku tlakg xlakaskinka nixawa ni nakatakgalhiyaw taʼakglhuwit amakgapitsin?
[Takgalhskinin]
[Epígrafe xla página 25]
Jehová kapaxki tiku tapatinankgo chu nialh lakapastakkgo tuku nitlan katlawanikan
