Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

«Xalatapulinin» kalatamaw kxalixkajni kakilhtamaku

«Xalatapulinin» kalatamaw kxalixkajni kakilhtamaku

«Xalatapulinin» kalatamaw kxalixkajni kakilhtamaku

«Paks yuma [...] tikgalhapalakgolh mpi kaj xalatapulinin [wankgolh], [...] kxokgspun tiyat.» (HEB. 11:13)

1. Chuna la wa Jesús, ¿la xlatamakgolh kstalaninanin kkakilhtamaku?

JESÚS wa xlakata xtamakgalhtawakgen: «Xlakan, katuxawat wilakgo», chu na wa: «Ni katuxawat [o kakilhtamaku] ntapakgsikgoy, lantla chu nkit, ni xala katuxawat» (Juan 17:11, 14). Uma limasiyalh la xlatamakgolh xaxlikana kstalaninanin kʼuma «katuxawat» nema Satanás xdios (2 Cor. 4:4). Xʼamakgolh latamakgo kxakalixkajni kakilhtamaku, pero ni xʼamakgolh tapakgsikgo. Uma wamputun pi xlakan kaj “tijitlawanin wanti kaj tsinu xmakgtawilakgolh unu katuxawat” (1 Ped. 2:11, Hua Xasasti Talaccaxlan, TXS, 1999).

«Nkaj xalatapulinin» latamakgolh

2, 3. ¿Tuku wamputun pi Enoc, Noé, Abrahán chu Sara «kaj xalatapulinin [wankgolh], [...] kxokgspun tiyat»?

2 Makgasa asta la uku, xlakskujnin Jehová ni likatsikgo la tiku lixkajni likatsikgo niku wilakgolh. Akxni nina xmin Munkaklat, Enoc chu Noé «ni xmakgxtakg[kgo] xaxlikana Dios» (Gén. 5:22-24; 6:9). Xchatiykan ni pekuankgolh akxni makatsininankgolh pi Dios xʼama malakgsputu ama xkakilhtamaku Satanás (kalikgalhtawakga 2 Pedro 2:5 chu Judas 14, 15). Maski lhuwa xʼanan tiku nitlan xlikatsikgo Enoc chu Noé mastakgolh talakaskin nakapulalin Jehová. Wa xlakata Biblia wan pi Enoc «xmakgapaxuwa Dios» chu Noé «ni xlilatama tuku nitlan chuna la amakgapitsi» (Heb. 11:5; Gén. 6:9).

3 Abrahán chu Sara kgalhakgaxmatkgolh Dios, makgxtakgkgolh tuku xkgalhikgo chu la lu tlan xwilakgolh kʼUr kxkachin caldeos chu makgat ankgolh atanu kachikin niku kaj xtalakxilhtilhakgo (Gén. 11:27, 28; 12:1). Pablo tsokgli: «Xpalakata xtakanajla, Abraham, wa lantla ntitasanilh tilakgachixkuwinalh nataxtuy, naʼan ntani xmakglhtinalh ntiyat ntu xlilakgchanat; titaxtulh, [...] ni xkatsiy ntani xʼama. Kaj xtakanajla ntilitawi ktiyat ntu [tiwanika namaxkikan] xtachuna nkaj tanuj ktiyat, na kaj akgstilhakgat xyawanit xchik [...] Isaac, chu Jacobo nti na makxtum xtakgalhikgoy ntu watiya ntamalaknun» (Heb. 11:8, 9). Pablo na wan: «Paks yuma, [xlakskujni Dios] xkanajlakgo asta tinikgolh, maski ni xʼamakgamakglhtinankgoy ntamalaknun, wampi kaj xlimakgat ntiliukxilhkgolh, na lipaxuwakgolh mpi nakgalhikgoy, na mpi kaj xalatapulinin [wankgolh], [...] kxokgspun tiyat» (Heb. 11:13).

Israelitas kamaxkika tastakyaw

4. ¿Tukuya tastakyaw kamaxkika israelitas akxni nina xtanukgo kkachikin nema kamaxkika?

4 Titaxtulh kilhtamaku, xkamanan Abrahán lhuwa wankgolh chu lanka kachikin litaxtukgolh, nema limapakuwika Israel, chu xkgalhikgo xlimapakgsinkan chu xtiyatkan (Gén. 48:4; Deu. 6:1). Pero, putum kilhtamaku xlakapastakkgolh pi wa Jehová xMalana xwanit ama kachikin (Lev. 25:23). Wa xlakata, tlan nawanaw pi kaj xmakgwilakgolh chu xlikgalhakgaxmatatkan xlimapakgsin Jehová. Na xlakapastakkgolh pi «ni kaj kaxtilanchu lilatama chixku»; chu putum tuku tlan xkgalhikgo wa Jehová xkamaxkinit (Deu. 8:1-3). Akxni nina xtanukgoyacha ama kachikin, kawanika: «Akxni Jehová miDios natamaknuyachan ktiyat nema kawanilh Abrahán, Isaac chu Jacob nakamaxki, laklanka kachikinin nema lu stlan tasiyakgo chu lakglikgatit nema ni wix tlawa, chu chiki nema xatakgatsin tuku lu laktlan xkgalhiya, chu pozos nema wix ni puwaxti, uvas chu olivos nema ni wix chanti, chu akxni wayanitata nawan chu nialh natsinksa, kuenta katlawa, chuntiya nalakapastaka Jehová» (Deu. 6:10-12).

5. ¿Tuku xlakata Jehová kalakgmakgalh israelitas, chu tukuya kachikin laksakli?

5 Ni kaj akglakgwa tuku kawanika. Kilhtamaku akxni xlama Nehemías, makgapitsi levitas lu limaxanankgolh akxni lakapastakkgolh tuku tlawakgolh israelitas akxni tanukgocha kTiyat nema xKawanikanit Nakamaxkikan. Akxni xkgalhikgoya lakstlan xchikkan, lhuwa liwat chu vino, «tsukukgolh wayankgo chu asta akxni nialh tsinkskgolh chu kgonkgolh». Chu nialh kgalhakgaxmatkgolh Dios asta makgnikgolh xpalakachuwinanin tiku xkamalakgachani xlakata xmakgxtakgolh tuku nitlan xtlawamakgolh. Wa xlakata, Jehová tlawalh pi tiku ni xkaʼakxilhputunkgo xkatlajakgolh (kalikgalhtawakga Nehemías 9:25-27; Ose. 13:6-9). Xtitaxtunita lhuwa kata, akxni xtapakgsinikgo Roma, judíos ni kanajlanikgolh Mesías nema xwankanit pi namin chu asta makgnikgolh. Jehová kalakgmakgalh chu laksakli atanu kachikin: Israel xaʼespiritual (Mat. 21:43; Hech. 7:51, 52; Gál. 6:16).

«Ni xala katuxawat wixin»

6, 7. 1) ¿Tuku kinkamasiyaniyan tuku wa Jesús xlakata la xlatamakgolh kkakilhtamaku kstalaninanin? 2) ¿Tukuya tastakyaw limasiya pi xaxlikana kstalaninanin Cristo ni xtapakgsinikgolh xkakilhtamaku Satanás?

6 Chuna la akxilhwi kxapulana párrafo, Jesucristo, xʼAkgxakga congregación, liwana kawanilh kstalaninanin pi ni xʼamakgolh tapakgsinikgo kkakilhtamaku, uma wamputun xalixkajni xkakilhtamaku Satanás. Akxni atsinu xtsankga namakgnikan kawanilh kstalaninanin: «Lapi xala katuxawat kawa wixin, wa nti xala katuxawat xpaxkilh wa ntu xla; wampi kumu ni xala katuxawat wixin, xpalakata mpi kit kkalaksakni niʼalh natatapakgsiyatit nkatuxawat, wa cha nkalixkajniyan nti xala katuxawat» (Juan 15:19).

7 Akxni xtalhuwitilhakgolh kstalaninanin Cristo, ¿nachuna xlatamakgolh la xala kakilhtamaku chu na anta xtapakgsikgolh? Ni. Maski tanu tanu niku xlatamakgolh, nichuna xlinkgolh xlatamatkan la tiku xalak xkakilhtamaku Satanás. Akxni max xtitaxtunita puxamakaw kata akxni xninita Jesús, apóstol Pedro katsokgnanilh kstalaninanin Cristo tiku xwilakgolh klakalhuwa kachikinin kRoma: «Tapaxkinin, kkaskiniyan litlan, xtachuna [...] nti nkaj xalatapulinin, mpi ni natamastaniyatit xtatlawaputu mintiyatliwakan, wa ntu ntalatlaway [milatamatkan]. Wantu lakatitum nalatapayatit kxlakgstipankan xakgmakgat chixkuwin» (1 Ped. 1:1; 2:11, 12).

8. ¿Tuku wa chatum historiador xlakata la xlinkgo xlatamatkan kstalaninanin Cristo kkakilhtamaku?

8 Chatum historiador wan pi xapulana kstalaninanin Cristo latamakgolh la «nkaj xalatapulinin» kxlakgstipankan romanos: «Lu takatsi pi [...] kxapulana akgtutu siglos akxni lakatsukukgolh kstalaninanin Cristo lhuwa xkaputsastalanikan [...] ni xkamakgxtakgkan chu makglhuwa lu lixkajni xkalikatsinikan [...]. Katuwa tuku xkalimawakakan. Xlakata ni xmakgtlawakgo tuku xla ni xaxlikana takanajla, xkawanikan pi ni xkanajlanikgo Dios. Xlakata ni xmakgtlawakgo lhuwa tuku xtlawakgo latamanin —la akxni xtlawakan paskua xla ni xaxlikana takanajla, na xtlawakan talakgxtumit xalimaxana nema kstalaninanin Cristo ni xlitlawatkan xwanit— wa xlakata xkamamaxanikan chu xwankan pi ni xakxilhputunkgo latamanin» (Historia del cristianismo, xla Kenneth Scott Latourette).

Ni maklakaskinaw putum tuku anan kkakilhtamaku

9. ¿La limasiyayaw kstalaninanin Cristo pi ni xlikana “ni kaʼakxilhputunaw latamanin”?

9 ¿La akxilhaw «yuma nitlan [ka]kilhtamaku»? (Gál. 1:4.) Chuna la xʼakxilhkgo xapulana kstalaninanin Cristo. Wa xlakata, min kilhtamaku kinkalimawakakanan tuku ni xaxlikana chu ni kinkapaxkikanan. Pero ni xlikana pi “ni kaʼakxilhputunaw latamanin”. Wata kapaxkiyaw, chu anaw kʼakgatunu chiki xlakata nakaliniyaw «yuma xatlan tamakatsinin xla [x]tapakgsin» Dios (Mat. 22:39; 24:14). Tlawayaw uma taskujut xlakata liwana katsiyaw pi Tamapakgsin nema Jehová makamaxkilh Cristo nialh makgas namasputu putum mapakgsinanin kkakilhtamaku, chu nalimin xasasti kakilhtamaku niku natatlawa tuku xaʼakgstitum (Dan. 2:44; 2 Ped. 3:13).

10, 11. 1) ¿Tuku xlakata wanaw pi ni putum maklakaskinaw kakilhtamaku? 2) ¿La limasiyakgo kstalaninanin Cristo pi skgalalh wilakgolh chu ni putum limaklakaskinkgo kakilhtamaku?

10 Uma kakilhtamaku nialh makgas namasputukan. ¡Lu talakatsuwinita xlisputni! Wa xlakata, liwana katsiyaw pi nitlan liwana natakaxtawilaputunaw kʼuma kakilhtamaku. Lakapastakaw uma tuku wa Pablo: «Wa yuma kkaliwaniyan natalanin, mpi wa nkilhtamaku nkaj atsinu wi. Wa nchiyu [...] wa nti ntamawanankgoy, xtachuna kawankgolh wanti ni kgalhikgoy [...]. Wa nti mpala tu maklakaskinkgoy wa ntu xala katuxawat, xtachuna kawankgolh [la] wa nti ni lhuwa maklakaskimputunkgoy. Xampi wantu stlan ntasiyuy xala yunu nkatuxawat, kaj titaxtuma» (1 Cor. 7:29-31). ¿La limaklakaskinaw kakilhtamaku kstalaninanin Cristo xala uku? Akxni maklakaskinaw tuku anan. Akgtum liʼakxilhtit, la tuku xalaksasti taxtutilhama, la teléfono o Internet, xlakata tlan xlikalanka kKatiyatni namakatsininanaw tuku masiya Biblia ktanu tanu tachuwin. Nachuna kaj tsinu maklakaskinaw, xlakata tlan natamawayaw chu nakgalhiyaw tuku maklakaskinaw. Pero, ni putum maklakaskinaw tuku xla kakilhtamaku, kuenta tlawayaw ni lhuwa tuku nakgalhiputunaw (kalikgalhtawakga 1 Timoteo 6:9, 10).

11 Kskujni Dios tiku skgalalh wi ni putum maklakaskin kakilhtamaku xlakata ni putsa lhuwa nakgalhtawakga. Lhuwa lakpuwankgo pi lu xlakaskinka lhuwa nakgalhtawakgakan xlakata nakalakgapaskan chu nakgalhikgo tumin. Pero, akinin xtachuna la kaj makgwilaw chu atanu tuku putsamaw natlawayaw. Ni “nalakpuwanaw nakgalhiputunaw tuku lhuwa xtapalh” (Rom. 12:16, NM; Jer. 45:5). Akinin kstalaninanin Cristo, kgalhakgaxmataw uma xtastakyaw: «Lu wa kuintaj katlawatit ni tiʼakgtsankgayatit, chu nalakgatiyatit nakgalhiputunatit lu wa lhuwa tumin; xampi yama xaxlikana lipaxuw xlatamat chatum, ni anta [takilhti] wantu xlilhuwa xtumin» (Luc. 12:15TXS, 1999). Komo kajku kgawasa wix, kalakkaxwili la tlakg naskujnaniya Dios. Kaj ni lhuwa kakgalhtawakga, kajwatiya tuku namakgtayayan xlakata tlan nakgalhiya tuku tlakg xlakaskinka. Tlakg xlakaskinka wa kakatsini la tlan naskujnaniya Jehová «xlipaks minaku nalipaxkiya Dios mimPuchina, chu xlipaks [milatamat], chu xlipaks militliwakga, chu xlipaks mintalakapastakna» (Luc. 10:27). Chuna tlan «lhuwa tuku xtapalh nakgalhiya xlakatin Dios» (Luc. 12:21, NM; kalikgalhtawakga  Mateo 6:19-21).

Ni kakinkamakgalipuwan taʼakglhuwit nema kgalhiyaw kkilatamatkan

12, 13. ¿La ni chuna latamakgo la xalak kakilhtamaku, kstalaninanin Cristo tiku makgantaxtikgo tuku wan Mateo 6:31-33?

12 Xlakskujnin Jehová tanu la akxilhkgo tuku kgalhiputunkan ni xtachuna la xalak kakilhtamaku, xlakata kgalhakgaxmatkgo xtastakyaw Jesús: «Ni kalilakgaputsatit chu kawantit: “¿Tuku nawayaw?” o “¿tuku nalikgotnanaw?” o “¿tuku nalilhakgananaw?”. Xlakata wa uma tuku lu putsakgo latamanin. Pero minTlatkan xalak kʼakgapun katsi pi putum uma maklakaskinatit. Pulana kaputsatit xTamapakgsin Dios, chu xtalakaskin» (Mat. 6:31-33NM). Lhuwa akinin akxilhnitawa pi Jehová kinkamaxkiyan tuku lakaskinaw.

13 «Akxni tiku paxuwa maski ni lhuwa tuku kgalhi, lu lhuwa xtapalh akxilha takanajla» (1 Tim. 6:6, La Biblia Latinoamérica, 1975). La uku lhuwa nichuna lakpuwankgo. Akgtum liʼakxilhtit, lhuwa tiku kajku lakgkgawasan tamakgaxtokgkgo putum kgalhiputunkgo akxni tamakgaxtokgkgo: akgtum chiki nema putum nakgalhi tuku tamaklakaskin, xatlan putlaw chu xasasti aparatos nema aku taxtutilhama. Pero kstalaninanin Cristo tiku katsikgo pi kaj makgwilakgolh kkakilhtamaku ni chuna lakpuwankgo, ni tamawakgo putum tuku lakgatikgo, kajwatiya tuku makaʼakchankgo. Lhuwa natalan wi tuku limakgxtakgkgo tuku tlan xkgalhikgolh, xlakata tlakg lhuwa kilhtamaku nalichuwinankgo xTamapakgsin Dios. Amakgapitsin skujnikgo Jehová la precursores, betelitas, superintendentes viajantes o misioneros. ¡Lu kapaxtikatsiniyaw xtaskujutkan natalan xlakata lhuwa tuku limakgxtakgkgo!

14. ¿Tuku kinkamasiyaniyan parábola xla chanana?

14 Akxni Jesús lichuwinalh parábola xla chanana wa pi tiku «litakgatsankgakgoy katuwa wantu kaj xala katuxawat, lantla nakgalhikgoy lhuwa tumin» uma max nalaktlawa kintakanajlakan chu nialh naskujnaniputunaw Dios (Mat. 13:22TXS, 1999). ¿Tuku nakinkamakgtayayan ni chuna nakinkaʼakgspulayan? Nalipaxuwayaw maski ni lhuwa tuku nakgalhiyaw chu nalakpuwanaw pi kaj makgwilaw kʼuma kakilhtamaku. Akxni chuna lakpuwanaw «tlan» natawila kilakgastapukan, uma wamputun pi kaj «pulaktum tuku akxilhma». Chuna tlawayaw, akxni wa pulana wiliyaw xTamapakgsin Dios nixawa atanu (Mat. 6:22NM, nota).

«Kakilhtamaku titaxtuma»

15. ¿Tuku wa apóstol Juan nema kinkamakgtayayan la nalakpuwanaw chu tuku natlawayaw kkakilhtamaku?

15 Pulaktum tuku xlakata kstalaninanin Cristo litaxtuyaw “tijitlawanin wanti kaj tsinu makgwilaw unu katuxawat” xlakata liwana katsiyaw pi uma kakilhtamaku atsinu tsankga namalakgsputukan (1 Ped. 2:11TXS, 1999; 2 Ped. 3:7). Xlakata katsiyaw uma kinkamakgtayayan nalakkaxwiliyaw tuku maklakaskinaw chu tuku lakapastakaw natlawayaw. Apóstol Juan kastakyawalh xnatalan pi ni xpaxkikgolh tuku anan kakilhtamaku xlakata «kakilhtamaku titaxtuma chu nachuna tuku lakgati, pero tiku tlawa xtalakaskin Dios putum kilhtamaku latama» (1 Juan 2:15-17NM).

16. ¿La limasiyayaw pi xatalaksakni kachikin akinin chu ni xtachuna la kakilhtamaku?

16 Jehová, kawanilh israelitas «nakintapakgsiniyatit nixawa la makgapitsi kachikinin» pero xtalakaskin xkgalhakgaxmatnikgolh (Éxo. 19:5). Akxni chuna xtlawakgo, ni xtachuna xtasiyakgo la amakgapitsi kachikinin xlakata la xkakninanikgo Dios chu la xlinkgo xlatamatkan. La uku, Jehová na kalaksaknit akgtum kachikin xlakata naskujnikgo nema ni xtachuna la xkakilhtamaku Satanás. Putum akinin katsininitaw «namakgaxtakgaw wantu ni maxkiy nkakni Dios, chu wantu xtatlawaputu ntu xala katuxawat, wantu ntlan talakapastakna nkalilatamaw yunu nkatuxawat, chu wantu akgstitum, chu wantu nalimaxkiyaw nkakni Dios. Xlimakgwa nakgalhkgalhiyaw yama lipaxuw ntakgalhkgalhitin, wa cha ntu xlitasiyut napumin xlikakni ntlanka kiDioskan, chu na kimakgaputaxtinakan Jesucristo. Wanti ntiʼakstutamastalh [...] lakimpi nakinkalilakgmaxtuniyan xlipaks nkintalakgalhinkan, chu nalichakgakgalhikgoy ntachixkuwitat wantu xla nawankgoy, mpi xman wa natlawaputunkgoy wa ntu xatlan tatlaw» (Tito 2:11-14). Uma kachikin makgtapakgsikgo tiku naʼankgo kʼakgapun chu lhuwa millones «amakgapitsi borregos» xla Jesús nema kamakgtayakgo (Juan 10:16NM).

17. ¿Tuku xlakata tlan wanaw pi tiku naʼankgo kʼakgapun chu tiku nalatamakgo kKatiyatni ni katililipuwankgolh pi kaj makgtawilakgolh kxalixkajni kakilhtamaku?

17 «Lipaxuw ntakgalhkgalhitin» kgalhikgo xatalaksakni pi natamapakgsinankgo Cristo kʼakgapun (Apo. 5:10). Chu amakgapitsi borregos, putum kilhtamaku nalatamakgo kKatiyatni, nialh kaj titaxtumakgolh nawan kakilhtamaku niku nitlan tuku anan chu nakgalhikgo lakstlan chiki, lhuwa tuku nawakgo chu tuku nalikgotnankgo (Sal. 37:10, 11; Isa. 25:6; 65:21, 22). Ni katitlawakgolh la israelitas, putum kilhtamaku napaxtikatsinikgo Jehová «wa Dios xliputum kKatiyatni» tiku kamaxkilh umakgolh tasikulunalin (Isa. 54:5). Tiku naʼankgo kʼakgapun chu tiku nalatamakgo kKatiyatni ni katililipuwankgolh pi kaj makgtawilakgolh kxalixkajni kakilhtamaku.

¿La xkgalhtinaw?

• ¿Tuku wamputun pi la kaj xmakgwilakgolh lhuwa xlakskujnin Dios xala makgasa?

• Kxapulana siglo, ¿la xlinkgo xlatamatkan kkakilhtamaku kstalaninanin Cristo?

• ¿La maklakaskinkgo kakilhtamaku xaxlikana kstalaninanin Cristo?

• ¿Tuku xlakata nikxni katililipuwaw pi kaj makgtawilaw kʼuma xalixkajni kakilhtamaku?

[Takgalhskinin]

[Dibujo xla página 21]

Xapulana kstalaninanin Cristo ni xlilakgastanankgo niku xlatlawanikan tuku nitlan chu talakgxtumit xalimaxana