Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

Akgkaw takgalhskinin xlakata talakgxtumit. Biblia kgalhtinan

Akgkaw takgalhskinin xlakata talakgxtumit. Biblia kgalhtinan

Akgkaw takgalhskinin xlakata talakgxtumit. Biblia kgalhtinan

1 ¿La lakatsukulh xapulana talakgalhin? ¿Wa pi Adán chu Eva xlatatalakgxtumilh?

▪ Takgalhtin: Lhuwa lakpuwankgo pi tawakat tuku xkawanikanit ni nawakgo kjardín xaʼEdén wa talakgxtumit. Pero Biblia nichuna wan.

Kalilakapastakwi tsinu. Dios limapakgsilh Adán pi ni xwalh xtawakat «kiwi nema lilakgapaskan tuku xatlan chu nixatlan» akxni nina xtlawakanit Eva (Génesis 2:15-18). Uma limasiya pi ni xkilhchanima talakgxtumit, xlakata Adán xakstuku xlama. Alistalh Dios kawanilh xapulana puskat chu xapulana chixku: «Kakgalhitit mi lakkamanan chu kalhuwantit; kamatsamatit katiyatni» (Génesis 1:28). ¿La tlan xmakgantaxtikgolh tuku kawanika komo ni xtalakgxtumikgolh? Ni xapaxkina xwa Dios komo xkamakgnilh Adán chu Eva kaj xlakata kgalhakgaxmatkgolh (1 Juan 4:8).

Atanu tuku na xlakaskinka: Eva ni akxtum xtawi xchixku akxni «tsukulh tiya tawakat chu way». Chuna la wan Biblia, «alistalh na maxkilh xchixku akxni akxtum xtawi, chu xla tsukulh way» (Génesis 3:6).

Alistalh, Dios ni kakilhnilh Adán chu Eva akxni talakgxtumikgolh chu kgalhikgolh kamanan (Génesis 4:1, 2). Uma liwana limasiya pi tawakat nema xkawanikanit ni nawakgo ni wa xwanit talakgxtumit, wa xkilhchanima xtawakat kiwi.

2 ¿Wan Biblia pi nitlan natalakgxtumikan?

▪ Takgalhtin: Chuna la wan xapulana libro xalak Biblia, Dios katlawalh xapulana latamanin «xachixku chu xapuskat». Nachuna, Dios wa pi putum tuku xtlawanit «lu tlan paks tuku xtlawanit» (Génesis 1:27, 31). Titaxtulh lhuwa siglos malakpuwanilh chatum tiku tsokgli Biblia xlakata nakastakyawa tiku tamakgaxtokgkgonit: «Katapaxuwa puskat tiku tatamakgaxtokgti akxni kgawasaku xwanita [...]. Kamakgakgachin xtsikit putum kilhtamaku» (Proverbios 5:18, 19). Akxni likgalhtawakgayaw uma, ¿wan Biblia pi nitlan talakgxtumikan?

Putum tuku akxilhwi limasiya pi Dios nikaj katlawalh latamanin xlakata nakgalhikgo xkamanan, wata na katlawalh xlakata tiku tamakgaxtokgkgonit xlalimasiyanilh pi lapaxki chu xlamakgapaxuwakgolh. Talakgxtumit tlawa pi tiku tamakgaxtokgkgonit tlan nalimakgkatsikgo.

3 ¿Wan Biblia pi tlan nalatatawila chixku chu puskat maski ni tamakgaxtokgkgonit?

▪ Takgalhtin: Biblia wan pi «Dios nakamalakgaxokge wantiku tlawakgo talakgxtumit nema ni xlitatlawat» (Hebreos 13:4NM). Tachuwin xagriego nema tamatitaxti xatotonaco «wantiku tlawakgo talakgxtumit nema ni xlitatlawat» wa (pornéia) lhuwa tuku kilhchanima chu na kilhchanima putum talakgxtumit la akxni nitlan limaklakaskinkgo tuku xlichixku chu xlipuskat chatiy tiku ni tamakgaxtokgkgonit. * Wa xlakata, Dios ni lakgati pi chatum chixku chu chatum puskat akxtum nalatatawila maski alistalh natamakgaxtokgkgo.

Maski lu lalakgati, Dios lakaskin pi pulana katamakgaxtokgkgolh chu alistalh katalakgxtumikgolh. Tapaxkit wa tlakg xlakaskinka tayat nema kgalhi Dios chu kinkatlawan xlakata tlan napaxkinanaw, uma kinkamasiyaniyan pi wi tuku xlakata chuna wan, pi kaj tiku tamakgaxtokgkgonit tlan natalakgxtumikgo. Artículo nema aku mima nawan tuku xlakata.

4 ¿Masta talakaskin Dios tatawilakan chalhuwa lakpuskatin?

▪ Takgalhtin: Kaj ni makgas Dios mastalh talakaskin pi lakchixkuwin xkgalhikgolh lhuwa lakpuskatin (Génesis 4:19; 16:1-4; 29:18–30:24). Pero Dios ni malakatsukilh uma talismanin xlakata kaj chatum xpuskat maxkilh Adán.

Dios xlakkaxwilinit pi chixku kaj chatum puskat xkgalhilh, chu titaxtulh kilhtamaku liyawalh Jesús xlakata xwampa pi xlitatlawat chuna la xapulana xwanit Dios (Juan 8:28). Akxni tlawanika akgtum takgalhskinin xlakata tamakgaxtokgat Jesús wa: «Chixku, chu xawa mpuskat ntitlawakgolh [...]. Chu na waj: “Wa cha xpalakata, mpi wa nchixku nalimakgaxtakga xtlat, chu xtsi, na wa natatalakgxtumiy xpuskat, [...] akgtum liwa nawankgoy[”]» (Mateo 19:4, 5).

Alistalh Dios malakpuwanilh chatum kstalanina Cristo xlakata xtsokgli: «Chatunu nchixku kakgalhilh xpuskat, chu lakchajan, chatunu nkakgalhilh xchixkukan» (1 Corintios 7:2). Biblia na wan pi xlakata chixku tlan nalakgayawakan taskujut kcongregación talakaskin pi «xman chatum xpuskat nakgalhiy» (1 Timoteo 3:2, 12).

5 ¿Pi nitlan tiku tamakgaxtokgkgonita wi tuku namaklakaskinkgo xlakata ni nakgalhikgo skgata?

▪ Takgalhtin: Jesús chu nipara kstalaninanin kawanikgolh amakgapitsin xkgalhikgolh kamanan. Chu kBiblia niniku wan pi nitlan tiku ni kgalhiputun kskgata.

Wa xlakata, xchatiykan xlilaksakatkan komo nakgalhikgo kamanan, niku chalit chu akxni nalakaskinkgo. Komo nalaksakkgo wi tuku nalimaklakaskinkgo xlakata ni nakgalhikgo xkamanankan xakstukan xlilaksakatkan. * Niti nakalisitsini (Romanos 14:4, 10-13).

6 ¿Tuku wan Biblia xlakata tiku makgan kskgata?

▪ Takgalhtin: Dios, xasanto akxilha latamat. Asta akxni skgata nina lhuwa kilhtamaku wi kxpan xtse la chatum lataman liʼakxilha (Salmo 139:16). Wa xlakata, limapakgsinalh pi xmalakgaxokgeka tiku xtlawanilh tuku nitlan skgata nema wijku kxpan xtse. Chuna, akxni wi tiku makgan kskgata nema nina lakachin, makgnina liʼakxilha Dios (Éxodo 20:13; 21:22, 23).

Pero komo akxni lakachima skgata tasiya pi nani skgata o xatse, ¿tiku nalakgmaxtukan? Akxni chuna titaxtukgo, xatlat chu xatse nalaksakkgo tuku natlawakgo. *

7 ¿Masta talakaskin Biblia nalakxtlawakan tamakgaxtokgat?

▪ Takgalhtin: Wan pi tlan. Pero Jesús wa pi kaj pulaktum tuku xlakata tlan lakxtlawakan: «Lapi chatum chixku namakgaxtakga xpuskat, maski xla yama puskat nitu xakgatliy atanuj chixku [o ni tatalakgxtumi tiku ni tamakgaxtokga], chu yama chixku natatapuchuway tanuj puskat, xlikana pi lu wa lhuwa talakgalhin tlaway» (Mateo 19:9, Hua Xasasti Talaccaxlan, 1999).

Dios ni akxilhputun tiku akgskgawinan xlakata tlan nalakxtlawa xtamakgaxtokgat. Dios nakatalakkaxla tiku makgxtakgkgo tiku tatamakgaxtokgkgonit maski ni lanka talakgalhin tlawakgolh, chu tlakg nitlan akxni kaj tatamakgaxtokgputunkgo atanu (Malaquías 2:13-16; Marcos 10:9).

8 ¿Tlan akxilha Dios tiku tatalakgxtumi xtachixku?

▪ Takgalhtin: Biblia liwana wan pi nitlan talakgxtumit nema ni xlitatlawat, chu uma na kilhchanima tiku tatalakgxtumi xtachixku (Romanos 1:26, 27; Gálatas 5:19-21). Xlikana, liwana katsiyaw pi Dios nitlan akxilha tiku tatalakgxtumi xtachixku, pero na katsiyaw pi «lhuwa chuna mpaxkilh Dios ntachixkuwitat, wa ntilimastalh nchastum xKam, lakimpi xlipaks wa nti nkanajlaniy, ni katitsankgalh, [...] wata nakgalhiy xlatamat wa ntu xaliankgaIhin» o ni kgalhi xlisputni (Juan 3:16).

Wa xlakata, maski xaxlikana kstalaninanin Cristo nitlan akxilhkgo akxni latatalakgxtumi lakchixkuwin, tlan kalikatsinikgo putum latamanin (Mateo 7:12). Xlakata Dios wan: «Kamaxkikgotit nkakni xlipaks lakchixkuwin» wa xlakata ni kasitsiniyaw tiku tatalakgxtumikgo xtachixku (1 Pedro 2:17).

9 ¿Pi nitlan tiku tlawa talakgxtumit kteléfono, kʼsexting chu kʼInternet?

▪ Takgalhtin: Talakgxtumit kteléfono kilhchanima akxni wi tiku litachuwinan tuku ni xlilat xlakata talakgxtumit o kgaxmatkan kteléfono xlakata talakgxtumit. Tachuwin sexting kilhchanima akxni lamalakgachani kteléfono, fotos niku nitu lhakganankgonit o mensajes niku lichuwinankgo talakgxtumit. Talakgxtumit kʼInternet kilhchani putum tuku tlawa namakgkatsikgo pi talakgxtumimakgolh.

Biblia ni lichuwinan uma talismanin nema aku lakatsukulh. Pero wan pi: «Talakgxtumit nema ni xlitatlawat, chu tuku xalixkajni, o lhuwa tuku kgalhiputunkan, nipara tsinu kalichuwinantit, chuna la xlitlawat tiku kakninanikgo Dios; ni natlawayatit tuku xalimaxana, ni nawanatit nitlan tachuwin, ni lixkajni nakgalhkgamananatit, uma tuku ni xlilat» (Efesios 5:3, 4NM). Talakgxtumit kteléfono, sexting chu talakgxtumit kʼInternet tlawa pi nialh chuna naʼakxilhkan talakgxtumit la xlilat chu na tlawa pi latamanin natatalakgxtumiputunkgo atanu tiku ni tatamakgaxtokgkgonit. Ni kamakgtaya namachokgo nitlan xtalakapastaknikan wata tlawa pi kalakpuwankgolh pi tuku tlakg xlakaskinka wa napaxuwakgo.

10 ¿Tuku wan Biblia xlakata tiku wi tuku tlawa chu makgkatsi pi wi tiku tatalakgxtumima?

▪ Takgalhtin: Biblia ni lichuwinan xlakata tiku wi tuku tlawa xlakata namakgkatsi pi wi tiku tatalakgxtumima asta namakgkatsi pi talakgxtumilh. Pero Biblia kamaxki uma tastakyaw kstalaninanin Cristo: «Kamaspututit [o kamakgnitit] [...] tuku lakaskin mimaknikan xalak kkatiyatni xlakata talakgxtumit nema ni xlitatlawat, tuku xalixkajni, akxni wi tiku lu talakgxtumiputun» (Colosenses 3:5NM)

Tiku wi tuku tlawakgo chu makgkatsikgo pi wi tiku tatalakgxtumikgolh, nialh chuna akxilha talakgxtumit la xlilat chu kaj xakstu makgapaxuwakan. Biblia wan pi tiku xlikana makgxtakgputunkgo uma nitlan tayat, tlan nalitamakgtayakgo «lanka litliwakga, ni kilakan, wa ntapakgsiniy Dios» (2 Corintios 4:7; Filipenses 4:13).

[Notas nema wilakgo kpágina]

^ párr. 11 Tachuwin xagriego pornéia na kilhchanima, tiku akgskgawi xpuskat o xchixku, tiku tatalakgxtumi xtachixku, tiku tatalakgxtumi animales, xlakata ni makgantaxtimakgolh la lakkaxwilinit Dios.

^ párr. 19 Komo tlakg katsiputuna tuku wan Biblia xlakata nialh kgalhiputunkan skgata kaʼakxilhti “Preguntas de los lectores” xla La Atalaya 15 xla junio kata 1999, páginas 27 chu 28.

^ párr. 22 Krevista ¡Despertad! 22 xla mayo kata 1993, páginas 10 chu 11, tlawakgonit xtatayananin Jehová, wan komo tlan makgankan skgata akxni nina lakachin, xlakata puskat lekgamananka.