Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

Wantuku kinkamasiyaniyan xlakata “ntalulokgtat xla limapakgsin”

Wantuku kinkamasiyaniyan xlakata “ntalulokgtat xla limapakgsin”

Wantuku kinkamasiyaniyan xlakata “ntalulokgtat xla limapakgsin”

“Kgalhiyaw, ntalulokgtat, o xaxlikana xla limapakgsin.” (ROM. 2:20)

KAPUTSAW XTAKGALHTIN UMAKGOLH TAKGALHSKININ:

¿Tuku xkilhchanima tamakamastan nema xlichuwinan Limapakgsin nema maxkika Moisés?

¿La tlan nawanaw pi tamakamastan nema xtlawakgo israelitas wi tuku na xtachuna nema mastayaw la uku?

¿Tuku akxilha Jehová komo namakgamakglhtinan akgtum tamakamastan o ni?

1. ¿Tuku xlakata fuerza kilitlawatkan xlakata naʼakgatekgsaw limapakgsin nema maxkika Moisés?

XLAKATA libros nema Dios matsokgnilh Pablo, lhuwa tuku akgatekgsaw xlakata Limapakgsin nema maxkika Moisés, komo ni chuna xwa nila xʼakgatekgswi. Kalichuwinaw Hebreos. Anta apóstol kinkalitachuwinanan Jesús tiku litaxtu «xapuxku [sacerdote] wanti nakinkakgalhiniyan talakgalhaman» chu kinkawaniyan la tlan makamastalh xlatamat xlakata «nakinkapalakgaxokgoyan xpalakata kintalakgalhinkan» nema «xlipan [o putum kilhtamaku] xlakgtaxtut» kinkamaxkiyan tiku kanajlaniyaw (Heb. 2:17; 9:11, 12, Hua Xasasti Talaccaxlan, TXS, 1999). Masiya pi tabernáculo «kaj mastalekg, su xaliʼukxilhtit [...], wa cha ntu xala kʼakgapun» chu pi Cristo «xaliwaka xatlan talakkaxlan» tlawalh nixawa xla Moisés (Heb. 7:22; 8:1-5). Kxkilhtamaku Pablo, umakgolh tamakatsin lu xlakaskinka xwanit xpalakata kstalaninanin Cristo. Chu la uku chuntiya lu xlakaskinka tuku Dios tlawama xlakata naʼakgatekgsaw.

2. ¿Tuku xlakata tlakg tlan xwilakgolh kstalaninanin Cristo tiku judíos xwankgonit?

2 Carta nema kamalakgachanilh congregación xalak Roma, Pablo kawanilh makgapitsi tachuwin tiku judíos xwankgonit chu liwana xkatsikgo Limapakgsin nema maxkika Moisés. Pablo wa pi liwana xlakgapaskgo limapakgsin xla Dios chu tlan “xkgalhikgolh, ntalulokgtat xla limapakgsin” xlakata Dios chu xaʼakgstitum xtastakyaw. Amakgolh kstalaninanin Cristo tiku judíos xwankgonit xkatsikgo chu xkgalhakgaxmatkgo limapakgsin chu xkatsikgo tuku xaxlikana. Wa xlakata, chuna la israelitas tiku ni makgxtakgkgolh Dios tiku xnatlatnikan xwanit xalamakgasa, na tlan xpulalinkgolh chu xkamasiyanikgolh tiku ni judíos xwankgonit chu ni xlakgapaskgo Limapakgsin nema Jehová xmaxkinit Israel (kalikgalhtawakga Romanos 2:17-20).

XMASTALEKG XTAMAKAMASTAN CRISTO

3. ¿Tuku xlakata kinkamakgtayayan nalikgalhtawakgayaw xlakata tamakamastan nema xtlawakgo judíos?

3 Tuku xaxlikana nema lichuwinalh Pablo, la uku chuntiyaku lu xlakaskinka xlakata naʼakgatekgsaw tuku lakapastaknit Dios natlawa. Xlikana, Limapakgsin nema maxkika Israel chuntiyaku makgtayanan. Xlakata nakatsiyaw uma kaʼakxilhwi pulaktu xlakata Limapakgsin nema maxkika Moisés: niku wan xlakata la xtatlawalh tamakamastan. Naʼakxilhaw la Limapakgsin kamakgtayalh judíos tiku ni tlankajwa xwankgonit xlakata xmakgamakglhtinankgolh Cristo chu xkatsikgolh tuku xlakaskin Jehová natlawakgo. Chu na naʼakxilhaw la kinkamakgtayakgoyan umakgolh limapakgsin xlakata naʼakxilhaw la skujnanimaw Dios, xlakata tuku tlakg xlakaskinka skin Jehová ni talakgpali (Mal. 3:6).

4, 5. 1) ¿Tuku xkamalakapastaka Limapakgsin nema maxkika Moisés xlakskujnin Jehová? 2) ¿Tuku xkilhchani tamakamastan nema xmastakgo israelitas?

4 Anta kLimapakgsin, judíos makglhuwa wi tuku xkamalakapastaka pi lakgalhinanin xwankgonit. Kalichuwinaw pulaktum, akxni wi tiku kxama tuku xanin xtalakaskin xtasantujtlawalh. Akgtujun kilhtamaku kxkajwanan tiku xamalh nin, xliʼakgtutu chu xliʼakgtujun kilhtamaku xlipuxmanikan «chuchut nema xmapanu tuku xalixkajni», uma chuchut xkgalhi klhkaka tantum wakax xaspinini nema xtalhkuyunit (Núm. 19:1-13). Atanu limapakgsin nema na xtachuna wa uma: xwan pi tiku xkgalhi kskgata akglhuwa kilhtamaku kxkajwanan chu alistalh xtlawa akgtum tamakamastan xlakata nialh xtaxkajwananit xʼakxilhka chu kxapanika xtalakgalhin. Chuna xkamalakapastakakan pi latamanin xmatitaxtinikgo talakgalhin chu linin xkamanankan (Lev. 12:1-8).

5 Kxlatamatkan israelitas lhuwa tuku na xtitaxtukgo nema xtalakaskin pi xmakamastakgolh animales xlakata xkatapatika xtalakgalhinkan. Max xkatsikgo o ni xkatsikgo, umakgolh tamakamastan —nema alistalh tatlawalh ktemplo— kaj “limasiy wa ntu xʼama min” xwanit nema xkilhchanima xtamakamastan Jesús nema ni xkgalhi talakgalhin (Heb. 10:1-10).

LA XMAKGKATSIKA AKXNI XMASTAKA TAMAKAMASTAN

6, 7. 1) ¿Tukuya Limapakgsin xlakapastakkgolh israelitas akxni xmastakgolh tamakamastan chu tuku xkilhchanima? 2) ¿Tukuya takgalhskinin kilitlawatkan?

6 Akxni israelitas xmakamaxkikgo Jehová tantum animal, xtalakaskin pi ni xatatatla xwa: nitu xtsankganilh, ni lakgaxokgo xwa (Lev. 22:20-22). Nachuna akxni xmakamastakgo xtawakat kiwi o talhtsi xtalakaskin «xapulana» tawakat xwa chu «tuku tlakg tlan» nema xmakgalakgolh (Núm. 18:12, 29). Jehová ni xʼama kamakgamalhti tamakamastan nema nitlan xwanit. ¿Tuku xkilhchanima pi kajwatiya animales nema ni xtatatlakgo xmakamastakgolh? Xlakata xtamakamastan Jesús ni xkgalhilh talakgalhin chu Jehová xmakamastalh tuku tlakg tlan chu lu xpaxki akxni xkalakgmaxtulh latamanin (1 Ped. 1:18, 19).

7 Tiku lu xpaxtikatsini xtalakgalhaman Dios, xlaksaka tuku tlakg xatlan xlakata xmakamaxkilh Jehová. Xlikana pi chatunu chatunu xlilaksakat xwanit komo tuku namakamasta lu tlan o ni lu tlan xwanit. Pero xlakapastakkgolh pi, komo xmastakgolh tuku ni xatlan xlimasiyakgolh pi ni xlakaskinka xwanit o lu tuwa xmakgkatsikgo chu ni xmakgapaxuwa Jehová (kalikgalhtawakga Malaquías 1:6-8, 13). Xlakata katsiyaw uma, lu tlan xtlawaw uma takgalhskinin: «¿La ktlawa taskujut nema kmaxki Jehová? ¿Talakaskin pi liwana nakakxilha la kkakninanima Jehová chu tuku xlakata kskujnanima?».

8, 9. ¿La kinkamakgtayayan akxni lakpuwanaw la xtlawakgo israelitas akxni xmastakgo tamakamastan?

8 Xmin kilhtamaku, israelitas xmastakgo tamakamastan maski nitu xkaskinikanit. ¿Tuku xlakata? Max xlakata lu xpaxtikatsinikgo Jehová o xlakaskinkgo pi lu tlan xkaʼakxilhli. Wa xlakata ni tuwa xmakgkatsikgolh xlaksakkgolh animales nema xmakamastakgolh. ¡Xatapaxuwan xmastakgolh nema tlakg xatlan! La uku, kstalaninanin Cristo ni makamastayaw tuku xmastakgo israelitas nema xwan Limapakgsin. Pero makamastayaw kinkilhtamakujkan, kilitliwakgakan chu tuku kgalhiyaw. Apóstol Pablo wa pi «kintachuwinkan tu limaxkiyaw kakni» xlakata tuku kgalhkgalhimaw, «natlawaya[w] wantu lakwan tatlaw» chu «akxtum kalimakgtaya[yaw] akatsunin wantu [...] kgalhiya[w]» amakgapitsin, akxni chuna tlawayaw makamaxkimaw Dios tuku makgapaxuwa (Heb. 13:15, 16TXS, 1999). Chuna la tlawayaw kintaskujutkan limasiyaniyaw komo paxtikatsiniyaw tuku tlawanit kimpalakatakan chu pi paxtikatsiniyaw putum tuku kinkamaxkinitan. Chuna la akxilhaw, la skujnaniyaw Jehová chu tuku xlakata tlawayaw akxni lichuwinanaw Dios kaj kilitlawatkan xlakata paxkiyaw, chuna la xtlawakgo tiku xlikana xkakninanikgo Jehová chu xmastakgo xtamakamastankan.

9 Akxni israelitas xtlawakgo tuku nitlan, Limapakgsin nema maxkima Moisés xwan pi xmastakgolh tamakamastan, xlakata xkatapatika xtalakgalhinkan. Nachuna akxni xkaskinikan tuku xmastakgolh, ¿la xtlawakgo? ¿Akxni xmakamastakgo xlimasiyakgo pi kaj xafuerza? (Lev. 4:27, 28.) Komo xlikana tlan xtalalimputunkgo Jehová ni chuna xtlawakgolh.

10. ¿Tuku natlawayaw nema «lu tuwa» xlakata tlan natalalimparayaw Dios chu kinatalankan?

10 La uku nachuna titaxtuyaw. Min kilhtamaku max ni xlakpuwanitaw nakawaniyaw amakgapitsi tuku nitlan limakgkatsikgo o max wi tuku tlawanitaw chu nitlan limakgkatsiyaw kintalakapastaknikan. Komo xlikana liwana skujnaniputunaw Jehová natlawayaw putum tuku natalakaskin xlakata nalakkaxtlawayaw tuku nitlan wi. Max natalakaskin nawaniyaw pi xlikana lakaskinaw kakinkatapatin tiku tlawaniw tuku nitlan chu komo lanka talakgalhin, naskiniyaw xtamakgtay lakgkgolotsin xalak congregación (Mat. 5:23, 24; Sant. 5:14, 15). Chuna la akxilhaw, xlakata nalakkaxtlawayaw tuku tlawaniw amakgapitsin chu tuku makgatsankgananiyaw Dios talakaskin «natlawayaw tuku lu tuwa». Pero tlan natalalimparayaw Jehová komo naskiniyaw pi kakinkatapatin kintalakan, chuna tlan natawila kintalakapastaknikan.

11, 12. 1) ¿Tuku xtlawakgo israelitas akxni xmastakgo «tamakamastan xlakata tlakg tlan xtalalinkgolh Dios»? 2) ¿Tuku kinkamasiyaniyan «tamakamastan xlakata tlakg tlan xtalalinkgolh Dios»?

11 Limapakgsin nema maxkika Moisés na xwan pi xmastakgolh «tamakamastan xlakata tlakg tlan xtalalinkgolh Dios». Familia tiku xmasta tamakamastan xmin kilhtamaku xwakgo liwa anta kcomedores xla templo. Na xmakglhtinan tuku na wa sacerdote tiku xmasta tamakamastan chu amakgapitsi tiku na anta kskujmakgolh (Lev. 3:1, nota; 7:31, 33). Wantiku xmastakgo tamakamastan, xmastakgo xlakata tlan xtalalimputunkgolh Dios. Xkitaxtu la komo tiku xmasta tamakamastan, xfamilia, sacerdotes chu Jehová xatapaxuwan akxtum xwayankgo chu tlan xlatalalin.

12 Xkitaxtu la komo xwanikgolh Jehová xʼalh katawayan chu Jehová xʼalh, ¿wi tuku tlakg xlakaskinka nixawa uma? Chuna la takatsi, wantiku xmastakgo tamakamastan wa xmaxkiputunkgolh animal nema tlakg xatlan xlakata Jehová lu xalanka. «Tamakamastan xlakata tlakg tlan xtalalinkgolh Dios», nema xkgalhikgo ntalulokgtat xla Limapakgsin, chu uma xkilhchanima tuku tlakg xlakaskinka: pi xlakata xtamakamastan Jesús putum latamanin tlan talalinkgo Jehová. La uku, tiku xatapaxuwan makamaxkikgo Dios xlitliwakgakan chu tuku kgalhikgo lu tlan talalinkgo.

TAMAKAMASTAN NEMA NI XMAKGAMAKGLHTINAN DIOS

13, 14. ¿Tuku xlakata Jehová ni makgamakglhtinalh tamakamastan nema xmaxkiputun Saúl?

13 Chuna la akxilhnitawa, Biblia wan pi Jehová tlan xʼakxilha tamakamastan nema xtaskin kLimapakgsin nema maxkika Moisés kajwatiya komo xatapaxuwan chu wa tuku xatlan xmastakgolh. Asta lichuwinan makgapitsi tamakamastan nema ni makgamakglhtinalh. Kaʼakxilhwi pulaktiy chu naʼakxilhaw tuku xlakata Jehová ni makgamakglhtinalh.

14 Palakachuwina Samuel wanilh mapakgsina Saúl pi xchanit kilhtamaku xlakata xkamasputuka amalequitas: Putum xkamasputuka asta xʼanimaleskan. Pero akxni xkatlajakanita amalequitas, ni makgnikgolh Agag, mapakgsina xalak Amaleq. Chuna tlawalh Saúl xlakata xlakpuwan pi tlan xmakamaxkilh Jehová nema tlakg xatlan animales (1 Sam. 15:2, 3, 21). Pero ¿la makgkatsilh Dios? Lu lisitsilh xlakata Saúl ni kgalhakgaxmatnilh chu nialh lakaskilh namapakgsinan (kalikgalhtawakga 1 Samuel 15:22, 23). Lu xlakaskinka tuku kinkamasiyaniyan uma, komo ni kgalhakgaxmataw Jehová, xla ni katimakgamakglhtinalh tuku maxkiyaw.

15. ¿Tuku xlimasiyakgo israelitas xlakata xtlawamakgolh tuku nitlan kilhtamaku akxni xlama Isaías?

15 Klibro xla Isaías lichuwinan pi akxni xlama uma palakachuwina nachuna xtlawakgo, lhuwa israelitas xmastakgo xtamakamastankan pero na xtlawamakgolh talakgalhin. Chuna la nitlan xlimakgolh xlatamatkan xlimasiyamakgolh pi ni xatapaxuwan xmastakgo chu nitu xlitaxtu xtamakamastan. Wa xlakata Jehová kawanilh: «¿Tuku litaxtu maski lhuwa tuku nakimakamaxkiyatit? [...] Klilakgachanita lhuwa tamakamastan nema tlawayatit la carneros, chu xmanteka animales nema liwana kamakgastakkanit; chu xkgalhni xalakgkgawasan toros chu borregos chu machos cabríos, nitu klipaxuwama. [...] Nialh kalitantit tamakamastan xla talhtsi nema nitu xlakgasi. Inciensio... lu kxkajni». Nachuna Dios kawanilh tuku nitlan xtlawamakgolh: «Maski lhuwa oraciones natlawayatit, ni kkgaxmata; mimakankan litatsamanit kgalhni. Kakachakgakantit, nialh katlawatit talakgalhin: kamapanutit tuku nitlan tlawapatit kkilakatin, nialh katlawatit tuku nitlan» (Isa. 1:11-16).

16. ¿Tuku kilitlawatkan xlakata Dios namakgamakglhtinan tuku namaxkiyaw?

16 Jehová ni xakxilhputun xtamakamastan tiku ni xkgalhakgaxmatkgo xLimapakgsin chu ni xlimasiyakgo pi nitlan limakgkatsikgo. Pero xatapaxuwan xmakgamakglhtinan xʼoraciones chu xtamakamastan tiku xliputum xnaku o xʼanima xmakgantaxtikgo xtalakaskin Dios. Xlakata xkgalhikgo ntalulokgtat xla Limapakgsin, tiku ni xmakgxtakgkgo Dios xkatsikgo pi lakgalhinanin chu xtalakaskin pi Dios xkatapatilh (Gál. 3:19). Lu nitlan xlimakgkatsikgo xlakata xtlawakgonit tuku nitlan. Nachuna akinin nalimasiyayaw pi lakaskinaw xtamakamastan Cristo, wa nema tlan nakinkalitapatikanan putum talakgalhin. Komo paxtikatsiniyaw uma, Jehová xatapaxuwan namakgamakglhtinan putum tuku namaxkiputunaw (kalikgalhtawakga Salmo 51:17, 19).

KALIMASIYAW PI KANAJLANIYAW XTAMAKAMASTAN JESÚS

17-19. 1) ¿Tuku kilitlawatkan komo paxtikatsiniyaw Jehová xlakata makamastalh Cristo? 2) ¿Tuku naʼakxilhaw kʼatanu artículo nema aku mima?

17 Israelitas kaj akxilhkgolh “limasiy wa ntu xʼama min” pero akinin akxilhaw tuku xlikana Dios makgantaxtima (Heb. 10:1). Maski kaj limasiy xʼakxilhkgo, Limapakgsin nema xkamaxkikanit kamakgtayalh xlakata tlan talakapastakni xkgalhikgolh chu tlan xtalalinkgolh Dios. Chu xlakata nalimasiyanikgo pi xlikana xpaxtikatsinikgo, xmaxkiputunkgolh tuku tlakg tlan chu liwana xkatsikgolh pi xlakaskinkgo pi wi tiku xkalakgmaxtulh. Akinin kgalhiyaw Tatsokgni xaGriego. Katsiyaw la kinkamakgtayayan talakgmaxtut. Alistalh, xtamakamastan Jesús namasputu putum tuku nitlan kinkaliminiyan talakgalhin, chu la uku, tlawa pi tlan natawila kintalakapastaknikan kxlakatin Dios. ¡Lu tlan tamaskiwin nema Dios kinkamaxkin! (Gál. 3:13; Heb. 9:9, 14.)

18 Pero nikaj watiya talakaskin nakatsiyaw tuku wamputun talakgmaxtut xlakata nakinkamakgtayayan. Kalakapastakwi tuku wa Pablo: «Limapakgsin kinkuentajtlawanakan litaxtunit chu kinkalinan kCristo xlakata xaʼakgstitum nakinkaʼakxilhkanan xlakata takanajla» (Gál. 3:24NM). Kilikanajlanitkan pero xlitasiyat xlakata tuku tlawayaw (Sant. 2:26). Kxapulana siglo xwilakgolh lhuwa kstalaninanin Cristo tiku lu xlakgapaskgo tuku tlakg xlakaskinka xlakata Limapakgsin nema xmaxkikanit Moisés chu apóstol kawanilh pi xmakgantaxtikgolh. Akxni xmakgantaxtikgolh, xlinkgolh xlatamatkan chuna la wan Limapakgsin (kalikgalhtawakga Romanos 2:21-23).

19 Maski kstalaninanin Cristo nialh kilimakgantaxtitkan Limapakgsin nema maxkika Moisés, chuntiya kilimaxkitkan Jehová tamakamastan nema tlan akxilha. Kʼatanu artículo naʼakxilhaw la tlan chuna natlawayaw.

[Takgalhskinin]

[Tuku wan página 19]

Wantuku Jehová skin nema tlakg xlakaskinka akxilha nikxni talakgpali

[Dibujo xla página 20]

¿Tukuya animal xtimakamaxkiw Jehová?

[Dibujo xla página 21]

Jehová tlan kaʼakxilha tiku makamaxkikgo tamakamastan nema lakgati