Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

Jesucristo: takgalhskinin chu takgalhtin

Jesucristo: takgalhskinin chu takgalhtin

Jesucristo: takgalhskinin chu takgalhtin

«¿Tiku wankgo latamanin pi akit?» (LUCAS 9:18NM)

JESÚS xkatsiputun tuku xlakpuwankgo kstalaninanin, xlakata lhuwa tiku ni liwana xkatsikgo tiku xwanit. Pero ni xlilat chuna xlakpuwankgolh. Xla ni xkatamakgatlini latamanin chu ni wi tuku xlitatsekga. Nikxni chuna tlawalh wata xkatatawila lhuwa latamanin. Wa xlakata kamasiyanilh tuku xaxlikana xlakata xlakgapaskgolh (Lucas 8:1).

Tuku xwan chu tuku xtlawa wa tuku tlakg tlan lilakgapaskan Jesús. Wa xlakata lu kinkamakgtayakgoyan tuku matsokgninalh Dios kʼEvangelios: Mateo, Marcos, Lucas chu Juan. Uma tuku tatsokgtawilanit xlakata xlatamat tlan likgalhtiyaw takgalhskinin xlakata Jesús (Juan 17:17).

TAKGALHSKININ: ¿Wi tuku likatsiyaw pi xlikana latamalh?

TAKGALHTIN: Anan tuku chuna limasiya. Chalhuwa historiadores, la Josefo chu Tácito kxapulana siglo masiyakgolh pi latamalh. Tuku tlakg xlakaskinka, Evangelios lichuwinankgo fechas, kachikinin, chu atanu nema limasiyakgo pi Jesús xlikana latamalh chu ni kaj xacuento. Akgtum liʼakxilhtit, akxni Lucas tsokgli tuku kata Jesús tsukulh lichuwinan Dios, lichuwinalh kgalhatujun mapakgsinanin. Tuku lichuwinankanit pi lanit limasiya pi umakgolh lakchixkuwin xlikana latamakgolh (Lucas 3:1, 2, 23).

Lhuwa tuku limasiya pi Jesús xlikana latamalh. Chuna la wan libro Evidence for the Historical Jesus (Tuku limasiya pi xlikana latamalh Jesús), «chalhuwa tiku lakputsanankgo wankgo pi chatum tiku wanikan Jesús xla Nazaret latamalh kxapulana siglo».

TAKGALHSKININ: ¿Jesús watiya Dios?

TAKGALHTIN: Ni. Jesús nikxni lakpuwa pi xtachuna la Dios xwanit. Makglhuwa masiyalh pi xlikgalhakgaxmatat Jehová. a Wa xlakata xwani «kiDios» chu xwan «wix [mi akstu] Dios talulokgtat» (Juan 20:17; 17:3). Xchuwinan chuna la chatum skujni mapakuwi «kimalana» o «tiku pulalin taskujut» tiku xpuxku chu xlimaxkit kuenta.

Jesús na limasiyalh pi Dios ni watiya xwanit la xla. Makgtum akxni tiku ni xakxilhputunkgo ni kanajlakgolh pi xkgalhi limapakgsin, kawanilh: «KmiLimapakgsin[...] ntatsokgnit mpi lapi chatuy chixkuwin nti mastay ntalulokgtat, tlan malulokgkgoy ntu lichuwinankgoy. Kit nti nkakstumastanikan ntalulokgtat, chu na kimastaniy ntalulokgtat xaTlat nti nkimalakgachalh» (Juan 8:17, 18). Xlakata xkanajlanika, xtalakaskin pi Jesús chu Jehová ni watiya xwankgolh.

TAKGALHSKININ: ¿Jesús kaj chatum chixku tiku tlan xlikatsi?

TAKGALHTIN: Xla ni kajwatiya tlan xlikatsi. Jesús pulaklhuwa tuku makgantaxtilh xlakata xkgantaxtulh tuku Dios xlakaskin. Kaʼakxilhwi makgapitsi tuku makgantaxtilh.

«Nchastum xKam Dios.» (Juan 3:18.) Jesús xkatsi niku xminitancha. Xkatsi pi akxni nina xmin kKatiyatni akglhuwata kata xlatamanita. Xla wa: «Kʼakgapun ktaktanitanchi» (Juan 6:38). Dios pulana tlawalh Jesús, chu alistalh Jesús makgtayalh xTlat natlawakgo putum amakgapitsi. Xlakata Dios kajwatiya tlawalh Jesús, wanikan «nchastum xkam Dios» (Juan 1:3, 14; Colosenses 1:15, 16).

«Xkam nchixku.» (Mateo 8:20.) Jesús makglhuwa limaklakaskilh uma tachuwin, nema tatipuxam tatsokgtawilanit kʼEvangelios, akxni xla xlichuwinamaka. Chuna xlimasiya pi xla chatum chixku xwanit, chu ni Dios tiku xtiyanit xmakni chixku. Pero ¿la tlan xKgawasa Dios xʼama lakachin la chatum lataman? Jehová limaklakaskilh espíritu santo xlakata xmatitaxtilh xlatamat xKgawasa anta kxpan chatum tsumat judía nema xwanikan María tiku ni xtatalakgxtumit chixku. Wa xlakata Jesús lakachilh la chixku tiku ni xkgalhi talakgalhin (Mateo 1:18; Lucas 1:35; Juan 8:46).

«Makgalhtawakgana.» (Juan 13:13.) Jesús liwana masiyalh pi xminit kkatiyatni xlakata namasiya chu nalichuwinan xalakwan xalaksasti xla xTamapakgsin Dios (Mateo 4:23; Lucas 4:43). Ni lu tuwa la masiyalh tuku xTamapakgsin Dios chu la na tlawa uma Tamapakgsin kakgantaxtulh xtalakaskin Dios (Mateo 6:9, 10).

«Ntachuwin.» (Juan 1:1.) Jesús xpalakachuwinan Dios. Jehová maklakaskilh xlakata xkawanilh amakgapitsin tuku xlitlawatkan chu xlimilh xtamakatsin Dios kKatiyatni (Juan 7:16, 17).

TAKGALHSKININ: ¿Jesús wa Mesías tiku xwankanit pi xʼama min?

TAKGALHTIN: Chuna. Biblia xlichuwinankanita pi xʼama min tiku xmakgantaxtilh xtalakaskin Dios. Uma tiku xlichuwinankanit wa Mesías, o Cristo, akgtiy tachuwin nema wamputunkgo «xaTalaksakni». Chatum puskat xalak Samaria wanilh Jesús: «Kkatsiy mpi wa Mesías xliminat, wa nti litapakuwiy nCristo». ¿La kgalhtinalh Jesús? Xla tunkun wanilh: «Kitta nCristo nti ktalaxakgatliman» (Juan 4:25, 26).

Pero ¿wi tuku masiya pi wa Mesías xwanit? Wi pulaktutu nema limasiyakgo pi chuna, akxni akxtum kaʼakxilhaw, xtachuna la akgtum huella litaxtu, chu Jesús kajwatiya tiku tlan xlitaxtulh Mesías.

Xfamilia. Biblia wan pi Mesías xʼama lakachin kxfamilia Abrahán chu kxfamilia David (Génesis 22:18; Salmo 132:11, 12). Jesús xfamilia xwanit Abrahán chu David (Mateo 1:1-16; Lucas 3:23-38).

Tuku xlichuwinankanit nema xmakgantaxtilh. Tatsokgni xaHebreo lhuwa tuku lichuwinankgolh xlakata la xʼama wan xlatamat Mesías unu kKatiyatni. Jesús makgantaxtilh putum uma. ¡Asta makgapitsi nema xlichuwinankgo xlakata la xʼama lakachin chu la xʼama niy! Makgapitsi liʼakxilhtit, lichuwinanka pi xʼama lakachin kBelén (Miqueas 5:2; Lucas 2:4-11), pi Dios xʼama tamakxtuyacha kʼEgipto (Oseas 11:1; Mateo 2:15) chu pi ni xʼamaka laktukxnikan xlukut akxni xmakgnika (Salmo 34:20; Juan 19:33, 36). Jesús nila xlakgpali xlatamat xlakata xmakgantaxtilh putum tuku xlichuwinankanit xlakata Mesías. b

Tuku lichuwinalh Dios. Akxni Jesús lakachilh, Dios tlawalh pi makgapitsi ángeles xkamakatsininanikgolh xkuentajtlawananin borregos pi xlakachinit Mesías (Lucas 2:10-14). Alistalh akxni Jesús tsukulh lichuwinan Dios, Jehová makglhuwa lichuwinalh pi tlan xakxilha tuku xtlawa xKgawasa (Mateo 3:16, 17; 17:1-5). Atanu tuku na limasiyalh pi Jesús Mesías xwanit wa pi Dios maxkilh litliwakga xlakata xtlawalh lhuwa tuku nila takanajla (Hechos 10:38).

TAKGALHSKININ: ¿Tuku xlakata xtalakaskin pi xpatinalh chu xnilh?

TAKGALHTIN: Xlakata ni xkgalhi talakgalhin, Jesús ni xminini chuna namapatinikan. Na ni xminini naxtokgowakakan kkgantum kiwi, la tiku xlakatsalanit limapakgsin. Xla xkatsi tuku xʼama titaxtu chu maski chuna mastalh talakaskin lhuwa tuku nitlan xtlawanika asta xmakgnika (Mateo 20:17-19; 1 Pedro 2:21-23).

Na xlichuwinankanit pi Mesías xʼama patinan chu xʼama niy xpalakata xtalakgalhinkan latamanin (Isaías 53:5; Daniel 9:24, 26). Jesús wa pi xminit kKatiyatni «nalimastay xlatamat, nalilakgmaxtukgoy xlilhuwa ntachixkuwitat» (Mateo 20:28). Wa xlakata tiku kanajlanikgo xtamakamastan Jesús tlan kalakgmaxtukan ktalakgalhin, klinin chu tlan nalatamakgo putum kilhtamaku kKatiyatni akxni akgtum paraíso nawan (Juan 3:16; 1 Juan 4:9, 10). c

TAKGALHSKININ: ¿Tuku xlakata tlan kanajlayaw pi Jesús malakastakwanika?

TAKGALHTIN: Jesús liwana xkatsi pi xʼamaka malakastakwanikan (Mateo 16:21). Pero xla o atanu tiku tsokgkgolh Biblia ni lichuwinankgolh pi xakstu xʼama lakastakwanan. Uma nila chuna xlalh. Wata wa «Dios malakastakwanilh, xampi xla maxkilh xlitliwakga» (Hechos 2:24). Wa xlakata komo kanajlayaw pi Dios lama chu pi xla tlawalh putum tuku anan, lhuwa tuku xlakata tlan kanajlayaw pi tlan xmalakastakwanilh xKgawasa (Hebreos 3:4).

Pero ¿wi tuku limasiya pi Dios chuna tlawalh? Kaʼakxilhwi makgapitsi.

Tiku akxilhkgolh. Titaxtulh puxamatiy kata akxni xninita Jesús, apóstol Pablo tsokgli pi liwaka 500 kstalaninanin xʼakxilhkgonit la Jesús xlakastakwananit chu lhuwa xlamakgolhku (1 Corintios 15:6). Max wi tiku ni katikanajlalh tuku wan chatum o chatiy, pero nila ni katikanajlanilh 500 latamanin.

Tiku akxilhkgolh chu tlan kanajlanikan. Kajwatiya xapulana kstalaninanin Jesús wa tiku tlakg tlan xkatsikgo tuku xlanit. ¿Tuku xwankgo? Ni pekuankgolh chu lichuwinankgolh pi xMakgalhtawakgena xlakastakwananit (Hechos 2:29-32; 3:13-15). Xkanajlakgo pi lu xlakaskinka xwanit pi kstalaninanin Cristo nakanajlakgo pi Jesús xlakastakwananit (1 Corintios 15:12-19). Maski xkamakgnika, xlakan chuntiyaku xwankgo pi Jesús lakastakwanalh (Hechos 7:51-60; 12:1, 2). ¿Ni xlikana pi wix ni xmasta mi latamat kaj xlakata akgtum taʼakgsanin? Xlakan na nichuna xtitlawakgolh.

Xlakata Biblia masta xtakgalhtin umakgolh takgalhskinin, tlan katsiyaw tiku xwanit Jesús. Pero ¿xlakaskinka nakatsiyaw tuku xaxlikana? O ¿xlakaskinka tuku nakanajlayaw xlakata Jesús?

[Notas nema wilakgo kpágina]

a Biblia masiya pi Jehová xtukuwani Dios.

b Natekgsa akgtum lista nema lichuwinan tuku xʼama la nema Jesús makgantaxtilh, kpágina 200 xla libro ¿Tuku xlikana masiyay Biblia?

c Tlan nakatsiya xlakata la kinkalakgmaxtun Jesús kcapítulo 5 xla libro ¿Tuku xlikana masiyay Biblia?