Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

TUKU NAKAMAKGTAYA FAMILIAS

Tiku tamakgaxtokgpalakgo chu tuku tuwa titaxtukgo

Tiku tamakgaxtokgpalakgo chu tuku tuwa titaxtukgo

MARGARET, * CHATUM TUTSE XALAK AUSTRALIA: «Tiku xpuskat xwanit kinchixku xkawani xlaktsuman pi ni xkinkgalhakgaxmatkgolh; maski kaj xakkawanilh pi xkgalhchakgankgolh». Margaret wan pi nitlan tawi xtamakgaxtokgat xlakata tiku xpuskat xwanit xchixku xkamapitsiputun.

Familias tiku kgalhikgo tukamanan, min kilhtamaku lu tuwa makgkatsikgo: tlan nakatalalinkgo tiku xfamiliajkan litaxtu. * Akgtum liʼakxilhtit, tiku tutse o tutlat xlitachuwinatkan xtsekan xtukamanan xlakata tuku kilhtamaku nakalakgapaxiʼalhnan, xtakgalhtawakgakan chu la nakakuentajtlawakgo. * Max xfamiliaskan chu xʼamigoskan tuwa namakgkatsikgo tlan nakamakgamakglhtinankgo xasasti familia. Akxni chuna titaxtukgo familias xtastakyaw Biblia lu kamakgtaya.

XAPULANA LIʼAKXILHTIT: AKXNI NILA LATALALIN XALAKTSE

Judit xalak Namibia, lakapastaka: «Akgtum kilhtamaku, xtsekan kintukamanan kawanilh pi akit kaj xasasti xpuskat xtlatkan, chu komo xakkgalhiw kinkamanankan ni xnatalakan xwankgolh. Lu nitlan klimakgkatsilh, xlakata lu kkapaxki la komo kinkamanan».

Tiku lakputsanankgo xlakata familias wankgo pi tutse chu xatse lhuwa taʼakglhuwit wilikgo kxasasti familia. ¿Tuku tlan natatlawa?

Tlan natlawaya uma: ni lu kamalakatsali tuku natlawaya. Komo wix chixku, ni mastaya talakaskin pi tiku mimpuskat xwanit naʼakxilhkgo xkamaman, lu nitlan nakamamakgkatsiniya minkamanan. * Kalakapastakti pi na kamaxkikgolh latamat chu lu xlakaskinka akxilhkgo xtsekan (Proverbios 23:22, 25). Pero komo lu namaxkiya talakaskin namakgtanu kxasasti mifamilia, max nitlan nalimakgkatsi o asta nalisitsi tiku tamakgaxtokga. Liwana kaʼakxilhti tuku namastaya talakaskin xlakata tlan natawila mintamakgaxtokgat, pero na kamakgtaya tiku pulana xtawila.

TUKU TLAN NATLAWA XATLAT

  • Akxni natachuwinana tiku mimpuskat xwanit, kaj watiya kalichuwinantit minkamanan; ni atanu tuku nalalimakglhuwiyatit. Max tlan xatapaxuwan nakgalhskina komo tlan nawiliyatit hora xlakata nakatachuwinan xkamanan kakuwani. Uma tlakg tlan chu ni tanu tanu hora nakatachuwinan o lu katsisnita.

  • Komo wa xtsekan tawilakgolh minkamanan, kakatachuwinanti kteléfono, kakamalakgachani cartas, mensajes o correo electrónico (Deuteronomio 6:6, 7). Makgapitsin maklakaskinkgo videoconferencias. Kamaklakaskinti tuku wix nalakaskina, kakakgaxpatni minkamanan chu tuku lakaskinkgo, tuku wix tlawata kmilatamat kakamakgtayalh. Lhuwa tuku tlan natlawaya xlakata nakamakgtayaya.

TUKU TLAN NATLAWA XATUTSE

  • Ni lakapala kasitsini xtse mintukamanan chu kawani pi ni kalakgamakglhtiputuna xkamanan (1 Pedro 3:8). Kawani tuku tlawakgo xkamanan akxni katawilakgon, nitiwaniya tuku nitlan tlawakgolh (Proverbios 16:24). Kaskini tamakgtay akxni natalakaskin chu kapaxtikatsini tuku nalimakgtatayayan.

  • Ni lu kakalimasiyani pi kapaxkikgoya laktsu kamanan akxni anta wi xtsekan. Beverly, chatum tutse xalak Estados Unidos, wan: «Laktsu kamanan tse xkiwaniputankgo. Xtlatkan chu akit kkawaniw pi tlan, pero kaj kkinchikkan, pero nichuna xkiwanikgolh akxni xtawi Jane wa xtsekan, o xfamilia xtsekan. Ama kilhtamaku tlakg tlan tsukulh ktalalin Jane. Asta akxtum xaklayaw akxni kʼescuela xtatlawa obras de teatro o akxni xakanaw paxiʼalhnanaw».

Wix tlan nakamakgtayaya minkamanan maski wix lakpuwana pi nichuna

TUKU TLAN NATLAWAKGO XATSE CHU XATUTSE XLAKATA TLAN NALATALALIN

    Tlan nalikatsiya tlawa pi tlan nakatalalipina amakgapitsin

  • Komo wix xatutse, ni lixkajni kalichuwinanti xtsekan kxlakatin laktsukamanan. Lu nitlan katilimakgkatsikgolh. Nachuna nikatsiya tuku kilhtamaku nawankgo tuku wanti (Eclesiastés 10:20). Chu komo wa xtsekan nitlan lichuwinan chu wanikgon, kalakpuwanti la makgkatsikgo laktsukamanan, chu ni wa tuku wix makgkatsiya. Tlan nakawaniya la uma: «Lu nitlan xlakata kgaxmattit uma. Takgaxmata pi mintsekan lu sitsinit, lakgachunin akxni wi tiku sitsinit chuna chuwinan». Pero komo wix xatse na tlan namakgtayayan uma tastakyaw.

  • Tlan na watiya nawiliya limapakgsin chu tastakyaw nema xwi kxchik xtsekan. Pero komo nila, kakawani tuku lakaskina xtlawakgolh, pero nikxni nawana pi nitlan tuku kamasiyaninit xtsekan. Kaʼakxilhti akgtum liʼakxilhtit:

    Tutse: Rober, katlawa litlan kasakti mintoalla.

    Rober: Kxchik kintse tutsu kmakgaxtakgaw chu wa kintse saka.

    Tutse (sitsinit): Xalhkitit nalimaxtuyan.

    Uku naʼakxilhaw la tlakg tlan xkgalhti.

    Tutse (ni nasitsi): Ah, unu kchiki kinchatunukan lakatum kmawakayaw kintoallajkan.

  • Ni katlawa tuku natlawa pi nila akxtum natatawilakgo xtsekan laktsu kamanan (Mateo 7:12). Komo nila lakgpaliya hora, pulana kawani xtsekan chu alistalh nakawaniya laktsu kamanan tuku lakpuwampat nakatatlawaya.

¿TLAN XTLAWA UMA? Alimakgtum akxni naʼakxilha tiku xpuskat xwanit minchixku wa uma tuku katlawa:

  1. Kalakaʼakxilhti chu kalitsinti. Ni kajalhpani chu ni kalakasitsi.

  2. Akxni namakgachipaya kalimapakuwi xtukuwani.

  3. Komo milhuwakan kgalhchuwinampatit, na katachuwinanti.

XLIPULAKTIY LIʼAKXILHTIT: LA NAKATALALIPINA KAMANAN TIKU TLAKG LAKLANKATA

Libro Step Wars, lichuwinan tuku taʼakglhuwit tawila akxni chatum puskat o chixku tamakgaxtokgpala chu kgalhi laklankata xkamankan, lichuwinan chatum puskat, xchixku xkgalhiya laklankata xkamanan tiku lixkajni likatsinikgo, pero xchixku tatayakgo xkamanan. Wan: «¡Lu klisitsi!». Komo chuna natitaxtuya, ¿la natlawaya xlakata mintamakgaxtokgat tlan natawila?

Tlan natlawaya uma: Kakaʼakgatekgsni. Biblia wan: «Ti ni chatum kaputsalh wa lantla nkaj xakstu [tlan nakitaxtu], wampi na kaputsalh lantla ntlan [nakitaxtu] achatum» (1 Corintios 10:24). Kalakpuwanti la makgkatsikgo xkamanan min chixku. Max xkamanan minchixku nalakpuwankgo pi nialh katikapaxkikgolh xtlatkan, o max nalakpuwankgo xlakata tatamakgaxtokgti xtlatkan xtachuna lakgmakgama xfamilia nema xkgalhi xapulana. Chu max ni nakaʼakgastakyawaputun xatlat xlakata nalakpuwan pi natamakgatlikgo.

Nila namafuersajniya xlakata natalalipina: uma xaktsu xlistakat. Namafuerzaliniya chatum xlakata natalalinan nitlan kitaxtu (El Cantar de los Cantares 8:4). Liwana mililakapastakat xlakata la katalalipimputuna mintukamanan.

Ni putum tiwana tuku lakpuwana, maski lixkajni nalikatsinikgoyan (Proverbios 29:11). Chu komo lu tuwa makgkatsiya natayaniya, katlawani oración Dios chu kaskini chuna la tlawalh mapakgsina David: «Dios [Jehová], kawili makgtakgalhna nak kinkilhni xlakata ni nakwan tu ni kimininij» (Salmo 141:3).

Komo anta natawilaputunatit niku stakkgolh xkamanan minchixku, max kaks nalilakawana akxni naʼakxilha pi chuntiya lakapastakkgo xtsekan. Ni lhuwa tuku nalakgpaliya kchiki, tlakg xlakaskinka nitu nalakgpaliya niku lhtatakgo. Na tlan alakatanu napinatit tawilayatit.

¿TLAN XTLAWA UMA? Komo mintukamanan chuntiya nitlan likatsinikgoyan, kawani minchixku la makgkatsiya chu liwana kakgaxmatni tuku lakpuwan. Ni kamafuerzajlini xlakata nakakilhni. Xla xlikatsit tuku wix makgkatsiya chu wix na milikatsit tuku makgkatsi minchixku. Akxni nalaʼakgatekgsniyatit, tlan nalakkaxtlawayatit xlakata tuku titaxtupatit (2 Corintios 13:11).

Putum kakapaxki laktsukamanan xalak mifamilia

XLIPULAKTUTU LIAKXILHTIT: LA KATALALINKAN PARIENTES CHU AMIGOS

Marion chatum tutse xalak Canadá, lakapastaka: «Kinatlatni ni xlakgmakgasni wi tuku xmaskiwikgo kinkgawasa, pero kintukamanan nitu xkamaskiwikgo; wa xlakata kinchixku chu akit xakkatamawanikgoyaw, maski lakgachunin ni xakkgalhiyaw tumin».

Tlan natlawaya uma: tlakg xlakaskinka kaʼakxilhti xasasti mifamilia. Kakalimasiyani mimparientes chu mi amigos pi xasasti mifamilia lu xlakaskinka akxilha (1 Timoteo 5:8). Maski mintukamanan ni lakapala katikapaxkika, tlan nawanikgoya makgapitsi mifamilia pi ni kakalaksakpaxkikgolh. Kakawani makgapitsi mifamiliares pi komo ni tlan nakalikatsinikgo chu ni nakapaxkikgo mintukamanan, nitlan katilimakgkatsikgolh.

Nachuna kakamaxki talakaskin xnatlatni tiku minchixku xwanit chuntiya tlan natalalinkgo xnatanatni. Susan, chatum tse xalak Inglaterra, wan: «Akxni akgkutsayan papaʼ xninita kinchixku ktamakgaxtokgpa, chu xnatlatni tiku kinchixku xwanit lu tuwa makgkatsikgolh natalalinkgo tiku ktatamakgaxtokgpa. Pero tlakg tsukukgolh talalinkgo akxni wi tuku akxtum xakkatatlawayaw chu xakkawaniyaw laktsu kinkamanan pi xkatachuwinalh kteléfono chu xpaxtikatsinikgolh».

¿TLAN XTLAWA UMA? Katachuwinanti minchixku chu kawani tiku mifamilia sitsikgo tsinu, chu kaputsatit la tlan nakatalalipinatit.

Max lu tuwa namakgkatsiyatit nakatalalipinkgoyatit makgapitsi mifamiliares. Pero komo natlawaya xtastakyaw Biblia, lu tlan nakitaxtuniyan chuna la wan Proverbios 24:3: «Talakaskin liskgalala xlakata natlawaya minchik chu liwana nalakapastaka tuku natlawaya xlakata liwana natawila».

^ párr. 3 Talakgpalikgonit makgapitsin tukuwani.

^ párr. 4 Komo tlakg katsiputuna xlakata uma, kaʼakxilhti revista ¡Despertad! xla abril kata 2012, «Claves para el éxito de las familias con hijastros» nema tlawakgonit xtatayananin Jehová.

^ párr. 4 Maski unu talichuwinan puskat, tastakyaw nema wi na tlan nakamakgtaya lakchixkuwin.

^ párr. 8 Pero, komo tiku xtamakgaxtokga lu lixkajni xtayat max wi tuku militlawat xlakata tlan natawila mi familia.

KAKGALHSKINKA:

  • «¿La tlan naktalalin tiku xpuskat xwanit kinchixku?»

  • «¿La natlawayaw xlakata kimparienteskan chu kiʼamigoskan ni nakatlawani tuku nitlan kifamiliajkan komo xlakan ni akxilhmakgolh pi chuna tlawamakgolh?»