Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

¿Xkatsiyata?

¿Xkatsiyata?

Tuku xlakata xkachatukxkan tiku nitlan xlikatsikgo tiku xkaxtokgowakakan kkiwi?

Evangelio xla Juan wan pi akxni Jesús chu chatiy tiku nitlan xlikatsikgo kaxtokgowakaka kkiwi niku xkamapatinikan, judíos wanikgolh Pilato pi xkachatukxka chu akxni xnikgolh xkamaktika (Juan 19:31).

Limapakgsin nema maxkika Moisés xwan pi komo xmawakaka chatum tiku nitlan xlikatsi, «ni tantaskaka natawaka kkiwi» (Deuteronomio 21:22, 23). Tasiya pi judíos na chuna xtlawakgo la xwi limapakgsin xlakata tiku nitlan xlikatsikgo tiku xkamakgnikgo romanos. Nachuna xlakata Jesús chu chatiy lakchixkuwin, komo xkachatukxkgoka tlakg lakapala xnikgolh chu xmastalh talakaskin pi xkamaknuka o xkamujuka akxni nina tsankga xwa chichini, xlakata akxni xtsankga chichini xtsuku sábado.

Atsinu ni putum kilhtamaku tiku xʼamaka makgnikan xtantuxtokgowakakan chu xmakgaxtokgowakakan kkgantum kiwi kkatutsu, chu akxni xmaktsajkan kiwi, putum xlitsinka anta xlijaxa kclavo, uma xtlawa pi lu lhuwa xkatsanajwanalh. Xlakata kkiwi xmawakakan, xtlawa pi nila xjaxanalh, xlakata tlan xjaxanalh xtalakaskin nalitamakgtaya clavo xalakxtantun. Akxni xchatukxkan nialhtu tuku xlitamakgtaya chu ni makgas xtitaxtu xniy xlakata xjikswa o nialh liwana kskuja xkgalhni.

¿La xlitamaklakaskin lixkgontalatni akxni xtlawakan guerras makgasa?

David lixkgontalatni limakgnilh Goliat. Max David katsilh limaklakaskin lixkgontalatni akxni xkakuentajtlawa xborregos (1 Samuel 17:40-50).

Dibujo niku tasiyakgo Asirios maklakaskimakgolh xlixkgontalatnikan kxlakatin xpatsapskan Judios xlakata nakatalachipakgo

Lixkgontalatni tasiya kxpatsapskan egipcios chu asirios xala makgasa. Xlitatlawanit aktsu xuwa o lhakgat nema xlitachinit kgantiy tasiw. Tiku xmaklakaskin lixkgontalatni xwilini chiwix slipinki, nema max 5 chu 8 centímetros xlilanka, chu max 250 gramos xtsinkan. Xchipakgo xatasiw, alistalh xmakgalhwiti chu xmakgxtakga kgantum xatasiw; chiwix lu lakapala xtaxtu chu lu anta xʼan niku xmakamputunkan.

Anta kʼOriente Medio kamakxtukanit lhuwa chiwix xla lixkgontalatni nema xlimaklakaskinkan kguerras xala makgasa. Chatum soldado tiku liwana xkatsini maklakaskin tlan xmakan 160 chu 240 kilómetros por hora. Ni liwana takatsi komo lixkgontalatni chuna xlimakgat xkichan la flecha, pero tlan xmakgnilh tiku xpaxtokgli (Jueces 20:16).