Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

LICHUWINAN TUKU WI KXMAKNI REVISTA | ¿NATAWILA MAPAKGSINA TIKU XAʼAKGSTITUM?

Tlawakan tuku ni xaʼakgstitum: talakgatuminit xlikalanka kKatiyatni

Tlawakan tuku ni xaʼakgstitum: talakgatuminit xlikalanka kKatiyatni

Tlawakan tuku ni xaʼakgstitum kpumapakgsin, wankan pi akxni nitlan limaklakaskinkan limapakgsin nema kgalhikan, xlakata kaj chatum tlan nakitaxtuni. Uma taʼakglhuwit ni aku kilhtsukuma. Akgtum liʼakxilhtit, Biblia xmasta akgtum limapakgsin niku xwan pi ni natlawakan tuku ni xaʼakgstitum akxni xlakkaxtlawaka akgtum taʼakglhuwit. Uma limasiya pi lu xlakgapaskana uma talismanin max liwakaya 3,500 kata (Éxodo 23:8). Tlawakan tuku ni xaʼakgstitum ni kaj watiya kilhchani lamaxkikan tumin o atanu. Tiku wilakgolh kpumapakgsin na maklakaskinkgo tuku ni kgalhikgo talakaskin namaklakaskinkgo, kalimakgtayakgo xfamiliajkan chu xʼamigoskan, chu asta ni lakamaxanankgo akxni kgalhanankgo.

Maski kaniwa niku tlawakan tuku nitlan, niku tlakg tlawakan wa anta niku wilakgolh mapakgsinanin. Libro Barómetro Global de la Corrupción 2013, tiku tlawakgonit Transparencia Internacional, wa pi latamanin, tiku tlakg tlawakgo tuku nitlan wa mapakgsinanin, policías, tiku wilakgolh kpumapakgsin, tiku tlawakgo limapakgsin chu tiku wankgo pi kamakgantaxtika limapakgsin. Wi makgapitsi liʼakxilhtit:

  • ÁFRICA: Kata 2013, max 22,000 tiku wilakgolh kpumapakgsin kSudáfrica kalimawakaka pi xtlawakgonit tuku ni xaʼakgstitum.

  • SUDAMÉRICA: Anta kBrasil, 25 latamanin kamalakgaxokgeka kkata 2012 xlakata nitlan maklakaskinkgolh tumin xla kachikin xlakata natlajanankgo kpolítica. Na anta xmakgtanuma tiku xlichatiy xlitaxtu nema tlakg xkgalhi limapakgsin tiku xpulalin xtaskujut mapakgsina tiku aku xtaxtunit.

  • ASIA: Kata 1995, 502 latamanin nikgolh xlakata lakxlalh akgtum lanka chiki kSeúl (Corea del Sur). Tiku lakputsanankgo tekgskgolh pi tiku xtlawakgonit uma lanka chiki xkatamawakgonit mapakgsinanin xlakata xmaxkikgolh talakaskin xmaklakaskinkgolh tuku ni xalaktlan nema xlitlawakgolh lanka chiki, chu ni makgantaxtikgolh limapakgsin la tlawakan chiki.

  • EUROPA: «Anta kʼEuropa anan lhuwa tuku ni xaʼakgstitum», chuna wa Cecilia Malmström, tiku kataskuja mapakgsinanin xalak Europa. Chu lichuwinalh: «Xlakata namasputukan tuku ni xaʼakgstitum, talakaskin liwana naskujkgo tiku wilakgolh kpumapakgsin, pero tasiya pi ni anan».

¡Xlikana lu tuwa namasputukan tuku ni xaʼakgstitum! Makgalhtawakgana Susan Rose-Ackerman, tiku lakputsanani xlakata natlawakan tuku xaʼakgstitum, tsokgli pi talakaskin «natalakgpali» la skujkgo mapakgsinanin. Tasiya pi nikxni katitalakgpalilh, pero Biblia wan pi tlan natalakgpali chu nakgantaxtu.