Bikpela Tok Bilong Jisas Planti Man i Save Long En
Sapta 35
Bikpela Tok Bilong Jisas Planti Man i Save Long En
NAU Jisas i sindaun long wanpela maunten na em i mekim bikpela tok bilong em, em planti man long nau ol i save long en. Dispela maunten i stap klostu long raunwara Galili na taun Kaperneam. Long nait olgeta Jisas i bin beten long God, na bihain em i makim 12-pela disaipel i kamap ol aposel bilong em, na em i kam daun wantaim ol long wanpela stretpela hap graun long dispela maunten.
Ating skin bilong Jisas i les na em i laik slip, tasol planti manmeri tru ol i kam bung pinis. Sampela ol i bin kam long ol longwe ples, olsem long Judia na Jerusalem (100 -110 kilomita), na Tair na Saidon long hap bilong not. Ol i kam bilong harim tok bilong Jisas, na bilong em i ken oraitim sik bilong ol. Sampela i gat spirit nogut i givim hevi long ol.
Jisas i wokabaut i kam daun na ol sikman i go klostu long em bambai ol i ken putim han long em, na em i oraitim ol. Bihain Jisas i go antap liklik long maunten na em i sindaun na i kirap autim tok long ol manmeri. Olaman! Nau i no gat wanpela namel long ol em i gat bikpela sik, long wanem Jisas i oraitim ol pinis!
Ol manmeri i laik tru long harim tok bilong dispela tisa em inap wokim ol dispela mirakel. Ol tok Jisas i mekim long dispela taim i bilong helpim ol disaipel bilong em. Tasol bilong helpim yumi tu, Matyu na Luk i bin raitim ol dispela tok bilong em.
Matyu i mekim bikpela stori long ol dispela tok, winim stori bilong Luk. Na sampela tok Matyu i stori long en, em Luk i tok Jisas i bin mekim long narapela taim. Skelim tok bilong Matyu 6:9-13 wantaim Luk 11:1-4, na tok bilong Matyu 6:25-34 wantaim Luk 12:22-31. Tasol yumi no ken kirap nogut long dispela samting, long wanem sampela tok Jisas i mekim long maunten, em i bin mekim long narapela taim tu.
Dispela bikpela tok Jisas i mekim em inap helpim tru ol man, long wanem em i lainim ol long ol gutpela tok i tru long samting bilong God, na ol dispela tok i klia na ol man inap pilim. Jisas i stori long ol samting i save kamap long olgeta taim na ol samting ol man i save long en, olsem na ol man i laik bihainim pasin God i laikim ol inap kisim gut ol dispela tok.
Husat i Amamas Tru?
Olgeta man i laik i stap amamas. Jisas i save long dispela, na taim em i kirapim tok bilong em long maunten em i stori long ol man i stap amamas tru, olsem na ol man i givim bel long harim tok bilong em. Tasol planti man i no klia long tok em i mekim pastaim.
Jisas i lukluk long ol disaipel na em i tok: “Yupela ol rabisman, yupela i ken amamas. Kingdom bilong God em i bilong yupela. Yupela man i stap hangre nau, yupela i ken amamas. Bihain bai yupela i kaikai na pulap. Yupela man nau i krai i stap, yupela i ken amamas. Bihain bai yupela i lap. Bihain ol man bai . . . bel nogut tru long yupela, . . . taim dispela olgeta samting i kamap, yupela i ken amamas. . . . Bikpela pe i wetim yupela long heven.”
Luk i bin raitim ol dispela tok. Na Matyu i bin kamapim sampela tok moa bilong Jisas, olsem: Ol man i gat pasin daun, na ol man i save marimari long narapela man, na ol man i laikim stretpela pasin, na ol man i save stap isi, ol tu i ken amamas, long wanem, God bai givim olgeta graun long ol, na God bai marimari long ol, na ol bai lukim God, na God bai kolim ol pikinini bilong em.
Jisas i no tok ol bai lap na amamas nating. Nogat. Amamas tru i gat as bilong en na i mekim man i stap bel isi na belgut.
Olsem na Jisas i tok, ol man i stap amamas tru em ol man i pilim olsem ol i mas kisim save long God, na ol i hevi long pasin nogut ol i bin mekim, na ol i kisim dispela save na mekim wok bilong God. Maski ol man i mekim nogut long ol long taim ol i mekim wok bilong God, ol i no bel hevi, long wanem, ol i save God i amamas long ol na em bai givim laip oltaim long ol.
Tasol planti man i harim tok bilong Jisas ol i ting, sapos man i gat planti mani kago na i kisim amamas bilong skin, dispela man i ken amamas. Na long nau tu planti man i ting olsem. Tasol Jisas i save dispela samting i no as bilong amamas tru. Em i mekim sampela tok moa na ol man i kirap nogut long dispela. Em i tok:
“Yupela ol maniman, yupela lukaut. . . . Yupela man nau yupela i save kaikai na pulap, yupela lukaut. Bihain bai yupela i hangre. Yupela man i save lap nau, yupela lukaut. Bihain bai yupela i krai . . . Sapos olgeta man i litimapim nem bilong yupela, orait yupela lukaut.”
Wanem as bilong dispela tok bilong Jisas? Sapos man i gat planti mani na em i lap na em i painim planti amamas bilong skin na ol man i litimapim nem bilong em, bilong wanem em i mas lukaut? Nogut em i laikim tumas ol dispela samting na em i no mekim wok bilong God, em dispela wok tasol i kamapim amamas tru. Tasol Jisas i no tok, sapos man i rabis na hangre na bel hevi, dispela bai mekim em i amamas; nogat. Tasol sapos ol dispela kain man i harim tok bilong Jisas na bihainim, orait bai ol i stap amamas tru.
Jisas i tokim ol disaipel: “Yupela i olsem sol bilong graun.” Em i no tok ol i sol tru, tasol sol i save mekim na kaikai i no bagarap. Na ol pris i save putim sol long ol ofa.
Olsem na ol disaipel i olsem “sol,” long wanem, ol i save helpim ol man bambai ol i no ken bagarap. Sapos man i harim na bihainim tok bilong God ol disaipel i autim, em i no ken bagarap! Dispela tok bai helpim em long kisim strongpela bilip na stap gut long God, na bai bilip na pasin bilong em i no ken bagarap.
Na Jisas i tokim ol, “Yupela i olsem lait bilong graun.” Ol man i save laitim lam na putim long ples klia, olsem na Jisas i tok: “Lait bilong yupela i mas lait long ai bilong ol manmeri.” Ol disaipel i mekim olsem taim ol i autim tok long ol man, na ol i bihainim stretpela pasin olsem ol lo bilong Baibel i makim.
Em i Putim Strongpela Lo long Lain Bilong Em
Ol hetman bilong lotu i ting Jisas i kalapim Lo bilong God na ol i pasim tok long kilim em i dai. Olsem na taim Jisas i stap long maunten em i tok, ‘Mi no kam bilong rausim tok bilong lo na tok bilong ol profet. Nogat. Mi kam bilong inapim tru.’
Jisas i tingim tru Lo bilong God na em i kirapim ol narapela long tingim gut. Em i tok, ‘Sapos wanpela man i lukim wanpela hap bilong lo i olsem samting nating, bai nem bilong dispela man i stap liklik tru long kingdom,’ olsem em i no ken i stap long Kingdom.
Jisas i no sakim Lo bilong God. Nogat tru. Em i tok, sapos man i gat sampela tingting inap kirapim em long brukim lo, dispela i nogut. Jisas i kolim tok bilong Lo i tok, ‘Yupela i no ken kilim man i dai,’ na bihain em i tok: “Mi tokim yupela olsem, man i kros nogut long brata bilong en, em i mas kamap long kot.”
Sapos i gat kros i stap long bel bilong yu, em bikpela rong—em inap kirapim yu long kilim man i dai. Jisas i mekim tok piksa bilong kamapim klia olsem yu mas wok strong long stretim kros na i stap wanbel wantaim narapela man. Em i tok: “Sapos yu bringim ofa bilong yu i kam long alta, na yu tingim brata bilong yu em i gat tok long yu, orait yu mas lusim ofa bilong yu i stap klostu long alta. Na yu go pastaim na stretim tok wantaim brata bilong yu. . . . orait nau yu ken i go na givim ofa bilong yu long God.”
Nau Jisas i kolim namba 7 lo bilong ol Tenpela Lo, olsem: “Yupela ol marit, yupela i no ken mekim pasin pamuk.” Na Jisas i tok, maski man i no mekim dispela pasin, sapos em i tingting long mekim, orait dispela tu i nogut. Jisas i tok: “Sapos wanpela man i lukim wanpela meri na i gat mangal nogut long em, dispela man i mekim pasin pamuk pinis long bel bilong em.”
Jisas i no toktok long wanpela tingting nogut i kamap long bel na wantu i go pinis. Em i tok long man i ‘wok long lukim’ wanpela meri bilong mangalim em. Sapos man i lukluk i stap bai bel bilong em i kirap na ating bai em i kalapim lo bilong marit. Man i mas mekim wanem bilong abrusim dispela rong? I hatwok, olsem Jisas i tok piksa long en, em i tok, ‘Sapos ai i pulim yu long mekim sin, orait yu mas kamautim na tromoi. Na sapos han sut bilong yu i mekim yu i pundaun long sin, orait yu mas katim na tromoi.’
Sapos ai samting bilong wanpela man i gat sik, ating em bai orait long dokta i kamautim bambai em i no ken bagarap. Tasol Jisas i tok sapos wanpela samting i laik pundaunim yumi, maski yumi laikim tumas dispela samting, yumi mas “tromoi” bambai em i no ken pulim yumi long bihainim tingting o pasin nogut. Sapos man i no wok strong olsem long sakim samting i laik pundaunim em, Jisas i tok ol bai tromoi em i go long Gehena (ples pipia i gat paia, klostu long Jerusalem), dispela i makim olsem em bai bagarap olgeta.
Na Jisas i tok: “Yupela i no ken bekim rong long man i mekim nogut long yupela.” “Sapos wanpela man i solapim wanpela wasket bilong yu, orait yu mas tanim narapela wasket tu i go long em.” Tasol Jisas i no laik tok sapos wanpela man i laik paitim yumi, yumi no ken lukautim skin bilong yumi o famili bilong yumi. Nogat. Man i solapim yumi, em i laik skrapim bel bilong yumi na bai yumi belhat na bekim pait. Jisas i no laik bai yumi mekim olsem, olsem na em i tok, sapos man i solapim yumi o sutim tok nogut long yumi, yumi no ken bekim pait.
Jisas i kolim lo bilong God i tok ‘yu mas laikim wantok bilong yu,’ tasol em i tok moa olsem: “Yupela i mas laikim ol birua bilong yupela, na yupela i mas beten bai God i marimari long ol man i save mekim pasin nogut long yupela.” Na em i kolim strongpela samting i mas kirapim yumi long mekim olsem, em i tok: “Olsem bai yupela i stap pikinini bilong Papa . . . em i stap long heven.”
Bilong pinisim dispela hap tok, Jisas i tok: “Yupela i mas i stap stretpela manmeri tru, olsem Papa bilong yupela i stap long heven em i stap stretpela tru.” I no olsem yumi inap i stap stret olgeta, tasol sapos yumi bihainim pasin bilong God bai yumi mekim pasin sori moa yet—bai yumi sori long ol birua tu. Jisas i tok, ‘Yu mas sori long ol man, olsem Papa i save sori long ol.’
Beten, na Wet long God
Nau Jisas i tokaut long pasin nogut bilong ol man i giaman long bihainim pasin bilong God na ol i mekim gutpela pasin long ai bilong ol man bambai ol i ken lukim. Jisas i tok: “Sapos yu laik givim samting long ol rabisman, yu no ken salim man i winim biugel i go paslain long yu olsem ol sampela man i save mekim.”
Na Jisas i tok: “Yupela i no ken . . . sanap na mekim [beten] insait long ol haus lotu, na long ol kona bilong bikrot, bai ol man i ken lukim.” Jisas i tok, ‘Yu mas i go insait long rum bilong yu na beten long Papa i stap long ples hait.’ Jisas yet i save beten long ai bilong ol man, olsem na i no gat rong long dispela. Tasol Jisas i laik tok yumi no ken beten bambai ol man i ken lukim na litimapim nem bilong yumi.
Jisas i tok moa, olsem: “Taim yupela i mekim [beten] , maski long mekim planti toktok nating.” Jisas i no tok yumi no ken kolim gen sampela tok yumi bin kolim bipo. Nogat. Long wanem wanpela taim em yet i beten na ‘em i mekim gen’ ol tok em i bin mekim pastaim. Tasol em i no laik bai yumi lainim lainim sampela tok bilong beten na yumi kolim ol dispela tok tasol planti taim, olsem ol man i save mekim taim ol i kaunim bis, olsem korona, na ol i beten.
Bilong lainim ol man long pasin bilong beten, nau Jisas i kolim wanpela beten i makim 7-pela samting man i ken askim God long en. Namba wan i go inap namba tri em bilong litimapim nem bilong God na askim em long kamapim laik bilong em, olsem nem bilong em i mas i stap holi, na kingdom bilong em i mas i kam, na ol man i mas bihainim laik bilong em. Narapela fopela em ol samting man i ken askim God long en bilong helpim man yet, olsem long kisim kaikai bilong dispela de, na askim God long lusim tingting long ol rong bilong em, na helpim em bai em i ken sanap strong long traim, na God i ken tekewe em long man nogut.
Nau Jisas i stori olsem yumi no ken tingting tumas long ol samting bilong skin. Em i tok, “Yupela i no ken bungim ol gutpela gutpela samting bilong yupela hia long dispela graun.” Samting bilong skin i save bagarap na i no inap helpim yumi long i stap gutpela long ai bilong God.
Jisas i tok: “Yupela i mas bungim ol gutpela samting bilong yupela long heven.” Sapos wok bilong God i namba wan samting long yu, i olsem yu bungim ol gutpela samting bilong yu long heven. Bai yu kisim gutnem long God na i no gat wanpela man inap tekewe dispela o tekewe gutpela pe bilong en. Bihain em i tok: “Long ples ol gutpela samting bilong yu i stap long en, long dispela ples tasol laik bilong yu tu bai i stap.”
Jisas i toktok yet long pasin bilong tingim tumas mani kago na em i tok: “Ai em i lam bilong bodi. Sapos ai bilong yu i gutpela, orait lait bai i pulap long olgeta hap bodi bilong yu. Tasol sapos ai bilong yu i nogut, orait olgeta bodi bilong yu bai i tudak.” Sapos ai bilong man i “gutpela,” em inap lukluk stret long wanpela samting tasol na lukim klia na skelim gut. Sapos ai bilong man i “nogut,” em bai lukim kranki ol samting—em bai lukim olsem ol samting bilong skin i nambawan samting, na wok bilong God i nambatu, na bai “bodi” i tudak.
Nau Jisas i mekim wanpela strongpela tok piksa: “I no gat wanpela man inap i stap aninit long tupela bosman wantaim. . . . Yupela i no inap i stap aninit long God na long mani wantaim.”
Orait bihain Jisas i tokim ol, sapos ol i tingim wok bilong God pastaim ol i no ken tingting planti long kisim ol samting bilong skin. Em i tok, ‘Ol pisin i no save planim kaikai o bungim na putim long haus kaikai. Tasol Papa long heven em i save givim kaikai long ol. Ating yupela i no winim tru ol pisin, a?’
Bihain Jisas i stori long ol plaua na em i tok: “Gutpela bilas bilong ol dispela plaua i winim tru bilas bilong Solomon.” Na em i tok: “Gras samting . . . em God i save bilasim. Olsem na . . . God bai i givim bilas long yupela tu.” “Yupela i no ken tingting planti na tok, ‘Bai yumi kaikai wanem samting? Bai yumi dring wanem samting?’ . . . Papa bilong yupela i stap long heven em i save pinis, yupela i mas kisim dispela olgeta kain samting.” ‘Yupela i mas wok pastaim long painim kingdom bilong God na bihain bai em i givim dispela olgeta narapela samting tu long yupela.’
Rot i Go long Laip
Rot i go long laip em olsem: Yumi mas bihainim ol tok bilong Jisas. Tasol i hatwok liklik. Ol Farisi i save mekim hatpela pasin long ol man, na ating planti man i save bihainim pasin bilong ol. Olsem na Jisas i tok: “Yupela i no ken skelim pasin bilong ol arapela na tok ol i man nogut. Nogut God i . . . skelim pasin bilong yupela long wankain pasin olsem yupela i save mekim.”
Sapos yumi bihainim dispela pasin bilong ol Farisi, em nogut. Jisas i mekim tok piksa na em i stori long samting nogut inap kamap, na em i tok: “Ating wanpela aipas em inap long soim rot long narapela aipas? Nogat. Tupela wantaim bai i pundaun long hul.”
Man i save kros kros na kamapim ol liklik pasin kranki bilong ol man, em i mekim rong. Jisas i tok: “Sapos plang i stap long ai bilong yu yet, orait . . . pastaim yu mas kamautim . . . Na bihain bai yu inap lukluk gut na kamautim liklik hap pipia i stap long ai bilong brata bilong yu.”
Tasol i no olsem ol disaipel i no ken tingim pasin bilong man. Jisas i tok: “Yupela i no ken kisim samting ol i makim bilong God, na givim long ol dok. . . . yupela i no ken tromoi ol gutpela gutpela bis bilong yupela i go long ol pik.” Ol tok i tru bilong Baibel i olsem gutpela bis. Tasol sapos man i olsem dok o pik na i no laikim ol dispela gutpela tok, orait ol disaipel i mas lusim em na i go painim ol man i laik harim tok.
Nau Jisas i laik kirapim ol man long wok strong long beten. Em i tok: “Yupela mas [wok long beten] na askim God long givim ol samting long yupela.” God i redi long harim beten bilong ol na helpim ol. Olsem na Jisas i tok: “Sapos pikinini . . . i askim papa long givim bret long em, ating papa bai i givim wanpela ston long em, a? Nogat. . . . Yupela papa i save mekim planti pasin nogut, tasol yupela i save tumas long givim ol gutpela samting long ol pikinini bilong yupela. Olsem na yupela i ken save tru, Papa bilong yupela i stap long heven em bai i amamas long givim ol gutpela samting long ol man i [beten] long em.”
Bihain Jisas i kolim Gutpela Lo Tru yumi mas bihainim. Em i tok: “Olgeta pasin yupela i laik bai ol arapela manmeri i mas mekim long yupela, ol dispela pasin tasol yupela i mas mekim long ol.” Sapos yumi bihainim dispela lo bai yumi mekim gutpela pasin long ol man wankain olsem yumi laik bai ol i mekim long yumi.
Rot bilong laip i gat hatwok, olsem na Jisas i tok: “Yupela mas i go insait long liklik dua. Dua i go long ples bilong lus, em i bikpela, na . . . planti manmeri i save bihainim dispela rot. Tasol dua i go long ples bilong kisim laip, em i liklik tru, na rot i go long dispela ples em i hat tru long bihainim. Na wanpela wanpela manmeri tasol i save lukim na bihainim dispela rot.”
Na Jisas i tok, ‘Yupela lukaut long ol giaman profet, long wanem ol i laik paulim yupela.’ “Ol i olsem ol weldok i pasim skin bilong sipsip, bai ol i ken i go klostu long ol sipsip na holimpas ol.” Em i tok, yumi ken save long ol profet giaman long pasin na tok bilong ol, olsem yumi save lukim kaikai bilong diwai bilong save diwai i gutpela o nogat.
Bihain Jisas i tok, pasin bilong man i mas makim olsem em i wanpela disaipel bilong em. Maski ol man i tok Jisas i Bikpela bilong ol, tasol sapos ol i no bihainim laik bilong Papa, Jisas bai tokim ol, ‘Mi no save liklik long yupela. Yupela klia long mi.’
Nau Jisas i laik pinisim ol dispela tok na em i tok: “Man i harim dispela tok bilong mi na i bihainim, em i olsem wanpela man i gat gutpela tingting, na em i wokim haus bilong en antap long ples ston. Na ren i kam daun, na tait bilong wara i kamap, na win i kirap strong, na ol dispela samting i sakim dispela haus. Tasol em i no pundaun, long wanem, simen bilong dispela haus em i pas strong tru long bikpela bikpela ston insait long graun.”
Tasol Jisas i tok: “Man i harim dispela tok bilong mi na i no bihainim, em i olsem wanpela longlong man i sanapim haus bilong en antap long wesan tasol. Na ren i kam daun, na tait bilong wara i kamap, na win i kirap strong. Na . . . [haus] i pundaun.”
Ol manmeri i kirap nogut tru long pasin bilong em long lainim ol—em i no lainim ol olsem ol bikman bilong lotu i mekim. Nogat. Em i lainim ol olsem man i gat namba. Luk 6:12-23; Matyu 5:1-12; Luk 6:24-26; Matyu 5:13-48; 6:1-34; 26:36-45; 7:1-29; Luk 6:27-49.
▪ Jisas i stap we na em i mekim ol tok em planti man i save long en? Husat i harim dispela tok em i mekim? Paslain liklik em i bin mekim wanem?
▪ Luk i kolim sampela tok Jisas i bin mekim long dispela maunten na em i tok Jisas i mekim long narapela taim, tasol bilong wanem yumi no ken kirap nogut long dispela samting?
▪ Bilong wanem dispela tok bilong Jisas inap helpim tru ol man?
▪ Husat i save amamas tru? Bilong wanem i olsem?
▪ Husat ol i mas lukaut? Bilong wanem i olsem?
▪ Olsem wanem ol disaipel i olsem “sol bilong graun” na “lait bilong graun”?
▪ Olsem wanem yumi save Jisas i tingim tru Lo bilong God?
▪ Jisas i tok wanem bilong helpim ol man long abrusim ol samting i save kirapim man long kilim man i dai o bagarapim marit?
▪ Wanem insait bilong tok bilong Jisas em i tok, ‘Yu mas tanim narapela wasket i go long man i solapim yu’?
▪ Olsem wanem yumi inap i stap stret olsem God i stap stret?
▪ Jisas i givim wanem tok long ol man long beten?
▪ Ol samting yumi bungim long heven, bilong wanem dispela i gutpela moa? Olsem wanem yumi ken kisim ol dispela samting bilong bungim long heven?
▪ Jisas i mekim wanem ol tok piksa bilong helpim man long sakim pasin bilong laikim tumas mani kago?
▪ Bilong wanem Jisas i tok yumi no ken tingting planti?
▪ Jisas i tok wanem long pasin bilong skelim narapela man? Tasol em i tok wanem na yumi save ol disaipel i mas tingim gut pasin bilong man?
▪ Jisas i tok wanem long pasin bilong beten? Na em i kolim wanem lo i makim pasin yumi mas bihainim?
▪ Jisas i tok wanem na yumi save rot i go long laip em i gat hatwok na yumi mas was gut, nogut sampela man i paulim tingting bilong yumi?
▪ Jisas i tok wanem bilong pinisim dispela tok? Na dispela i mekim wanem long ol manmeri?