1, 2. Bilong wanem raun em Barnabas na Sol i laik mekim i narapela kain? Olsem wanem wok bilong ol bai helpim truim bilong Aposel 1:8?

 EM I wanpela de bilong amamas long kongrigesen Antiok. Namel long olgeta profet na tisa i stap long dispela hap, holi spirit i bin makim Barnabas na Sol long autim gutnius long ol longwe ples. a (Apo. 13:1, 2) Tru, bipo tu ol i bin salim ol man i winim mak bilong mekim wok autim tok. Tasol bipo ol misineri i bin go long ol hap we lotu Kristen i stap pinis. (Apo. 8:14; 11:22) Tasol nau Barnabas na Sol—wantaim Jon Mak, em helpim bilong ol—bai go long ol kantri we ol manmeri i no bin harim gutnius.

² Inap 14 yia paslain long dispela, Jisas i bin tokim ol disaipel bilong em olsem: “Yupela bai stap witnes bilong mi long Jerusalem na long olgeta hap bilong Judia na Samaria, na i go inap long olgeta hap bilong graun.” (Apo. 1:8) Ol i makim Barnabas na Sol long mekim wok misineri, na dispela bai helpim wok bilong truim dispela tok profet bilong Jisas! b

3. Wanem samting i mekim na i hatwok long i go long narapela hap long taim bilong ol aposel?

³ Long nau, ol man inap go long ol longwe ples insait long 1-pela o 2-pela aua tasol, long wanem, i gat ol kar na balus samting. Long taim bilong ol aposel i no olsem. Taim ol man i laik i go long narapela hap ol i mas wokabaut, na planti taim ol i wokabaut long ol hap we i gat hatwok bilong en. Ating insait long wanpela de ol i wokabaut inap 30 kilomita, na skin i les olgeta! c Tru, Barnabas na Sol i amamas long kirap mekim wok bilong ol, tasol ol i save tu olsem ol i mas taitim bun na daunim sampela laik bilong ol yet.​—Mat. 16:24.

4. (a) Wanem samting i stiaim ol brata long makim Barnabas na Sol? Ol wanbilip i mekim wanem taim ol i makim dispela tupela man? (b) Olsem wanem yumi ken sapotim ol brata i kisim wok insait long kongrigesen?

 ⁴ Tasol wai na holi spirit i makim Barnabas na Sol long “mekim wok”? (Apo. 13:2) Baibel i no tokaut long dispela. Tasol yumi save olsem holi spirit i stiaim wok bilong makim dispela tupela man. Baibel i no kamapim olsem ol profet na ol tisa long Antiok i kwestenim dispela disisen. Nogat, ol i sapotim dispela samting. Piksaim long tingting samting Barnabas na Sol i pilim taim ol brata Kristen bilong ol i no jeles, nogat, ol i tambu long kaikai, na ol i beten na “putim han antap long tupela, na salim tupela i go.” (Apo. 13:3) Yumi tu i mas sapotim ol brata husat i kisim ol wok insait long kongrigesen, na ol brata ol i makim bilong kamap wasman bilong kongrigesen. Yumi no ken jeles long ol brata i kisim ol kain wok olsem, nogat, yumi mas “mekim pasin laikim long ol na tingim tru ol long wok ol i save mekim.”​—1 Tes. 5:13.

5. Stori long ol samting ol i mas mekim bilong autim tok long ailan Saiprus.

⁵ Bihain long Barnabas na Sol i wokabaut i go long Selusia, em wanpela haba klostu long Antiok, ol i kalap long sip na i go long ailan Saiprus, em longwe inap 200 kilomita. d Barnabas i man Saiprus, olsem na em i amamas long bringim gutnius i go long ol man long asples bilong em. Taim tupela i kamap long  Salamis, em wanpela taun long hap is bilong ailan, ol i no westim taim. Wantu “ol i kirap autim tok bilong God long ol sinagog bilong ol Juda.” e (Apo. 13:5) Barnabas na Sol i kirap autim tok long hapsait bilong Saiprus i go long narapela sait, ating ol i autim tok long ol bikpela taun taim ol i wokabaut i go. Maski ol i bihainim wanem rot, ating ol dispela misineri i wokabaut inap 160 kilomita samting!

6, 7. (a) Sergius Paulus em i husat? Bilong wanem Barjisas i laik stopim em long putim yau long gutnius? (b) Olsem wanem Sol i daunim pasin birua bilong Barjisas?

⁶ Long taim bilong ol aposel, ol manmeri bilong Saiprus i insait tru long ol lotu giaman. Dispela i kamap ples klia taim Barnabas na Sol i kamap long Pafos, long wes kos bilong ailan. Long dispela hap ol i bungim “wanpela man bilong lain Juda, nem bilong en Barjisas. Em i wanpela posinman na giaman profet.” Na “em i stap wantaim gavana Sergius Paulus, wanpela saveman tru.” f Long taim bilong ol aposel, planti man Rom husat i gat bikpela save—na Sergius Paulus tu, em “wanpela saveman tru”—ol i save go lukim posinman o glasman bilong kisim helpim long wokim ol bikpela disisen. Tasol tok bilong Kingdom i kirapim tingting bilong Sergius Paulus na em “i laik tru long harim tok bilong God.” Barjisas i no amamas long dispela, em narapela nem bilong em, Elimas, mining bilong en “Posinman.”​—Apo. 13:6-8.

⁷ Barjisas i birua long tok bilong Kingdom. I gat wanpela rot tasol we em inap lukautim namba em i holim olsem edvaisa bilong Sergius Paulus, em i mas “tanim tingting bilong gavana na bai em i no ken bilip long Bikpela.” (Apo. 13:8) Tasol Sol i no inap larim dispela mejikman i pulim tingting bilong Sergius Paulus. Orait Sol i mekim wanem? Baibel i tok: “Holi spirit i kam pulap long Sol, narapela nem bilong en Pol, na em i lukluk strong long Elimas [Barjisas] na i tok: ‘Olgeta kain pasin giaman na olgeta kain pasin nogut i pulap long yu. Yu pikinini bilong Devil, yu birua bilong olgeta stretpela pasin. Yu save paulim ol  stretpela rot bilong Jehova. Yu no inap lusim dispela pasin, a? Harim! Han bilong Jehova i paitim yu na yu bai kamap aipas, bai yu no lukim lait bilong san inap sampela haptaim.’ Na wantu samting olsem smok i pasim ai bilong em na ai bilong em i kamap tudak, na em i go nabaut bilong painim ol man long holim han bilong en na stiaim em i go.” g Dispela mirakel i kamapim wanem samting? “Gavana i lukim dispela samting i kamap na tingting bilong en i kirap tru long tok bilong Jehova na em i bilip.”​—Apo. 13:9-12.

8. Long nau olsem wanem yumi inap bihainim pasin bilong Pol long i no pret?

⁸ Pol i no pret long Barjisas. Na olsem tasol, yumi no ken pret taim ol birua i traim long daunim bilip bilong ol man i laik harim tok bilong Kingdom. Tru, oltaim tok yumi mekim ‘i mas gutpela, olsem yumi putim sol long en.’ (Kol. 4:6) Tasol tu, yumi no ken surik long helpim ol man husat i laik harim tok, maski dispela inap kamapim kros. Na tu, yumi no ken pret na surik long kamapim long ples klia pasin nogut bilong lotu giaman, em ol i wok yet long “paulim ol stretpela rot bilong Jehova,” olsem Barjisas i bin mekim. (Apo. 13:10) Olsem Pol, yumi autim tok i tru na i no pret, na yumi kirapim tingting bilong ol man i gat gutpela bel. Na maski pasin bilong God long helpim yumi i no stap ples klia tru olsem i bin kamap long Pol, yumi ken bilip tru olsem Jehova bai yusim holi spirit bilong em long kirapim ol man i gat gutpela bel long kam insait long tok i tru.​—Jon 6:44.

9. Olsem wanem Pol na Barnabas i stap gutpela piksa long ol man i go pas long ol wok insait long kongrigesen long nau?

⁹ Senis i kamap taim tupela man i lusim Pafos na i kalap long sip i go long Perga i stap long nambis bilong Esia Maina, longwe inap 250 kilomita. Long  Aposel 13:13, Baibel i stori long “Pol na ol man i go wantaim em.” Dispela tok i makim olsem nau Pol i go pas long wok ol dispela man i mekim. Tasol i no gat wanpela tok i kamapim olsem Barnabas i jeles long Pol. Nogat, dispela tupela man i wok yet wantaim long mekim laik bilong God. Pol na Barnabas i stap gutpela piksa long ol man i go pas long ol wok insait long kongrigesen long nau. Ol Kristen i no resis long kisim nem, nogat, ol i tingim tok bilong Jisas: “Yupela olgeta i stap brata brata.” Na em i tok moa: “Man i litimapim em yet, em bai kisim sem. Na man i daunim em yet, em bai kisim biknem.”​—Mat. 23:8, 12.

10. Rot i lusim Perga na i go long Antiok bilong Pisidia i wanem kain?

¹⁰ Taim ol i kamap long Perga, Jon Mak i lusim Pol na Barnabas na i go bek long Jerusalem. Baibel i no tokaut long as na em i mekim olsem. Pol na Barnabas i go yet, ol i lusim Perga na i go long Antiok bilong Pisidia, em wanpela taun long provins Galesia. Dispela raun i no isi, long wanem, Antiok bilong Pisidia i stap antap long mak bilong solwara inap olsem 1,100 mita. Ol rot antap long maunten i no gutpela, na tu, ol raskol i save holim ol man na stilim ol samting bilong ol. Na i no dispela tasol, ating long dispela taim Pol i bin sik. h

11, 12. Taim Pol i mekim tok long sinagog long Antiok bilong Pisidia, olsem wanem em i kirapim tingting bilong odiens?

¹¹ Long Antiok bilong Pisidia, Pol na Barnabas i go insait long sinagog long de Sabat. Baibel i tok: “Taim ol man i ritim pinis ol tok bilong Lo na bilong ol Profet long ol manmeri, ol hetman bilong sinagog i salim tok long tupela olsem: ‘Ol brata, sapos yupela i gat sampela tok bilong strongim bel bilong ol manmeri, orait autim.’” (Apo. 13:15) Pol i sanap bilong mekim tok.

¹² Pol i kirapim tok bilong em olsem: “Yupela ol man bilong Israel na yupela ol  arapela husat i pret long God.” (Apo. 13:16) Ol manmeri i stap long odiens em ol Juda na ol man i bin joinim lotu Juda. Olsem wanem Pol i kirapim tingting bilong ol dispela man, husat i no save long wok bilong Jisas insait long ol samting God i tingting pinis long mekim? Pastaim, Pol i stori long histori bilong lain Juda. Em i stori long olsem wanem Jehova i bin “litimapim ol taim ol i stap man bilong narapela ples long graun bilong ol Isip,” na bihain long ol i lusim Isip, inap 40 yia God “i karim hevi long pasin ol i mekim taim ol i stap long dispela ples i no gat man.” Pol i stori tu long olsem wanem lain Israel inap kisim Graun Bilong Promis na olsem wanem Jehova i ‘tilim graun i go long lain Israel.’ (Apo. 13:17-19) Sampela i tok olsem, ating Pol i kolim sampela tok bilong buk bilong God, em nau tasol ol i bin ritim long bung bilong Sabat. Sapos olsem, dispela em narapela eksampel i soim olsem Pol i gat save long “kisim pasin bilong olgeta kain man.”​—1 Kor. 9:22.

13. Olsem wanem yumi inap kirapim tingting bilong man long harim tok?

¹³ Yumi tu i mas autim tok long pasin i kirapim tingting bilong ol man long harim tok. Olsem: Taim yumi save long lotu bilong man, dispela inap helpim yumi long toktok long samting em i amamas long harim. Na tu, yumi inap kolim sampela tok bilong Baibel em man bilong haus i save long en. Ating i gutpela long askim man bilong haus long ritim skripsa long Baibel bilong em yet. Painim rot bilong kirapim laik bilong ol man long kisim save long Jehova.

14. (a) Olsem wanem Pol i kirapim tok bilong em long gutnius bilong Jisas? Em i givim wanem tok lukaut? (b) Ol man i mekim wanem taim ol i harim tok Pol i mekim?

¹⁴ Orait nau Pol i stori long olsem wanem ol king bilong lain Israel i bringim ol i kam long “wanpela man bilong kisim bek ol manmeri, em Jisas,” na man i go pas long em, em Jon Bilong Baptais. Na Pol i stori long olsem wanem ol man i bin kilim i dai Jisas na kirap bek bilong em. (Apo. 13:20-37) Pol i tok: “Yupela i mas save olsem long rot bilong dispela man, mipela i tokaut olsem ol sin bilong yupela i ken tekewe. Na long rot bilong em, olgeta man husat i bilip, God inap tok ol i no gat asua.” Nau Pol i mekim tok lukaut olsem: “Yupela i mas was gut, nogut ol samting ol Profet i tok long en i kamap long yupela, olsem: ‘Yupela ol man bilong tok bilas, yupela lukluk long en, na kirap nogut long en, na pinis nating, long wanem, mi mekim wanpela wok long taim bilong yupela, em wanpela wok yupela i no inap bilip long en maski wanpela man i tokim yupela gut long dispela samting.’”. “ Ol man i pilim tru tok bilong Pol. Baibel i tok: “Ol manmeri i askim ol strong long toktok moa long dispela samting long neks sabat.” Na tu, taim bung long sinagog i pinis, “planti Juda na ol man i joinim lotu Juda na lotuim God, ol i bihainim Pol na Barnabas.”​—Apo. 13:38-43.

15. Wanem samting i kamap long Sabat bihain long tok bilong Pol?

¹⁵ Long neks Sabat, “klostu olgeta manmeri long taun” i kam bung long harim tok bilong Pol. Tasol sampela Juda i no amamas long dispela, na “long  pasin i nogut tru ol i kirap daunim ol tok bilong Pol.” Pol na Barnabas i no pret na ol i tokaut olsem: “I stret long ol i autim tok bilong God long yupela pastaim. Tasol yupela i givim baksait long en na long dispela rot yupela i soim olsem yupela i no gutpela inap long kisim laip oltaim. Olsem na harim! Mipela bai go long ol manmeri bilong ol arapela lain. Jehova i bin givim tok long mipela olsem: ‘Mi makim yu olsem lait bilong olgeta lain manmeri, na bai yu ken tokaut long olgeta hap bilong graun long rot bilong mi long kisim bek ol man.’”​—Apo. 13:44-47; Ais. 49:6.

16. Ol Juda i mekim wanem taim ol misineri i mekim strongpela tok? Pol na Barnabas i mekim wanem taim ol man i mekim nogut long ol?

¹⁶ Ol manmeri bilong ol arapela lain i amamas na “olgeta manmeri em bel bilong ol i gutpela long kisim laip oltaim, ol i bilip.” (Apo. 13:48) I no longtaim na tok bilong Jehova i go kamap long olgeta hap bilong kantri. Tasol ol Juda i no amamas. Ol misineri i bin tokim ol olsem maski ol i fes lain long harim tok bilong God, ol i sakim Mesaia, olsem na God bai givim strafe long ol. Ol Juda i kirapim ol meri i gat gutnem na ol bikman bilong taun long kros, ‘na ol i kirapim ol man long mekim nogut long Pol na Barnabas na rausim tupela long hap bilong ol.’ Pol na Barnabas i mekim wanem? Tupela ‘i rausim das long lek bilong ol na ol i go long Aikoniam.’ Yu ting dispela i makim pinis bilong lotu Kristen long Antiok bilong Pisidia? Nogat tru! Ol disaipel husat i stap bek, oltaim ol i “pulap long amamas na holi spirit.”​—Apo. 13:50-52.

17-19. Long wanem ol rot yumi ken bihainim gutpela eksampel bilong Pol na Barnabas? Taim yumi mekim olsem, olsem wanem dispela bai helpim yumi long i stap amamas?

¹⁷ Pasin ol dispela gutpela man i mekim taim ol man i birua long ol, i givim gutpela skul long yumi. Yumi no ken lusim wok autim tok, maski ol bikman bilong dispela graun i traim long stopim yumi long autim tok. Tingim tu olsem, taim ol man bilong Antiok i sakim tok bilong Pol na Barnabas, tupela ‘i rausim das long lek bilong ol’—dispela pasin i no soim olsem ol i belhat, nogat, em i soim olsem ol i no gat asua long samting bai painim ol dispela man. Ol dispela misineri i luksave olsem ol i no inap bosim samting ol man bai mekim taim ol i harim gutnius. Tasol samting ol inap bosim em olsem, ol bai autim tok yet o nogat. Na tru tumas, ol i autim tok yet taim ol i go long Aikoniam!

¹⁸ Olsem wanem long ol disaipel i stap long Antiok? Tru, ol i stap long hap we ol man i birua long ol, tasol ol i amamas maski ol man i kisim gutnius o nogat. Jisas i tok: “Ol man i harim tok bilong God na bihainim, ol i ken amamas!” (Luk 11:28) Na dispela em samting ol disaipel long Antiok bilong Pisidia i tingting strong long mekim.

¹⁹ Olsem Pol na Barnabas, oltaim yumi mas tingim olsem em wok bilong yumi long autim gutnius. Ol man yet bai makim sapos ol bai harim tok o sakim tok yumi autim. Sapos i luk olsem ol man yumi autim tok long ol i no laik harim tok, orait pasin bilong ol disaipel bilong bipo inap skulim yumi. Taim yumi pilim tru tok i tru na larim holi spirit i stiaim yumi, yumi tu inap i stap amamas maski ol man i birua long yumi.​—Gal. 5:18, 22.