1, 2. Planti man i mekim wanem askim?

SUNAMI i bagarapim wanpela ples. Wanpela man i sut long gan insait long haus lotu na bagarapim na kilim i dai sampela manmeri. Wanpela mama i dai long sik kensa na lusim 5-pela pikinini bilong em.

² Taim kain hevi olsem i kamap, planti man i save mekim dispela askim: “Wai?” Planti i laik save wai na graun i pulap long pasin bilong bel nogut na pen na hevi. Sampela taim yu yet i bin tingting long ol dispela samting?

3, 4. (a) Habakuk i mekim wanem ol askim? (b) Jehova i bekim wanem tok long em?

³ Long Baibel, yumi kisim save olsem ol man i gat strongpela bilip long God, ol tu i mekim ol wankain askim. Olsem, profet Habakuk i bin askim Jehova: “Wai na yu larim mi lukim ol man i mekim pasin nogut? Na wai na yu larim pasin bilong daunim ol narapela i stap yet? Wai na pasin bilong pait na bagarapim ol samting i stap long ai bilong mi? Na wai na pasin bilong kros na pait i pulap?”—Habakuk 1:3.

⁴ Long Habakuk 2:2, 3, yumi lukim tok God i bekim long askim bilong Habakuk na tok promis bilong Em long stretim ol samting. Jehova i laikim tru ol manmeri. Baibel i tok “God i save wari long yupela.” (1 Pita 5:7) Yumi nolaik tru long pen na hevi, tasol God i nolaik moa yet long lukim pen na hevi. (Aisaia 55:8, 9) Orait, yumi ken skelim dispela askim, Wai na i gat planti pen na hevi long dispela graun?

5. Planti tisa bilong ol lotu i tok wanem long ol pen na hevi i save kamap? Tasol Baibel i tok wanem?

⁵ Planti taim ol pasto, ol pris, na ol tisa bilong lotu i save tok em laik bilong God na ol manmeri i karim pen na hevi. Sampela bilong ol i tok God i bin makim pinis olgeta samting i save painim ol man, na ol hevi tu, na yumi no inap save long as na God i mekim ol samting. Na sampela narapela i tok ol manmeri, na ol pikinini tu, i save dai bambai ol i ken stap wantaim God long heven. Tasol dispela em i no tru. Jehova i no save kamapim wanpela samting nogut. Baibel i tok: “God i no inap tru long mekim pasin nogut, God i Gat Olgeta Strong i no inap mekim pasin i no stret. Nogat tru!”—Jop 34:10.

6. Bilong wanem planti manmeri i sutim tok long God long olgeta pen na hevi i save kamap long graun?

⁶ Planti manmeri i sutim tok long God long olgeta pen na hevi i save kamap long graun, long wanem, ol i ting God i bosim dispela graun. Tasol olsem yumi lainim long Sapta 3, man i bosim dispela graun em Satan dispela Devil.

7, 8. Bilong wanem i gat planti pen na hevi long graun?

⁷ Baibel i tokim yumi olsem “dispela graun olgeta i stap long han bilong Satan.” (1 Jon 5:19) Hetman bilong dispela graun, em Satan, em i save mekim nogut long narapela. Em i save “giamanim olgeta manmeri bilong graun.” (Revelesen 12:9) Planti manmeri i save bihainim pasin bilong em. Dispela em i wanpela as na graun i pulap long pasin giaman, pasin bilong heitim narapela na mekim nogut long man.

⁸ I gat ol narapela as na i gat planti pen na hevi i stap long graun. Kirap long taim Adam na Iv i bikhet, ol pikinini bilong ol tu i kisim sin. Sin i mekim na ol man i save mekim nogut long ol narapela. Planti taim ol i laik winim ol narapela. Ol i save pait, insait long woa, na  daunim ol narapela. (Eklisiastis 4:1; 8:9) Sampela taim ol manmeri i karim pen na hevi, long wanem, “taim nogut na ol samting we man i no ting inap kamap” i save painim ol. (Eklisiastis 9:11) Taim ol man i stap long rong hap na long rong taim, eksiden na ol arapela samting nogut inap painim ol.

9. Bilong wanem yumi ken bilip tru olsem i gat gutpela as na Jehova i larim pen na hevi i stap?

⁹ Jehova i no as bilong pen na hevi. Yumi no ken sutim tok long em olsem em i kamapim ol woa, pasin raskol, na pasin bilong daunim narapela. God i no save kamapim ol bikpela hevi olsem, graun i guria, ol bikpela win na ren, na tait wara. Tasol ating yu tingting, ‘Sapos Jehova em man i gat olgeta strong long heven na graun, bilong wanem em i larim ol dispela samting nogut i kamap?’ Yumi save olsem God i tingim tru yumi, olsem na i mas i gat gutpela as na em i larim pen na hevi i stap.—1 Jon 4:8.

10. Satan i sutim wanem tok long Jehova?

¹⁰ Long gaden Iden, Devil i sutim tok olsem Jehova i no gat rait long mekim wok bos. Em i giamanim Adam na Iv na sutim tok olsem God em i King nogut. Em i tok God i no larim Adam na Iv i kisim ol gutpela samting bilong helpim ol. Satan i laik bai ol i bilip olsem wok bos bilong em i gutpela moa winim bilong Jehova na ol i no nidim God.—Stat 3:2-5; lukim Futnot long pes 222.

11. Yumi mas kisim bekim bilong wanem askim?

¹¹ Adam na Iv i sakim tok bilong Jehova na bikhet long em. Ol i ting ol i gat rait long makim wanem samting i stret na wanem samting i no stret. Olsem wanem Jehova inap kamapim klia olsem samting ol dispela bikhetman i mekim i no stret na rot em i makim bilong yumi i nambawan gutpela rot?

12, 13. (a) Bilong wanem Jehova i no pinisim ol bikhetman wantu tasol? (b) Bilong wanem Jehova i larim Satan long bosim dispela graun na ol man long bosim ol yet?

 ¹² Jehova i no pinisim Adam na Iv wantu tasol. Em i larim ol i kamapim ol pikinini. Na Jehova i larim ol pikinini bilong Adam na Iv long makim husat bai bosim ol. Jehova i laik bai ol man i gutpela olgeta i stap long dispela graun, na dispela samting bai kamap maski Devil i traim long mekim wanem samting.—Stat 1:28; Aisaia 55:10, 11.

¹³ Planti ensel i lukluk i stap taim Satan i sutim tok long Jehova. (Jop 38:7; Daniel 7:10) Olsem na Jehova i larim hap taim i lus bilong Satan i ken soim olsem tok em i sutim i tru o nogat. Na tu, em i larim ol man i kamapim ol gavman bilong ol yet aninit long wok bos bilong Satan bilong kamapim klia olsem wok bos bilong ol bai wok gut na ol i no nidim God long helpim ol o nogat.

14. Ol samting i kamap insait long planti tausen yia i kamapim klia wanem samting?

¹⁴ Inap planti tausen yia, ol man i traim long bosim ol yet, tasol ol i no inap. Dispela i kamapim klia olsem Satan em man bilong giaman. Ol man i nidim God long helpim ol. Jeremaia i tok stret taim em i tok: “Jehova, mi save, man i no inap bosim wokabaut bilong em yet. Man i no gat rait long stiaim wokabaut bilong em yet.”—Jeremaia 10:23.

15, 16. (a) Wai na Jehova i bin larim pen na hevi i stap longpela taim? (b) Wai na Jehova i no stretim ol hevi em Satan i bin kamapim?

¹⁵ Wai na Jehova i larim pen na hevi i stap inap longpela taim tru? Wai na em i no pasim rot bilong ol samting nogut long kamap? Sampela haptaim i bin lus na dispela i kamapim klia olsem wok bos bilong Satan i no gutpela. Ol man i bin traim kain kain gavman, tasol i no gat wanpela bilong ol i wok gut. Na maski ol i bin kisim bikpela save  long saiens na teknoloji, tasol pasin i no stret, stap rabis, pasin raskol, na ol woa i go nogut moa winim long bipo. Yumi no inap bosim yumi yet, God i mas bosim yumi.

¹⁶ Tasol Jehova i no stretim ol hevi em Satan i bin kamapim, long wanem, dispela bai makim olsem em i sapotim wok bos bilong Satan. Na tu, ol manmeri bai ting ol inap bosim gut ol yet olsem Satan i bin tok. Tasol dispela tok i giaman, na Jehova i no inap mekim wanpela samting bilong mekim na bai ol man i bilipim dispela tok giaman. Em i no save giaman.—Hibru 6:18.

17, 18. Jehova bai mekim wanem long ol samting nogut em Satan i bin kamapim?

¹⁷ Olsem wanem? Jehova inap stretim bek olgeta samting em pasin bikhet bilong Satan na ol man i bin kamapim? Yes. God inap mekim olgeta samting. Jehova bai mekim ol samting long taim stret, bihain long taim bekim bilong olgeta tok Satan i bin sutim i kamap pinis. Em bai mekim graun i kamap paradais olsem long pastaim. Olgeta man “i stap long matmat” bai kirap bek. (Jon 5: 28, 29) Ol manmeri bai i no sik o i dai. Jisas bai pinisim olgeta samting nogut em Satan i bin kamapim. Jehova bai mekim wok long Jisas long “bagarapim ol samting Devil i kamapim.” (1 Jon 3:8) Yumi tenkyu olsem Jehova i no les kwik na long dispela rot yumi inap kisim save long em na yumi ken makim olsem yumi laik bai em i stap King bilong yumi. (Ritim 2 Pita 3:9, 10.) Na long taim yumi karim pen na hevi, em i save helpim yumi long karim hevi.—Jon 4:23; ritim 1 Korin 10:13.

¹⁸ Jehova i no fosim yumi long makim em long i stap King bilong yumi. Em i givim ol man presen bilong i stap fri long makim ol samting. Yumi ken skelim olsem wanem dispela gutpela presen i bikpela samting long yumi.

19. Jehova i bin givim wanem gutpela presen long yumi? Bilong wanem yumi mas amamas long dispela presen?

¹⁹ Jehova i givim yumi gutpela presen tru em yumi stap fri long makim ol samting yumi laik mekim, na dispela i mekim yumi i narakain long ol animal. Ol animal i save bihainim lo i stap long skin bilong ol, tasol yumi ol man inap makim wanem rot yumi laik bihainim long i stap bilong yumi, na yumi ken makim olsem yumi bai mekim Jehova i amamas o nogat. (Provep 30:24) Na tu, yumi no olsem ol masin em ol i save mekim olgeta samting em man i wokim ol i laik ol i mas mekim. Yumi stap fri long makim yumi laik kamap wanem kain man, poromanim husat ol man, na wanem samting yumi laik mekim long laip bilong yumi. Jehova i laik bai yumi amamas long laip bilong yumi.

20, 21. Yu ken mekim wanem gutpela disisen long nau?

²⁰ Jehova i laik bai yumi laikim em. (Matyu 22:37, 38) Em i olsem wanpela papa i amamas long harim pikinini bilong em i tok “mi laikim yu” taim bel bilong pikinini yet i kirapim em long tok olsem na i no narapela i fosim em long tok. Jehova i larim yumi i stap fri long makim olsem yumi bai lotuim em o nogat. Satan, Adam, na Iv i makim long sakim Jehova. Olsem wanem yu bai mekim wok long dispela presen bilong yu long i stap fri?

²¹ Yu mas mekim wok long pasin bilong yu long i stap fri long lotuim Jehova. I gat planti milion manmeri i wokim disisen long amamasim God na sakim Satan. (Provep 27:11) Yu inap mekim wanem samting long nau na bai yu stap long nupela taim God bai kamapim taim em i pinisim olgeta pen na hevi? Sapta i kamap bihain bai bekim dispela askim.