1. Olsem wanem ol tok promis bilong Jehova i narapela kain long ol tok promis bilong ol man?

 JEHOVA em i “God bilong mekim pasin tru tasol.” (Sng. 31:5) Ol man i gat sin, olsem na i no oltaim yumi inap bilipim tok bilong ol. Tasol “God i no inap giaman.” (Hib. 6:18; ritim Namba 23:19.) Oltaim God i save truim ol tok promis bilong em long helpim ol man. Olsem, God i wokim olgeta samting long graun insait long 6-pela de, olsem 6-pela haptaim. Long kirap bilong olgeta wan wan de, em i kolim ol samting em bai wokim. Na em i mekim stret olsem em i bin tok promis long en. Orait long pinis bilong namba 6 de, “God i lukim olgeta dispela samting i gutpela, na em i amamas tru.”—Stt. 1:6, 7, 30, 31.

2. De malolo bilong God i makim wanem samting? Bilong wanem em i makim dispela de olsem “bikpela de bilong em yet”?

² Bihain long God Jehova i tok olsem olgeta samting em i wokim i gutpela tru, em i tokaut olsem nau namba 7 de i kirap. Dispela em de malolo bilong God. Dispela i no makim wanpela de i gat 24 aua long en, nogat, em i makim haptaim em God i malolo long wokim ol samting long graun. (Stt. 2:2) Dispela de malolo bilong God i no pinis yet. (Hib. 4:9, 10) Baibel i no stori long wanem taim stret dispela de i bin kirap. Ating dispela de i kirap bihain liklik long God i wokim meri bilong Adam, em Iv, inap olsem 6,000 yia i go pinis. Klostu nau Krais bai mekim wok king inap 1,000 yia, na insait long dispela haptaim God bai truim samting em i tingting pinis long mekim long dispela graun. Dispela graun bai kamap ples paradais na ol stretpela man inap stap oltaim long en. (Stt. 1:27, 28; Rev. 20:6) Yu ken bilip tru olsem yu inap kisim dispela gutpela sindaun! “God i tambuim de namba 7 na em i tok olsem de namba 7 bilong olgeta wik em i bikpela de bilong em yet.” Dispela tok promis i makim olsem maski wanem samting i kamap, God bai truim ol samting em i tingting pinis long mekim, paslain long de malolo bilong em i pinis.—Stt. 2:3.

3. (a) Wanem samting i kamap bihain long de malolo bilong God i kirap? (b) Jehova i tok em bai mekim wanem long stretim dispela hevi?

 ³ Bihain long de malolo bilong God i kirap, sampela manmeri i bikhet long em. Satan, em wanpela ensel long heven, em i laik pulim ol man long lusim God na lotuim em. Satan i mekim namba 1 tok giaman na trikim Iv na Iv i sakim tok bilong Jehova. (1 Tim. 2:14) Iv i pulim man bilong em tu long sakim tok bilong Jehova. (Stt. 3:1-6) Dispela pasin bikhet em bikpela hevi tru winim olgeta narapela hevi. Tasol maski Satan i sutim tok olsem Jehova i bin mekim tok giaman, Jehova i lukim olsem i no gat nid long em i mekim tok tru antap olsem laik bilong em long dispela graun bai kamap tru. Em i mekim wanpela tok promis em bihain ol man bai kliagut long en. Em i tokaut long olsem wanem em bai stretim dispela hevi. Em bai kamapim pasin “birua” namel long Satan na meri, na namel long lain pikinini bilong Satan na lain pikinini bilong meri. Pikinini bilong promis bai “krungutim het” bilong Satan, na Satan bai “kaikaim lek” bilong em.—Stt. 3:15; Rev. 12:9.

4, 5. Abraham i bihainim wanem stretpela pasin bilong mekim tok promis?

⁴ Paslain long Adam na Iv i mekim sin, i no gat wok long man i mekim tok tru antap bilong strongim tok. Ol man husat i gutpela olgeta na ol i laikim God na bihainim pasin bilong em, ol i no gat wok long mekim tok tru antap. Oltaim ol i save tok tru na ol inap trastim tru narapela narapela. Tasol bihain long namba 1 man na meri i mekim sin, pasin bilong giaman i kamap pasin bilong ol man. Olsem na bihain long dispela taim, ol manmeri i mas tok tru antap long kot bilong strongim olsem tok bilong ol long sampela bikpela samting i tru.

⁵ Abraham i bin mekim tok tru antap long 3-pela narapela narapela taim. (Stt. 21:22-24; 24:2-4, 9) Olsem, em i mekim tok tru antap taim em i kam bek bihain long em i daunim king bilong Elam wantaim ol arapela king em ol i pren bilong em. Ol king bilong Salem na Sodom i kam bungim Abraham. Melkisedek, king bilong Salem, em i mekim wok tu olsem “pris bilong God Antap Tru,” em i blesim Abraham na litimapim nem bilong God long em i helpim Abraham long daunim ol birua bilong em. (Stt. 14:17-20) Taim king bilong Sodom i laik givim pe long Abraham long em i bin kisim bek lain bilong king long han bilong ol ami i kam pait long ol, Abraham i tok tru antap olsem: “God, Bikpela Antap Tru, em i bin wokim heven na graun, na mi mekim strongpela tok long nem bilong en olsem, mi no inap kisim wanpela samting bilong yu, maski liklik samting olsem tret bilong samap o rop bilong pasim sandel. Nogat tru. Nogut yu tok, ‘Mi yet mi mekim Abram i kamap man i gat planti samting.’”—Stt. 14:21-23.

6. (a) Abraham i stap gutpela piksa long yumi long wanem samting? (b) Samting em Abraham i mekim inap helpim yumi olsem wanem?

⁶ God Jehova tu i bin mekim ol tok tru antap na bai ol sinman inap bilip tru long ol tok promis bilong em. Taim Jehova i mekim ol tok tru antap, em i save kolim ol kain tok olsem, “Mi God, Bikpela, mi save stap oltaim, mi tok stret olsem.” (Ese. 17:16) Baibel i stori long Jehova i bin mekim ol tok tru antap winim 40 taim. Wanpela em planti man i save long stori bilong en, em dispela tok tru antap God i bin mekim long Abraham. Jehova i bin mekim sampela kontrak o tok promis long taim Abraham i stap laip. Long ol dispela kontrak, Abraham i kisim save olsem Pikinini bilong promis bai kamap long famili bilong em, long rot bilong pikinini bilong em, Aisak. (Stt. 12:1-3, 7; 13:14-17; 15:5, 18; 21:12) Orait, Jehova i givim wanpela bikpela traim long Abraham. Em i tokim Abraham long sakrifaisim dispela pikinini em i laikim tumas. Wantu, Abraham i kirap mekim ol samting bilong bihainim dispela tok. Tasol paslain stret long em i laik  givim Aisak olsem ofa, wanpela ensel i stopim em. Orait God i mekim dispela tok tru antap long em: “Mi tok tru tumas long nem bilong mi yet olsem. Yu gat dispela wanpela pikinini tasol na yu no bin pasim em. Olsem na bai mi mekim gut tru long yu. Na bai mi mekim ol lain tumbuna pikinini bilong yu i kamap planti tru olsem ol sta bilong skai na olsem wesan bilong nambis. Na bai ol lain tumbuna pikinini bilong yu i daunim ol birua bilong ol, na kisim ol taun bilong ol. Na olgeta lain pipel long graun bai ol i askim mi long givim blesing long ol na mekim gut long ol olsem mi mekim gut long ol lain tumbuna pikinini bilong yu. Long wanem, yu bin bihainim tok bilong mi.”—Stt. 22:1-3, 9-12, 15-18.

7, 8. (a) Taim God i mekim tok promis long Abraham, bilong wanem God i tok tru antap? (b) Olsem wanem “ol arapela sipsip” bilong Krais tu bai kisim helpim long tok promis na tok tru antap em God i bin mekim long Abraham?

⁷ Bilong wanem God i tok tru antap long Abraham olsem ol tok promis bilong Em bai kamap tru? Em i mekim tok tru antap, long wanem, dispela bai strongim bilip bilong ol manmeri husat bai stap olsem namba 2 lain “pikinini” na mekim wok king wantaim Krais. (Ritim Hibru 6:13-18; Gal. 3:29) Olsem aposel Pol i tok, Jehova i “mekim tok tru antap.” Olsem na i gat 2-pela samting we i no inap senis, na dispela i olsem “gutpela tok bilong helpim” ol Kristen God i makim bambai ol i ken “holim strong dispela samting God i makim” bilong ol i ken kisim. Dispela 2-pela samting i makim promis bilong God na tok tru antap em i mekim, em ol samting “God i no inap giaman long en.”

⁸ Tok tru antap em God i bin mekim long Abraham bai helpim ol Kristen em God i bin makim, na i no ol tasol. Jehova i tok promis olsem long rot bilong “pikinini” bilong Abraham, ol manmeri bilong “olgeta lain pipel long graun” bai kisim blesing. (Stt. 22:18) Ol dispela manmeri bilong “olgeta lain pipel” i makim tu “ol arapela sipsip” bilong Krais em ol i bihainim tok na ol inap kisim laip oltaim long Paradais long graun. (Jon 10:16) Maski yu bilong dispela lain em God i makim o yu bilong ol arapela sipsip, yu inap “holim strong” samting yu wetim. Dispela i makim olsem yu mas wok strong long kisim samting yu wet long en long rot bilong wok yet long bihainim tok bilong God long olgeta samting yu mekim.—Ritim Hibru 6:11, 12.

9. Taim ol tumbuna bilong Abraham i stap wokboi nating long Isip, God i mekim tok tru antap long mekim wanem samting?

⁹ Planti handret yia bihain long taim bilong Abraham, Jehova i mekim gen tok tru antap long inapim ol tok promis em i bin mekim long Abraham. Em i mekim olsem taim em i salim  Moses long toktok long lain tumbuna pikinini bilong Abraham em ol i stap olsem wokboi nating long Isip. (Kis. 6:6-8) Bihain God i tok olsem em i bin mekim tok tru antap long dispela taim. Em i tok: “Mi mekim strongpela promis [“tok tru antap,” NW] long kisim ol long Isip na bringim ol i kam long graun mi bin makim bilong ol. . . . Na dispela graun i gat planti gris na kaikai i save kamap gutpela tumas.”—Ese. 20:5, 6.

10. Bihain long God i kisim lain Israel i kamaut long Isip, em i mekim wanem tok promis long ol?

¹⁰ Bihain long Jehova i kisim lain Israel i kamaut long Isip, em i mekim narapela promis long ol, olsem: “Sapos nau yupela i holim strong kontrak bilong mi na bihainim tok bilong mi, orait bai yupela i kamap lain manmeri bilong mi. Olgeta graun na olgeta manmeri i bilong mi, tasol mi bai makim yupela i stap lain manmeri bilong mi stret. Na bai yupela i stap lain manmeri i save mekim wok bilong mi olsem [“ol king na ol pris,” NW]. Na bai yupela i stap ol manmeri tru bilong mi.” (Kis. 19:5, 6) Dispela em spesel samting tru em lain Israel inap kisim! Sapos ol i bihainim tok bilong Jehova, orait bihain em bai kisim ol manmeri bilong dispela lain na mekim ol i kamap lain king na pris em ol bai helpim ol manmeri long kisim blesing. Bihain Jehova i stori olsem em i bin mekim tok tru antap taim em i mekim dispela tok promis.—Ese. 16:8.

11. Lain Israel i mekim wanem taim God i tok em bai mekim ol i kamap lain manmeri stret bilong em?

¹¹ Jehova i no fosim lain Israel long mekim tok tru antap olsem ol bai bihainim tok bilong em. Na tu, em i no fosim ol long stap lain manmeri stret bilong em. Tasol ol yet i laik tok tru antap olsem ol bai bihainim tok bilong em. Ol i tok olsem: “Mipela bai mekim olgeta samting olsem Bikpela i bin tok.” (Kis. 19:8) Tripela de bihain, God Jehova i tokim lain Israel, lain em i makim, long ol samting ol i mas mekim. Pastaim, em i givim Tenpela Lo, na bihain long rot bilong Moses em i tokim ol long ol narapela lo i stap long Kisim Bek 20:22 i go Kisim Bek 23:33. Lain Israel i tok wanem taim ol i harim ol dispela lo? “Olgeta wantaim i tok olsem, ‘Mipela bai i mekim olgeta samting olsem Bikpela i tok.’” (Kis. 24:3) Bihain Moses i raitim ol dispela lo long “buk bilong kontrak” na ritim strong na bai olgeta manmeri inap harim gen. Long namba 3 taim, ol manmeri i tok promis olsem: “Mipela bai bihainim stret olgeta tok bilong Bikpela.”—Kis. 24:4, 7, 8.

12. Bihain long Jehova i tok promis long makim lain Israel long kamap lain manmeri stret bilong em, em i mekim wanem? Tasol ol manmeri i mekim wanem?

¹² Wantu Jehova i kirap mekim ol samting em i tok promis long en long kontrak em i mekim wantaim lain Israel. Em i makim ol pris long mekim wok long haus lotu sel. Dispela lain pris bai helpim ol sinman long pas gut wantaim God. Tasol maski lain Israel i bilong God yet, wantu ol i sakim tok bilong em. Ol i no mekim samting ol i bin tok promis long mekim, olsem na ol i “mekim [God] i kros tru long ol,” olsem mekim em i bel hevi. (Sng. 78:41) Olsem, taim Moses i stap long maunten Sainai na Jehova i givim sampela moa tok long em, lain Israel i les long wet na isi isi bilip bilong ol long God i stat long lus. Ol i ting Moses i lusim ol pinis. Olsem na ol i wokim wanpela imis gol bilong bulmakau na tokim ol manmeri: “Harim. Dispela em i god bilong yumi. Em i bin kisim yumi long Isip na bringim yumi i kam.” (Kis. 32:1, 4) Orait, ol i kirap brukim skru na givim ofa long dispela imis, tasol ol i tok ol i lotuim Jehova. Taim Jehova i lukim olsem ol i wok long lotuim imis, em i tokim Moses: “Kwiktaim tru ol i lusim rot mi bin tokim ol long bihainim.” (Kis. 32:5, 6, 8) Long ol yia bihain, lain Israel i mekim planti arapela tok tru antap long God, tasol planti taim ol i no truim.—Nam. 30:2.

13. Taim Jehova i mekim tok tru antap, em i tok wanem long Devit? Olsem wanem yumi save olsem dispela tok tru antap i makim Pikinini bilong promis?

¹³ Taim Devit i stap king bilong Israel, Jehova i mekim 2-pela moa tok tru antap we bai helpim olgeta man husat i bihainim tok bilong Em. Pastaim, em mekim tok tru antap long Devit  olsem tumbuna pikinini bilong em bai mekim wok king inap oltaim. (Sng. 89:35, 36; 132:11, 12) Dispela Pikinini bilong promis, o Krais, bai kamap long lain tumbuna bilong Devit na ol bai kolim em “Pikinini bilong Devit.” (Mat. 1:1; 21:9) Long pasin daun, Devit i kolim dispela Pikinini bilong promis olsem “Bikpela,” long wanem, Krais i gat bikpela namba moa winim em.—Mat. 22:42-44.

14. Taim Jehova i mekim tok tru antap, em i tok wanem long Pikinini bilong promis? Olsem wanem dispela tok tru antap i helpim yumi?

¹⁴ Bihain, Jehova i kamapim long Devit olsem dispela Pikinini bilong promis bai kamap King, na tu, em bai mekim wok Hetpris bilong helpim ol manmeri. Dispela em wanpela spesel samting tru. Olsem i stap long Lo God i bin givim long lain Israel, ol man bilong lain Livai tasol inap kamap pris, na ol man bilong lain Juda tasol inap kamap king. Olsem na long dispela taim, i no gat man inap mekim 2-pela wok wantaim, olsem king na pris. Tasol Devit i tok profet long dispela King bai kamap, olsem: “Bikpela i tokim Bikpela bilong mi olsem, ‘Yu sindaun long han sut bilong mi inap mi putim ol birua bilong yu i stap aninit long yu.’ Bikpela i promis pinis long yu olsem, ‘Bai yu stap pris oltaim oltaim. Yu wankain pris olsem Melkisedek.’ Bikpela i tok tru olgeta na em i no inap senisim tok bilong en.” (Sng. 110:1, 4) Olsem Devit i bin tok profet long en, Jisas Krais, em Pikinini bilong promis, nau em i mekim wok olsem King long heven. Na tu, em i mekim wok olsem Hetpris bilong helpim ol man i tanim bel na ol inap pas gut wantaim God.—Ritim Hibru 7:21, 25, 26.

15, 16. (a) Baibel i kolim wanem 2-pela lain Israel? Husat bilong dispela 2-pela lain i kisim blesing bilong God long nau? (b) Jisas i givim wanem lo long ol disaipel bilong em long pasin bilong mekim tok tru antap?

¹⁵ Lain Israel i bin sakim Jisas Krais, olsem na Jehova i no orait moa long ol na ol i lus long kamap “ol king na ol pris.” Jisas i tokim ol hetman bilong ol Juda olsem: “God bai tekewe Kingdom bilong en long yupela na givim long wanpela lain i karim kaikai bilong dispela Kingdom.” (Mat. 21:43) Dispela nupela lain em Jisas i tok long en i kamap long Pentikos bilong yia 33 C.E. Long dispela taim, God i kapsaitim spirit bilong em long 120 disaipel em ol i bung long Jerusalem. Ol dispela disaipel i kamap nupela “lain,” olsem “lain Israel bilong God.” I no longtaim, sampela tausen manmeri bilong olgeta narapela kantri tu i insait long dispela lain.—Gal. 6:16.

¹⁶ Lain Israel tru i no bihainim tok bilong God, tasol dispela nupela lain Israel bilong God i save bihainim tok bilong em. Wanpela lo em lain Israel bilong God i kisim em long pasin bilong mekim tok tru antap. Taim Jisas i stap long graun, ol man i save mekim tok tru antap long ol samting i no tru na long ol liklik samting. (Mat. 23:16-22) Jisas i skulim ol disaipel olsem, ol i no ken tru mekim tok tru antap. Em i tok: “‘Yes’ bilong yupela i mas minim yes tasol, na ‘Nogat’ bilong yupela i mas minim nogat tasol, long wanem, ol tok yupela i skruim antap long dispela em i kam long Satan.”—Mat. 5:34, 37.

17. Bai yumi kisim bekim bilong wanem ol askim long stadi i kamap bihain?

¹⁷ Yu ting tok bilong Jisas i makim olsem i no stret long mekim tok tru antap long olgeta samting? Wanem mining bilong dispela tok “Yes” bilong yumi i mas minim yes tasol? Yumi bai kisim bekim bilong ol dispela askim long stadi i kamap bihain. Taim yumi tingim tingim Tok Bilong God, yumi mas larim dispela i kirapim yumi long bihainim tok bilong Jehova long olgeta taim. Taim yumi mekim olsem, em bai givim blesing long yumi inap oltaim olsem em i bin promis na tok tru antap long mekim.