Kalap go long lista

Kalap go long lista bilong ol tok

Askim

Askim

Paslain long mi na meri bilong mi i kisim save long tok i tru, mipela i laikim pikinini, olsem na mipela i yusim wanpela pasin ol i kolim “in vitro fertilization.” Taim ol i givim mipela ol kiau em spem i stap pinis long en bilong kamapim pikinini, sampela i stap yet na ol i mas putim long frisa. I stret long mipela i larim i stap, o mipela i ken rausim?

Dispela em i wanpela bikpela hevi tru i save painim ol marit husat i laik kisim pikinini long rot bilong in vitro fertilization (IVF). Olgeta wan wan marit bai bekim tok long Jehova long samting ol i tingting long mekim. Tasol pastaim, ating i gutpela long kisim sampela save long dispela kain rot bilong kamapim pikinini.

Long 1978, wanpela meri long Inglan i kamap namba 1 meri long karim pikinini em ol i bin kamapim insait long wanpela glas botol. Meri i no inap long karim pikinini, long wanem, 2-pela liklik rop long bel bilong em i pas na spem i no inap long i go bungim ol kiau bilong em. Ol dokta i katim em na kisim wanpela kiau i redi pinis insait long bel bilong em, na putim insait long wanpela glas dis, na bungim wantaim spem bilong man bilong em. Taim ol i mekim olsem, dispela kiau i gat laip. Ol i larim dispela kiau i gro liklik na bihain ol i putim i go insait long bel bilong mama. Bihain em i karim wanpela pikinini meri. Ol i kolim dispela rot bilong kamapim pikinini olsem in vitro (insait long glas) fertilization, o IVF.

Olgeta wan wan kantri i bihainim narapela narapela rot bilong IVF. Sampela em olsem: Ol i save givim drak long meri inap sampela wik bilong helpim bodi bilong em long kamapim planti kiau. Ol inap askim man bilong em long pilai long sem bilong em yet bilong kamapim spem. Ol i save klinim ol dispela spem na bungim wantaim ol kiau. Planti bilong ol dispela kiau inap kamap olsem ol samting i gat laip na ol i stat long bruk na kamap planti. Bihain long 1-pela o 2-pela de, ol bai skelim gut ol dispela kiau bilong luksave long wanem ol kiau i gat bagarap long en na wanem ol kiau i gutpela bilong putim i go insait long bel bilong meri. Long namba 3 de, ol bai putim 2-pela o 3-pela gutpela kiau i go insait long bel bilong meri bambai em inap kisim bel. Sapos 1-pela o 2-pela kiau i go sindaun gut insait long bel bilong meri, dispela i makim olsem meri i gat bel na em bai karim pikinini.

Orait olsem wanem long ol kiau em ol i no putim i go insait long bel bilong meri, na ol kiau em ol i no gutpela tumas o ol i gat bagarap long en? Sapos ol i larim ol i stap, ol dispela kiau bai bagarap. Olsem na ol i ken putim ol dispela kiau insait long wara i gat naitrojen ges long en na putim long frisa. Bilong wanem? Sapos namba 1 IVF i no kamap gut, orait ol inap yusim sampela bilong ol dispela kiau long mekim gen narapela IVF na prais bilong en bai i liklik. Tasol planti toktok i kamap long dispela. Wankain olsem dispela tupela marit em ol i bin kamapim askim i stap long kirap bilong dispela atikol, planti manmeri i hatwok long mekim disisen long ol bai mekim wanem long ol kiau em ol i no yusim na i stap yet long frisa. Ating ol i no laik kamapim sampela moa pikinini. Ating krismas bilong papamama i go bikpela o ol i sot long mani, olsem na ol i no inap mekim gen narapela IVF. Ating ol i pret long ol hevi inap kamap sapos planti taim meri i kisim bel long dispela kain rot. a O wanpela poroman marit o tupela wantaim i dai o maritim narapela man o meri. Em nau, i gat planti hevi bilong en, olsem na sampela marit i mas baim yet pe bilong lukautim ol kiau long frisa inap planti yia.

Long 2008, wanpela saveman bilong dispela wok i kamapim long nius The New York Times olsem, planti manmeri i hatwok long mekim disisen long ol bai mekim wanem samting long ol ekstra kiau. Nius i tok: “Long kantri olgeta, inap olsem 400,000 kiau i stap long ol klinik, na ol man i save bungim planti moa long olgeta wan wan de . . . Ol dispela kiau inap stap gut yet winim 10-pela yia sapos kol bilong frisa i stret long ol, tasol i no olgeta i save stap laip taim ol i rausim long frisa.” Dispela i kirapim sampela Kristen long skelim gut dispela samting. Bilong wanem?

Ol marit Kristen husat i bungim hevi taim ol i yusim IVF, i gutpela ol i skelim ol disisen ol arapela i mekim taim ol i bungim ol narapela hevi. Olsem: Ating wanpela Kristen i mas mekim disisen taim wanpela wanfamili o pren i kisim sik bilong i dai na ol i putim em long masin bilong helpim em long pulim win. Ol Kristen tru bai tingim tru ol stiatok i stap long Kisim Bek 20:13 na Song 36:9 na ol i tingim olsem laip em i bikpela samting tru. Nius Awake! bilong Me 8, 1974 i tok: “Ol manmeri husat i laik bihainim tok bilong Baibel, ol i tingim maus bilong bel bilong ol yet na ol i laik bihainim lo bilong gavman, olsem na ol i rispektim lo bilong God olsem laip em i holi, na ol i no inap tru long mekim samting bilong pinisim laip bilong man.” Sampela taim, man i no gat rot bilong stap laip, tasol masin yet i save helpim em. Ol wanfamili i mas mekim disisen olsem ol bai larim man i stap yet long masin, o stopim masin na larim em i dai.

Em tru olsem dispela hevi i no wankain long hevi bilong tupela marit em ol i yusim IVF na nau ol i gat sampela kiau i stap yet long frisa. Wanpela samting ol inap mekim em long rausim ol kiau long frisa bambai ais i lus long en. Tasol taim ol i rausim ol kiau long frisa, ol dispela kiau bai bagarap na i no gat wok moa long ol. Tupela marit i mas mekim disisen long ol bai mekim dispela samting o nogat.—Gal. 6:7.

Ol marit i bin mekim disisen long laik bilong ol yet long yusim IVF long kisim bel na kamapim pikinini, olsem na ol i ken mekim disisen olsem ol bai larim ol ekstra kiau i stap yet long frisa, o ol i ken mekim disisen long yusim gen long kamapim pikinini long rot bilong IVF. Tasol ating narapela tupela marit bai mekim disisen olsem ol i no laik larim ol kiau i stap yet long frisa, long wanem, masin tasol i lukautim ol. Ol Kristen husat i bungim wankain hevi olsem, ol i mas bihainim maus bilong bel em Baibel i skulim pinis na tingim olsem ol bai bekim tok long God long disisen ol i mekim. Ol i no ken mekim disisen we maus bilong bel bai kotim ol, na tu, ol i mas tingim maus bilong bel bilong ol narapela.—1 Tim. 1:19.

Ol Kristen husat i bungim wankain hevi, ol i mas bihainim maus bilong bel em Baibel i skulim pinis na tingim olsem ol bai bekim tok long God long disisen ol i mekim

Wanpela saveman i painimaut olsem planti marit “i no save ol bai mekim wanem, na ol i bel hevi tru olsem ol i mas mekim disisen long ol bai mekim wanem long ol kiau bilong ol [i stap long ais].” Em i tok: “Planti marit i pilim olsem i no gat wanpela gutpela disisen ol inap mekim.”

Dispela i kamapim klia olsem ol Kristen tru husat i tingting long yusim IVF, ol i mas skelim gut olgeta hevi inap kamap taim ol i bihainim dispela rot. Baibel i tok: “Man i gat gutpela tingting, em i save olsem, hevi i laik kamap long em na em i abrusim. Tasol man i no gat tingting, em i lukim trabel i stap long rot bilong en, na em i go na bungim na karim hevi.”—Snd. 22:3.

Wanpela man na meri i sindaun wantaim, tasol ol i no marit yet, na ol i stadi long Baibel na ol i laik kisim baptais. Tasol ol i no inap long rejistaim marit bilong ol, long wanem, man i no bin kam insait long kantri long pasin i stret long lo bilong gavman. Gavman i no orait long ol kain man olsem long marit. Olsem wanem? I stret ol i sainim wanpela pepa ol i kolim “Declaration Pledging Faithfulness” na kisim baptais?

Ating i luk olsem dispela bai stretim hevi bilong ol, tasol em i no rot Baibel i makim. Bilong save long as na em i no stret, pastaim yumi laik save long wok bilong dispela pepa Declaration Pledging Faithfulness, na olsem wanem na long wanem taim ol inap mekim wok long en.

Tupela marit i save sainim dispela kain pepa long ai bilong sampela aiwitnes taim sampela samting i pasim rot bilong ol long marit. Insait long dispela pepa ol i tok promis olsem ol bai stap gut long narapela narapela na taim rot i op ol bai stretim marit olsem lo bilong gavman i makim. Kongrigesen bai tingim olsem ol i kamapim klia long ai bilong God na ol man olsem ol bai stap gut long narapela narapela, na i olsem ol i mekim samting i stret wantaim lo bilong gavman.

Bilong wanem na long wanem taim ol i save yusim Declaration Pledging Faithfulness? Jehova yet i as bilong marit na em i tingim marit olsem em i bikpela samting. Pikinini bilong em i tok: “Olsem na samting God i pasim pinis, man i no ken katim.” (Mat. 19:5, 6; Stt. 2:22-24) Jisas i tok moa olsem: “Sapos meri i no mekim pasin pamuk na man i katim marit na maritim narapela meri, orait dispela man i mekim pasin adaltri.” (Mat. 19:9) Olsem Baibel i kamapim, “pasin pamuk” tasol i as na ol i ken katim marit. Sapos man i slip wantaim wanpela husat i no poroman marit bilong em, meri bilong em inap makim olsem em bai katim marit o nogat. Sapos meri i katim marit, orait em i stap fri long maritim narapela man.

Dispela tok bilong Baibel i klia tru, tasol long sampela kantri, na moa yet long bipo, bikpela lotu long kantri i no bihainim dispela tok. Ol i tok i no gat as long ol i tok orait long pasin bilong katim marit. Olsem na long sampela kantri we lotu i bosim, lo bilong gavman i no orait long katim marit, maski Jisas i bin kolim wanpela as na ol i ken katim marit. Long sampela arapela kantri, ol i ken katim marit, tasol i gat planti wok bilong en na i hatwok tru. Planti yia inap lus paslain long ol i kisim tok orait long katim marit. I olsem lotu na gavman i “pasim” samting em God i tok orait long en.—Apo. 11:17.

Olsem: Tupela marit inap stap long kantri we i hatwok tru long kisim divos, na ating planti yia i lus paslain long ol i kisim tok orait. Sapos dispela tupela marit i mekim olgeta samting i stret bilong pinisim namba 1 marit bilong ol na long ai bilong God i orait long ol i marit gen, orait ol inap sainim Declaration Pledging Faithfulness. Dispela samting i kamapim klia olsem kongrigesen Kristen i soim pasin sori na stretim rot bilong daunim hevi long ol kantri we i hatwok tru long kisim divos. Tasol dispela pepa i no bilong yusim long ol kantri we ol inap kisim divos, maski i gat pe o i hatwok liklik long mekim olsem.

Sampela husat i stap long ol kantri we lo i tok orait long katim marit, ol i no kliagut long wok bilong Declaration Pledging Faithfulness na ol i askim long sainim dispela pepa bambai ol inap abrusim olgeta hatwok.

Orait yumi ken skelim hevi bilong dispela man na meri em stori bilong ol i stap long kirap bilong dispela atikol. Tupela i sindaun wantaim, tasol nau ol i laik marit. Olsem Baibel i makim, ol i stap fri long marit gen na i no gat wanpela samting i pasim ol. Tasol gavman i no orait yet long i stap bilong dispela man long kantri, olsem na gavman i no inap tok orait long em i marit. (Long planti kantri, gavman bai tok orait long man na meri i marit maski wanpela o tupela wantaim i no bilong dispela kantri.) Olsem long hevi yumi stori pinis long en, kantri em dispela man na meri i stap long en i tok orait long katim marit. Olsem na i no gat wok long ol i sainim Declaration Pledging Faithfulness. Tingim, hevi bilong dispela man na meri i no bilong kisim tok orait long katim marit, tasol lo i pasim ol long marit. Tupela wantaim i stap fri long marit. Tasol man i no bilong dispela kantri, olsem na ol i mas mekim wanem? Ol inap go long narapela kantri we lo bilong gavman i orait long kain man olsem i ken marit. O, ol inap marit long kantri nau ol i stap long en sapos man i stretim sindaun bilong em olsem lo bilong gavman i makim.

Dispela man na meri inap mekim sampela senis bambai sindaun bilong ol i stret wantaim ol lo bilong God na ol lo bilong Sisar. (Mak 12:17; Rom 13:1) I gutpela ol i mekim olsem, na ol inap winim mak bilong kisim baptais.—Hib. 13:4.

a Olsem wanem sapos kiau i stat long kamap pikinini insait long bel na em i gat bagarap long en, na olsem wanem sapos sampela kiau i sindaun gut long bel bilong meri? Sapos meri i rausim ol dispela kiau long bel, dispela em pasin bilong rausim bel. Long IVF, planti meri i save kisim bel long twins o triplets, na bikpela hevi moa inap kamap, olsem meri inap karim pikinini paslain long taim stret bilong en o meri inap lusim planti blut. Sapos planti kiau i sindaun gut insait long bel bilong meri na ol pikinini i stat long kamap, ol inap tokim meri long rausim 1-pela o planti kiau na larim 1-pela tasol i stap. Dispela i makim olsem meri bai rausim bel, na dispela i wankain olsem em i kilim man i dai.—Kis. 21:22, 23; Sng. 139:16.