1. Olgeta lain man i karim wanem ol hevi?

 TAIM Jehova i wokim man, em i no bin wokim ol bilong i stap na karim ol hevi bilong kamap lapun. Em i laik bai ol man na ol meri i gat gutpela helt na stap amamas long ples paradais. Tasol long nau “olgeta samting God i wokim, ol i wok long krai na pilim pen.” (Rom 8:22) Yu ting God i pilim olsem wanem taim em i lukim ol man i karim ol hevi em sin i kamapim? Na tu, taim ol lapun i no gat strong na ol i nidim helpim, ol man i no save tingim ol na lukautim ol.—Sng. 39:5; 2 Tim. 3:3.

2. Bilong wanem ol Kristen i save tingim gut ol lapun?

² Lain bilong Jehova i amamas olsem i gat ol lapun i stap long ol kongrigesen bilong ol. Ol i gat gutpela tingting na save, olsem na ol i save helpim yumi, na tu, yumi lukim pasin bilong ol long stap strong long bilip na yumi tu i laik bihainim pasin bilong ol. Ating wanpela o sampela bilong ol dispela lapun em ol wanblut bilong yumi. Maski yumi wanblut bilong ol dispela lapun brata na sista o nogat, yumi tingim ol na yumi laik helpim ol. (Gal. 6:10; 1 Pita 1:22) Orait nau yumi bai skelim tingting em God i holim long ol lapun, na dispela bai helpim yumi olgeta. Yumi bai skelim tu ol wok em ol wanfamili na kongrigesen inap mekim bilong lukautim ol lapun.

3, 4. (a) Man bilong raitim Song sapta 71 i bin beten askim Jehova long mekim wanem? (b) Ol lapun long kongrigesen i ken askim God long wanem samting?

³ Man i raitim Song 71:9 i beten na tokim God olsem: “Nau mi lapun  pinis na mi no gat strong moa, orait nogut yu lusim mi na givim baksait long mi.” Dispela song em hap bilong Song sapta 70, na tok i go pas long en i tok “Devit i raitim dispela song.” Olsem na i luk olsem Devit i mekim dispela tok i stap long Song 71:9. Em i bin mekim wok bilong God kirap long taim em i yangpela yet i go inap long taim em i lapun, na Jehova i yusim em long mekim ol bikpela wok. (1 Sml. 17:33-37, 50; 1 Kin. 2:1-3, 10) Maski i olsem, Devit i pilim olsem em i mas askim Jehova long wok yet long mekim gut long em.—Ritim Song 71:17, 18.

⁴ Planti manmeri long nau i wankain olsem Devit. Maski ol i kamap lapun na “taim nogut” i painim ol, ol i wok strong yet inap long skel bilong ol long litimapim nem bilong God. (Sav. 12:1-7) Ating planti bilong ol i no inap mekim olgeta samting ol i bin mekim long bipo, olsem wok autim tok. Tasol ol tu i ken askim Jehova long orait long ol na lukautim ol. Ol dispela lapun i holimpas bilip, olsem na ol i ken bilip olsem God bai bekim ol beten bilong ol. Ol dispela kain beten i olsem ol tok i stap long beten em spirit bilong God i bin kirapim Devit long mekim.

5. Jehova i holim wanem tingting long ol lapun husat i stap gut long em?

⁵ Baibel i kamapim klia olsem long tingting bilong Jehova, ol lapun husat i holimpas bilip ol i dia tumas long ai bilong em, na em i laik bai ol wokman bilong em i stap aninit long ol dispela lapun na givim biknem long ol. (Sng. 22:24-26; Snd. 16:31; 20:29) Wok Pris 19:32 i tok: “Yupela i mas aninit long ol lapun na mekim gut long ol. Na yupela i mas aninit long mi, God bilong yupela. Mi Bikpela, mi tok olsem.” Yes, kirap long taim ol i raitim dispela tok na i kam inap long nau, em i bikpela samting long ol arapela i mas stap aninit long ol lapun insait long kongrigesen na givim biknem long ol. Tasol olsem wanem long wok bilong lukautim ol? Husat i mas mekim dispela wok?

6. Olsem wanem Jisas i soim gutpela pasin yumi ken bihainim long lukautim papamama?

⁶ Baibel i tokim yumi olsem: “Yupela i mas aninit long papamama bilong yupela.” (Kis. 20:12; Efe. 6:2) Jisas i strongim dispela lo taim em i krosim ol Farisi na ol saveman bilong lo, long wanem, ol i no laik lukautim papamama bilong ol. (Mak 7:5, 10-13) Jisas yet i soim gutpela pasin yumi ken bihainim. Olsem: Mama bilong Jisas i stap pinis olsem wanpela wido, olsem na klostu long taim Jisas i dai antap long diwai pos, em i askim Jon, em disaipel em i save laikim tumas, long lukautim mama bilong em.—Jon 19:26, 27.

7. (a) Aposel Pol i kolim wanem stiatok long pasin bilong lukautim papamama? (b) Long ol tok i stap klostu long dispela stiatok, Pol i stori long wanem ol samting?

⁷ God i kirapim aposel Pol long tok olsem ol bilipman i mas lukautim ol wanhaus bilong ol. (Ritim 1 Timoti 5:4, 8, 16.) Skelim ol narapela tok i stap klostu long ol dispela tok em Pol i bin raitim i go long Timoti. Pol i kolim ol lain em kongrigesen inap helpim ol long sait bilong mani, na ol lain em kongrigesen i no gat wok long helpim ol. Em i kamapim klia olsem ol lain husat i bilip, olsem ol pikinini, ol tumbuna pikinini, na ol arapela wanblut, ol i mas go pas long lukautim ol lapun wido. Long dispela rot, kongrigesen i no inap lusim nating mani long lukautim ol lapun wido. Long nau tu, wanpela rot bilong ol Kristen long bihainim “pasin bilong givim bel tru long God” em olsem, ol i ken lukautim ol wanblut husat i no inap lukautim ol yet long ol samting olsem klos na kaikai.

8. Bilong wanem na Baibel i no kolim wanpela rot stret bilong lukautim lapun papamama?

⁸ Ol bikpela pikinini em ol i Kristen, ol i gat wok long lukautim papamama long ol samting ol i nidim, olsem klos na kaikai samting. Pol i tok ol pikinini Kristen i mas lukautim ol wanblut husat i bilip, tasol ol i mas lukautim tu ol papamama husat i no stap insait long tok i tru. Ol pikinini i save bihainim narapela narapela  pasin long lukautim lapun papamama. Sindaun bilong olgeta famili i narapela narapela. Pasin na helt bilong ol i no wankain, na tu, ol i gat narapela narapela tingting long ol samting ol i nidim. Sampela lapun i gat planti pikinini, na sampela i gat 1-pela pikinini tasol. Sampela inap kisim helpim long gavman, na sampela nogat. Olgeta long famili i gat narapela narapela laik. Olsem na sapos yumi sutim tok long pasin em ol narapela i mekim bilong lukautim ol lapun wanblut, dispela i makim olsem yumi no bihainim savetingting o soim pasin laikim. Kirap long taim bilong Moses na i kam, sapos man i bihainim tok bilong Baibel na mekim wanpela disisen, orait Jehova inap blesim dispela disisen na gutpela samting inap kamap.—Nam. 11:23.

9-11. (a) Sampela inap bungim wanem ol bikpela hevi? (Lukim piksa long kirap bilong stadi.) (b) Bilong wanem ol bikpela pikinini i no ken hariap long lusim fultaim sevis? Stori long dispela.

⁹ Taim papamama na ol pikinini i stap longwe long narapela narapela, dispela inap mekim na i hatwok long ol pikinini i lukautim gut papamama. Sapos wantu sampela hevi i painim papamama, olsem ol i pundaun na wanpela bun bilong ol i bruk, dispela inap mekim na pikinini i go lukim Papa na Mama. Ating ol bai nidim helpim inap sotpela taim o inap longpela taim. a

¹⁰ Ol fultaim sevan, em ol i go stap longwe long narapela hap na mekim wok bilong God, ating ol i mas mekim ol bikpela disisen. Ol bratasista i wok long Betel, ol misineri, na ol wasman raun, olgeta i tingim wok bilong ol olsem samting i dia tumas, na i olsem blesing i kam long Jehova. Tasol, sapos papamama bilong ol i sik, ating kwiktaim ol bai tok, ‘Yumi mas lusim wok bilong yumi na go bek long ples na lukautim papamama.’ Em bai gutpela moa sapos ol i beten na skelim sapos tru tru papamama i laik bai ol i mekim olsem, o nogat. Sapos yupela i mekim kain gutpela wok olsem, orait no ken hariap long lusim dispela wok, na sampela taim i no gat nid long mekim olsem. Yu ting sik bilong ol bai stap sotpela taim tasol na pinis, na yu ting sampela long kongrigesen bilong papamama bai amamas long helpim ol?—Snd. 21:5.

¹¹ Tingim samting i painim 2-pela brata wanblut, em ol i mekim wok longwe long ples bilong ol. Liklik brata i mekim wok misineri long Saut Amerika na narapela i mekim wok long hetkota, long Brooklyn, New York. Lapun papamama bilong dispela 2-pela brata i nidim helpim. Olsem na dispela 2-pela brata na ol meri bilong ol i visitim papamama long Japan. Ol i laik painimaut samting ol inap mekim bilong helpim papamama na olsem wanem ol inap givim dispela helpim. Bihain, tupela marit long Saut Amerika i tingting long lusim asainmen bilong ol na go bek long ples. Long dispela taim, kodineta bilong lain elda long kongrigesen bilong papamama i ringim tupela. Ol elda i stori long dispela samting na ol i laik bai dispela 2-pela misineri i mekim yet wok bilong ol inap longpela taim. Ol elda i amamas long wok bilong dispela 2-pela marit na ol i tingting strong long mekim olgeta samting ol inap mekim bilong helpim tupela long lukautim papamama. Olgeta long famili i amamas tru long dispela gutpela pasin.

12. Ol famili Kristen i mas tingim wanem samting taim ol i mekim disisen long lukautim papamama?

¹² Maski wanpela famili Kristen i bihainim wanem rot long lukautim lapun papamama, olgeta bai tingting long bihainim pasin we i givim biknem long God. Yumi no laik tru long kamap olsem ol hetman bilong lotu long taim bilong Jisas. (Mat. 15:3-6) Yumi laik bai ol disisen bilong yumi i givim biknem long God na kongrigesen.—2 Kor. 6:3.

13, 14. Olsem wanem Baibel i helpim yumi long save olsem ol kongrigesen i amamas long lukautim ol lapun Kristen?

¹³ I no olgeta inap helpim ol lain insait long fultaim sevis olsem yumi stori pinis long en. Tasol samting i bin kamap long taim bilong ol aposel  i soim olsem ol kongrigesen i amamas long lukautim ol lapun bratasista long ol samting ol i sot long en. Baibel i tok long kongrigesen long Jerusalem olsem “i no gat wanpela bilong ol i sot long samting.” Dispela i no makim olsem olgeta bilong ol i gat planti mani kago, nogat. Sampela i no gat planti mani kago, tasol “ol aposel i save tilim [mani] long olgeta wan wan bilong ol husat i sot.” (Apo. 4:34, 35) Bihain, wanpela hevi i kamap. Sampela disaipel i mekim wok bilong tilim kaikai, na “long taim bilong tilim kaikai long olgeta de, ol dispela disaipel i no tingim ol wido” bilong wanpela lain. Olsem na ol aposel i makim sampela man na ol dispela man i stretim rot bilong lukautim gut ol wido long ol samting ol i nidim. (Apo. 6:1-5) Em tru olsem pasin bilong tilim kaikai long olgeta de i bilong sotpela haptaim, na em bilong lukautim ol lain husat i bin kamap Kristen long Pentikos bilong yia 33 C.E., na ol i stap yet long Jerusalem bambai ol i ken kamap strong moa long bilip. Maski i olsem, samting ol aposel i mekim i soim olsem kongrigesen inap helpim long lukautim ol Kristen husat i nidim helpim.

¹⁴ Olsem yumi stori pinis, Pol i tokim Timoti long sampela samting long sindaun bilong wido we bai makim olsem kongrigesen inap lukautim em o nogat. (1 Tim. 5:3-16) Jems, man i bin raitim Baibel, em tu i kamapim olsem ol Kristen i gat wok long lukautim ol pikinini i no gat papamama, ol wido, na ol narapela long taim bilong bikpela hevi o long taim ol i sot long ol samting. (Jems 1:27; 2:15-17) Aposel Jon tu i tok: “Man husat i gat mani na kaikai samting na em i lukim brata bilong en i sot na em i no laik sori long em, orait olsem wanem pasin bilong laikim God i stap long em?” (1 Jon 3:17) Sapos olgeta wan wan Kristen i gat wok long lukautim ol man i sot long ol samting, dispela i makim olsem kongrigesen tu i mas mekim dispela wok.

15. Ol narapela inap mekim wanem bilong helpim ol lapun bratasista?

¹⁵ Long sampela kantri, gavman i save givim pensen mani, redim ol program bilong helpim sindaun bilong ol lapun, na makim sampela long visitim ol lapun long haus na lukautim ol. (Rom 13:6) Tasol ol narapela kantri i no givim kain helpim olsem. Olsem na ol wanblut na kongrigesen i mekim narapela narapela samting bilong helpim ol lapun bratasista. Sapos ol pikinini ol i Kristen na ol i stap longwe long papamama, ating dispela bai mekim na pikinini i no inap mekim olgeta samting ol i laik mekim bilong lukautim papamama. Ol pikinini i mas toktok gut wantaim ol elda long kongrigesen bilong papamama na bai olgeta i ken save gut long sindaun bilong famili. Olsem: Ating ol elda inap helpim famili taim ol i stori gut wantaim papamama na tokim papamama long  olsem wanem ol inap kisim helpim long ol program em gavman na ol narapela lain i redim bilong helpim ol lapun. Na tu, ol elda i ken skelim gut ol samting em papamama i mekim na toksave long ol bikpela pikinini. Olsem: Ating papamama i no opim envelop i gat bil bilong wara o pawa samting, o ol i no kisim gut ol marasin. Sapos ol elda i mekim olsem, dispela inap helpim ol pikinini long mekim sampela samting bilong stretim hevi na bai bikpela hevi i no ken kamap. Dispela i soim olsem sapos ol narapela tu i helpim long mekim wok na toksave kwik long ol pikinini, ating famili i no inap karim bikpela hevi.

16. Sampela Kristen i mekim wanem ol wok bilong helpim ol lapun long kongrigesen?

¹⁶ Sampela Kristen i laikim tru ol arapela husat i kamap lapun, olsem na ol i amamas long yusim taim na strong bilong ol long mekim olgeta kain samting ol inap mekim bilong lukautim ol lapun. Ol i putim mak long tingim gut ol lapun long kongrigesen. Sampela bratasista i volantia long lukautim ol lapun, na ol i tilim wok wantaim ol arapela long kongrigesen, na ol i senis senis long mekim dispela wok. Ol lapun Kristen i luksave olsem sindaun bilong ol i pasim ol long mekim wok autim tok long olgeta taim, tasol ol i amamas long helpim ol pikinini long mekim yet wok bilong ol inap longpela taim. Ol bratasista husat i amamas long lukautim ol lapun, ol i stap olsem gutpela piksa tru long yumi! Tasol dispela i no makim olsem ol pikinini i no gat wok bilong lukautim papamama.

17, 18. Bilong wanem yumi mas tingim gut pasin yumi mekim taim yumi lukautim ol lapun?

¹⁷ Olgeta husat i insait long wok bilong lukautim ol lapun, ol i ken helpim ol narapela long holimpas amamas bilong mekim dispela wok. Sapos yu tu i mekim wok bilong lukautim ol lapun, orait yu mas wok strong long holimpas stretpela tingting. Sampela taim, hevi bilong kamap lapun i save mekim man i bel hevi tru. Olsem na yu ken wok strong long stori wantaim ol lapun bratasista long ol gutpela samting, na long dispela rot yu bai givim biknem long ol na strongim ol. Yumi mas tok amamas long ol lapun bratasista husat i stap gut long God na mekim wok bilong em inap planti yia. Jehova i no lusim tingting long hatwok ol i bin mekim long wok bilong em, na tu, ol wanbilip Kristen i tingim yet wok bilong ol.—Ritim Malakai 3:16; Hibru 6:10.

¹⁸ Na tu, sapos ol lapun na ol wasman o wasmeri bilong ol i mekim sampela tok pani long taim i stret long mekim olsem, dispela inap helpim ol long karim hevi bilong olgeta wan wan de. (Sav. 3:1, 4) Planti lapun i no laik strong tumas long ol narapela i bihainim laik bilong ol long olgeta taim. Ol i luksave olsem pasin bilong ol inap mekim na ol narapela i no inap tingim ol tumas o i go visitim ol. Planti taim ol lain husat i go visitim ol lapun, ol i save tok, “Mi bin go visitim wanpela pren bilong mi em i lapun, na mi tingting long strongim em, tasol mi pilim olsem em i strongim mi.”—Snd. 15:13; 17:22.

19. Ol yangpela na ol lapun i ken bilip na wet long wanem samting bai kamap long bihain?

¹⁹ Yumi laik tru long lukim wanpela taim bai kamap na olgeta pen na hevi em sin i kamapim, ol bai pinis olgeta. Long nau, ol wokman bilong God i mas bilip na wet long ol samting bai kamap bihain na i bilong i stap oltaim oltaim. Yumi save olsem sapos yumi bilip long ol tok promis bilong God, dispela bai strongim yumi taim bikpela hevi i painim yumi. Dispela bilip i mekim na “yumi no givap, maski bodi bilong yumi i wok long bagarap, bel na tingting bilong yumi i wok long kisim nupela strong long olgeta de.” (2 Kor. 4:16-18; Hib. 6:18, 19) Maski yu bilip strong yet long ol tok promis bilong God, wanem samting inap helpim yu long mekim wok bilong lukautim ol lapun? Stadi i kamap bihain long dispela bai stori long sampela gutpela rot bilong helpim yu.