Dispela bai helpim ol long mekim gutpela disisen na bai ol i gat klinpela maus bilong bel long ai bilong God.

Jehova i tokim Adam na Iv olsem: “Yupela i mas kamap planti.” Bihain long Bikpela Tait, em i mekim wankain tok long Noa na ol pikinini bilong em. (Stt. 1:28; 9:1) Tasol dispela i no makim olsem olgeta Kristen long nau i mas i gat ol pikinini. Ol marit bai mekim disisen long wanem rot ol i laik yusim long pasim bel, o makim wanem taim ol i laik i gat pikinini. Ol marit Kristen i mas tingim wanem ol samting?

Ol Kristen i larim ol stiatok bilong Baibel i stiaim ol taim ol i makim wanem rot ol bai bihainim long pasim bel. Ol i mas sakim pasin bilong rausim bel. Sapos long laik bilong Kristen yet na em i rausim bel, orait em i sakim tok Baibel i mekim long rispektim laip em God i givim long yumi. Kristen i no ken rausim bel, bikos long ai bilong God i olsem em i kilim narapela man. (Kis. 20:13; 21:22, 23; Sng. 139:16; Jer. 1:5) I stret ol marit Kristen i yusim IUD olsem rot bilong pasim bel?

Nius Wastaua bilong Me 15, 1979 long tok Inglis (pes 30-31) i stori long dispela samting. Long bipo, ol dokta i save putim wanpela kain liklik plastik tiub long bilum bilong meri bilong pasim em long kisim bel. Atikol i stori olsem ol saveman long dispela taim bipo i no klia tumas long IUD i wok olsem wanem. Planti saveman i tok olsem, dispela liklik plastik tiub i pasim rot bilong spem long i go bungim ol kiau long bel bilong meri na kamapim bebi.

 Tasol sampela wok painimaut i soim olsem, maski sampela meri i yusim IUD, sampela taim spem bilong man i go na bungim kiau long bel bilong meri, na dispela kiau bai gro insait long wanpela bilong tupela rop (Fallopian tube) long bel bilong meri o em inap i go stap long bilum bilong meri. Sapos kiau i go stap long bilum, dispela plastik tiub (IUD) inap bagarapim kiau. Taim spem i go na bungim kiau, dispela i makim olsem bebi i kamap. Olsem na taim kiau i bagarap, dispela i wankain long pasin bilong rausim bel. Dispela atikol i pinisim tok olsem: “Kristen husat i tingting long yusim IUD, em i mas kliagut long wok bilong en bambai em i ken save olsem em inap yusim IUD o nogat. Dispela inap helpim em long bihainim stiatok bilong Baibel long rispektim laip.”—Sng. 36:9.

Olsem wanem? Ol saveman na ol saientis i mekim sampela senis long wok bilong IUD bihain long ol i raitim dispela atikol long 1979?

Long nau i gat 2-pela kain IUD. Long 1988, planti manmeri long Amerika i yusim wanpela kain IUD em ol i wokim long kopa. Na tu, long 2001 ol dokta i salim wanpela IUD we i save kamapim ol homon. Dispela 2-pela IUD i wok olsem wanem?

Kopa IUD: Olsem yumi stori pinis, IUD i save pasim rot bilong spem long i go long bilum bilong meri na bungim kiau. Na tu, kopa IUD i save kilim i dai ol spem. * Ol dokta i luksave olsem kopa IUD i save senisim skin i stap long bilum bilong meri.

Homon IUD: I gat narapela narapela IUD em ol i gat marasin homon long en, em wankain marasin homon i stap long ol tablet em ol meri i save kisim bilong pasim bel. Ol dispela IUD i save kamapim ol homon long bilum bilong meri. I luk olsem ol kain IUD olsem i stopim ovari bilong meri long kamapim ol kiau. Sapos i no gat ol kiau i stap long bilum bilong meri, orait spem bilong man i no inap bungim kiau long kamapim pikinini. Ol dokta i painimaut olsem ol homon long ol dispela IUD i mekim na skin insait long bilum bilong meri i go liklik. * Na tu, ol dispela IUD i mekim na wara i stap long maus bilong bilum bilong meri i kamap planti bambai em i pasim rot bilong spem long i go long bilum.

Yumi luksave olsem dispela tupela IUD—kopa IUD na homon IUD—i save mekim sampela samting long skin i stap long bilum bilong meri. Tasol olsem wanem sapos ovari bilong meri i kamapim ol kiau, na nau spem bilong man i go bungim kiau long bel bilong meri? Dispela kiau bai i go stap long bilum, tasol em bai i no inap kamap gut bikos skin bilong bilum i liklik na i no inap long lukautim gut kiau. Olsem na sapos kiau i dai, dispela i makim olsem bebi i dai long bel. Tasol wan wan taim, kain hevi olsem i save kamap. Wankain samting i save kamap long sampela meri husat i kisim tablet bilong pasim bel.

Yumi no inap tok stret olsem kopa IUD o homon IUD bai stopim spem long i go bung wantaim kiau na kamapim bebi. Tasol ol wok painimaut bilong saiens i soim olsem IUD i helpim planti meri na ol i no kisim bel.

Ol marit Kristen husat i tingting long yusim IUD i ken stori gut wantaim wanpela dokta husat i mekim wok inap planti yia. Em bai helpim ol long save long wanem kain IUD ol inap yusim, olsem wanem IUD i ken wok gut, na wanem hevi inap painim meri. Ol marit i no ken larim narapela, dispela i makim tu dokta bilong ol, long mekim disisen bilong ol. (Rom 14:12; Gal. 6:4, 5) Ol yet bai mekim disisen. Ol i mas skelim gut olgeta samting na mekim disisen em God i amamas long en na bai maus bilong bel i no kotim ol.—Skelim 1 Timoti 1:18, 19; 2 Timoti 1:3.