1. Long wanem rot ol Kristen i olsem wanpela diwai? (Lukim tu piksa.)

 “STRONGPELA win i no inap long brukim diwai i save bend.” Dispela savetok i soim olsem ol diwai i save bend, em isi long ol i sanap strong taim strongpela win i sakim ol. Wankain olsem diwai i save bend, yumi ol Kristen i mas redi long mekim sampela senis long i stap bilong yumi na bai yumi amamas yet long lotuim Jehova. Long wanem rot yumi ken mekim olsem? Yumi mas bihainim gutpela tingting taim sindaun bilong yumi i senis na yumi mas rispektim tingting na disisen bilong ol narapela.

2. (a) Wanem ol pasin bai helpim yumi taim sindaun bilong yumi i senis? (b) Yumi bai stori long wanem samting long dispela atikol?

² Yumi ol wokman bilong Jehova, olsem na yumi mas bihainim gutpela tingting. Na tu, yumi mas mekim pasin daun na pasin sori long ol narapela. Long dispela atikol, yumi bai stori long hau ol dispela pasin i helpim sampela Kristen taim sindaun bilong ol i senis. Na yumi bai stori tu long hau ol dispela pasin i ken helpim yumi. Tasol pastaim yumi ken lain long pasin bilong Jehova na Jisas, em ol i stap gutpela eksampel tru long pasin bilong bihainim gutpela tingting.

3. Wanem ol samting i kamapim klia olsem Jehova i save bihainim gutpela tingting?

³ Baibel i tok Jehova em i “Bikpela Ston,” long wanem, em i save sanap strong na em i no save surik liklik. (Lo 32:4) Maski i olsem, em i save bihainim gutpela tingting. Ol samting long dispela graun i wok long senis, olsem na Jehova i redi long mekim ol senis bambai em i kamapim ol samting em i tingting pinis long mekim. Jehova i wokim yumi olsem em yet, olsem na yumi redi long mekim ol senis taim sindaun bilong yumi i senis. Em i kamapim ol stiatok bilong Baibel i klia tru na dispela i helpim yumi long mekim ol gutpela  disisen maski yumi bungim kain kain hevi. Eksampel bilong Jehova na ol stiatok em i givim long yumi i soim klia olsem Em i “Bikpela Ston,” tasol em i redi tu long bihainim gutpela tingting.

4. Stori long wanpela eksampel i soim pasin bilong Jehova long bihainim gutpela tingting. (Wok Pris 5:7, 11)

⁴ Ol pasin bilong Jehova i gutpela olgeta na i stret. Em i no save mekim hatpela pasin long ol manmeri. Olsem, tingim hau Jehova i soim olsem em i bihainim gutpela tingting long pasin em i mekim long lain Israel. Em i no tok long ol maniman na ol rabisman long givim wankain ofa, nogat. Sampela taim, em i orait long ol man i givim ofa i stret long sindaun bilong ol.​—Ritim Wok Pris 5:7, 11.

5. Stori long wanpela eksampel i soim pasin daun na pasin sori bilong Jehova.

⁵ Pasin daun na pasin sori bilong Jehova i kirapim em long bihainim gutpela tingting. Olsem, pasin daun bilong Jehova i stap ples klia long taim em i laik bagarapim ol man nogut bilong taun Sodom. Jehova i salim ol ensel bilong em i go bilong tokim stretpela man Lot long ranawe i go long ples maunten. Tasol Lot i pret long go long dispela hap. Olsem na em na famili bilong em i askim Jehova sapos em orait long ol i ranawe i go hait long Soar, em wanpela liklik taun Jehova i tok long bagarapim. Jehova inap long tokim Lot olsem ol i mas bihainim ol instraksen em i givim long ol. Tasol Jehova i orait long dispela askim bilong Lot maski em i tingting pinis long bagarapim Soar. (Stt. 19:18-22) Planti handret yia bihain, Jehova i mekim pasin sori long ol manmeri i stap long Ninive. Em i salim profet Jona i go long ol bilong tokaut long bagarap bai painim dispela biktaun na ol manmeri nogut i stap long en. Tasol ol Ninive i tanim bel, olsem na Jehova i sori long ol na em i no bagarapim biktaun bilong ol.​—Jna. 3:1, 10; 4:10, 11.

6. Stori long hau Jisas i bihainim pasin bilong Jehova long bihainim gutpela tingting.

⁶ Jisas i bihainim pasin bilong Jehova long bihainim gutpela tingting. God i salim em i kam long graun bilong autim tok long “ol sipsip bilong lain Israel i lus pinis.” Maski i olsem, Jisas i bihainim gutpela tingting taim em i mekim dispela wok bilong em. Wanpela taim, wanpela meri husat i no bilong lain Israel i askim Jisas long oraitim pikinini meri bilong em, em “wanpela spirit nogut i stap long [em] na pikinini i stap nogut tru.” Long pasin sori, Jisas i mekim samting em dispela meri i askim long en na Jisas i oraitim pikinini meri bilong em. (Mat. 15:21-28) Tingim narapela eksampel. Taim Jisas i kirap long mekim wok autim tok bilong em, em i tok: “Man i givim baksait long mi . . . , mi tu bai givim baksait long em.” (Mat. 10:33) Tasol yu ting Jisas i givim baksait long Pita husat i tok em i no save long Jisas inap 3-pela taim? Nogat. Jisas i save olsem Pita i tanim bel na em i tingim pasin bilong Pita long bilip. Bihain long Jisas i kirap bek, em i go kamap long Pita na ating em i tokim em olsem em i fogivim em na em i laikim em.​—Luk 24:33, 34.

7. Olsem Filipai 4:5 i kamapim, yumi laik i gat wanem nem?

⁷ Yumi luksave olsem God Jehova na Jisas Krais i save bihainim gutpela tingting. Olsem wanem long yumi? Jehova i laik bai yumi mas bihainim gutpela tingting. (Ritim Filipai 4:5.) Wanpela trenslesen i tanim dispela ves olsem: “Yu mas i gat nem olsem man bilong bihainim gutpela  tingting.” Yumi ken askim yumi yet olsem: ‘Ol narapela i save tingim mi olsem man bilong bihainim gutpela tingting, redi long bihainim tingting bilong ol narapela, na isi long ol man? O ol i tingim mi olsem man i save strong tumas, i gat hatpela pasin, na i gat strongpela het? Mi save strong long ol narapela i bihainim tingting bilong mi long wei bilong mekim wanpela samting? O mi save putim yau long ol narapela na redi long bihainim tingting bilong ol taim i stret long mekim olsem?’ Taim yumi wok long bihainim gutpela tingting moa yet, dispela bai soim olsem yumi wok long bihainim pasin bilong Jehova na Jisas. Yumi ken stori long tupela rot yumi ken bihainim gutpela tingting—taim sindaun bilong yumi i senis na taim tingting na disisen bilong ol narapela i no wankain long tingting na disisen bilong yumi.

8. Wanem samting i ken helpim yumi long bihainim gutpela tingting taim sindaun bilong yumi i senis? (Lukim tu futnot.)

⁸ Yumi mas redi long bihainim gutpela tingting taim sindaun bilong yumi i senis. Taim ol senis i kamap, dispela inap kamapim ol hevi em yumi no bin ting long en. Olsem, yumi inap kisim wanpela bikpela sik. O wantu tasol senis inap kamap long ekonomi o wok politik bilong ples yumi stap long en na dispela inap kamapim hevi long yumi. (Ekl. 9:11; 1 Kor. 7:31) Na tu, sapos senis i kamap long asainmen bilong yumi insait long oganaisesen, dispela inap traim pasin bilong yumi long bihainim gutpela tingting. Maski senis i kamap na dispela i kamapim ol hevi, yumi ken lain long ol dispela nupela senis sapos yumi mekim dispela 4-pela samting: (1) orait long senis i kamap, (2) tingim ol samting bai kamap bihain, (3) putim tingting long ol gutpela samting i kamap, na (4) helpim ol narapela. b Yumi ken stori long eksampel bilong sampela manmeri long nau em ol i mekim dispela 4-pela samting na dispela i bin helpim ol.

9. Olsem wanem tupela marit misineri i karim ol hevi i kamap em ol i no bin ting long en?

⁹ Orait long senis i kamap. Emanuele na Francesca i kisim asainmen long mekim wok misineri long narapela kantri. Taim ol i stat long lainim nupela tokples na lain long nupela kongrigesen bilong ol, COVID-19 pendemik i kamap na nau ol i mas stap ol yet. Na bihain mama bilong Francesca i dai. Francesca i laik tru long i go lukim famili bilong em, tasol pendemik i pasim em long mekim olsem. Wanem samting i helpim em long karim ol dispela hevi? Namba 1 samting, Emanuele na Francesca i beten wantaim na askim God long givim savetingting long tupela long karim ol hevi bilong wan wan de. Jehova i bekim ol beten bilong ol long taim stret long rot bilong ol pablikesen na vidio samting em oganaisesen i bin kamapim. Olsem, tok em wanpela brata i mekim long wanpela vidio intaviu i bin strongim ol. Dispela brata i tok: “Sapos kwiktaim yumi holim stretpela tingting long ol samting i painim yumi, dispela bai helpim yumi long stap amamas na dispela bai helpim yumi long mekim gutpela wok taim senis i kamap.” c Namba 2 samting, ol i lain gut moa long autim tok long rot bilong telefon, na tu, ol i kirapim wanpela Baibel stadi. Namba 3 samting, ol i amamas long gutpela helpim na sapot ol i kisim long ol bratasista. Wanpela sista i tingim ol na em i salim ol sotpela mesis i gat wanpela Baibel ves long en, na em i mekim olsem long olgeta wan wan de inap wanpela yia olgeta. Olsem tasol, taim yumi orait long senis i kamap long nupela sindaun bilong yumi, yumi bai amamas long mekim ol samting yumi inap long mekim.

10. Olsem wanem wanpela sista i lain long bikpela senis i kamap long laip bilong em?

¹⁰ Tingim ol samting bai kamap bihain, na putim  tingting long ol gutpela samting i kamap. Christina em wanpela sista bilong Romenia na em i stap long Japan, em i bel hevi tru taim ol i pinisim Inglis kongrigesen em i save go long en. Tasol em i no wok long tingim tingim dispela samting, nogat. Em i go long wanpela kongrigesen i save mekim tokples Japan na em i givim bel long autim tok long ol man i mekim dispela tokples. Em i askim wanpela meri em i bin wok wantaim long bipo long skulim em long mekim gut tokples Japan. Dispela meri i orait long yusim Baibel na buklet Stap Amamas Oltaim! bilong skulim Christina long tokples Japan. Olsem na Christina i lain gut long mekim dispela tokples, na gutpela samting tru i kamap em olsem dispela meri i laik kisim sampela save moa long Baibel. Taim yumi tingim ol samting bai kamap bihain na yumi putim tingting long ol gutpela samting i kamap, ol senis em yumi no bin ting long en inap kamapim planti blesing.   

11. Wanem samting i helpim tupela marit i karim hevi bilong mani?

¹¹ Helpim ol narapela. Tupela marit em ol i stap long wanpela kantri we ol i tambuim wok lotu bilong yumi, ol i karim hevi bilong mani taim dispela kantri i no gat mani. Wanem samting i helpim ol long karim dispela hevi? Pastaim ol i lusim pasin bilong baim nating ol samting. Na tu, ol i no putim tingting long ol hevi bilong ol yet, nogat. Ol i tingting long helpim ol narapela long rot bilong lusim bikpela haptaim long autim tok. (Apo. 20:35) Dispela man marit i tok: “Taim mipela i bisi long mekim wok autim tok, dispela i helpim mipela long putim tingting long mekim laik bilong God, na mipela i no gat taim long wari na tingting planti long ol hevi.” Taim sindaun bilong yumi i senis, yumi mas tingim olsem em i bikpela samting long yumi mas wok yet long helpim ol narapela, moa yet yumi helpim ol long rot bilong autim tok.

12. Olsem wanem eksampel bilong aposel Pol inap helpim yumi long mekim ol senis long pasin bilong yumi long autim tok?

¹² Long wok autim tok bilong yumi, yumi mas redi long senisim pasin bilong yumi long autim tok. Yumi save bungim ol man em ol i gat narapela narapela bilip na pasin na ol i gat kain kain bekgraun. Aposel Pol i bin redi long senisim pasin bilong em long autim tok, na yumi ken kisim skul long eksampel bilong em. Jisas i makim Pol olsem “wanpela aposel God i salim i go long ol manmeri bilong ol arapela lain.” (Rom 11:13) Taim Pol i mekim dispela wok, em i autim tok long ol Juda, ol Grik, ol saveman, ol man nating, ol man i gat namba, na ol king. Pol i laik putim tok bilong God i go daun long bel bilong ol dispela man i gat kain kain bekgraun, olsem na em i “kisim pasin bilong olgeta kain man.” (1 Kor. 9:19-23) Em i tingim kalsa, bekgraun, na bilip bilong ol man em i autim tok long ol na em i senisim pasin bilong em long autim tok na bai i stret long ol. Yumi tu i ken mekim gut wok autim tok sapos yumi senisim pasin bilong yumi long autim tok na bai i stret long ol man i putim yau long tok bilong yumi.

13. Sapos yumi rispektim tingting bilong ol narapela, yumi inap long abrusim wanem hevi em 1 Korin 8:9 i stori long en?

¹³ Taim yumi bihainim gutpela tingting, dispela i helpim yumi tu long rispektim tingting bilong ol narapela. Olsem, sampela sista i save laik long putim meikap, tasol ol narapela sista i no gat laik long mekim olsem. Sampela Kristen i amamas long dring liklik alkohol inap long skel bilong ol, tasol ol narapela i sakim tru pasin bilong dring alkohol. Olgeta Kristen i gat laik long i gat gutpela helt, tasol ol i makim narapela narapela rot bilong kisim helt-ke. Sapos oltaim yumi ting olsem ol samting yumi makim i stret olgeta na yumi traim long subim ol bratasista long kongrigesen long bihainim tingting bilong yumi, yumi inap pundaunim ol narapela na brukim lain insait long kongrigesen. Yumi no laik tru long mekim olsem! (Ritim 1 Korin 8:9; 10:23, 24) Yumi ken stori long tupela eksampel i soim olsem taim  yumi bihainim ol stiatok bilong Baibel, dispela i ken helpim yumi long holim stretpela tingting na strongim bel isi.

14. Wanem ol stiatok bilong Baibel i ken stiaim pasin bilong yumi long bilas na stretim gut skin?

¹⁴ Bilas na stretim gut skin. Jehova i no givim yumi ol lo long wanem kain klos yumi mas werim, nogat. Em i givim yumi ol stiatok bilong stiaim yumi. Yumi mas bilas long pasin i soim olsem yumi givim ona long God, olsem bilas long “pasin i soim rispek na gutpela tingting.” (1 Tim. 2:9, 10; 1 Pita 3:3) Olsem na yumi no laik werim ol klos i pulim ai bilong ol narapela. Ol stiatok bilong Baibel bai helpim ol elda long abrusim pasin bilong putim ol lo bilong ol yet long wanem kain klos na wanem kain stail bilong gras i stret long ol Kristen. Olsem, ol elda long wanpela kongrigesen i laik helpim sampela yangpela brata em ol i bihainim stail bilong gras bilong ol yangpela bilong dispela graun na ol i katim gras bilong ol i go sot tru na i luk raf. Olsem wanem ol elda i ken helpim ol, tasol long wankain taim ol i no kamapim wanpela lo long dispela samting? Wasman sekit i givim edvais long ol dispela elda long tokim ol dispela brata olsem, “Sapos yu stap long pletfom na odiens i putim tingting long lukluk bilong yu na i no long tok bilong yu, orait dispela i soim olsem sampela samting i no stret long pasin bilong yu long bilas na stretim gut skin.” Dispela tok i helpim ol dispela brata long save long samting ol i mas mekim, na i no gat wok long ol elda i kamapim lo long dispela samting. d

15. Wanem ol lo na stiatok bilong Baibel i ken stiaim yumi long disisen yumi mekim long sait bilong helt? (Rom 14:5)

¹⁵ Helt-ke. Olgeta wan wan Kristen i mas wokim disisen bilong ol yet long hau long lukautim helt bilong ol. (Gal. 6:5) I gat sampela lo bilong Baibel i stiaim disisen bilong ol Kristen long wanem kain medikal tritmen long kisim, olsem lo bilong sakim blut na wok bilong ol spirit nogut. (Apo. 15:20; Gal. 5:19, 20) Long ol narapela samting, yumi yet i ken wokim disisen bilong yumi yet. Sampela i  wokim disisen long kisim helpim long haus sik tasol, na ol narapela i laik kisim helpim long ol kaikai na vaitamin samting. Maski yumi yet i laikim o i no laikim wanpela tritmen, yumi mas rispektim raits bilong ol bratasista bilong yumi long mekim ol disisen bilong ol yet long sait bilong helt-ke. Bilong mekim olsem, yumi mas tingim dispela 4-pela samting: (1) Kingdom Bilong God tasol bai pinisim olgeta sik na oraitim ol man. (Ais. 33:24) (2) Olgeta wan wan Kristen i mas “pilim tru olsem samting ol i bilip long en em i stret” na em bai helpim ol. (Ritim Rom 14:5.) (3) Yumi no ken skelim ol narapela long ol disisen ol i mekim na yumi no ken mekim wanpela samting bilong pundaunim ol. (Rom 14:13) (4) Ol Kristen i save mekim pasin laikim long ol narapela na ol i no larim ol pesenel disisen bilong ol yet i bagarapim pasin wanbel insait long kongrigesen. (Rom 14:15, 19, 20) Sapos yumi tingim ol dispela samting yumi stori long en, yumi bai strongim pasin pren bilong yumi wantaim ol bratasista bilong yumi na strongim bel isi bilong kongrigesen.

16. Olsem wanem wanpela elda i ken soim olsem em i bihainim gutpela tingting long pasin em i mekim long ol narapela elda? (Lukim tu ol piksa.)

¹⁶ Ol elda i mas stap gutpela piksa long pasin bilong bihainim gutpela tingting. (1 Tim. 3:2, 3) Olsem, wanpela elda i no ken ting olsem oltaim ol narapela elda i mas bihainim tingting bilong em bikos em i gat bikpela krismas moa long ol. Em i mas luksave olsem holi spirit bilong Jehova i ken kirapim wanpela elda insait long lain elda long kamapim wanpela tingting we i ken helpim ol long wokim gutpela disisen. Na sapos planti elda insait long wanpela lain elda i wanbel long wanpela disisen we i no brukim wanpela stiatok bilong Baibel, orait elda i bihainim gutpela tingting bai redi long sapotim dispela disisen maski em yet i no wanbel long en.

17. Ol Kristen i bihainim gutpela tingting i kisim wanem ol blesing?

¹⁷ Yumi ol Kristen i kisim planti blesing taim yumi bihainim gutpela tingting. Yumi pas gut wantaim ol bratasista bilong yumi, na bel isi i stap insait long kongrigesen. Ol bratasista insait long lain bilong Jehova i gat narapela narapela pasin na ol kastam, maski i olsem yumi amamas olsem yumi olgeta i wanbel wantaim long lotuim Jehova. Na bikpela samting moa, yumi amamas long save olsem yumi bihainim pasin bilong God Jehova long bihainim gutpela tingting.