1, 2. (a) Bilong wanem ‘God i laikim Daniel tumas’? (b) Olsem wanem yumi inap kisim pasin bilong Daniel long bihainim tok?

TAIM ol Juda i go kalabus long Babilon, ol i lukim olsem taun i pulap long ol imis na ol manmeri i stap kalabus long wok bilong ol spirit nogut. Tasol Daniel na 3-pela pren bilong em i no bihainim pasin bilong ol manmeri long Babilon. (Dan. 1:6, 8, 12; 3:16-18) Daniel na 3-pela pren bilong em i tingting strong long lotuim Jehova wanpela tasol—em i stap olsem Man bilong wokim sospen graun, na ol i stap olsem graun long han bilong em. Gutpela samting i kamap! Daniel i stap long Babilon kirap long taim em i yangpela yet, tasol ensel bilong God i tokim em olsem, “God i laikim yu tumas.”—Dan. 10:11, 19.

² Long bipo, man i save presim presim hap graun em i holim na stretim stretim long kamapim samting em i laik wokim. Long nau, ol manmeri i lotuim Jehova i tingim em olsem King Bilong Heven na Graun, na em i gat rait long stretim stretim ol manmeri. (Ritim Jeremaia 18:6.) Na tu, God i gat rait long stretim stretim yumi olgeta wan wan. Tasol em i save olsem yumi stap fri long bihainim laik bilong yumi yet, olsem  na em i larim yumi yet long mekim disisen long i stap daun long em. Yumi ken stori long olsem wanem yumi inap stap olsem graun malumalum long han bilong God. Yumi ken skelim 3-pela askim: (1) Hau bai yumi inap abrusim ol pasin kranki we inap pasim yumi long larim tok bilong God i stretim stretim yumi? (2) Hau bai yumi inap kisim ol pasin we bai helpim yumi long stap olsem graun malumalum na stap daun long God? (3) Hau bai ol papamama Kristen i ken soim olsem ol i stap daun long God taim ol i stretim stretim ol pikinini?

3. Wanem ol pasin inap mekim na yumi kamap olsem strongpela graun?

³ Sindaun 4:23 i tok: “Gutpela tingting bilong stiaim laip bilong yu, em i save kamap long tingting bilong yu, olsem wara i save kamap long hul wara. Olsem na olgeta taim yu mas was gut tru long tingting bilong yu.” Yumi mas abrusim wanem ol pasin kranki we inap mekim yumi kamap olsem strongpela graun? Em ol pasin olsem pasin antap, pasin bilong mekim rong, na sot long bilip. Ol dispela pasin inap kirapim yu long sakim tok na bikhet. (Dan. 5:1, 20; Hib. 3:13, 18, 19) King Usia bilong Juda i bin mekim pasin antap. (Ritim 2 Stori 26:3-5, 16-21.) Pastaim Usia “i mekim gutpela pasin long ai bilong Bikpela” na em “i strong yet long bihainim laik bilong God.” Tasol taim em “i kamap strong na em i gat biknem, . . . em i ting em i strongpela king tru”! Em i laik mekim ofa bilong kamapim smok i gat gutpela smel long tempel—em wok God i givim long ol pris long lain bilong Aron. Taim ol pris i kam toktok long em, Usia i kros! Olsem na God i mekim sik lepra i kamap long em na em i dai, i olsem “bagarap” i painim em.—Snd. 16:18.

4, 5. Wanem samting inap kamap sapos yumi kisim pasin antap?

⁴ Sapos yumi kisim pasin antap, yumi inap ting olsem ‘yumi nambawan tru’ na yumi bai sakim ol skultok bilong Baibel. (Rom 12:3; Snd. 29:1) Tingim ekspiriens bilong wanpela elda nem bilong em Jim. Em i no wanbel wantaim ol narapela elda long wanpela samting i kamap insait long kongrigesen. Jim i tok: “Mi tokim ol brata olsem ol i no gat pasin laikim, na mi lusim miting.” Inap 6-pela mun bihain, em i go long narapela kongrigesen i stap klostu, tasol ol i no makim em long mekim wok elda. Em i tok: “Mi bel hevi tru. Mi ting pasin bilong mi tasol i stret, na dispela i mekim na mi lusim tok i tru.” Inap 10-pela yia olgeta, Jim i lusim ol miting na wok autim tok. Em i tok: “Hevi i painim mi, na mi sutim tok long Jehova. Inap planti yia, ol brata i visitim mi na ol i traim long kirapim mi long kisim stretpela tingting, tasol mi no laik bai ol i helpim mi.”

⁵ Ekspiriens bilong Jim i soim klia olsem pasin antap inap kirapim yumi long givim eskius long ol rong yumi mekim, na yumi no larim tok bilong God i stretim yumi. (Jer. 17:9) Jim i tok: “Mi holim tingting yet olsem ol narapela i mekim rong.” Olsem wanem? Yu bin bel hevi long tok o pasin em wanpela wanbilip i mekim long yu, o yu bel hevi bikos yu lusim wanpela gutpela asainmen? Sapos kain samting i kamap long yu, orait yu bin mekim wanem? Yu mekim pasin antap? O yu tingting long stap gut wantaim ol wanbilip bilong yu na stap daun long Jehova?—Ritim Song 119:165; Kolosi 3:13.

6. Wanem samting inap kamap sapos yumi bihainim pasin bilong sin?

⁶ Taim man i bihainim pasin bilong sin, na em i mekim long pasin hait, em bai hatwok long bihainim skultok bilong God. Em bai i no surik long mekim rong. Wanpela brata i tok, taim em i mekim pasin i no stret inap planti taim, bel bilong em i no gat tok moa long pasin em i mekim. (Sav. 8:11) Narapela brata i kisim pasin bilong lukim ponografi, na bihain em i tok: “Mi kisim pasin bilong sutim tok long ol elda.” Dispela pasin i bagarapim em long sait bilong bilip. Isi isi, ol elda i luksave long hevi bilong em na ol i helpim em. Yumi olgeta i gat sin. Sapos yumi kisim pasin bilong sutim tok long ol narapela o mekim ol eskius  long ol rong bilong yumi na yumi no askim God long fogivim yumi na helpim yumi, tingting bilong yumi bai kamap strong na i hatwok long stretim.

7, 8. (a) Olsem wanem lain Israel bilong bipo i soim olsem ol i slek long bilip? (b) Yumi kisim wanem skul long stori bilong ol?

⁷ Jehova i bin kisim bek lain Israel long Isip, na stori bilong ol i helpim yumi long luksave olsem sapos yumi kamap slek long bilip, dispela bai pasim yumi na yumi no inap larim Jehova i stretim stretim yumi. Ol i lukim God i wokim planti mirakel long helpim ol, na sampela bilong ol dispela mirakel i narapela kain tru! Tasol taim ol i go kamap klostu long Graun Bilong Promis, bilip bilong ol i slek. Ol i no bilip long Jehova, nogat, ol i pret na komplein long Moses. Ol i laik tru long i go bek long Isip we ol i bin stap sleiv long en! Jehova i bel hevi tru, na em i tok: “Planti taim ol dispela lain manmeri i sakim tok bilong mi na i no bilip long mi.” (Nam. 14:1-4, 11; Sng. 78:40, 41) Ol dispela lain manmeri i no larim God i stretim ol na ol i kamap slek long bilip, olsem na ol i dai long ples drai nating.

⁸ Long nau, yumi wok long i go klostu moa long nupela taim, olsem na planti samting i wok long traim bilip bilong yumi. Yumi mas skelim yumi yet, olsem bilip bilong yumi i stap strong o nogat. Kain olsem: Yumi ken tingim tok bilong Jisas long Matyu 6:33, na skelim yumi yet. Askim yu yet: ‘Ol samting mi putim i stap namba 1 long laip bilong mi, na ol disisen mi mekim i soim klia olsem mi bilip tru long tok bilong Jisas? Mi bai lusim miting na wok autim tok bambai mi inap kisim bikpela pe long wok mani bilong mi? Mi bai mekim wanem sapos presa bilong wok i go bikpela moa? Mi bai bihainim pasin bilong dispela graun na lusim tok i tru?’

9. (a) Wai na ‘oltaim yumi mas skelim yumi yet na bai yumi ken save olsem yumi holimpas bilip o nogat’? (b) Yumi ken yusim wanem samting long skelim bilip bilong yumi?

⁹ Tingim wanpela wokman bilong Jehova husat i no laik bihainim ol lo bilong Baibel long sait bilong makim ol poroman, ol amamas, o wanpela i raus long kongrigesen. Askim yu yet, ‘Mi save sakim lo bilong God long ol dispela samting?’ Sapos yumi luksave olsem yumi wok long kisim kain pasin olsem, orait yumi mas hariap long skelim bilip bilong yumi! Baibel i tok: “Oltaim yupela i mas skelim yupela yet na bai yupela i ken save olsem yupela i holimpas bilip o nogat. Oltaim yupela i mas skelim yupela yet na bai yupela i ken save olsem yupela i wanem kain man.” (2 Kor. 13:5) Oltaim yumi mas yusim Tok Bilong God long skelim yumi yet.

10. Wanem ol samting inap helpim yumi long stap olsem graun malumalum long han bilong Jehova?

¹⁰ God i givim sampela samting bilong helpim yumi long stap olsem graun malumalum, em ol kain samting olsem Baibel, kongrigesen Kristen, na wok autim tok. Wara i save mekim graun i stap malumalum, na olsem tasol, taim yumi ritim Baibel long olgeta de na tingim tingim ol tok bilong en, dispela bai opim rot long Jehova inap stretim yumi. Jehova i tokim ol king bilong Israel long raitim kopi bilong ol Lo Bilong God na ritim long olgeta de. (Lo 17:18, 19) Ol aposel i luksave olsem taim ol i ritim ol tok bilong Rait Holi na tingim tingim ol tok bilong en, dispela bai helpim ol long mekim gut wok autim tok. Taim ol i raitim ol pas, planti taim ol i save kolim ol tok i stap long Ol Skripsa Hibru na ol i save kirapim ol narapela tu long bihainim dispela pasin. (Apo. 17:11) Long nau, yumi tu i luksave olsem em i bikpela samting long ritim Baibel long olgeta de na beten na tingim tingim ol tok bilong en. (1 Tim. 4:15) Taim yumi mekim ol dispela samting, yumi bai stap daun long Jehova na yumi bai larim em i stretim yumi.

11, 12. Olsem wanem Jehova inap yusim kongrigesen long stretim yumi olgeta wan wan inap long skel bilong yumi?

¹¹ Jehova inap yusim kongrigesen Kristen long stretim yumi olgeta wan wan inap long skel  bilong yumi. Jim, em yumi stori pinis long em, em i redi long kisim tok bilong stretim em taim wanpela elda i soim olsem em i laik helpim Jim. Jim i tok: “Brata i no sutim tok long mi, nogat. Em i mekim ol gutpela tok bilong strongim mi na em i soim olsem em i laik tru long helpim mi.” Bihain long 3-pela mun, dispela elda i invaitim Jim long i go long miting. Jim i tok moa: “Kongrigesen i amamas tru na welkamim mi, na pasin laikim bilong ol i kirapim mi long kisim stretpela tingting. Mi luksave olsem mi no ken tingim ol filings bilong mi yet. Meri bilong mi i stap strong yet long bilip, olsem na em na ol narapela bratasista i helpim mi na isi isi mi kamap strong gen long bilip. Mi kisim bikpela helpim taim mi skelim ol dispela atikol, ‘Jehova i No Gat Asua,’ na ‘Stap Gut Long Wok Bilong Jehova,’ long Wastaua bilong Novemba 15, 1992.”

¹² Bihain, ol i makim Jim long mekim gen wok elda. Kirap long dispela taim na i kam inap long nau, Jim i helpim ol arapela long winim ol wankain traim na kamap strong gen long sait bilong bilip. Jim i tok: “Mi ting olsem mi pas gut wantaim Jehova, tasol nogat tru! Mi rigret olsem mi larim pasin antap i pasim ai bilong mi na mi tingting tasol long ol popaia bilong ol narapela na mi no tingim ol bikpela samting.”—1 Kor. 10:12.

13. (a) Wok autim tok inap helpim yumi long kamapim wanem ol gutpela pasin? (b) Wanem ol gutpela samting inap kamap?

¹³ Olsem wanem wok autim tok inap stretim ol pasin bilong yumi? Taim yumi autim gutnius long ol narapela, dispela inap helpim yumi long kisim pasin daun na ol narapela pasin em spirit bilong God i save kamapim. (Gal. 5:22, 23) Tingim ol gutpela pasin yu bin kisim taim yu mekim wok autim tok. Taim yumi soim ol gutpela pasin, dispela bai strongim ol tok yumi autim, na dispela inap kirapim man bilong haus long senisim tingting bilong  em. Kain olsem: Tupela Witnes long Australia i soim rispek na putim yau tasol taim meri bilong haus i krosim ol. Bihain, dispela meri i bel hevi long pasin em i mekim, na em i raitim pas i go long brens ofis, na em i tok: “Mi laik tok sori long dispela 2-pela Witnes husat i gat pasin isi na pasin daun. Mi ting olsem pasin bilong mi yet i stret, olsem na mi luk daun long ol. Mi olsem longlong meri na mi laik pasim dispela 2-pela Witnes long autim Tok Bilong God.” Yu ting dispela meri bilong haus bai mekim kain tok olsem sapos 2-pela pablisa i bin soim olsem ol i kros? Ating nogat, a? Dispela i soim klia olsem, wok autim tok i save helpim yumi na helpim tu ol narapela!

14. Papamama i mas mekim wanem bambai gutpela samting inap kamap taim ol i stretim pikinini?

¹⁴ Ol pikinini i gat pasin daun na ol i save amamas long kisim save long ol nupela samting. (Mat. 18:1-4) Olsem na papamama i ken wok strong long skulim na kirapim pikinini long laikim tok i tru. (2 Tim. 3:14, 15) Tasol pastaim, papamama yet i mas laikim tumas tok i tru na bihainim long laip bilong ol bambai pikinini inap lukim eksampel bilong ol na bihainim. Na tu, taim papamama i stretim pikinini, pikinini bai holim tingting olsem papamama i laikim em na dispela i wankain long pasin laikim bilong Jehova.

15, 16. Sapos pikinini i raus, olsem wanem papamama inap soim olsem ol i bilip tru long God?

¹⁵ Maski sampela pikinini i kamap bikpela long tok i tru, bihain ol yet i save lusim tok i tru o raus long kongrigesen, na dispela i save mekim famili i bel hevi tru. Wanpela sista long Saut Afrika i tok: “Taim brata bilong mi i raus, mi pilim olsem em i dai. Bel bilong mi i bagarap olgeta!” Dispela sista na papamama bilong em i mekim wanem? Ol i bihainim tok bilong Baibel. (Ritim 1 Korin 5:11, 13.) Papamama bilong dispela sista i tok: “Mipela i tingting strong long bihainim tok bilong Baibel, na mipela i luksave olsem gutpela samting bai kamap sapos mipela i bihainim laik bilong God. Taim kongrigesen i rausim man, mipela i tingim dispela olsem pasin bilong God long stretim man, na mipela i bilip tru olsem Jehova i laikim man em i stretim, na em i save bihainim stretpela pasin taim em i stretim man. Olsem na taim mipela i laik toktok long ol samting bilong famili, long dispela taim tasol mipela i save toktok wantaim pikinini man bilong mipela.”

¹⁶ Pikinini man i pilim olsem wanem? Em i tok: “Mi save olsem famili bilong mi i no heitim mi. Ol i bihainim tok bilong Jehova na oganaisesen bilong em.” Em i tok moa: “Taim yu lukim olsem ol narapela i no inap helpim yu, long dispela taim yu bai luksave olsem yu mas askim Jehova long helpim yu na fogivim yu.” Famili i amamas tru taim kongrigesen i kisim bek dispela man! Yes, gutpela samting bai kamap taim yumi bihainim tok bilong God long olgeta samting yumi mekim.—Snd. 3:5, 6; 28:26.

17. (a) Bilong wanem yumi mas stap daun long Jehova long olgeta taim? (b) Sapos yumi stap daun long God, wanem gutpela samting inap kamap?

¹⁷ Aisaia i tok profet long taim we ol Juda bai lusim kalabus, na ol lain i tanim bel bai tok: “Bikpela, yu papa bilong mipela. Yu olsem man bilong wokim sospen graun, na mipela i olsem graun yu bin kisim na wokim sospen long en. Long han bilong yu yet yu bin wokim mipela olgeta.” Ol bai tok moa olsem: “Yu no ken . . . tingim oltaim ol sin mipela i bin mekim. Nogat. Yu mas tingim olsem, mipela olgeta i lain manmeri bilong yu, na yu ken marimari long mipela.” (Ais. 64:8, 9) Sapos oltaim yumi stap daun long Jehova, em bai laikim yumi tumas wankain olsem em i laikim tumas profet Daniel. Moa yet, Jehova bai wok yet long stretim stretim yumi long rot bilong tok bilong em long Baibel, holi spirit, na oganaisesen bilong em. Long dispela rot, yumi inap stap olsem ol “pikinini bilong God.”—Rom 8:21.