Kalap go long lista

Kalap go long lista bilong ol tok

1918​—⁠Wan Handret Yia i Go Pinis

1918​—⁠Wan Handret Yia i Go Pinis

Nius The Watch Tower bilong Janueri 1, 1918, i kirapim tok olsem: “Wanem samting bai kamap long yia 1918?” Bikpela Woa long Yurop i no pinis yet, tasol ol samting i kamap long kirap bilong yia 1918 i mekim na i luk olsem gutpela samting bai kamap long ol Sumatin Bilong Baibel na long ol manmeri long graun.

OL MAN I LAIK KAMAPIM BEL ISI

Long Janueri 8, 1918, Presiden Woodrow Wilson i tokim Kongres Bilong Amerika long 14-pela aidia em i ting bai kamapim “stretpela pasin na bel isi.” Em i tok ol kantri i mas stap wanbel wantaim, daunim namba bilong ol samting bilong pait ol i wokim, na “ol kantri i mas wok bung wantaim” na dispela inap helpim “ol liklik na bikpela kantri.” Bihain ol i yusim 14-pela aidia bilong em long kamapim Lig ov Nesen, na tu, long kamapim Kontrak Bilong Vesai na dispela i pinisim Bikpela Woa.

OL BIRUA I LUS

Maski bikpela hevi i kamap long yia 1917, * i luk olsem ol Sumatin Bilong Baibel bai stap bel isi. Dispela i kamap ples klia long ol samting i kamap long miting bilong Watch Tower Bible and Tract Society long 1917. Ol i save mekim dispela miting long olgeta yia.

Long dispela miting em ol i mekim long Janueri 5, 1918, sampela brata husat i bin holim bikpela wok na ol i lusim Betel, ol i traim long mekim ol samting bilong kontrolim oganaisesen. Richard H. Barber em wanpela gutpela wasman raun na em i kirapim miting long rot bilong beten. Ol i stori long ripot bilong ol samting i kamap long yia 1917, na bihain ol i mekim eleksen bilong makim ol dairekta. Brata Barber i makim Joseph Rutherford na 6-pela brata. Wanpela loya i stap long sait bilong ol birua i makim 7-pela narapela man, sampela bilong ol em ol lain husat i bin lusim Betel. Tasol ol i lus. Klostu olgeta memba i makim Brata Rutherford na 6-pela brata husat i stap gut long bilip long mekim wok olsem ol dairekta.

Planti brata husat i stap long dispela miting i tok ol i amamas long stap long dispela kibung bikos ol i pilim olsem Jehova i amamas long ol winim ol narapela kibung ol i bin go long en. Tasol amamas bilong ol i bilong sotpela taim tasol.

OL I BIRUA LONG BUK THE FINISHED MYSTERY

Inap sampela mun, ol Sumatin Bilong Baibel i tilim buk The Finished Mystery. Ol lain i gat gutpela bel i ritim dispela buk na ol i amamas long kisim save long tok i tru bilong Baibel.

E. F. Crist em wanpela wasman raun long Kanada, na em i stori long tupela marit husat i ritim buk The Finished Mystery na insait long 5-pela wik tasol ol i luksave olsem dispela em tok i tru! Em i tok: “Tupela wantaim i bilip na ol i wok long winim ol mak long sait bilong bilip.”

Wanpela man husat i kisim dispela buk i kirap kwik long stori wantaim ol pren bilong em. Ol tok bilong dispela buk i kirapim tru tingting bilong em. Em i tok: “Mi wokabaut long Third Avenue na wanpela samting i paitim solda bilong mi, na mi ting olsem em wanpela brik, tasol mi kirap nogut long lukim buk ‘The Finished Mystery.’ Mi karim buk i go long haus na ritim. . . . Mi painimaut olsem wanpela man bilong autim tok . . . i belhat na tromoi buk i kam ausait long windo . . . Mi bilip olsem samting em i mekim i opim rot long planti manmeri moa inap kisim laip, na dispela samting em i mekim i winim tru olgeta narapela samting em i bin mekim. . . . Dispela man bilong autim tok i belhat na dispela i opim rot long mipela i litimapim nem bilong God.”

Planti man i pilim wankain olsem dispela man bilong autim tok. Long Februeri 12, 1918, ol bikman bilong gavman bilong Kanada i tambuim buk The Finished Mystery. Ol i tok olsem dispela buk i kirapim ol man long agensim woa na i no sapotim gavman. I no longtaim, ol bikman bilong gavman bilong Amerika i mekim wankain samting. Ol wokman bilong gavman i go long Haus Betel na ol ofis bilong ol Sumatin Bilong Baibel long New York, Pennsylvania na California bilong painim ol evidens we ol inap yusim bilong kotim ol brata i go pas long oganaisesen. Long Mas 14, 1918, Dipatmen Bilong Jastis long Amerika i tambuim buk The Finished Mystery. Ol i tok olsem dispela buk i pasim ol manmeri long sapotim woa, na ol i brukim lo ol i kolim Espionage Act.

OL I KALABUSIM OL BRATA!

Long Me 7, 1918, Dipatmen Bilong Jastis i kisim tok orait long arestim Giovanni DeCecca, George Fisher, Alexander Macmillan, Robert Martin, Frederick Robison, Joseph Rutherford, William Van Amburgh, na Clayton Woodworth. Ol i sutim tok long ol olsem ol i “brukim lo na long laik bilong ol yet ol i no daun long gavman, na ol i no stap gut na ol i sakim wok ol i mas mekim long insait long ami na nevi bilong Amerika.” Kot keis bilong ol brata i kirap long Jun 3, 1918, tasol ol man i no ting olsem ol bai kalabusim ol. Bilong wanem?

Atoni jeneral bilong Amerika i sutim tok olsem ol brata i brukim lo ol i kolim Espionage Act. Dispela lo em “gutpela wei long daunim ol tok giaman.” Long Me 16, 1918, gavman i no laik bihainim senis ol i mekim long dispela Lo we i lukautim ol lain husat i raitim “ol tok i tru, mekim wantaim gutpela tingting, na i gat risen na ol i mekim olsem.” Buk The Finished Mystery em samting ol i toktok planti long en taim ol i mekim kot keis. Wanpela rekod bilong Kongres Bilong Amerika i stori long dispela na i tok: “Wanpela bilong ol eksampel nogut long pasin bilong tok giaman em buk ol i kolim ‘The Finished Mystery’ . . . Dispela buk i kirapim ol soldia long i gat tupela tingting long risen na yumi insait long ol woa . . . na em i kirapim ol man long no ken insait long ami.”

Long Jun 20, 1918, lain bilong skelim kot i tokaut olsem dispela 8-pela brata i gat asua. Neks de, jas i tokaut long hamas yia ol bai stap kalabus. Em i tok: “Ol dispela lain em kot i sasim i kamapim ol tok giaman bilong lotu na ol i kirapim planti man long bilipim dispela tok . . . samting ol i mekim em i nogut moa winim ami bilong Jemani. . . . Ol i mas kisim bikpela panismen.” Tupela wik bihain, dispela 8-pela brata i go long haus kalabus long Atlanta, Jojia. Ol i kalabus namel long 10 i go inap 20 yia.

WOK AUTIM TOK I GO HET

Long dispela taim, ol man i birua tru long ol Sumatin Bilong Baibel. Lain polis (Federal Bureau of Investigation o FBI) i mekim wok painimaut long ol wok ol i save mekim, na ol i raitim planti tausen ripot. Ol dispela ripot i soim olsem ol brata bilong yumi i tingting strong long autim tok yet.

Bos bilong posofis long Orlando, Florida i raitim pas i go long lain FBI na em i tok: “[Ol Sumatin Bilong Baibel] i go long olgeta wan wan haus long taun na planti taim ol i mekim long nait. . . . Ol i tingting strong long autim tok yet maski ol man i birua long ol.”

Wanpela bikman bilong ami i wok long Woa Dipatmen i raitim pas i go long lain FBI na em i stori long wok bilong Frederick W. Franz, bihain em i stap memba bilong Gavening Bodi. Dispela bikman bilong ami i tok: “F. W. Franz . . . i insait tru long wok bilong salim planti tausen volium bilong buk ‘Finished Mystery’.”

Charles Fekel tu i bin bungim hevi long ol man i birua tru long em. Bihain, em i stap memba bilong Gavening Bodi. Ol polis i arestim em bikos em i tilim buk The Finished Mystery, na tu, ol i skelim ol pas em i salim na ol pas em i raitim. Em i kalabus long Baltimore long Maryland inap 1-pela mun, na ol i kolim em “birua bilong Ostria.” Em i strongim bel na autim tok long ol lain i kalabusim em. Em i tingim tok bilong Pol long 1 Korin 9:16, em i tok: “Sapos mi no autim gutnius, bai mi stap nogut tru!” *

Ol Sumatin Bilong Baibel i givim bel tru long autim tok, na tu, ol i wok strong long askim planti manmeri long raitim nem bilong ol long wanpela pepa bilong tok orait long ol i mas givim fridom long ol brata i kalabus long Atlanta. Anna K. Gardner i tok: “Oltaim mipela i bisi. Taim ol brata i kalabus, mipela i kirap askim ol man long raitim nem long pepa. Mipela i go long olgeta haus. Planti tausen manmeri i raitim nem! Mipela i tokim ol olsem ol dispela man em ol Kristen tru, na ol birua i no mekim stretpela pasin na ol i kalabusim ol.”

OL KIBUNG

Em taim bilong hevi, olsem na ol kibung i kamap klostu klostu bambai dispela i strongim bilip bilong olgeta bratasista. Nius The Watch Tower i tok: “Winim 40 kibung . . . i kamap long dispela yia . . . I gat planti gutpela ripot i kamap long ol dispela kibung. Pastaim ol kibung i save kamap 2-pela o 3-pela taim long wan wan yia; tasol nau ol kibung i save kamap long olgeta mun long wanpela yia.”

Ol lain i gat gutpela bel i mekim ol senis taim ol i harim gutnius. Long wanpela kibung long Cleveland, Ohio, klostu 1,200 manmeri i bin go na 42 i kisim baptais. Namel long ol lain i kisim baptais em wanpela yangpela boi husat i “amamas tru long God na dediketim laip bilong em. Ol lain i bikpela pinis na ol i no gat bilip inap kisim gutpela skul long pasin bilong dispela boi long bilip.”

WANEM SAMTING BAI KAMAP?

Yia 1918 i laik pinis, na ol Sumatin Bilong Baibel i no klia tumas long ol samting bai kamap long ol. Ol i salim sampela bilding long Brooklyn, na hetkota i go stap long Pittsburgh, Pennsylvania. Taim ol brata i go pas i stap yet long kalabus, narapela annual miting i kamap long Janueri 4, 1919. Wanem samting bai kamap?

Ol brata bilong yumi i givim bel yet long mekim wok. Ol i bilip tru olsem gutpela samting bai kamap, olsem na ol i makim yiateks bilong 1919, em i tok: “I no gat wanpela samting bilong pait ol i wokim bilong birua long yu bai stap gutpela.” (Ais. 54:17, King Jems Pisin Baibel) Ol i redi long lukim bikpela senis bai kamap wantu na dispela bai strongim bilip bilong ol na strongim ol long mekim ol bikpela wok bai kamap bihain.

^ par. 6 Lukim “One Hundred Years Ago—1917” long 2017 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, p. 172-176.

^ par. 22 Lukim laip stori bilong Charles Fekel, “Joys Through Perseverance in Good Work,” long The Watchtower bilong Mas 1, 1969.