Ol step-famili i save bungim ol hevi na planti taim ol i hatwok long pas gut wantaim ol narapela i no hap bilong step-famili bilong ol. b Planti step-papamama i mas toktok wantaim papa o mama tru bilong pikinini long ol samting olsem, taim bilong visitim pikinini, wok bilong stretim em, na lukautim em long sait bilong mani. Ol pren na ol wanblut tu bai pilim hatwok long laikim ol nupela lain insait long famili. Skelim olsem wanem ol gutpela tok bilong Baibel inap helpim ol step-famili long winim ol dispela hatwok.

Judith, wanpela step-mama long Namibia, i tok: “Mama bilong ol step-pikinini bilong mi i tokim ol olsem mi nupela meri bilong papa bilong ol na wanem pikinini mipela i kamapim i no brata o susa bilong ol. Ol tok bilong em i bagarapim tru bel bilong mi, long wanem, mi laikim tru ol step-pikinini bilong mi olsem ol i pikinini bilong mi yet.”

Ol saveman i tok pasin namel long papa o mama tru bilong pikinini na step-papamama i gat bikpela hatwok long en na inap kamapim hevi. Planti taim mama tru na step-mama i save hatwok long wok gut wantaim. Wanem samting inap helpim ol?

 Rot bilong stap amamas: Putim sampela tambu. Sapos yu no larim papa o mama tru bilong pikinini long mekim samting wantaim em, orait dispela bai bagarapim tru bel na tingting bilong pikinini. c Papa o mama tru bilong pikinini husat “i bin kamapim” em, ol i bikpela samting long laip bilong pikinini. (Sindaun 23:22, 25) Tasol sapos yu larim olpela poroman marit bilong yu i mekim planti samting tumas wantaim nupela famili bilong yu, yu inap bagarapim bel bilong nupela poroman bilong yu. Wok strong long balensim ol samting yu mekim, putim sampela tambu bilong lukautim famili bilong yu, na wok bung wantaim narapela papa o mama inap tasol long mak yu putim.

TOK BILONG HELPIM PAPAMAMA

• Taim yu toktok wantaim olpela poroman marit bilong yu, toktok long ol samting bilong pikinini na no ken toktok tumas long ol narapela samting. Olsem, yu inap askim sapos i orait long em i ken makim stret wanpela taim long olgeta de taim san i stap yet bilong ringim pikinini. Dispela i save wok gut moa winim pasin bilong ring nating long kain kain taim na long ol leit nait.

• Sapos ol pikinini i no save stap wantaim yu, orait yu ken ring, raitim pas, salim teks mesis, o E-mail long ol na bai yu ken toktok yet wantaim ol. (Lo 6:6, 7) Sampela i save mekim olsem tu long rot bilong vidio long Intenet. Taim yu mekim olsem bai yu save gut moa long ol nid na hevi bilong pikinini na givim sampela gutpela edvais bilong helpim ol.

TOK BILONG HELPIM STEP-MAMA

• Soim mama tru bilong pikinini olsem yu “pilim hevi” bilong em na tokaut klia long em olsem yu no traim long kisim ples bilong em. (1 Pita 3:8) Tokim em long ol gutpela samting ol pikinini bilong em i mekim taim ol i stap wantaim yu. (Sindaun 16:24) Askim em long sampela edvais na tok tenkyu taim em i mekim olsem.

• No ken soim tumas pasin laikim long pikinini long ai bilong mama tru bilong em. Beverly, wanpela step-mama long Amerika, i tok: “Ol liklik step-pikinini bilong mi i laik kolim mi Mama. Mipela wanbel olsem i orait long ol i kolim mi olsem long haus bilong mipela, tasol ol i no ken kolim mi Mama taim ol i stap wantaim mama tru bilong ol, Jane, o famili bilong em. Bihain long dispela, mitupela Jane i wok gut wantaim. Mipela i helpim gut ol pikinini taim ol i mekim pilai long skul na taim ol i go raun lukluk long ol ples wantaim ol wanskul.”

TOK BILONG HELPIM PAPAMAMA TRU NA STEP-PAPAMAMA LONG WOK GUT WANTAIM

• No ken mekim ol tok i daunim papamama o step-papamama long ai bilong pikinini taim ol dispela papamama i no stap. Em i isi long popaia na kolim kain tok kranki olsem, tasol dispela inap mekim pikinini i bel hevi tru. Na yu no save long olsem wanem o wanem taim ol pikinini bai kolim wankain tok olsem yu mekim. (Saveman 10:20) Sapos pikinini i tok papamama o step-papamama i mekim tok i no stret long yu, orait tingim filings bilong pikinini. Na yu ken mekim kain tok olsem: “Mi sori long yu harim dispela tok. Mama bilong yu i belhat long mi, na sampela taim ol man i belhat ol i save kolim ol tok i no stret.”

•   Long tupela famili wantaim, traim long putim wankain lo na pasin bilong stretim pikinini. Sapos yupela i no inap mekim olsem, orait stori gut long as bilong dispela na no ken mekim ol tok i daunim narapela papa o mama. Tingim dispela pasin bilong toktok i stap daunbilo:

  Step-mama: Tim, plis hangamapim wet taul bilong yu.

  Tim: Long haus bilong mama, mipela i save lusim i stap long plua na em i save hangamapim.

  Step-mama (belhat wantaim): Em i skulim yu long kisim les pasin.

  Yu ting em bai i gutpela sapos step-mama i bekim kain tok olsem?

  Step-mama (tok isi): O, OK. Long hia mipela wan wan yet i save hangamapim taul bilong mipela.

• No ken plenim ol samting bilong pikinini long mekim long taim we em i mas stap wantaim narapela papa o mama tru bilong em. (Matyu 7:12) Sapos yu no inap makim narapela taim bilong mekim, orait kisim tok orait long dispela papa o mama tru paslain long yu tokim ol pikinini long plen bilong yu.

Buk Step Wars i kolim tok bilong wanpela meri husat i komplein olsem man bilong em i save stap long sait bilong ol bikpela pikinini bilong em na em i no tingim tumas pasin i no stret ol pikinini i mekim long em. Meri i tok: “Mi save belhat nogut tru.” Yu inap mekim wanem na bai pasin pren bilong yu wantaim ol pikinini i bikpela pinis i no ken bagarapim marit bilong yu?

Rot bilong stap amamas: Pilim tru tingting bilong narapela. Baibel i tok: “Olgeta wan wan i mas wok long tingim ol samting bilong helpim narapela, na ol i no ken tingting long ol samting bilong helpim ol yet, nogat.” (1 Korin 10:24) Traim long kliagut na luksave long filings bilong narapela. Ating ol bikpela pikinini i pret olsem papa o mama bai i no laikim ol moa. O ol i pilim olsem taim ol i orait long step-papa o step-mama, ol bai i no stap gut long famili bilong ol long bipo. Na ating ol papamama bai wari olsem nogut ol i kros long ol pikinini na dispela bai mekim na ol i no pas gut wantaim.

No ken subim yu yet long kamap pren bilong step-pikinini, larim tasol na bai isi isi pasin pren i kamap namel long yupela. Em i no gutpela tingting long subim wanpela long pilim pasin laikim tru. (Solomon 8:4) Olsem na holim stretpela tingting long pasin bilong pas gut wantaim ol step-pikinini bilong yu.

No ken autim olgeta samting yu tingting long en o pilim, maski sapos ol i no mekim gut long yu. (Sindaun 29:11) Sapos yu hatwok long bosim maus, orait beten olsem King Devit bilong Israel i bin mekim: “Bikpela, yu mas was gut long maus bilong mi, na bosim gut toktok bilong mi.”—Song 141:3.

Sapos yupela i sindaun long haus em ol pikinini i kamap bikpela long en, ating bai yu kirap nogut long ol pikinini i pilim olsem dispela haus em bilong ol. No ken mekim planti senis long haus, na moa yet  long ol olpela rum bilong ol. I gutpela yupela i ken skelim sapos yupela i mas i go sindaun long wanpela nupela haus.

Marion, wanpela step-mama long Kanada, i tok: “Papamama bilong mi i save givim presen long pikinini man bilong mi, tasol ol i no save givim long ol pikinini bilong man bilong mi. Mipela i traim long baim wankain presen bilong ol, tasol sampela taim mipela i no gat inap mani bilong mekim olsem.”

Rot bilong stap amamas: Putim nupela famili bilong yu i stap namba 1. Tokim ol wanblut na pren bilong yu olsem nupela famili bilong yu em i bikpela samting long yu. (1 Timoti 5:8) Yu no ken ting ol wanblut na ol pren bilong yu i mas laikim ol nupela famili memba bilong yu, tasol yu ken askim ol long rispektim ol na mekim pasin fea long ol. Stori gut olsem ol pikinini inap bel hevi sapos ol narapela i no tingim ol na i no mekim gutpela pasin long ol.

Traim long larim ol pikinini i mekim ol samting wantaim tumbuna papamama bilong ol long fes marit bilong yu. Susan, wanpela mama long Inglan, i tok: “Taim man bilong mi i dai, mi marit gen bihain long 18-pela mun, na ol papamama bilong em i hatwok long orait long nupela man bilong mi. Ol samting i kamap gutpela taim mipela i larim ol i insait long samting mipela i mekim, larim ol pikinini i ringim ol, na tok tenkyu long ol long sapot ol i givim.”

Pasin pren bilong yu wantaim ol narapela i no hap bilong step-famili, dispela inap putim hatwok long step-famili bilong yu. Tasol bihainim ol tok bilong Baibel na bai famili bilong yu i kisim ol blesing em Baibel i tok long em, olsem: “Man i gat gutpela tingting na save, em bai i gat gutpela haus, na famili bilong en bai i kamap strong.”—Sindaun 24:3.