Naoko, yumi stori pinis long em long fes atikol, i stori long hau em i lusim pasin bilong smok. Em i tok: “Mi senisim i stap bilong mi bikos mi kisim save long ol tok i tru long ol pasin bilong God na ol samting em i tingting pinis long mekim.” Baibel i as bilong ol tok em i lainim. Maski Baibel i no mekim wanpela tok long pasin bilong smok, em i helpim yumi long save long tingting bilong God long dispela pasin. a Dispela save i kirapim planti manmeri long sakim o lusim smok. (2 Timoti 3:16, 17) Yumi ken skelim 3-pela samting nogut em pasin bilong smok i save kamapim na tok Baibel i mekim long ol dispela samting.

Smok tabak i gat drak nikotin na dispela drak i save kalabusim planti man. Nikotin inap mekim man i amamas o bel hevi. Taim man i smok, nikotin i go hariap tru long kru bilong em inap planti taim. Olsem na man husat i save smokim wanpela paket smok long olgeta de, i olsem em i kisim nikotin inap 200 taim long wanpela de, dispela i winim ol narapela drak ol man i kisim. Dispela pasin bilong smok planti inap mekim man i kalabus long nikotin. Na em inap pilim sik sapos em i no inapim laik bilong em long smok.

Baibel i helpim yumi long holim stretpela tingting long dispela pasin, em i tok: “Ating yupela i no save, a? Sapos yupela i givim yupela yet long wanpela man olsem wokboi i bihainim tok bilong em, orait yupela i stap wokboi bilong em.” (Rom 6:16) Taim man i larim pasin bilong smok i bosim tingting na ol pasin bilong em, i olsem em i kamap sleiv bilong dispela pasin nogut. Tasol God Jehova i no laik bai yumi stap kalabus long ol pasin we i bagarapim bodi na tingting bilong yumi. (Song 83:18; 2 Korin 7:1) Taim pasin bilong man long laikim na rispektim Jehova i go bikpela, em bai luksave olsem i stret em i mas givim bel na tingting olgeta long mekim laik bilong God. Na em bai abrusim ol pasin we inap bagarapim helt bilong em. Sapos man i gat kain tingting olsem, dispela inap helpim em long givim baksait long ol laik nogut.

Olaf i stap long Jemani i kirap smok taim em i gat 12 krismas, na em i lusim dispela pasin bihain long 16 yia. Em i ting pasin bilong smok i no inap nogutim em. Tasol planti yia bihain em i kalabus yet long dispela pasin. Em i tok: “Wanpela taim mi no gat smok, mi belhat tru na mi kisim ol hap smok long rabis bin na rolim long niuspepa na mi smok. Nau mi tingim bek na mi sem tru long pasin mi bin mekim.” Wanem samting i helpim em long lusim smok? Em i tok: “Samting i helpim mi long mekim olsem em laik bilong mi long amamasim Jehova. Pasin bilong Jehova long laikim ol man na ol gutpela tok promis long ol samting em bai mekim long bihain i strongim mi long lusim dispela kalabus.”

Buk The Tobacco Atlas i tok: “Ol wok saiens i painimaut olsem pasin bilong smok i save bagarapim ol hap insait long bodi bilong man, na i mekim planti man i sik na dai.” Pasin bilong smok i save kamapim ol sik we i no inap kalap long ol narapela man olsem kensa, sik bilong klok, na ol narapela sik bilong waitlewa. Tasol lain World Health Organization (WHO) i tok, pasin bilong smok em wanpela as na planti man i save dai long ol sik we i save kalap long ol narapela man, kain olsem sik TB.

Long rot bilong Baibel, God Jehova i skulim yumi long holim stretpela tingting long laip, bodi, na tingting bilong yumi. Jisas i bin kamapim tingting bilong Papa bilong em taim em i tok: “Yu mas laikim Jehova, God bilong yu. Yu mas laikim em long bel olgeta bilong yu, na long laip olgeta bilong yu, na long tingting olgeta bilong yu.” (Matyu 22:37) Dispela i kamapim klia olsem God i laik yumi mas rispektim laip na lukautim bodi bilong yumi. Taim yumi kisim save long Jehova na ol tok promis bilong em, dispela i helpim yumi long laikim na tingim tru ol samting em i givim long yumi. Na tu, dispela i kirapim yumi long sakim ol pasin we inap bagarapim bodi bilong yumi.

Jayavanth em wanpela dokta long India, em i bin smok inap 38 yia, em i tok: “Mi ritim ol buk bilong helt na mi kisim save long ol samting nogut em pasin bilong smok i save kamapim. Mi save olsem i no stret long smok, olsem na mi edvaisim ol sikman long lusim pasin bilong smok. Tasol i hatwok long mi lusim dispela pasin, maski mi traim long mekim olsem faivpela o sikspela taim pinis.” Wanem samting i helpim em long lusim smok? Em i tok: “Mi lusim dispela pasin taim mi stadi long Baibel. Mi gat laik long amamasim Jehova na dispela i kirapim mi long hariap long lusim pasin bilong smok.”

Win bilong smok em man i rausim na win i kamap long smok i lait i stap inap bagarapim helt bilong man. Taim man i pulim win bilong smok bilong narapela man dispela inap kamapim sik kensa na ol narapela sik. Long olgeta yia 600,000 manmeri i dai maski ol yet i no save smok, na planti em ol meri na pikinini. Lain WHO i tokaut olsem: “Pasin bilong pulim win bilong smok bilong narapela man i save kamapim ol bikpela sik.”

Jisas i tok, pasin bilong laikim God i mas i stap namba 1 na pasin bilong laikim ol narapela olsem  famili, ol pren, na ol narapela manmeri i mas stap namba 2. Em i tok: “Yu mas laikim ol arapela man olsem yu laikim yu yet.” (Matyu 22:39) Sapos yumi bihainim wanpela pasin we i bagarapim ol famili na ol pren bilong yumi, orait yumi no soim pasin laikim long ol. Pasin laikim i kirapim yumi long bihainim tok bilong Baibel olsem: “Olgeta wan wan i mas wok long tingim ol samting bilong helpim narapela, na ol i no ken tingting long ol samting bilong helpim ol yet, nogat.”—1 Korin 10:24.

Armen i stap long Amenia i tok: “Famili bilong mi i strong long mi mas lusim pasin bilong smok bikos dispela i givim hevi long ol. Mi save olsem dispela pasin i nogutim ol, tasol mi no laik tokaut long dispela.” Em i stori long samting i bin helpim em, em i tok: “Save mi kisim long Baibel na pasin bilong laikim Jehova i helpim mi long lusim smok na mi inap tokaut olsem dispela pasin i nogutim mi yet na ol narapela.”

Ol tok bilong Baibel i helpim Olaf, Jayavanth, na Armen long lusim pasin bilong smok, em pasin i save bagarapim helt na sindaun bilong ol yet na ol narapela. I no olsem ol i kisim save long ol samting nogut em pasin bilong smok i save kamapim na dispela i helpim ol long lusim smok, nogat. Ol i lusim smok bikos ol i laikim Jehova na ol i laik amamasim em. Tok bilong 1 Jon 5:3 i kamapim klia as na pasin laikim em i bikpela samting, em i tok: “Pasin bilong laikim God i olsem, yumi bihainim ol lo bilong en na ol lo bilong en i no givim hevi long yumi.” Tru tumas, i hatwok long bihainim ol stiatok bilong Baibel, tasol sapos man i laikim tru God, pasin bilong harim na bihainim tok bai i no givim hevi long em.

Long rot bilong wanpela wok bilong skulim ol man i kamap long olgeta hap bilong graun, God Jehova i helpim planti milion manmeri long lusim kalabus bilong smok tabak. (1 Timoti 2:3, 4) Klostu nau, long rot bilong Kingdom Bilong God, em gavman i stap long heven na Krais Jisas i stap king bilong en, Jehova bai pinisim ol kampani i save wokim smok tabak, em drak we planti man i stap sleiv long en. Em bai pinisim ol hevi em pasin bilong smok tabak i kamapim, na em bai mekim ol man i kamap gutpela olgeta long bodi na tingting.—Aisaia 33:24; Revelesen 19:11, 15.

No ken givap sapos yu wok strong long lusim pasin bilong smok. Taim yu laikim Jehova na kisim save long tingting bilong em long pasin bilong smok, dispela inap helpim yu tu long lusim dispela pasin. Ol Witnes Bilong Jehova bai amamas long helpim yu long kisim save long Baibel na bihainim ol stiatok bilong en long i stap bilong yu. Yu ken bilip tru olsem Jehova bai helpim yu long lusim kalabus bilong smok.—Filipai 4:13.