6 TEMMUZ 2017
KAZAKİSTAN
Kazakistan’daki Yehova’nın Şahitlerinin Merkez Bürosunun Faaliyetleri Durduruldu
29 Haziran 2017’de Almatı’da bir mahkeme, Yehova’nın Şahitlerinin Kazakistan’daki Merkezini para cezasına çarptırdı ve tüm faaliyetlerini üç aylığına durdurma kararı aldı. Mahkeme bu kararı Merkeze yapılan bir denetlemeden sonra aldı. Denetlemede Merkezin mevcut kameralara ek olarak 3 kamera daha bulundurması gerektiği söylendi. Ancak Merkezde halka açık yerlerle ilgili yönetmeliğe uygun olarak zaten 25 kamera bulunuyordu. Ayrıca devlet yetkilileri 6 Şubat 2017’de Merkezin güvenlik kameralarının yerlerini gösteren resmi planı onaylamış ve bunu yaparak Merkezin yönetmeliğe tam olarak uygun olduğunu kabul ettiklerini göstermişlerdi.
Merkezin başkanı Polat Bekzhan şunları belirtti: “Faaliyetlerimizi durdurma kararı, ihlal iddiası için oldukça ağır bir ceza. Dinsel hoşgörüsüzlükten kaynaklandığını düşündüğümüz bu karara itiraz edeceğiz.”
Merkezin Faaliyetlerine Yapılan Resmi Müdahale
Kazakistan’daki Yehova’nın Şahitlerinin, emniyet yetkilileri tarafından gördüğü kötü muamele giderek artıyor. Bölgelerarası Özel İdare Mahkemesi hâkimi N. M. Pakirdinov’un 29 Haziran’da verdiği karardan önce, yani 17 Mayıs’ta yetkililer güvenlik denetimi adı altında Merkeze baskın düzenlediler. Bu baskın Ulusal Güvenlik Servisi (eski adıyla KGB) ve 30’dan fazla polis tarafından gündüz saatlerinde gerçekleştirildi. Bu polislerin arasında maskeli ve makineli tüfek taşıyan SWAT polisleri de vardı. Baskını gerçekleştirenler, Haziran 2017’de başkent Astana’da başlayan Expo 2017 öncesinde halka açık yerlerde güvenlik denetimi yapmak üzere emir aldıklarını iddia ettiler.
23-25 Haziran 2017’de Kazakistan’daki Yehova’nın Şahitleri üç günlük özel bölge ibadetine ev sahipliği yaptı. Bu ibadete Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa, Ukrayna, Gürcistan, Kırgızistan ve başka ülkelerden delegeler katıldı. Ancak bölge ibadeti öncesinde yetkililer ibadetin gerçekleştirileceği yerlerle yapılan sözleşmelere müdahale etti ve sözleşmeler iptal edildi. Bu nedenle Kazakistan’da yaşayan Şahitler ve 1.500 delege bu dinsel toplantıyı Merkezin tesislerinde gerçekleştirdiler.
Bölge ibadetinin ilk gününde polis, otobüs sürücülerinin belgelerini kontrol etme bahanesiyle 500 kadar yabancı delegeyi taşıyan 11 otobüsü iki saat boyunca alıkoydu ve otellerden ayrılmalarına izin vermedi. İbadetin ikinci gününde ise yine aynı nedenle, içinde 900 delege bulunan 20 otobüsü üç saate yakın otellerde bekletti.
Bunun üzerine Merkez, Almatı Savcılığına şikâyette bulundu. Savcılık şikâyete karşılık vermese de, polis ibadetin üçüncü günü Şahitlere herhangi bir şekilde müdahale etmedi. Ancak bölge ibadetinden sadece dört gün sonra Almatı’daki idare mahkemesi Merkezin faaliyetlerinin durdurulması kararını verdi.
Kanun Yoluyla Çıkarılan Zorluklar
Aralık 2012’den beri Kazakistan hükümeti ülke çapındaki Yehova’nın Şahitlerinin özgürlüklerine giderek daha çok kısıtlama getiriyor. Hükümet 60’dan fazla Yehova’nın Şahidini yasadışı “misyonerlik faaliyetinde” bulunmakla suçlayarak yüksek para cezalarına çarptırdı.
Ocak 2017’de dinsel inançlarını başkalarıyla paylaştığı için iki Yehova’nın Şahidi hakkında dava açıldı. Mayıs ayında Teymur Ahmedov dinsel faaliyetleri nedeniyle 5 yıla mahkûm edildi. O şu anda hapiste bulunuyor. Ayrıca polis, Rus yetkililer tarafından “aşırılıkçı” ilan edilen ve yasaklanan bir yayını sunduğu için bir Şahit hakkında soruşturma yürütüyor. Bu Şahit dinsel nefreti körüklemekle suçlanıyor.
Kazakistan Rusya’nın Yehova’nın Şahitlerine Karşı Tutumunu Örnek Alacak mı?
Yehova’nın Şahitleri özgürce ibadet etme hakları konusunda Din İşleri Komitesi ile birçok kez görüşme yaptı, ama istenilen sonucu alamadı. Ancak Başsavcılığın talebiyle Kazakistan Yüksek Mahkemesi, inançlarını başkalarına anlattığı için suçlu bulunan Andrey Korolyov adındaki Yehova’nın Şahidinin davasını ele aldı. Mahkeme 1 Haziran 2017’de, inançlarını barışçıl şekilde başkalarına anlatmanın din özgürlüğü hakkı kapsamına girdiğini kabul ederek Andrey Korolyov’u suçsuz buldu. Başsavcılık bu kararın başka mahkemeleri de olumlu yönde etkileyeceği konusunda Şahitlere güvence vermiş olsa da alt mahkemeler kararı uygulamayı reddediyor ve Yehova’nın Şahitlerini yasadışı misyonerlik faaliyetinde bulunmakla haksız yere suçlamaya devam ediyor.
Yehova’nın Şahitlerinin yardımcı hukuk danışmanı Gregory Allen şunları belirtti: “Kazakistan’ın, Rusya’nın tutumunu örnek alıp asılsız suçlamalarla, uluslararası çapta kabul edilmiş olan dinsel özgürlüklere müdahale ettiğini görmek çok acı. 29 Haziran’da Merkezin faaliyetlerinin durdurulmasıyla ilgili verilen kararın arkasında farklı nedenler olmasından korkuyoruz. Karara yaptığımız itiraz sonucunda adaletin yerine gelmesini umuyoruz.”
Dünya çapındaki Yehova’nın Şahitleri bu gelişmeler sonucunda Rusya’nın yaptığı gibi, Kazakistan’ın da iman kardeşlerinin inançlarını yasaklamasından korkuyor.