İçeriğe geç

Bulgaristan’ın başkenti Sofya’da Kutsal Kitabın mesajı yayın arabası aracılığıyla insanlarla paylaşılıyor

14 ŞUBAT 2017
BULGARİSTAN

Bulgaristan Mahkemeleri Din Özgürlüğünü Savunacak mı?

Bulgaristan Mahkemeleri Din Özgürlüğünü Savunacak mı?

4 Haziran 2016’da Nikolay Stoyanov Burgaz’daki bir caddede küçük bir yayın standının yanında duruyor ve gelip geçenlere Yehova’nın Şahitlerinin ücretsiz yayınlarını sunuyordu. Saat 19:00’a doğru polis geldi ve Nikolay’ı belediyenin yönetmeliğini çiğnemekle suçlayıp 50 leva (27 ABD doları) para cezasına çarptırdı. Nikolay, mayıs ve haziran aylarında barışçı dinsel faaliyetlerinden dolayı Burgaz’da para cezasına çarptırılan beş Şahitten biriydi.

Mahkemeler Şehir Konseylerinin Din Özgürlüğünü Dikkate Almadığına Karar Verdi

Nikolay ve diğer dört Şahit suçlamalara ve cezalara itiraz ettiler. Ekim ve Kasım 2016’da verilen kararlarla, Burgaz Bölge Mahkemesi Nikolay ve diğer dört Şahidi haklı buldu ve onlara verilen cezaları iptal etti.

Bu arada Yehova’nın Şahitleri, Burgaz belediye yönetmeliğinin anayasaya aykırı olduğunu iddia edip mahkemeye başvurdu. 12 Ekim 2016 tarihinde Burgaz İdari Mahkemesi Şahitlerin dinsel faaliyetlerini kısıtlayan yönetmeliğin dinsel özgürlükleri koruyan Bulgaristan Anayasasına ve uluslararası anlaşmalara aykırı olduğuna hükmetti.

Burgaz Şehir Konseyi, Kamu Düzenini Koruma Yönetmeliğindeki kısıtlayıcı düzenlemelerin anayasaya aykırı olduğunun zaten farkındaydı. Bir milliyetçi siyasi parti, bazı kişilerin Şahitlerin dini faaliyetlerinden rahatsız olduğunu iddia ederek 2013 yılında değişiklikleri teklif etmişti. Yerel vali yönetmeliği gözden geçirince değişikliğin ayrımcı olduğu sonucuna varmış ve anayasaya aykırı olduğunu belirten bir karar çıkarmıştı. Fakat bir sonraki vali bu kararı iptal etti ve şehir konseyi değişiklikleri onayladı. Ombudsman şehir konseyini uyararak yeni düzenlemelerin kanuna aykırı olduğuna dikkat çekti, fakat yönetmelik Burgaz Bölge Mahkemesi tarafından iptal edilinceye kadar yürürlükte kaldı.

Köstendil’de de benzer davalar oldu. Orada da şehir konseyi dinsel özgürlükleri kısıtlayan değişiklikleri bilerek kabul etti ve sonra belediye zabıtalarından bu değişiklikleri uygulamasını talep etti. Köstendil İdari Mahkemesi, Şahitler hakkında verilen altı ceza kararını ve sözde yasadışı dinsel faaliyetlerinden dolayı verilen 800 levaya varan (439 ABD doları) cezaları iptal etti. Mahkeme kararlarından birinde şu belirtildi: “Mahkemeye başvuran kişi özünde anayasa ve Dinsel İşler Kanunuyla korunan dini özgürlükleri kullandığı için sorumlu tutuluyor.” 24 Haziran 2016’da, aynı mahkeme yerel Şahitlerin başvurusunu kabul etti ve yönetmelikte yapılan değişikliklerin anayasaya aykırı olduğuna hükmetti. * Köstendil Şehir Konseyi, Yüksek Mahkemeye başvurup karara itiraz etti.

Dini İnançları Bildirme Hakkı Farklı Tepkilere Neden Oldu

Son yıllar içinde Bulgaristan’da en az 44 belediye, yönetmeliklerini değiştirip kayıtlı dinsel teşkilatların dinsel faaliyetlerini kısıtladı. Yerel yetkililer kısıtlayıcı yönetmelikleri uyguladığında, Şahitler yazılı uyarılar, celpler, para cezaları, tehditler hatta şiddetle karşılaşıyor. Örneğin, 26 Mart 2016’da, Vratsa şehrinde belediye yetkilisi Marin Tsvetkov, iki Şahit kadını tehdit edip futbol holiganlarını onlara karşı kışkırtacağını söyledi. Sonra dinsel yayınlarının bir kısmına el koydu ve yayınlara zarar verdi.

Fakat başka yerlerdeki Bulgaristan mahkemeleri ve açık fikirli yetkililer dinsel özgürlükleri savundular. 2 Haziran 2016’da üç yetkili, başkent Sofya’da mobil yayın standı kullanan Yehova’nın Şahitlerine yaklaştı ve gönüllü olarak yaptıkları bu iş için izin belgelerini görmek istedi. Konuyu gözden geçirdikten sonra, yetkililer Bulgaristan Anayasasının böyle barışçı faaliyetlere izin verdiğini teyit etti. Ülkedeki ikinci büyük şehir olan Filibe’de bir siyasi parti Kamu Düzeni ve Güvenliği Yönetmeliğini değiştirip Yehova’nın Şahitlerini bir din olarak yasaklama girişiminde bulundu, fakat şehir konseyi değişikliği reddetti.

İtiraz Edilen Yönetmelikler Ne Olacak?

Bulgaristan’da anayasal bir hak olan dini inançları başkalarıyla paylaşmayı kısıtlayan 44 yönetmelik var ve Yehova’nın Şahitleri bu yönetmeliklerin hepsine itiraz etmek için adımlar atıyor. Yehova’nın Şahitlerinin Sofya’daki ulusal ofisinin sözcüsü Krassimir Velev şöyle dedi: “Yehova’nın Şahitleri, insanlarla onları ilgilendiren konular hakkında konuşuyor ve Kutsal Kitaptan tatmin edici cevaplar sunarak bir kamu hizmeti yerine getiriyor. Birçok kişi mesajımızı severek kabul ediyor, fakat kısıtlayıcı yönetmelikler yürürlüğe sokan belediyeler ücretsiz yayın dağıttığımız, hatta dini inançlarımızı açıkça ifade ettiğimiz için bize karşı çıkıyor. Mümkün olduğunda Tanrı’nın bize tanıdığı ve çok değer verdiğimiz dinsel özgürlüğü savunuyoruz.”

Birçok üst düzey yetkili ve Bulgaristan mahkemesi toplumda herkese yararlı olan dinsel özgürlükleri korumak için harekete geçiyor ve Yehova’nın Şahitleri bunu çok takdir ediyor. Bulgaristan’da dinsel faaliyetleri kısıtlayan diğer yönetmeliklerin yetkililer tarafından durdurulup durdurulmayacağını zaman gösterecek.

^ p. 7 Bulgaristan, bir kimsenin dinini ya da inancını öğretimle, uygulamalarla, tapınmayla ya da dinsel yükümlülükleri yerine getirerek ortaya koyma özgürlüğünü koruyan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesini imzalayan ülkelerden biridir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Avrupa Hukuk Yoluyla Demokrasi Komisyonu (Venedik Komisyonu) bu teminatın, ibadet etmek için barışçı bir şekilde bir araya gelen veya inançlarını komşularıyla paylaşan Yehova’nın Şahitlerini koruduğunu defalarca belirtmiştir.