16 EKİM 2017
ERMENİSTAN
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Ermenistan’daki Vicdani Retçilerin Haklarını Koruyor
12 Ekim 2017’de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Ermenistan’daki dört Yehova’nın Şahidinin geçmişte haksız yere hapsedildiğine karar verdi. Bu Şahitler, askeriyenin gözetimi ve kontrolü altında yürütülen alternatif hizmeti yerine getirmeyi reddettikleri için cezalandırılmıştı. Ermenistan gerçek anlamda bir alternatif sivil hizmet olanağı sağlamadığı için AİHM bu dört gencin mahkûm edilmesinin yanlış olduğuna karar verdi.
Adyan ve Diğerleri / Ermenistan davasındaki Artur Adyan, Vahagn Margaryan, Harutyun Haçaturyan ve Garegin Avetisyan 2011 yazında iki buçuk yıl hapse mahkûm edilmişti. AİHM bu son kararında bu gençlere açılan davaların ve haklarında verilen kararların, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 9. Maddesi tarafından güvence altına alınan vicdan ve din özgürlüğü haklarını ihlal ettiğini belirtti. Ermenistan, bu dört gencin her birine yaşadıkları sıkıntılar için 12.000 euro tazminat ödemeye mahkûm edildi.
Bu dört Şahit Bayatyan / Ermenistan (2011) davasından kısa süre sonra mahkûm edilmişti. Bu davada AİHM Büyük Dairesi vicdani retçilerin askerlik hizmetini reddetme hakkının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin koruması altında olduğuna karar vermişti. * Bayatyan kararının ardından Ermenistan hükümetinden vicdani retçilere askerlik hizmeti yerine bir alternatif sunulması talep edilmişti. Ermenistan’ın o zamanlar sunduğu alternatif hizmet programı uluslararası standartlara uygun değildi, çünkü bu program askeriyenin gözetimi ve kontrolü altında yürütülüyordu. Bu dört genç de diğer onlarca Şahit gibi bu tür bir alternatif hizmeti yerine getirmeyi reddetmiş bu yüzden hapis cezasına çarptırılmıştı. Adyan davasında AİHM, Ermenistan’ın vicdani retçilere “caydırıcı olmayan ve ceza niteliği taşımayan gerçek anlamda sivil bir alternatif hizmet programı” sağlaması gerektiğine karar vermişti.
2013 yılının sonlarında Adyan davasındaki dört genç serbest bırakıldıktan sonra, Ermenistan nihayet askeriyenin gözetimi ve kontrolü altında olmayan gerçek bir alternatif sivil hizmet uygulaması başlattı. O zamandan beri Ermenistan’daki Yehova’nın Şahitleri Kutsal Kitaba göre eğitilmiş vicdanları nedeniyle askerlik hizmetini reddettikleri için hapsedilmiyor. Bu genç Şahitler kendilerine gerçek anlamda bir alternatif sivil hizmet programı sunulduğu için çok mutlu.
^ p. 3 Bayatyan / Ermenistan [BD], no. 23459/03, AİHM 2011