Güney Kore’de Yehova’nın Şahidi genç erkekler askerlik hizmetini vicdanen reddettikleri için yaklaşık 65 yıldır hapsediliyor. Fakat 28 Haziran 2018 Perşembe günü Anayasa Mahkemesi tarihi bir karar vererek bu durumun değişmesi için yol açtı. Mahkeme, Askerlik Kanununun 5. Maddesi 1. paragrafının alternatif sivil hizmet düzenlemesi içermediği için anayasaya aykırı olduğuna hükmetti.

Başyargıç Lee Jin-sung başkanlığındaki dokuz kişilik mahkeme heyeti bu kararı üçe karşı altı oyla kabul etti. Böylece Güney Kore vicdan, düşünce ve inanç özgürlüğünde uluslararası hukuk standartlarını karşılamak için yeni bir adım atmış oldu.

Güney Kore’de her yıl hapsedilen vicdani retçilerin sayısı tüm dünyada hapsedilen vicdani retçilerin toplam sayısında fazla. Bir dönem, her yıl ortalama 500-600 kadar birader hapse giriyordu. Serbest bırakıldıklarında hapis cezası adli sicil kayıtlarına işleniyordu ve hayatlarının sonuna kadar silinmiyordu. Başka zorlukların yanı sıra, bu sicil kaydı iş bulmalarını zorlaştırıyordu.

2011 yılından itibaren bazı biraderler, kanunda vicdanen askerlik yapmayanlara hapse girmekten başka seçenek tanınmadığı için Anayasa Mahkemesine şikâyette bulunmaya başladı. Ayrıca 2012’den bu yana bazı yargıçlar bile vicdani retçileri cezalandırmanın yanlış olduğunu düşündüklerinden Anayasa Mahkemesine başvurup Askerlik Kanununun gözden geçirilmesini talep ettiler.

Anayasa Mahkemesinin görevi, bir kanunun Kore Anayasasıyla uyumlu olup olmadığını belirlemektir. 2004 ve 2011 yıllarında Anayasa Mahkemesi iki kez Askerlik Kanununun uyumlu olduğuna karar vermişti. Fakat mahkeme nihayet bu kanunun değiştirilmesi gerektiğine hükmetti. Mahkeme, Güney Kore hükümetinden bu kanunu alternatif sivil hizmet seçeneği içerecek şekilde 2019 yılının sonuna kadar yeniden düzenlemesini istedi. Alternatif sivil hizmet türleri, hastanede çalışmak gibi askerlikle ilgisi olmayan topluma yarar sağlayacak sosyal hizmet işleri içerebilir.

Kore’deki Yehova’nın Şahitlerinin sözcüsü Hong Dae-il birader bu kararın önemini açıklarken şöyle dedi: “İnsan hakları konusunda ülkedeki en yetkili mahkeme olan Anayasa Mahkemesi bu sorunun çözülmesi için bir temel sağladı. Kardeşlerimiz, hem vicdanlarını rahatsız etmeyen hem de uluslararası standartlara uygun bir alternatif sivil hizmetle toplum yararına hizmet etmeyi dört gözle bekliyorlar.”

Çözülmeyi bekleyen diğer sorunların arasında halen hapiste bulunan 192 vicdani retçi Şahidin durumu ve çeşitli mahkemelerde görülmeye devam eden 900 kadar dava var.

Anayasa Mahkemesinin tarihi kararı, Yüksek Mahkemenin vicdani retçilerin lehine karar verebilmesi için bir temel sağlıyor. Oybirliğiyle alınan Yüksek Mahkeme kararı, bireysel davalara bakan alt mahkemelerin kararlarını da etkileyecektir.

30 Ağustos 2018’de Yüksek Mahkeme halka açık bir duruşma yapacak, sonra da bir karara varacak. 14 yıldan sonra ilk kez tüm Yüksek Mahkeme üyeleri vicdani ret konusunu ele almak için toplanacak.

Bu arada, Kore’nin yasama organı olan Millet Meclisi Askerlik Kanununda değişiklikler yapılması için çalışmalara başladı.

Yönetim Kurulundan Mark Sanderson birader şöyle dedi: “Yüksek Mahkemenin kararını sabırsızlıkla bekliyoruz. Kore’deki kardeşlerimiz şu gerçeği bildikleri için seve seve özgürlüklerini feda ettiler: “Bir kimse, Tanrı önünde rahat bir vicdana sahip olmak istediği için üzücü durumlara katlanıyor ve haksız yere acı çekiyorsa, bu makbuldür” (1. Petrus 2:19). Yetkililerin yaşanan haksızlığı nihayet fark etmesi ve kardeşlerimizin ne olursa olsun imanlı ve cesur bir tutum sergilemesi bizi çok mutlu ediyor.”