Matematiğin zayıfsa daha fazla çalışman gerektiğini düşünebilirsin. Spor yaparken düşük bir performans sergiliyorsan daha fazla egzersiz yapman gerektiğini düşünebilirsin. Ancak her iki durumda da asıl ihtiyacın olan şey belki de daha fazla uykudur. Bunun nedenini öğrenmek ister misin?

•  Uykuya neden ihtiyacın var?

•  Uyumana ne engel oluyor?

•  Yeterince uyumak için ne yapabilirsin?

•  Yaşıtların ne diyor?

 Uzmanlar çoğu gencin gece sekiz ila on saat uyumaya ihtiyacı olduğunu söylüyor. Peki yeterince uyuman neden önemli?

•   Uyku zihinsel becerilerini artırır. Uyku “beynin gıdası” olarak adlandırılır. Derslerinde ve spor alanında daha başarılı olmanı, ayrıca karşılaştığın sorunları daha kolay çözmeni sağlar.

•   Uyku davranış tarzını ve ruh halini etkiler. Yeterince uyumayan kişilerin ruh halinde ani değişiklikler yaşama ihtimali daha yüksektir. Böyle kişiler kendilerini daha keyifsiz ya da mutsuz hissederler ve başkalarıyla sorunlar yaşayabilirler.

•   Uyku daha güvenli bir şekilde araba kullanmanı sağlar. ABD’de yapılan bir araştırmaya göre 16-24 yaşındaki sürücülerin, “kaza yaptıkları anda uykulu olma olasılıkları” 40-59 yaşındaki sürücülere oranla “neredeyse iki kat daha fazla.”

•   Uyku daha sağlıklı olmanı sağlar. Uyku vücudun, hücrelerini, dokularını ve kan damarlarını korumasına ve onarmasına yardım eder. Kaliteli bir uyku obezite, diyabet ve felç riskini azaltabilir.

 Uykunun bahsettiğimiz bu yararlarına rağmen birçok genç ihtiyaç duyduğu kadar uyumuyor. Örneğin 16 yaşındaki Elaine şöyle diyor:

 “Öğretmen bütün sınıfa saat kaçta uyuduğumuzu sordu. Çoğu, gece 2 gibi, bazıları da sabah 5’te uyuduklarını söylediler. Sadece bir öğrenci akşam 9:30’da uyuduğunu söyledi.”

 Hangi etkenler seni uyumaktan alıkoyabilir?

 Sosyal Hayat. “Özellikle arkadaşlarla dışarı çıktığım akşamlar gece geç saate kadar uyanık kalmak ve zamanı boş şeylerle harcamak çok kolay” (Pamela).

 Sorumluluklar. “Uyumayı seviyorum ama bu kadar yoğun programda yeterince uyumak kolay değil” (Ana).

 Teknoloji. “Uykuyu ihmal etmeme yol açan en büyük etkenlerden biri telefonum. Yatakta telefona bakma isteğine direnmek çok zor” (Anisa).

•   Uykuyla ilgili görüşünü gözden geçir. Kutsal Kitap şöyle der: “Biraz dinlenmek, çok emek harcayıp rüzgârı kovalamaktan iyidir” (Vaiz 4:6). Uyku bir lüks değil ihtiyaçtır. Yeterince uyumazsan yaptığın işlerin kalitesi düşer, hatta katıldığın eğlence faaliyetleri sana yeteri kadar zevk vermez.

•   Uyumanı en çok neyin engellediğini tespit et. Örneğin, geç saatlere kadar arkadaşlarınla dışarıda zaman geçiriyor musun? Ödevlerin ya da yerine getirmen gereken diğer işler çok fazla mı? Cep telefonun uyku saatini geçirmene neden oluyor mu ya da uyurken seni uyandırıyor mu?

 Şunu düşün: Uykunun önündeki en büyük engelin üstesinden gelmek biraz çaba gerektirecek ama sonuç buna değecek. Özdeyişler 21:5’te dediği gibi “Çalışkanların tasarıları her zaman yarar sağlar.”

 Tabii uyku konusunda birine yardım eden şey bir başkasında işe yaramayabilir. Örneğin, bazıları gün içinde kısaca kestirmenin gece daha iyi uyumalarına yardım ettiğini söylüyor. Ama bazıları da gündüz uykusunun ters bir etki yarattığı görüşünde. Daha iyi uyuman için sana neyin yardım edebileceğini tespit et. Şu öneriler işine yarayabilir:

•   Rahatlayıp gevşemek için kendine zaman ayır. Yatağa girmeden önce gevşemeye başlarsan muhtemelen daha hızlı uykuya dalacaksın.

   “Yapılması gereken işleri ve diğer sorumlulukları erkenden tamamlamak çok faydalı. Çünkü böylece uyku saatinde bunlar hakkında kaygılanmıyorsun” (Maria).

•   Önlem al. Koşullarının seni kontrol etmesine izin verme. İhtiyacın olan uykuyu alabilmek için programının kontrolü sende olsun.

   “Her gün en az sekiz saat uyumam gerekiyor. Eğer normalden daha erken uyanacaksam hangi saatte uyumam gerektiğini geriye doğru sayarak hesaplıyorum” (Vincent).

•   İstikrarlı ol. Vücudunun biyolojik saati sana yardım edebilir, tabii eğer onu eğitirsen. Uzmanlar her gün aynı saatte uyumak ve uyanmak gerektiğini söylüyor. Bunu bir ay boyunca dene. Daha iyi hissettiğini göreceksin.

   “Her akşam aynı saatte uyuyunca ertesi gün zihnin tazelenmiş oluyor. Bu da yaptığın her işte daha başarılı olmanı sağlıyor” (Jared).

•   Sosyal faaliyetler konusunda dengeli ol. Kutsal Kitap ‘alışkanlıklarımızda ölçülü’ olmamız gerektiğini söylüyor. Buna boş zamanlarımızda yaptıklarımız da dahil (1. Timoteos 3:2, 11).

   “Akşamları katıldığım sosyal etkinliklere sınır koymayı öğrenmem gerekti. Eğer eğlenceye bir sınır koymazsam bu, hayatımı olumsuz şekilde etkiliyor, genellikle de uykumu” (Rebecca).

•   Bırak telefonun da “uyusun.” Uyumadan en az bir saat önce internette gezinmeyi ya da arkadaşlarınla mesajlaşmayı bırak. Bazı uzmanlar telefon, tablet ya da televizyondan gelen ışığın uyumayı zorlaştırabileceğini söylüyor.

   “İnsanlar 7/24 ulaşılabilir olmanızı bekliyor. Ama tam olarak dinlenmek için telefonunuzu elinizden bırakmanız şart” (Julissa).