Efsanevi Vinland Nerede?

ÜLKEDE, kendiliğinden yetişen buğday, som balığı dolu akarsular, “yabanmersinleri” ve ayazsız geçen kışlar vardı. Bin yıl öncesinin standartlarına göre bu bir cennetti. Buraya yolculuk yapan 36 cesur adamla ilgili kayıt, Avrupalıların Kuzey Amerika’ya ilk ayak basmış olabilecekleri bölgede, 20. yüzyılda yapılan araştırmaların temeli oldu.

MS 990 ile 1000 yılları arasındaki bir dönemde, Viking Leif Eriksson ve adamları 1.500 millik keşif gezilerine başladılar. Grönland’ın batı kıyısı boyunca, gemiyle kuzeye doğru giden ve daha sonra batıya dönen Eriksson orada iki kara parçasına rastladı; bunlara Helluland ve Markland isimlerini verdi. Bugün bu yerler Baffin Adası ve Labrador diye tanınır. Bu grubun uğradığı üçüncü yer ise bir sır olarak kaldı; neredeydi bu efsanevi Vinland?

1959’da her ikisi de arkeolog olan Helge Ingstad ve karısı Anne Stine Ingstad bunu araştırmaya başladı.  Ellerindeki kanıtlar yalnızca eski İskandinavlardan kalmış, İzlanda sagaları adı verilen kayıtlardaki ipuçlarıydı ve bunlar, gerçeklerle hayallerin karışımından oluşuyordu. Bu çiftin yolculuğu, Kuzey Amerika’nın doğu kıyısı boyunca denizde, karada ve havada binlerce kilometre sürdü. En sonunda, tesadüfen Newfoundland Adasının kuzey yarımadasındaki küçük L’Anse au Meadow topluluğuyla karşılaştıklarında çabalarının karşılığını almış oldular. Oranın yerlilerinden George Decker, onları harabeye dönmüş evlerin üzerlerini bitkilerin kapladığı bir bölgeye götürdü.

Yedi yıl süren arkeolojik kazılar bu yerin tarihini ortaya çıkarmış gibiydi ve bu tüm dünyanın ilgisini çekti. Ingstad çifti, sekiz adet çim duvarlı yapı ve giysiyi tutturmak için kullanılan bronz bir iğne ortaya çıkardılar. Tüm bunlar, Viking izleri taşıyordu. En önemli keşiflerden biri, demiri eritmek için kullanılan küçük bir fırındı. Geri kalan maddelerin tarihi, sagalarda, Eriksson’un Yenidünya’ya ulaştığı zamana dayanıyordu. Sonuç olarak, eldeki kanıtların Kuzey Amerika’da Vikinglerin varlığına tanıklık ettiği görülüyordu.

Bizim L’Anse au Meadow diye bildiğimiz yer, Vinland’ın efsanede geçen tanımına tam olarak uymuyor. Buranın kesin olarak nerede olduğunu muhtemelen asla bilemeyeceğiz. Bununla birlikte öyle görünüyor ki, Vikingler Kuzey Amerika’ya ayak basan ilk insanlar olmamakla birlikte, Kolomb’dan yaklaşık 500 yıl önce oraya ulaşmışlardı.

Bugün bu bölgeyi ziyaret edebilir ve Vikinglerin geçtikleri yerleri görebilirsiniz. Yeniden düzenlenen çim evler ve Eriksson’un destansı yolculuğu yapmış olabileceği Viking gemisinin bir kopyası görülebilir. O dönemin giysilerini giymiş olan rehberler sizi bin yıl öncesine götürebilir ve kendinizi Viking tarzı bir yaşamın içinde hayal etmenize yardım edebilirler.

[Sayfa 12’deki harita]

(Ayrıntılı bilgi için lütfen yayına bakın)

GRÖNLAND

BAFFİN ADASI

LABRADOR

NEWFOUNDLAND

L’ANSE AU MEADOW

[Sayfa 12’deki resim]

“Knarr” diye bilinen Viking ticari gemisinin yaklaşık 17 metrelik bir kopyası olan “Snorri”

[Tanıtım notu]

Nordfoto/Carl D. Walsh

[Sayfa 12, 13’teki resim]

L’Anse au Meadow’da tekrar yapılan çim evler

[Tanıtım notu]

L’Anse au Meadow Ulusal Sit Alanı/UNESCO Dünya Mirası Alanı

[Sayfa 13’teki resim]

Leif Eriksson