İçeriğe geç

İçindekiler kısmına geç

Terörizm Yeni Bir Çehre Kazanıyor

Terörizm Yeni Bir Çehre Kazanıyor

Terörizm Yeni Bir Çehre Kazanıyor

Geçmişte terörizm söz konusu olduğunda, insanların aklına alışılmış bir görüntü gelirdi; korkunç bir patlamanın önünde silahlı ve maskeli katiller. Fakat günlerimizdeki görüntü bundan farklıdır.

SADE görünümlü kamyonların oluşturduğu bir konvoy, alacakaranlıkta siteler arasında sessizce ilerliyordu. Kamyonlar bir okul binasının yakınlarında durdu. Hemen sonra gaz maskesi takmış, kimyasal maddelere karşı korumalı kıyafet giymiş ve özel eğitilmiş kişilerden oluşan bir grup, sık yapraklı çalıların arasından ilerlemeye başladı. Bu grubun konuyla ilgili bildiği tek şey, okulun stadyumunda küçük bir patlayıcı maddenin patlatıldığı ve yayılan duman nedeniyle çok sayıda seyircide mide bulantısı görüldüğüydü. Yerel acil yardım personeliyle işbirliği içinde olan grup neler olduğunu görmek için, dikkatlice, etkilenen bölgeye girdi. Patlayıcı madde ne yaymıştı? Şarbon mu? Yoksa sinir gazı mı?

Adamlar yavaşça sahaya doğru yürüdüler; kimyasal analiz yapmak için gerekli araçları yanlarında getirmişlerdi. Patlayıcı madde kalıntılarının bulunduğu odaya geldiler. Çok hassas bir görevleri vardı; bu görev çok küçük tarama aletleri kullanmayı ve ağır objeleri yerinden oynatmayı içeriyordu.

Kısa süre içinde maskelerinin içi buharlandı. Bu, özel eğitim almış olan kişiler için bile yıpratıcı bir iştir. On dakikadan az bir süre içinde kalıntı tanımlanabildi. Beraberlerindeki kimyacı “Patlayıcının içinde şarbon vardı” diye onayladı.

Terörün Değişen Çehresi

Bu olay, aslında göründüğü kadar tehlikeli değildi. Bu bir tatbikattı ve New York’un kuzeyinde bir yerde olası bir zehirli gaz saldırısını bu timin nasıl ele alacağı deneniyordu. Bu, Toplu Katliam Silahlarına Karşı Sivil Destek Timi adıyla kurulan ekiplerden biriydi. Bu tür ekipler, terörist eylemlerde kullanılabileceği düşünülen mikropları, kimyasal ya da radyoaktif maddeleri analiz ederek, yeni tür terörist saldırılarının kapsamını ve ciddiyetini saptamak üzere görevlendirilmişlerdir.

Bu tim, terörizmin yol açtığı, sürekli değişen tehditlere ve zorluklara karşı dünya çapında kurulan birçok timden biridir. * Son yıllardaki olaylar, bağımsız grupların ya da aşırı uçların terör eylemlerinin artmakta olduğunu göstermektedir. Her ne kadar birçok terörist hâlâ askeri üsleri ve elçilikleri hedef alıyorsa da; bazıları toplu taşıma araçları, spor karşılaşmaları, kalabalık meydanlar, oteller ve turistik yerler gibi daha az güvenlik önlemi olan hedefleri de listelerine eklediler.

Teröristlerin tarzlarında bir değişme olduğunu doğrulayan ABD Meclisi İstihbarat Heyeti başkanı Porter Goss şunları söyledi: “Devlet destekli terörle ilgili eski düşünüşümüzü bir kenara bırakıp, terörizmin yeni çehresini göz önünde bulundurmalıyız. Artık dava destekli terörizm artmaktadır.”

Terörizmin ortaya çıkan yeni çehresindeki eylemleri ve stratejileri önlemek ya da onlarla mücadele etmek artık çok daha zordur. Teröristler, giderek artan şekilde, yeni teknolojiden yararlanabilmekte ve bağımsız maddi yardım sağlayabilmektedir. USA Today şunları bildirdi: “Yeni bilgisayar ve iletişim teknolojisi ve bunların örgütlü suçlarla bağlantıları, terörizmle mücadeleyi daha da güçleştirmektedir.” Bu yeni çehre aynı zamanda öylesine yeni hedefler içeriyor ki, haberciler ve haber yorumcuları “siberterör”, “biyoterör” ve “ekoterör” gibi ifadeler uydurmak zorunda kalıyor.

Terörizmin bu yeni çehresinin yarattığı tehdit ne kadar kapsamlı? Kişisel güvenliğiniz tehlikede mi? Uluslararası terörizm belasına bir çözüm var mı? Sonraki makaleler bu konuya açıklık getirecek.

[Dipnot]

^ p. 8 Terörün ne olduğu konusundaki görüşler farklılık göstermektedir. Örneğin, sivil çatışmaların yaşandığı ülkelerde, belirli grupların şiddet eylemleri, taraflara göre, gerekli bir mücadele ya da terör eylemi olarak adlandırılabilir. Bu makale dizisinde, “terör ya da terörizm” ifadesi genellikle baskı yapmak amacıyla şiddete başvurulmasından söz etmek üzere kullanılmaktadır.

[Sayfa 4, 5’teki çerçeve/harita]

(Ayrıntılı bilgi için lütfen yayına bakın)

On Yılda TERÖRİZM

1. Buenos Aires, Arjantin

17 Mart 1992

Bir arabaya yerleştirilen bomba İsrail Büyükelçiliği’ni yıktı. 29 ölü, 242 yaralı.

2. Cezayir, Cezayir

26 Ağustos 1992

Uluslararası havaalanında bomba patladı. 12 ölü en az 128 yaralı.

3. New York, Amerika Birleşik Devletleri

26 Şubat 1993

Dinsel fanatikler Dünya Ticaret Merkezi’ne tahrip gücü yüksek bir bomba yerleştirdiler. 6 ölü, yaklaşık 1.000 yaralı.

4. Matsumoto, Japonya

27 Haziran 1994

Aum Shinrikyo (Yüce Gerçek) tarikatının üyeleri konutların bulunduğu bir yere sarin gazı attı. 7 ölü, 270 yaralı.

5. Tokyo, Japonya

20 Mart 1995

Aum Shinrikyo tarikatının üyeleri, Tokyo metrosuna içinde sarin gazı olan altı paket bıraktı. 12 ölü, 5.000’den fazla yaralı.

6. Oklahoma Kenti, Amerika Birleşik Devletleri

19 Nisan 1995

Federal yönetime ait bir binanın yakınındaki kamyona yerleştirilen bomba patladı. Aşırı sağcılar suçlandı. 168 ölü, 500’den fazla yaralı.

7. Colombo, Sri Lanka

31 Ocak 1996

Etnik teröristler patlayıcılarla dolu kamyonu bir bankaya sürdüler. 90 ölü, 1.400’den fazla yaralı.

8. Londra, İngiltere

9 Şubat 1996

İrlandalı teröristler bir otoparka bomba koydular. 2 ölü, 100’den fazla yaralı.

9. Kudüs, İsrail

25 Şubat 1996

Bir otobüs, intihar saldırısı sonucunda havaya uçtu. Aşırı dinci gruplardan şüphelenildi. 26 ölü, yaklaşık 80 yaralı.

10. Dhahran, Suudi Arabistan

25 Haziran 1996

İçinde bir bomba bulunan benzin tankeri ABD askeri birliğinin yanında patladı. 19 ölü, 515 yaralı.

11. Phnom Penh, Kamboçya

30 Mart 1997

Saldırganlar bir gösteri sırasında dört el bombası attı. 16 kadar ölü, 100’den fazla yaralı.

12. Koimbator, Hindistan

14 Şubat 1998

Dinci militanlar bir dizi bombalama eylemi düzenledi. 43 ölü, 200 yaralı.

13. Nairobi, Kenya ve Dar es-Salaam, Tanzanya

7 Ağustos 1998

ABD Büyükelçilikleri bombalandı. 250 ölü, 5.500’den fazla yaralı.

14. Kolombiya

18 Ekim ve 3 Kasım 1998

Biri bombalı saldırı, diğeri misilleme. İlk saldırının hedefi petrol boru hattıydı. 209 ölü, 130’dan fazla yaralı.

15. Moskova, Rusya

9 ve 13 Eylül 1999

İki apartmanı havaya uçuran iki büyük patlama. 212 ölü, 300’den fazla yaralı.

[Tanıtım Notları]

Kaynak: The Interdisciplinary Center, Herzliya, İsrail

Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.

Victor Grubicy/Sipa Press

[Sayfa 6’daki çerçeve/resim]

Siber Saldırılar

Mart 1999: Raporlar, Pentagon bilgisayarlarının sisteme gizlice girenlerin “planlı ve örgütlü” bir saldırısıyla karşı karşıya olduklarını gösteriyor. ABD Savunma Bakanlığının bilgisayar sistemlerine her gün 60 ile 80 arasında “hacker”ın (kötü niyetli bilgisayar programcıları) saldırdığı kaydediliyor.

1999 ortaları: Hükümet karşıtı “hacker”lar üç aylık bir dönem içinde, ABD senatosunun, Federal Soruşturma Bürosunun, ABD Ordusunun, Beyaz Sarayın ve ABD’deki birkaç hükümet dairesinin düzenlediği Web sayfalarına yasal olmayan şekilde girdi.

Ocak 2000: Dünya çapında iş dünyasının, bir önceki yıl zararlı bilgisayar virüsleri türündeki “ekonomik terörle” mücadele için 12,1 milyar dolar harcadığı bildirildi.

Ağustos 2000: Bir “hacker”, Birleşik Krallık’taki hükümet ajansının ve yerel yönetimin Web sitelerine girdi.