Gençler Soruyor . . .

Kopya Çekmenin Nesi Yanlış?

“Herkes kopya çekmenin yanlış olduğunu bilir, ama bu en kolay yoldur.”—Jimmy, 17 yaşında.

HİÇ sınav sırasında bir arkadaşının kağıdına göz ucuyla da olsa baktın mı? Eğer baktıysan, bunu yapan tek kişi sen değilsin. Lise son sınıfta olan Jenna, birçoğu hiç utanmadan kopya çeken sınıf arkadaşlarının tutumlarını şöyle anlattı: “Bunu nasıl yaptıklarını anlatarak övünürler. Üstelik eğer kopya çekmezsen seni tuhaf biri gibi görürler.”

ABD’de yapılan bir araştırmaya göre, sınıflarda en yüksek notları alan gençlerin yüzde 80’i kopya çektiklerini itiraf ettiler ve bunların yüzde 95’i “asla yakalanmadılar.” Josephson Ahlak Enstitüsü tarafından 20.000’den fazla ortaokul ve lise öğrencisiyle yapılan bir araştırmadan sonra şu sonuca varıldı: “Dürüstlük ve doğruluk konusunda, durum daha da kötüye gidiyor.” Eğitmenler, kopya çekmenin bu kadar yaygın hale gelmesine çok şaşırıyorlar. Bir okulda müdür olan Gary J. Niels “kopya çekmeyenlerin azınlıkta” olduğunu iddia etti.

Pek çok ana baba çocuklarından, derslerinde onurlu davranmalarını bekler. Buna rağmen ne yazık ki, birçok genç kopya çekerek dürüst davranmıyor. Acaba hangi yeni yöntemleri kullanıyorlar? Bazı gençler neden kopya çekiyor? Bunu yapmaman neden iyi olur?

Yüksek Teknoloji Kopya Çekmeyi Kolaylaştırıyor

Günümüzde kopya çekenler, kurnazca tasarlanmış çeşitli yöntemler kullanıyorlar. Aslında başkasının yaptığı ev ödevini kendi defterine geçirerek ya da önceden hazırlanan kâğıtları kullanarak kopya çekmek, günümüzde yüksek teknoloji sayesinde mümkün olan yöntemlerin yanında sönük kalır. Sınıfın dışındaki kişilerden mesaj alabilen çağrı cihazları, normalden daha “özel” olarak programlanmış hesap makinaları, kıyafetin içine gizlenebilen ve soruları yardımcı birine yollamaya yarayan minyatür kameralar, sınıftaki arkadaşlarına mesaj yollamaya yarayan kızılötesi cihazlar ve hemen hemen her konudaki sömestr ödevlerini tamamlamaya yarayan İnternet siteleri kopya çekmek için kullanılan yöntemler arasındadır.

Eğitmenler kopya çekmekle ilgili bu tehlikeli eğilimi durdurmaya çalışıyorlar, fakat işleri hiç de kolay değil. Üstelik, kopya çekmenin tanımını her öğrenci ya da öğretmen aynı şekilde yapmıyor. Örneğin, öğrenciler bir proje üzerinde takım halinde çalıştıklarında, dürüstçe yapılan işbirliği ile sahtekârca yapılan bir anlaşma arasındaki çizgi net olmayabilir. Ayrıca, bir grup projesinde tüm işi diğerlerine bırakıp harcanan çabayı istismar edenler de vardır. Bir devlet okulunda okuyan Yuji şöyle  yakınıyor: “Bazı öğrenciler çok tembeller, onlar hiçbir şey yapmazlar! Sonra da herkesle aynı notu alırlar. Bence bu da düpedüz kopya çekmek!”

Neden Kopya Çekiyorlar?

Yapılan bir araştırmada, çoğu öğrencinin kopyaya başvurmasının ilk nedeninin, sınava iyi hazırlanmamaları olduğu saptandı. Diğer öğrencilerin ise, okuldaki rekabet havasından ya da ana babalarının yüksek beklentilerinden dolayı son çare olarak kopyaya başvurdukları görüldü. 13 yaşındaki Sam şöyle diyor: “Ana babam için not her şey demek. Sürekli ‘Matematik testinden kaç aldın? İngilizce yazılısından kaç aldın?’ diye sorarlar. Bundan nefret ediyorum!”

İyi not alma yönündeki bitmeyen baskılar bazılarını kopya çekmeye iter. The Private Life of the American Teenager (Amerikan Gencinin Özel Hayatı) kitabında şunlar belirtiliyor: “Bir sistemde, dürüstlüğü yitirme pahasına da olsa iyi not alma baskısı, öğrenme zevkinden daha önemli olmaya başlıyorsa, bu sistemde bir dengesizlik var demektir.” Pek çok öğrenci bu konuda hemfikirdir. Ne de olsa, değil tüm derslerden, bir dersten bile zayıf almayı hiç kimse istemez. Lise öğrencisi olan Jimmy gözlemlerine dayanarak şöyle diyor: “Bazı öğrenciler sınavda başarısız olmaktan öylesine korkuyorlar ki, cevapları bilseler bile, doğruluğundan emin olmak için kopya çekiyorlar.”

Dürüstlük standartlarını hiçe sayanların çoğunlukta olması, kopya çekmeyi zararsız gibi gösterebilir. Ve bazen bu sana çok yararlıymış gibi gözükebilir. 17 yaşındaki Greg şöyle diyor: “Dün sınıfımdaki bir çocuğu sınav sırasında kopya çekerken gördüm. Bugün öğretmen sonuçları açıkladığında, onun benden daha yüksek bir not aldığını öğrendim.” Kopya çekmenin, yaşıtları arasında yaygın oluşu birçok genci etkiliyor. Yuji “Bazı öğrenciler ‘eğer diğerleri yapıyorsa, bende yapmalıyım’ şeklinde düşünürler” diyor. Fakat bu doğru mu?

Aldatıcı Bir Bağımlılık

Kopya çekmeyi hırsızlıkla karşılaştıralım. Pek çok kişinin hırsızlığa başvurması, bunun kabul edilir bir şey olduğu anlamına gelir mi? ‘Elbette hayır’ diyebilirsin; özellikle de eğer senin paran çalınmışsa! Kopya çektiğimizde, hak etmediğimiz şeyler için övülürüz; hatta belki de dürüst kişileri istismar etmiş oluruz. (Efesoslular 4:28) Liseyi yeni bitiren Tommy şöyle diyor: “Bu hiç doğru değil. Gerçekte bilmediğin bir konuda, ‘ben bu konuyu biliyorum’ demiş oluyorsun. Yani yalan söylemiş oluyorsun.” Mukaddes Kitabın bu konudaki görüşü Koloseliler 3:10’da açık bir şekilde şöyle belirtilir: “Birbirinize yalan söylemeyin.”

Kopya çekmek bırakılması zor bir bağımlılık haline gelebilir. Jenna şöyle diyor: “Kopya çekenlerin öğrendikleri tek şey, sınavda başarılı olmak için çalışmak zorunda olmadıklarıdır. Böylece sadece kopyaya güvenirler. Sonra da, yanlarında kopya çekecek biri olmadığında ne yapacaklarını bilemezler.”

Galatyalılar 6:7’deki ilke düşündürücüdür: “Bir adam ne ekerse, onu biçer.” Okulda kopya çekmenin sonucunda vicdanın rahatsız olabilir, arkadaşlarının güvenini kaybedebilir ve eğitimden kaçtığın için öğrenme yeteneğinin gelişmesini engelleyebilirsin. Böyle hileler, kötü huylu bir tümör gibi yayılarak, hayatının başka alanlarını etkileyebilir ve en değerli ilişkilerine zarar verebilir. Bu, hileden hoşlanmayan Tanrı’yla da ilişkini kesinlikle etkileyecektir.—Süleymanın Meselleri 11:1.

Kopyaya güvenen kişiler sadece kendilerini aldatırlar. (Süleymanın Meselleri 12:19) Onlar bu davranışlarıyla, şöyle söyleyen eski Yeruşalim şehrindeki yolsuz yöneticilere benzerler: “Yalanları kendimize sığınacak yer ettik, ve hilenin altına gizlendik.” (İşaya 28:15) Fakat gerçekte, kopya çeken biri, yaptıklarını Tanrı’dan gizleyemez.—İbraniler 4:13.

 Kopya Çekme!

Çoğu zaman gençler kopya çekmek için yaratıcılıklarını kullanarak çok fazla çaba sarf ediyorlar; halbuki aynı çaba ve yaratıcılığı eğitimleri için dürüstçe kullansalardı daha avantajlı olurlardı. 18 yaşındaki Abby bunu şöyle açıkladı: “Onlar kopya çekmek için harcadıkları çabayı, öğrenmek için harcasalar, muhtemelen çok başarılı olacaklar.”

Kabul etmeliyiz ki kopya ayartması oldukça güçlü olabilir. Fakat bu tuzaktan kaçmalısın! (Süleymanın Meselleri 2:10-15) Peki bunu nasıl yapabilirsin? Öncelikle neden okula gittiğini hatırla: Öğrenmek için. Asla kullanmayacağın bilgileri öğrenmenin pek yararı yok gibi görünebilir. Fakat bir kişi kopya çekerek, öğrenmekten kaçındığında, yeni şeyler öğrenme yeteneğini kullanmakta ve öğrendiklerini hayatında uygulamakta kendi önüne engel koymuş olur. Bilgi, asla çaba harcanmadan elde edilmez, bir bedel gerektirir. Mukaddes Kitap şunu belirtir: “Hakikati satın al, ve onu satma; hikmeti ve terbiyeyi ve anlayışı da.” (Süleymanın Meselleri 23:23) Evet, derslere çalışmayı ve hazırlanmayı ciddiye almalısın. Jimmy şunu tavsiye ediyor: “Sınavda kendi işini kendin yapmalısın. Bu, cevapları bildiğin için sana özgüven kazandıracaktır.”

Evet, her zaman tüm cevapları bilemeyebilirsin ve sonuçta da düşük not alabilirsin. Yine de, eğer ilkelerinde uzlaşmazsan, kendini daha fazla geliştirmen için neler yapman gerektiğini görebilirsin.—Süleymanın Meselleri 21:5.

Daha önce sözü edilen ve Yehova’nın bir Şahidi olan Yuji, sınıf arkadaşları kopya çekmek konusunda baskı yaptıklarında kendisinin ne yaptığını şöyle açıklıyor: “İlk olarak onlara bir Yehova’nın Şahidi olduğumu söylüyorum. Bu bana çok yardımcı oluyor, çünkü onlar Yehova’nın Şahitlerinin dürüst insanlar olduklarını biliyorlar. Eğer sınav sırasında herhangi biri benden yardım isterse, hemen reddediyorum. Daha sonra bunu neden yapmadığımı açıklıyorum.”

Yuji de resul Pavlus’un İbranilere yazdığı mektubundaki şu sözlere katılıyor: “Her şeyde iyi hareket etmek istiyerek iyi vicdanımız olduğuna kaniiz [eminiz].” (İbraniler 13:18) Dürüstlükle ilgili yüksek standartlara bağlı kalman ve kopya çekmeyi hiçbir şartta kabul etmemen, alacağın iyi notları gerçekten değerli yapacaktır. Böylece, okuldan eve geldiğinde ana babana verebileceğin en iyi hediyeyi, İsa’nın dürüst bir takipçisi olduğunun kanıtını vereceksin. (III. Yuhanna 4) Ayrıca, vicdanın rahatsız olmayacak ve Yehova’nın yüreğini sevindirdiğini bilmenin mutluluğunu tadacaksın.—Süleymanın Meselleri 27:11.

Bu nedenle kopya çekmek ne kadar olağan sayılırsa sayılsın ondan uzak dur! Böyle yapmakla, hem diğer insanlarla hem de en önemlisi, hakikat Tanrısı olan Yehova’yla iyi ilişkini korumuş olacaksın.—Mezmurlar 11:7; 31:5.

[Sayfa 22’deki pasaj]

Kopya çeken biri, aslında hırsızlık yaptığının çoğu kez farkında değildir

[Sayfa 22’deki pasaj]

Kopya çekme alışkanlığı, bizi daha ciddi sahtekârlıklara götürebilir

[Sayfa 23’teki pasaj]

Kopya çeken biri, yaptıklarını Tanrı’dan gizleyemez

[Sayfa 23’teki resim]

Sınavdan önce yeterince çalışman sana güven verecektir