Doğal Kuyular Yucatán Yarımadası’nın Doğa Harikaları

YUCATÁN YARIMADASI Meksika’nın ve dünyanın en güzel doğa harikalarından olan, doğal kuyulara sahiptir. Cenote adı verilen bu doğal kuyular nedir?

Maya dilindeki dz’onot kelimesinden gelen bu terim “su dolu mağara” anlamındadır ve yerbilimciler tarafından doğal bir kireçtaşı kuyusunu ya da karstik çöküntüyü tanımlamak amacıyla kullanılır. Yucatán Yarımadası yıllar önce, yağmur sularının toprağın altına süzülmesiyle delinen, gözenekli kireçtaşı kayaçlarından oluşmuştur. Zamanla, oyukların genişlediği bölgelerde kireçtaşının yüzeyi çökmüş, böylece suları yeşil ve mavi renkteki derin, doğal kuyular, bol yeşillikle çevrili bir alanda gün ışığına çıkmıştır. Su, bazı kuyularda yer seviyesindeyken bazılarında yerin çok altındadır. Mağarabilimciler ve dalgıçlar bu kuyuları araştırmak için pek çok girişimde bulundu, fakat muazzam derinliklerinden dolayı çoğu zaman bunların dibine ulaşamadılar.

Cenote’ler önemli birer su kaynağı olduklarından ve yağmur tanrısı Chac’ın evi oldukları düşünüldüğünden, Maya kentleri ve dinsel merkezler onların etrafında oluşmuştur. Meşhur Chichén Itzá kenti kalıntılarının yakınlarında bu tür doğal kuyular bulunuyor. Bunlardan biri Kutsal Kuyu ya da Kurban Kuyusu olarak bilinir. Arkeologların buradan çıkardığı insan -özellikle çocuk– iskeletleri, yeşim, altın ve bakır gibi değerli nesneler, yağmur tanrısına yakarmak için insan kurbanlarının ve diğer sunuların bu doğal kuyulara atıldığını gösteriyor.

Quintana Roo bölgesinin Chetumal kenti yakınlarındaki, çevresi yemyeşil ağaçlarla bezeli koyu kral mavisi Azul Kuyusu (Mavi Kuyu) en çok ziyaret edilen yerlerden biridir. Çok renkli Bacalar Lagünü’ne yeraltı kanallarıyla bağlı olan bu dik kenarlı doğal kuyunun, 200 ila 300 metre çapında ve 90 metre derinliğinde olduğu tahmin ediliyor. Doğallığını hiç kaybetmemiş bu pırıl pırıl kuyunun sularında yüzmek, unutulmaz bir deneyimdir.

Benzer kuyular Meksika’dan başka Avustralya, Küba, Türkiye ve Avrupa’nın bazı bölgelerinde de bulunur. Fakat Yucatán Yarımadası’nda yüzlercesi bulunan kuyular, başka yerlerde çok nadir görülür. Doğa harikası olan cenote’lerden birini mutlaka görmelisiniz.

[Sayfa 30’daki harita]

(Ayrıntılı bilgi için lütfen yayına bakın)

YUCATÁN YARIMADASI

 [Sayfa 31’deki resim]

X-Keken Kuyusu, Yucatán

[Sayfa 31’deki resim]

Kristal Kuyu, Quintana Roo

[Sayfa 31’deki resim]

Bacalar Lagünü ve Azul Kuyusu (aşağıda)

[Tanıtım notu]

© Michael Friedel-Woodfin Camp and Associates