Denizde Felaket Karada Facia

ON ÜÇ Kasım 2002’de dalgalı denizde yol alan petrol tankeri Prestige’de bir delik açılınca ekolojik ve ekonomik bir felaket başladı. Hasar görmüş gemiyi kurtarmak için harcanan çabalar başarısızlıkla sonuçlandı ve tanker altı gün sonra –ki bu süre boyunca denize yaklaşık 20.000 ton petrol sızdı– ikiye bölündü ve İspanya sahilinden yaklaşık 130 mil açıkta battı.

Tanker battığında 50.000 ton petrol taşıyordu ve denizin dibindeyken bile gövdesi günde 125 ton petrol sızdırmaya devam etmişti. Denizin üstünde daha çok petrol katmanı oluştu ve bu katman kıyıya doğru engellenemez şekilde sürüklendi. Bu facia ağır ham petrolün ağdalı ve zehirli yapısı yüzünden çevreye çok zarar verdi.

Petrolden sızan gazlar kıyıları temizlemek isteyen birkaç gönüllüyü çalışamaz hale getirdi. Ayrıca petrol, kayalara kara sakız gibi yapışan büyük bir katran yığını oluşturdu. Kaza Sonucu Suyun Kirlenmesi Hakkında Belgeleme, Araştırma ve Deney Merkezi yöneticisi Michel Girin “Tarihin en kötü petrol katmanlarından biri” diye yakındı.

Kahramanca Çabalar

Yüzlerce balıkçı denizin üzerindeki, geçim kaynaklarını tehdit eden petrol katmanıyla mücadele etmek için haftalar boyunca denize açıldı. Balıkçılar, petrolü, kıyılarını tamamen kaplamadan ve dünyadaki en zengin balıkçılık alanlarından biri mahvolmadan önce temizlemek için kahramanca mücadele ettiler. Bazıları yağlı çamur yığınlarını sudan elleriyle çıkardılar. Oranın yerlisi olan balıkçı Antonio durumu şöyle açıkladı: “Çok yorucu bir işti ama içinde bulunduğumuz küçük teknelerle yapabileceğimiz başka bir iş yoktu.”

Balıkçılar denizdeki petrolü temizlemeye uğraşırken, İspanya’nın dört bir yanından gelen binlerce gönüllü, kıyıları temizlemek için çalıştı. Kullanıldıktan sonra atılan beyaz işçi tulumları giyen  ve maskeler takan bu gönüllüler sanki biyolojik bir savaşın içindeymiş gibi görünüyorlardı. Görevleri, petrolün taşınabilmesi için onu kürekle kovalara doldurmaktı. Bazı gönüllüler, kıyıyı siyaha boyamış olan petrolü balıkçıların yaptığı gibi elleriyle bile temizlediler.

Feci Etkiler

Kıyı şeridinin mahvolduğu, Galicia bölgesinin kuzeyinde bulunan Corcubión’un belediye başkanı Rafael Mouzo şöyle dedi: “Petrolü Muxía’daki iskeleye doğru savuran siyah dalgaları gördüğümde üzüntüden öleceğimi sandım. Yayılan petrol kentimizdeki birçok kişinin geçim kaynağını etkiledi.”

Üzücüdür ki, petrol katmanlarından en çok zarar gören yer, İspanya’nın yeni ve güzel ulusal parkı Las Islas Atlánticas’tı (Atlantik Adaları). Büyük deniz kuşu kolonileri, Galicia kıyısı açıklarında bulunan, önceden bozulmamış bu beş adada yuva yapmışlardı. Bu adaları çevreleyen deniz sahanlığı özellikle deniz ürünleri bakımından zengindi.

Aralık ayının başında parkın kıyı şeridinin yüzde 95’ine petrol bulaşmıştı. Kuşbilimcilerin tahminlerine göre yaklaşık 100.000 kuş bu faciadan etkilendi. Dalgıçlar deniz yatağında alçalıp yükselen ve denizin hassas ekosistemine zarar veren katılaşmış petrol kümeleri bile gördüler.

Orada bir ‘kuş kurtarma merkezi’ kuran Jay Holcomb şöyle dedi: “Genelde kuşlar ya boğularak ya da hipotermiden (vücut ısısının aşırı derecede düşmesi) ölüyorlar. Tüylerin içine nüfuz eden petrol, tüylerin yalıtkanlığını ve su geçirmez özelliğini yok ediyor. Ayrıca ıslak giysilerin, bir yüzücüyü suyun altına çektiği gibi, yoğun petrol de kuşları suyun altına çekiyor. . . . . Sayıları nispeten az olsa da bazı kuşları kurtarmak bizim için büyük bir mutluluk.”

‘Beklenen Bir Kaza’

Dünya, enerji elde etmek için petrole bağımlı; ama petrol, masrafı düşük tutmak amacıyla genelde tehlikeli ve bakımsız gemilerle taşınıyor. Bu nedenle The New York Times bu durumu “her an beklenen bir kaza” olarak tanımladı.

Prestige, son 26 yılda Galicia kıyısı açıklarında batan üçüncü tanker. Yaklaşık on yıl önce, Aegean Sea adındaki gemi, Galicia bölgesinin kuzeyinde bulunan La Coruña yakınlarında battı ve denize 40.000 ton ham petrol yaydı; yakınındaki kıyı şeridine yayılan bu petrolün bir kısmı hâlâ temizlenemedi. Ayrıca 1976’da Urquiola da aynı haliçte battı ve 100.000 tondan fazla petrol denize yayıldı.

Avrupa Birliği son faciayı dikkate alarak, gövdesi çift katmanlı olmayan petrol tankerlerinin kullanımını yasaklamaya karar verdi. Ancak bu tedbirin Avrupa’nın hırpalanan kıyı şeridini korumakta yeterli olup olmayacağını zaman gösterecek.

Açıkça görülüyor ki, insan yönetimleri ister denize sızan petroller, ister zehirli atıklar, isterse hava kirliliği olsun, insanlığa kirlilikten uzak bir dünya sağlamakta başarısız oldular. Bununla birlikte İsa’nın takipçileri Tanrı’nın Krallığının, dünyamızı asla kirlenmeyecek bir cennet yeryüzüne dönüştüreceği zamanı özlemle beklerler.—İşaya 11:1, 9; Vahiy 11:18.

[Sayfa 20, 21’deki resim]

Prestige 50.000 ton petrolle battı

[Tanıtım notu]

AFP PHOTO/DOUANE FRANCAISE