Şişmanlık Gerçekten Bir Sorun mu?

“Ergenlik dönemindeki şişmanlık bir salgın gibi yayılmakta”—(S. K. Wangnoo, deneyimli bir konsültan endokrinolog, İndraprastha Apollo Hastanesi, Delhi, Hindistan).

YUKARIDAKİ sözlerin gösterdiği gibi artık orta sınıf birçok Hintli aile gençlerin şişmanlamasına yol açan bir yaşam tarzı sürdürüyor. Bu salgın daha az egzersiz yapan ve abur cuburların bağımlısı haline gelen insanların artmasıyla birçok ülkede yayılmaktadır. Ergenlik dönemi konusunda tıp danışmanı olan biri “[Britanya’da] bir sonraki nesil . . . . insanlık tarihinin en şişman nesli olacak” dedi. Bir gazetede ise şu haber yer aldı: “Obezite önceleri çoğunlukla yetişkinleri etkileyen bir sorundu. Şimdiyse Britanya’da, yeme alışkanlıkları ve hareketsiz yaşam tarzları yüzünden önceleri ABD’de görülen sorunlarla yüz yüze gelen genç bir nesil var. Uzun süreli obezite bu gençleri diyabet, kalp hastalığı ve kanser gibi hastalıklara eğilimli hale getirecek” (Guardian Weekly).

Yiyecek endüstrisiyle ilgili bir kitabın yazarları “Oburluk yetersiz beslenmenin yerini alarak dünyanın başlıca gıda sorunu oldu” diyorlar (Food Fight). Bir dergide Don Peck’in şu sözleri yer alıyor: “Yaklaşık dokuz milyon Amerikalı şu anda ‘morbid obez’; diğer bir deyişle normal kilosunun 45 kilo veya daha fazla üzerinde” (The Atlantic Monthly). Kiloya bağlı olarak ortaya çıkan sağlık sorunları, ABD’de yılda 300.000 kadar kişinin vakitsiz ölümüne yol açarak “sigaradan sonra en büyük ikinci ölüm nedeni” haline geldi. Peck şu sonuca vardı: “Obezite yakında hem açlığı hem de bulaşıcı hastalıkları geride bırakarak dünyanın en tehlikeli halk sağlığı sorunu olabilir.” Öyleyse obezite tehdidini kim görmezden gelebilir? Dr. Walter C. Willett, kitabında şöyle yazıyor: “Sigara içip içmemenizin yanı sıra tartıya çıktığınızda gördüğünüz sayı gelecekteki sağlığınızı belirleyen en önemli ölçüttür” (Eat, Drink, and Be Healthy). Bu konuda kilit kelime gelecekteki sağlığınızdır.

Obezite Nasıl Tanımlanır?

Biri ne zaman sadece biraz kilolu değil de obez sayılır? Worrall Mayo’nun kurduğu Mayo Kliniğinden (Rochester, Minnesota, ABD) şöyle bildiriliyor: “Obezite temelde vücuttaki fazla yağlardan ötürü ciddi şekilde kilolu olmak demektir.” Peki ya bir kişinin kilolu olup olmadığına nasıl karar verilebilir? Boy-ağırlık tabloları, birinin biraz kilolu mu yoksa obez mi olduğunu gösteren uygun bir kılavuzdur (5. sayfadaki tabloya bakın). Ancak bu tablolar vücut yapısındaki farklılıkları hesaba katmaz. Yukarıda sözü edilen klinikten ayrıca şöyle bildiriliyor: “Vücuttaki yağ oranı, vücut ağırlığından daha gerçekçi bir sağlık göstergesidir.” Örneğin bir atlet, kaslarından ya da iri kemik yapısından dolayı muhtemelen nispeten daha kilolu olabilir. Kilolu olmanın ya da obezitenin temel nedenleri nelerdir? Sonraki makale bu soruyu ele alacak.