“Sanki Özel Olarak Tasarlanmış”

Geceleyin gökyüzüne hiç teleskopla baktınız mı? Bunu yapan birçok kişi Satürn gezegenini ilk gördüğü anı asla unutmadığını söyleyecektir. Bu gezegenin görünüşü akıllara durgunluk verir. Pırıl pırıl parlayan sayısız yıldızla bezeli sonsuz bir karanlıkta, düz ve zarif halkalarla çevrili ışıltılı bir küre asılı durur.

Peki bu halkalar nedir? Astronom Galileo 1610’da el yapımı teleskopuyla Satürn’e ilk baktığında görüntü o kadar bulanıktı ki, bu gezegen iki tarafında iki küçük daire bulunan kulaklı bir küre gibi görünüyordu. Yıllar sonra teleskoplar geliştikçe astronomlar bu halkaları daha net görebildiler, ancak bir süre daha bu halkaların yapısı hakkında bir görüş birliğine varamadılar. Birçoğu bunların katı diskler olduğunu ileri sürdü. Astronomlar bu halkaların birçok kaya ve buz parçasından oluştuğuna dair ikna edici kanıtlara ancak 1895 yılında sahip oldular.

Gezegenler hakkındaki bir kitap şöyle diyor: “Satürn’ün sayısız buz parçasından oluşan bir dizi şeritten meydana gelen halkaları, Güneş Sisteminin başlıca harikaları arasında sayılır. Bu ışıldayan halka sistemi inanılmaz büyüklüktedir. Gezegenin atmosferinin biraz yukarısında bulunan en içteki halkadan en dıştaki belli belirsiz halkaya kadarki mesafe 400.000 kilometreyi bulur. Ayrıca bu halka sistemi şaşırtıcı derecede incedir. Ortalama kalınlığı 30 metreyi bile bulmaz” (The Far Planets). Haziran 2004’te Satürn’e ulaşan Cassini-Huygens adlı uzay gemisi bu gezegen hakkında bilgi ve resimler yolladı. Böylece bilim adamlarının bu yüzlerce halkanın karmaşık yapısıyla ilgili bilgileri arttı.

Bir dergideki makalede şu sözler yer aldı: “Satürn sanki özel olarak tasarlanmış. Matematik kadar mükemmel bir cisim” (Smithsonian). Yazarın bu düşüncesine katılabiliriz, ancak “sanki” ifadesine katıldığımızı pek söyleyemeyiz. Aslında bu güzel gezegen gökyüzündeki diğer sayısız gök cisminden sadece biridir. Tüm bu gök cisimleri binlerce yıl önce ilhamla kaleme alınmış şu sözlerle tam bir uyum içindedir: “Gökler Allahın izzetini beyan eder; ve gök kubbesi ellerinin işini ilân eyler” (Mezmur 19:1).

[Sayfa 31’deki resim tanıtım notları]

Arka plan: NASA, ESA and E. Karkoschka (Arizona Üniversitesi); küçük resimler: NASA and The Hubble Heritage Team (STScl/AURA)