Neden Bayılıyorum?
Neden Bayılıyorum?
Doktor göz tansiyonumu kontrol etmek istedi, bunun için de bir aletle gözyuvarıma dokunması gerekiyordu. Gözüme dokununca bunun olacağını biliyordum. Her zaman aynı şey oluyor. Hemşire şırıngayla kan alırken de aynı şey oluyor. Bazen sadece yaralanmalardan söz etmek bile aynı etkiyi yaratıyor: bayılıyorum.
Kanada’da yayımlanan bir rapora göre, insanların yaklaşık yarısı, yaşamlarının herhangi bir döneminde bayılabilir. Bunların yaklaşık yüzde 3’ü de, yukarıda anlatılanlara benzer belli durumlarla karşılaştıklarında genelde bayılıyor. Siz de bu durumdaysanız, bayılmamak için boş yere çabaladığınız olmuştur. Herkesin içinde bayılmamak için banyoya gitmeye çalışmış olabilirsiniz. Fakat bu pek iyi bir fikir sayılmaz. Yürürken aniden bayılıp yaralanabilirsiniz. Ben, sık sık baygınlık geçirmeye başladıktan sonra bunun nedenini öğrenmeye karar verdim.
Yardımsever bir doktorla görüşüp birkaç kitap karıştırdıktan sonra bu olayın vasovagal reaksiyon olarak adlandırıldığını öğrendim. * Bunun, duruşunuzu değiştirdiğiniz zaman, örneğin ayağa kalktığınızda olduğu gibi, vücudun kan basıncını düzenleyen sistemin bir kusurundan kaynaklandığı düşünülüyor.
Kan görmek ya da göz muayenesi olmak gibi bayılmanıza yol açan belli durumlarda, aslında oturduğunuz veya ayakta durduğunuz halde, otonom sinir sisteminiz siz yatarken çalıştığı gibi çalışır. İlk önce kaygı nedeniyle kalp atışlarınız hızlanır. Sonra nabzınız hızla düşer ve bacaklarınıza inen kan damarlarınız genişler. Sonuçta bacaklarınızdaki kan stoku artarken başınızdaki azalır. Beyniniz oksijensiz kalır ve bayılırsınız. Bunu nasıl engelleyebilirsiniz?
Hemşire sizden kan alırken başka bir tarafa bakabilir veya o sırada uzanabilirsiniz. Daha önce de belirtildiği gibi vasovagal reaksiyon başlamak üzereyken genellikle uyarı işaretlerini fark edersiniz. Bu sayede, bayılmadan önce bir önlem alma fırsatınız olabilir. Birçok doktor, uzanmanızı ve ayaklarınızı bir sandalyeye veya duvara dayayarak havaya kaldırmanızı öneriyor. Bu, kanın bacaklarınızda toplanmasına engel olur ve böylece reaksiyonun bayılmayla sonuçlanmasını önleyebilirsiniz. Birkaç dakika içinde muhtemelen kendinizi daha iyi hissedeceksiniz.
Bu bilgi bana yardımcı olduğu gibi size de yardımcı olursa vasovagal reaksiyon başlamadan önce belirtileri tespit edebilirsiniz. Sonra da gerekli önlemleri alıp onu durdurabilirsiniz.
[Dipnot]
^ p. 4 “Vasovagal” terimi vagus siniri denen uzun bir sinirdeki kan damarlarının hareketiyle ilgilidir. Latince vagus kelimesi “dolaşan” anlamına gelir.
[Sayfa 28’deki pasaj]
Tıbbi bir uygulama sırasında uzanmanız yararlı olabilir