Gençler Soruyor

Biraz özel hayatım olamaz mı?

Şu durumlarda nasıl tepki verirdin? Sana en yakın gelen seçeneğin yanına ✔ koy.

1. Odanda kapın kapalı oturuyorsun. Kardeşin kapıyı çalmadan içeri dalıyor.

◯ Kafaya takmam. Zaten aynısını ben de ona yapıyorum.

◯ Çok kızarım! Ya giyiniyor olsaydım?

2. Telefonda arkadaşınla konuşuyorsun. Annen yakınında ve belli ki söylediğin her şeyi dinliyor.

◯ Kafaya takmam. Ne de olsa saklayacak bir şeyim yok.

◯ Rahatsız olurum. Sanki sürekli izleniyormuş gibi hissederim.

3. Eve yeni geldin ve annenle baban seni soru yağmuruna tutuyor. “Nerdeydin? Kimleydin? Ne yaptınız?. . .”

◯ Kafaya takmam. Eve geldiğimde onlara her şeyi anlatıyorum zaten.

◯ Sinir olurum. Bana güvenmediklerini düşünürüm.

KÜÇÜKKEN bu konunun senin için pek bir önemi yoktu. Kardeşin odana daldığında dert etmezdin. Annen ya da baban ne sorarsa sorsun hemen cevaplardın. O zamanlar herkes her şeyini biliyordu. Ancak şimdi bazı şeyleri kendine saklamak istiyorsun. 14 yaşındaki Koray bu konuda şöyle diyor: “Bazı şeylerin bana özel kalması hoşuma gidiyor.” *

Peki ne oldu da böyle hissetmeye başladın? Bunun bir nedeni artık büyüyor olmandır. Örneğin vücudunda meydana gelen değişiklikler, ailenin yanındayken bile görünüşün yüzünden  sürekli kaygılanmana neden olabilir. Ayrıca, oturup bazı şeyleri düşünmek için zaman zaman yalnız kalmak isteyebilirsin. Bu, ‘düşünmeyi öğrenmeye’ başladığını gösterir; Kutsal Kitap da gençlere bu konuda kendilerini geliştirmelerini söyler (Özdeyişler 1:1, 4; Tekrar 32:29). İsa peygamber de derin düşünmek için “yalnız kalabileceği ıssız bir yere” gitmişti (Matta 14:13).

Özel hayatının olmasını istemen normal olsa da hâlâ anne babanın sorumluluğu altındasın. Onların, yaşamında olup bitenleri bilmeye hakkı var (Efesoslular 6:1). Diğer taraftan senin de büyümen lazım. Bu ikilem bazen sorun yaratabilir. Öyleyse ne yapabilirsin? Bunu görmek için, sorun yaşayabileceğin iki alana bakalım.

Yalnız Kalmak İstediğinde

Bazen yalnız kalmak istemen gayet doğaldır. Belki sadece ‘biraz dinlenmek’ istiyorsun (Markos 6:31). Ya da İsa’nın öğrencilerine dediği gibi dua etmek için ‘kendi odana çekilip, kapını kapatmak’ istiyorsun (Matta 6:6; Markos 1:35). Ancak kendi odana (varsa) çekilip kapıyı kapattığında, annenle baban dua ettiğini düşünmeyebilir. Kardeşlerin de yalnız kalmak istediğini anlamayabilir.

Ne yapabilirsin? Yalnız kalmak istediğinde ailenle tartışmaktansa şöyle yap:

● Kendine biraz zaman ayırmak istediğinde kardeşlerinin seni rahatsız etmemesi için birkaç makul kural koymayı deneyebilirsin. Gerekirse annen ve babandan da yardım iste.

● Eğer bu konuda anne babanla sorun yaşıyorsan, meseleye onların tarafından bakmaya çalış. 16 yaşındaki Rebeka “Annem ya da babam bazen odama gelip ne yaptığımı kontrol ediyor” diyor. “Ama açıkçası gençlerin karşılaştığı ayartmaları düşününce, benim de bu yaşlarda bir çocuğum olsaydı ben de aynısını yapardım diyorum.” Rebeka gibi sen de anne babanın kaygılarının asıl nedenini anlamaya çalışabilir misin? (Özdeyişler 19:11).

● Kendine dürüstçe şöyle sor: ‘Anne babamın kapım kapalıyken yanlış bir şey yaptığımdan şüphelenmesine acaba ben mi yol açıyorum? Her şeyi saklamaya çalışarak, onları gizli yöntemlere başvurmak zorunda mı  bırakıyorum?’ Annenle babana karşı ne kadar açık olursan sana o kadar çok güvenirler. *

Plan. Bu konuyu anne babana açmak için ne söyleyebileceğini aşağıya yaz.

․․․․․

Arkadaşlar Edindiğinde

Ergenlik dönemindeyken ailenin dışındakilerle zaman geçirmek istemen normaldir. Öte yandan anne babanın da arkadaşlarının kim olduğunu ve onlarla ne yaptığını bilmek istemesi normaldir. Onlar bunu sadece anne babalık görevinin bir kısmı, yapmaları gereken sıradan bir şey olarak görüyorlar. Ama sen onların aşırı kuşkucu olduğunu düşünebilirsin. 16 yaşındaki Emel şöyle diyor: “Telefonuma ya da e-mailime bakarken, annemlerin her on dakikada bir omzumun üzerinden bakıp kiminle konuştuğumu sorması çok sinir bozucu!”

Ne yapabilirsin? Arkadaşlarının, anne babanla aranda bir sorun haline gelmesini önlemek için şunları dene:

● Anne babana arkadaşlarının kim olduğunu açıkça söyle ve onlarla tanıştır. Sonuçta arkadaşlarının kimliğini bir sır gibi saklarsan, anne babana dedektif gibi davranmaktan başka seçenek bırakmamış olursun. Onlar arkadaşlarının senin üzerinde büyük bir etkisi olduğunu biliyor (1. Korintoslular 15:33). Birlikte zaman geçirdiğin kişileri ne kadar iyi tanırlarsa, içleri o kadar rahat olacak.

● Anne babanla bu konuyu saygılı şekilde konuş. “Sürekli her şeyime karışıyorsunuz” gibi suçlayıcı şeyler söylemek yerine, şuna benzer bir şey diyebilirsin: “Arkadaşlarımla konuşurken, söylediğim her şeyden bir mana çıkarılacakmış gibi hissediyorum. Bu yüzden onlarla en ufak bir şeyi bile konuşmak zor oluyor.” Böyle yaparsan belki arkadaşların konusunda sana biraz daha özgürlük tanıyabilirler (Özdeyişler 16:23).

● Kendine karşı dürüst ol: Gerçekten bazı şeylerin sana özel kalmasını mı istiyorsun, yoksa aslında bir şeyler saklamaya mı çalışıyorsun? 22 yaşındaki Brittany şöyle diyor: “Ailenle birlikte yaşıyorsan ve anne babanın seninle ilgili bir kaygısı varsa, kendine ‘Kötü bir şey yapmadığıma göre saklamama da gerek yok’ diyebilmelisin. Diğer taraftan eğer saklama gereği duyuyorsan demek ki bir sorun var.”

 Plan. Bu konuyu anne babana açmak için ne söyleyebileceğini aşağıya yaz.

․․․․․

Senin Yapabileceklerin

Özel hayatınla ilgili ailenle sorun yaşıyorsan aşağıdaki adımlar sana yardımcı olabilir.

1. Adım: Sorunu tespit et.

En çok hangi konuda daha rahat bırakılmak isterdin?

․․․․․

2. Adım: Meseleye anne babanın tarafından bakmaya çalış.

Sence annenle babanın kaygılarının asıl nedeni ne olabilir?

․․․․․

3. Adım: Çözüm bulmaya çalış.

(a) ‘Bu sorunun oluşmasında acaba benim de payım var mı?’ diye düşün ve aklına gelen en az bir şeyi yaz.

․․․․․

(b) Yukarıdaki cevabınla ilgili ne gibi değişiklikler yapabilirsin?

․․․․․

(c) Annenle babanın bu konuda ne yapmasını isterdin?

․․․․․

4. Adım: Anne babanla konuş.

Uygun bir zamanda anne babanla yukarıya yazdıkların hakkında konuş.

Başka “Gençler Soruyor” makalelerini www.watchtower.org/ype adresinde İngilizce olarak bulabilirsin.

[Dipnotlar]

ŞUNLARI DÜŞÜN

● Anne babanın, hayatında olup bitenleri bilmeye neden hakkı var?

● Anne babanla iletişim kurmak konusunda kendini geliştirmen, yaşamının ilerki yıllarında diğer yetişkinlerle ilişkilerini nasıl etkileyebilir?

[Sayfa 19’daki çerçeve/​resimler]

YAŞITLARIN ŞUNLARI DİYOR

“Gençler anne babalarına karşı açık olurlarsa, anne babalar da çocuklarının hayatında neler olup bittiğini öğrenmek için e-maillerini ya da mesajlarını okuma gereği duymazlar.”

“Annemle babam e-maillerimi okusaydı rahatsız olmazdım. Bir işveren çalışanlarının e-maillerini kontrol edebiliyorsa, anne babalar çocuklarının e-maillerine neden bakamasın ki?”

“Anne babalar çocuklarının başına kötü bir şey gelmesinden korkuyorlar. Fakat çocuklar onların özel hayatlarına çok fazla karıştığını düşünebilir. Buna hakları yokmuş gibi gelebilir, ama açıkçası benim de çocuğum olsaydı ben de aynısını yapardım.”

[Resimler]

Eden

Kevin

Alana

[Sayfa 21’deki çerçeve]

Anne Babalara Bir Not

● Oğlunuz odasında ve kapıyı kapatmış. ‘Kapıyı çalmadan içeri girsem mi?’ diye düşünüyorsunuz.

● Kızınız okula giderken cep telefonunu evde unutmuş. ‘Mesajlarına baksam mı?’ diye düşünüyorsunuz.

Bunlar kolay sorular değil. Bir yandan çocuğunuzun yaşamında neler olduğunu bilme hakkınız ve onu koruma sorumluluğunuz var. Diğer yandan sürekli tepesinde dolanarak her hareketini takip edemezsiniz. Öyleyse dengeyi nasıl kuracaksınız?

İlk olarak, bir gencin özel hayatı olmasını istemesinin her zaman kötüye işaret olmadığını bilin. Çoğu durumda bu onun büyüdüğünü gösterir. Biraz özel hayatının olması çocuğunuza birçok yarar sağlar. Yeni arkadaşlıklar kurdukça ve sorunlarını kendi “akıl gücünü” kullanarak çözmeye çalıştıkça kendi ayakları üstünde durmayı öğrenir (Romalılar 12:1, 2). Düşünme yetisini bu şekilde geliştirirse sorumluluk sahibi bir yetişkin olur (1. Korintoslular 13:11). Biraz yalnız kalması, zor sorular karşısında inançlarını nasıl savunacağını düşünme fırsatı da sağlar (Özdeyişler 15:28).

İkinci olarak, unutmayın ki tüm hayatını kontrol etmeye çalışırsanız çocuğunuz size kırılabilir ve isyan edebilir (Efesoslular 6:4; Koloseliler 3:21). Peki çocuğunuzun hayatına hiç mi karışmayacaksınız? Hayır, çünkü yine de onun anne babasısınız. Ancak amacınız, çocuğunuzun doğruyla yanlışı ayırt etmesini sağlayacak bir vicdana sahip olmasına yardım etmektir (Tekrar 6:6, 7; Özdeyişler 22:6). Çocuğunuza yol göstermek onu gözetlemekten daha iyi sonuç verecektir.

Üçüncü olarak, çocuğunuzla bu konuyu konuşun. Duygularını dile getirirken onu dinleyin. Acaba bazı durumlarda daha makul olabilir misiniz? (Filipililer 4:5). Çocuğunuz, güveninizi kötüye kullanmadığı sürece ona bir ölçüde özgürlük tanıyacağınızı bilsin. Belirlediğiniz sınırları aşarsa sonucunun ne olacağını da söyleyin ve dediğiniz şeyi yapmaktan çekinmeyin. Şundan emin olun ki, çocuğunuzun belli ölçüde özel hayatı olmasına izin vererek de iyi bir anne baba olabilirsiniz.

[Sayfa 20’deki resim]

Güven maaşa benzer, ancak çalışarak kazanılır