Kutsal Kitabın Görüşü

Bizi İyi ya da Kötü Yapan Nedir?

TARİHİN sayfaları nefret ve kanla doludur. Yine de trajik olaylar sırasında olağanüstü iyilikler yapan ve özveri gösteren birçok insan olmuştur. Peki nasıl oluyor da bir kişi soğukkanlı bir katil, bir başkası ise şefkatli bir hümanist oluyor? Neden insanlar bazen hayvani özellikler sergiliyor?

Kusurluluk ve Vicdan

Kutsal Kitap açıkça şöyle der: “İnsanın yüreğinin eğilimi gençliğinden itibaren kötüdür” (Başlangıç 8:21). Bu yüzden çocukların içinden yaramazlık yapmak gelir (Özdeyişler 22:15). Hepimiz yanlış yapmaya doğuştan eğilimliyiz (Mezmur 51:5). Dolayısıyla iyilik yapmak çaba ister, tıpkı akıntının tersine kürek çekmek gibidir.

Öte yandan her birimizin vicdanı var. Doğuştan sahip olduğumuz bu doğruyu ve yanlışı ayırt etme duygusu, çoğumuzun ahlak sınırları içinde davranmasına neden olur. Bu nedenle ahlak eğitimi almamış kişiler bile yaptıkları iyiliklerle tanınabilirler (Romalılar 2:14, 15). Ancak yukarıda söylendiği gibi, yanlış yapma eğilimimiz bizi iyilikle kötülük arasında bırakabilir. Bu mücadelede bizi eğilimlerimiz dışında başka neler etkileyebilir?

Çevrenin Etkisi

Bukalemunun rengi çevresine göre değişir. Benzer şekilde, suçlularla vakit geçirenler de onların kötü özelliklerini kolayca benimseyebilir. Kutsal Kitap şöyle uyarır: “Kötü amaçlar peşinde olan çoğunluğu izlemeyeceksin” (Çıkış 23:2). Öte yandan dürüst, adil ve ahlaklı kişilerle vakit geçirmek bizi iyi davranışlarda bulunmaya teşvik eder (Özdeyişler 13:20).

Kötülük yapanlarla şahsen görüşmediğimiz için kötülüğün etkisinden muaf olduğumuzu düşünemeyiz. Kusurluluğumuz yüzünden, kötülük zihnimizin bir köşesinde pusuya yatmış, ortaya çıkmak için fırsat kolluyor olabilir (Başlangıç 4:7). Dahası, kötülük medya aracılığıyla evimize kadar girebilir. Bilgisayar oyunları, televizyon programları ve filmler genellikle şiddeti ve öç almayı doğru bir şeymiş gibi gösterir. Hatta dünyayla ya da ülkemizle ilgili haberleri düzenli olarak izlemek bile bizi insanların çektiği acılara duyarsızlaştırabilir.

Çevrenin bu kötü etkisinin temelinde ne var? Kutsal Kitap buna şöyle cevap verir: “Bütün dünya kötü olanın elinde bulunuyor” (1. Yuhanna 5:19). Kutsal Yazılar bu “kötü olanın”, yani İblis Şeytan’ın yalancı ve katil olduğunu söyleyerek gerçek yüzünü ortaya serer (Yuhanna 8:44). O, kötülüğü yaymak için kontrolü altındaki bu dünyanın etkisini kullanır.

Tutumumuzu ve davranışlarımızı şekillendiren bunca etken karşısında bazıları kötü davranışlarından sorumlu olmadıklarını iddia edebilir. Oysa şu gerçek unutulmamalı: Nasıl direksiyon arabaya ya da dümen gemiye yön verirse, bedeni de zihin kontrol eder.

İyilik ya da Kötülük Seçim Sizin

İster iyi ister kötü olsun, her bilinçli davranışın ardında bir düşünce vardır. İnsan ektiğini biçer. Dolayısıyla zihnimizi olumlu ve erdemli düşüncelerle doldurduğumuzda iyi davranışlarda bulunuruz. Oysa tam tersine eğer aklımızda bencil arzuların filizlenmesine  izin verirsek, bunun sonucunda sadece kötülük biçmeyi bekleyebiliriz (Luka 6:43-45; Yakup 1:14, 15). Başka sözlerle, insan ancak kendi seçtiği kadar iyi ya da kötüdür.

Bununla birlikte Kutsal Kitabın iyiliğin öğrenilebileceğini söylemesi çok rahatlatıcıdır (İşaya 1:16, 17). Bu niteliğin ardındaki güç sevgidir, çünkü “sevgi komşuya kötülük etmez” (Romalılar 13:10). İnsanlara karşı sevgi geliştirdiğimizde herhangi bir kişiye kötülük yapmayı aklımızdan bile geçirmeyiz.

Pennsylvania’da (ABD) yaşayan Ray bunu öğrenen kişilerden biriydi. Küçük yaşta bile çok kavgacı olduğundan çevresindekiler ona mizacını yansıtan bir lakap takmıştı. Ray aynı zamanda çabuk parlayan biriydi. Ancak Kutsal Kitaptaki ilkeleri uygulayarak yavaş yavaş değişti. Ne var ki bu kolay olmadı. Kimi zaman kendini elçi Pavlus gibi şöyle hissediyordu: “Doğruyu yapmak istediğim zaman, kötülük yanı başımda bekliyor” (Romalılar 7:21). Yıllar boyunca bilinçli bir çaba sarf ettikten sonra Ray artık ‘kötülüğü iyilikle yenebiliyor’ (Romalılar 12:21).

‘Erdemlilerin yolunda yürümeye’ çalışmak neden her çabaya değer? (Özdeyişler 2:20-22). Çünkü eninde sonunda iyilik kötülüğü yenecek. Kutsal Kitap şöyle der: “Kötülerin kökü kazınacak. . . . . Az kaldı! Artık kötüler olmayacak. . . . . Fakat yumuşak başlılar yeryüzünü mülk edinecek, barış bolluğunda mutluluk bulacaklar” (Mezmur 37:9-11). Evet, Tanrı kötülüğün tüm izlerini silecek. İyilik yapmak için çaba sarf eden herkesi gerçekten harika bir gelecek bekliyor!

MERAK ETTİNİZ Mİ?

● Yaptıklarımızdan kim sorumlu? (Yakup 1:14).

● Davranış tarzımızı değiştirmemiz mümkün mü? (İşaya 1:16, 17).

● Kötülük bir gün sona erecek mi? (Mezmur 37:9, 10; Özdeyişler 2:20-22).

[Sayfa 21’deki resim]

İnsan ancak kendi seçtiği kadar iyi ya da kötüdür