Tasarım Ürünü mü?

Pullu Ayaklı Salyangozun Kabuğu

● Bu deniz canlısı, şimdiye dek doğada keşfedilen en güçlü dış iskeletlerden birine sahiptir. Hint Okyanusu’nun dibinde yaşayan bu küçük yumuşakça 2.400 metre derinlikteki basınca dayanabilir. Sudaki yüksek asit oranından, değişken ısılardan, hatta hidrotermal bacalardan fışkıran sıcak sulardan bile etkilenmez. Kabuğu onu düşman saldırılarına karşı da korur.

Düşünün: Genellikle “pullu ayaklı salyangoz” olarak bilinen bu deniz böceğinin kabuğu üç katmandan oluşur. Dış katman demir sülfürlerinden meydana gelir. Orta katman, diğer salyangoz türlerindekine benzer bir protein katmanıdır. İç katman ise aragonit adı verilen bir tür kireçtaşından oluşur. Bu üçlü kalkan sayesinde pullu ayaklı salyangoz, kabuğunu parçalamaya çalışan yengeçlere karşı kendini savunabilir. Yengeç güçlü kıskaçlarıyla salyangozun kabuğunu günlerce sıksa bile kabuk kırılmaz.

Discover dergisinin bildirdiğine göre araştırmacılar, elmas uçlu bir izaçar kullanarak, “kabuğun dış katmanının, çatlarken enerjiyi emecek şekilde tasarlandığını” keşfetti. “Çatlaklar sadece demir sülfür partiküllerinin etrafında oluşur. Bu ‘mikroçatlama’ enerjiyi emmekle kalmaz, daha büyük çatlakların oluşmasına da engel olur. . . . . Ayrıca orta katman, saldırı sırasında uygulanan mekanik enerjiyi emebilir.”

Araştırmacılar, pullu ayaklı salyangoz kabuğunun yapısından esinlenerek daha dayanıklı kasklar, kurşun geçirmez yelekler, gemi ve uçak gövdeleri tasarlamayı umuyor. Discover dergisi, “buzdağlarının sürekli çarptığı Kuzey Kutup Bölgesi’ndeki petrol boru hatlarında bile” bu tasarımdan yararlanılabileceğini belirtti.

Ne dersiniz? Sizce pullu ayaklı salyangozun dayanıklı kabuğu tesadüfen mi meydana geldi? Yoksa tasarlandı mı?

[Sayfa 23’teki şema]

(Ayrıntılı bilgi için lütfen yayına bakın)

İzaçar

Dış katman

Orta katman

İç katman

[Sayfa 23’teki resim tanıtım notu]

Anders Warén’in izniyle