Doğru Seçimler Yapacak mısınız?

17 yaşındaki Erdem * “Annemle babamın dinlediği müzik beni bayıyor” diyor.

Annesi Deniz de “Oğlumun dinlediği müzik öfke ve korku dolu” diye yakınıyor.

ANNE BABALARLA çocuklar müzik konusunda neden sık sık çatışır? Bunun bir nedeni yaşımız ilerledikçe zevklerimizin değişmesidir. Bir diğer neden de müziğin değişmesidir. Dolayısıyla bugün popüler olan bir şey yarın demode olabilir.

Ne olursa olsun müzik bizi etkiler. Müziğin sizin duygularınızı nasıl etkilediğini fark ettiniz mi? Eski İsrail ulusunun kralı olan Saul içi sıkıldığında sakin bir müzik dinleyerek rahatlardı (1. Samuel 16:23). Şarkılar bazı yönlerden birlikte vakit geçirdiğimiz kişilere benzer. Bazıları bizde mutluluk ve sevgi gibi güzel duygular, bazıları ise öfke ve nefret gibi kötü duygular uyandırır (Özdeyişler 13:20).

Mademki müzik insanlar üzerinde bu kadar güçlü bir etkiye sahip, anne babaların ve çocukların müzik konusunda seçici davranması akıllıca olmaz mı? Eğer bir anne ya da babaysanız çocuğunuzun hangi müzikleri dinlediğiyle yakından ilgileniyor musunuz? Belli standartlar koyuyor musunuz?

 Bu sadece, belirli albümleri ya da müzik türlerini yasaklamak anlamına gelmez. Çocuğunuzun uygun başka müzik türleri seçmesine de yardımcı olmalısınız. Anne babalara yönelik bir kitap şöyle diyor: “Birinin çok değer verdiği bir şeyi elinden alıp yerini boş bırakamazsınız. Onun yerine geçecek bir alternatif, kişinin boş kalan yere koyabileceği yeni bir şey olmalı, yoksa eski alışkanlığına geri döner” (On Becoming Teenwise).

Düşünülmesi gereken bir diğer etken de şudur: Çocuklarınız müzik dinlemeye ne kadar zaman ayırıyor? Bu süre daha önemli şeylere, örneğin ev ödevine, ibadete ya da evdeki sorumluluklara ayrılması gereken zamandan çalıyor mu? Kutsal Kitabın dediği gibi “her işin bir vakti var” (Vaiz 3:1).

Kişinin kendini soyutlaması da başka bir sorun olabilir. Elbette hepimizin yalnız kalmaya ve yüzeysel düşünen kişiler olmamak için sessiz bir ortamda derin düşünmeye ihtiyacımız var (Mezmur 1:2, 3). Ancak aşırıya kaçıldığında yalnız kalmak kişinin sadece kendiyle meşgul olan, bencil biri haline gelmesine yol açabilir (Özdeyişler 18:1). 20 yaşındaki Felipe müzik dinlemeyi ‘kendine ayırdığı bir zaman’ olarak görüyordu. “Fakat annem kabuğuma çekildiğimi düşünerek kaygılanıyordu” diyor.

Felipe gibi gençler ve anne babaları, aralarında çatışmaya yol açabilecek bir konuda nasıl anlaşabilirler? Hepimiz müzik konusunda nasıl doğru seçimler yapabiliriz? Birçok kişi Kutsal Kitapta bulunan ilkelerden yarar gördü. Aşağıdaki üç soruyu çocuklarınızla ele almaya ne dersiniz?

● Dinlediğim müzik nasıl bir mesaj veriyor? “Aranızda cinsel ahlaksızlığın, hiçbir pisliğin ve açgözlülüğün sözü bile edilmesin” (Efesoslular 5:3). Birçok şarkının sözleri masumdur. Fakat bazıları önemli değerleri, örneğin Kutsal Kitaptaki ilkeleri hiçe sayan davranışları sinsice ya da açık bir şekilde onaylıyor, hatta dinleyiciyi bunları yapmaya teşvik ediyor. Aslında bazı müzik türleri ahlaksızlığı, nefreti ve şiddeti teşvik etmesiyle tanınıyor. Yazar Karen Sternheimer şöyle diyor: “Rap müzik bazen şok edici oluyor, bazen de şiddet, kadın düşmanlığı ve açık saçık ifadeler içeren sözlerden geçilmiyor.” Birçok heavy-metal şarkının sözleri şiddet ve büyücülük içeriyor. Herhangi bir pop müzik parçası bile uygun olmayan davranışları teşvik edebiliyor. Bu nedenle müzik konusunda doğru  seçimler yapabilmek için ‘akıl gücünüzü’ kullanın (Romalılar 12:1). Bir şarkıyı sırf popüler ya da müziği güzel diye dinlemeyin.

● Dinlediğim müzik duygularımı nasıl etkiliyor? “Yüreğini koru, çünkü hayatın kaynakları ondan çıkar” (Özdeyişler 4:23). Seçtiğiniz müzik yüreğinize ve zihninize açılan bir pencere gibi nasıl biri olduğunuzu göstermekle kalmaz. Aynı zamanda zihninizi ve yüreğinizi etkiler. Daha önce sözleri alıntılanan Erdem “Bazı müzik türlerini dinlemek beni sinirli ve agresif yapıyor” diyor. Kendinize şöyle sorun: ‘Dinlediğim müzik düşüncelerimi ve ruh halimi nasıl etkiliyor? Beni rahatlatıyor ve canlandırıyor mu, yoksa kendimi gergin ve mutsuz hissetmeme mi yol açıyor? Zihnime ahlaksız düşünceler sokuyor mu?’ (Koloseliler 3:5). Bir şarkı sende istenmeyen duygular uyandırıyor ya da zihnine uygunsuz düşünceler sokuyorsa, ondan kurtulmakla iyi edersin (Matta 5:28, 29). 17 yaşındaki Hanna “Kötü müziklerin insana nasıl zarar verdiğini görüyorum ve onlarla herhangi bir bağım olsun istemiyorum” diyor.

● Dinlediğim müzik sahip olduğum değerleri etkileyecek mi? Kutsal Kitap “Kötüden nefret edin, iyiyi sevin” der (Amos 5:15). Bunu yapmak zor olabilir, çünkü Kutsal Kitabın önceden bildirdiği gibi günümüzde insanlar genelde “kendini seven, parayı seven, böbürlenen, kibirli, küfürbaz, ana baba sözü dinlemeyen, nankör, vefasız, insan sevgisinden yoksun, uzlaşmaz, iftiracı, özdenetimden yoksun, azgın, iyilik düşmanı, . . . . Tanrı yerine zevki seven” kişilerdir (2. Timoteos 3:1-4). Bu nedenle ayetin devamında “böylelerinden sakın” der.

Peki böyle kişilerden nasıl sakınacaksınız? Elbette onlardan uzak durmaktan fazlasını  yapmalısınız. Onların Tanrıtanımaz tutumlarını yansıtan ürünlerden de uzak durmalısınız (Efesoslular 4:25, 29, 31). Peki bu, hiçbir müziği dinlemeyeceğiniz anlamına mı gelir? Elbette hayır!

Müzik Zevkinizi Genişletin

Birçok ailede anne babalar ve çocuklar birbirlerinin dinlediği müzikleri keşfetmekten zevk alıyor. Lena şöyle diyor: “13 yaşındaki kızım bana en sevdiği müziği dinletti ve şimdi aynı müziği ben de severek dinliyorum.” 16 yaşındaki Helin ve anne babası da birbirlerinin dinlediği müziği beğeniyor ve sık sık CD değiş tokuş ediyor.

Dünya çapında her yaştan ve kültürden milyonlarca Yehova’nın Şahidi farklı farklı müzik türlerinden hoşlanıyor, bunların arasında Yehova’ya İlahi Söyleyin kitabındaki Tanrı’yı yücelten ilahiler de bulunmaktadır. * Oysa bu ilahilerin melodileri bazı kültürlerdeki insanların alışık olduğu müzik tarzından farklıdır.

İster bir anne ya da baba ister bir genç olun, albüm satın alacağınız ya da şarkı indireceğiniz zaman kendinize şu soruları sorun: ‘Müzikten zevk alma yetisini bana veren Yaratıcımız Yehova Tanrı değil mi? Öyleyse bana verdiği armağanlara gerçekten değer verdiğimi nasıl gösterebilirim? Doğru ile yanlış konusunda koyduğu standartlara önem vermem gerekmez mi?’ Böyle sorular üzerinde düşünmeniz müzik konusunda akıllıca seçimler yapmanıza yardımcı olacak, böylece hem kendi yüreğinizi hem de Yaratıcınızın yüreğini sevindireceksiniz (Özdeyişler 27:11).

[Dipnotlar]

[Sayfa 7’deki pasaj]

Bazı müzik türleri ahlaksızlığı teşvik etmesiyle tanınıyor

[Sayfa 8’deki pasaj]

Zevkle dinleyebileceğiniz birçok müzik var

[Sayfa 7’deki çerçeve]

Müzik Seçimimi Neden Değiştirdim?

24 yaşındaki Andre “alkol ve uyuşturucunun etkisi yüzünden hayal meyal hatırladığım ergenlik dönemimde sık sık şiddet olaylarına karıştım” diyor. “Beni bu yaşam tarzına sürükleyen heavy-metal ve rapti. Küfürlü ve nefret dolu sözleri ve hızlı ritmi kendimi güçlü hissetmemi sağlıyordu. Ayrıca uyuşturucu kullanan arkadaşlarımla görüşmemin nedeni bu müzikti. Rapçileri ve heavy-metal gruplarını kendimize örnek alır, onları kahraman gibi görürdük.”

“Ancak kısa süre sonra yaşamım kontrolden çıktı. 17 yaşındayken, aşırı doz uyuşturucudan neredeyse ölüyordum. Kendime geldiğimde Tanrı’ya bana yardım etmesi için dua ettim. Bir çocuk bir defasında bana Tanrı’nın isminin Yehova olduğunu söylemişti, ben de bu ismin Yehova’nın Şahitleriyle bir bağlantısı olması gerektiğini düşündüm. Bu yüzden telefon rehberini açıp Şahitleri aradım ve onlarla birlikte Kutsal Kitabı incelemeye başladım.”

“Kötü alışkanlıklarımı bıraktım ve dinlediğim albümlerden kurtuldum. Fakat CD’lerimi çöpe atınca durup onlara baktım. Yüreğim cız etti. Kendime, bu müziğin ve alışkanlıklarımın beni yavaş yavaş yok ettiğini hatırlattım ve arkamı dönüp gittim.”

“Bugün, aradan yıllar geçmesine rağmen heavy-metal ve rap bana hâlâ çekici geliyor. Bu yüzden sanki bağımlılık yapan bir uyuşturucuymuş gibi onlardan uzak duruyorum. Şimdi hafif rock, slow ve klasik müzik gibi başka birçok müzik türünü dinlemekten zevk alıyorum. Ama en güzeli, artık yaşamımın kontrolü benim elimde.”

[Sayfa 9’daki çerçeve]

Anne Babalara Yararlı Öneriler

Çocuğunuzun dinlediği müzik sizi kaygılandırıyor mu? Kavga etmeden ona nasıl yardım edebilirsiniz? Şu önerileri gözden geçirin:

Bilgi sahibi olun. Çocuğunuzla konuşmadan önce bilgi edinin. Çocuğunuzun dinlediği müziği dinleyin, sözlerine dikkat edin, şarkıcının albüm kapağını, web sitesini ve kliplerini gözden geçirin. Kendinize şöyle sorun: ‘Endişelenmem için geçerli bir neden var mı, yoksa pinpirikli mi davranıyorum?’ Kutsal Kitap “Akıllı kişi konuşmadan önce düşünür; o zaman dilinin ikna gücü artar” der (Özdeyişler 16:23, Today’s English Version).

Ayırt edici olun. Çocuğunuzun dinlediği müzik onun dünyasına ve yüreğine açılan bir pencere gibidir. Duygularını nazikçe ortaya çıkarmaya çalışın. Şöyle sorun: “Bu müzikte neler hoşuna gidiyor? Duyduğun bazı kaygıları mı dile getiriyor?” Sonra da verdiği cevabı dikkatle dinleyin. Kutsal Kitap şöyle der: “İnsanın yüreğindeki niyet derindeki sular gibidir; ayırt edici kişi onu çekip çıkarır” (Özdeyişler 20:5).

Öğretici olun. Tek amacınız çocuğunuza, uygun olmayan bir CD’yi çöpe attırmak olmamalı. Bunun yerine hedefiniz, “algılama yeteneğini doğruyu yanlışı ayırmak üzere” kullanmayı ona öğretmektir, böylece kendi başına da doğru kararlar verebilir (İbraniler 5:14). Öyleyse çocuğunuza kalıcı bir miras bırakın: Ona araştırma yapmayı ve Kutsal Kitaptaki ilkeler üzerinde akıl yürütmeyi öğretin. Bu şekilde hem düşünme yeteneği geliştirmesine hem de hikmet kazanmasına yardımcı olacaksınız. Bunlar dünyadaki tüm altınlardan çok daha değerlidir! (Özdeyişler 2:10-14; 3:13, 14).

Kararlı, şefkatli ve nazik olun. “İçten şefkat, iyilik, alçakgönüllülük, yumuşak başlılık ve tahammül niteliklerini giyin” (Koloseliler 3:12). Çocuğunuzla konuşurken dediğim dedik ya da tartışmaya eğilimli olmayın. Sizin de bir zamanlar genç olduğunuzu unutmayın.

[Sayfa 8’deki resim]

Müzik seçiminizi yaparken yüksek standartlarınızı koruyun