İçeriğe geç

İçindekiler kısmına geç

Balinaların Ziyareti

Balinaların Ziyareti

Her yıl Temmuz ayından itibaren, dişi güney gerçek balinaları (Eubalaena australis) Brezilya’nın Santa Catarina eyaletinin güney kıyılarına gelir. Bu sığ sularda doğum yapmak ve yavrularını büyütmek için binlerce kilometre uzaktaki Antarktika’dan yola çıkarlar. Bu birkaç ay boyunca dişi balinaları ve yavrularını dinlenirken veya suda oynarken izlemek için bölgede yaşayan insanlar ve turistler kumsallara ya da kayalıklara gelirler. *

Denizlerin Dev Akrobatları

Dişi bir gerçek balinanın boyu 16 metre, yani körüklü bir otobüs kadar olabilir ve ağırlığı 80 tona ulaşabilir. Devasa vücudu genellikle siyah renktedir, bazen karın bölgesinde beyaz benekler bulunur. Gövdesinin dörtte biri büyüklüğünde kocaman bir kafası vardır. Ağzı uzun ve kavislidir. Bazı türlerde bulunan sırt yüzgeçleri gerçek balinada yoktur. İleri doğru yüzmek için çentikli geniş kuyruğunu balıklar gibi sağa sola değil yukarı aşağı hareket ettirir. Yön değiştirmek için yüzgeçlerini kullanır. Uçaklara da bu şekilde yön verilir.

İlginçtir ki, gerçek balinalar devasa boyutlarına rağmen oldukça esnektir ve şaşırtıcı akrobatik hareketler yapabilirler. Onların kuyruklarını uzun süre suyun dışında tutarak yüzmelerini, kuyruklarını sudan çıkarıp hızla suya çarpmalarını ve koca gövdeleriyle dışarı fırlayıp suya düşmelerini izleyebilirsiniz; bu sırada etrafa sıçrayan su çok uzak mesafelerden bile görülebilir.

Kendine Özgü Fiziksel Özellikleri

Gerçek balinanın başının üzerinde ve çevresinde beyaz ya da sarımsı renklerde bazı yumrular bulunur; derideki bu nasırlaşmış kısımların üzeri balina biti denilen küçük kabuklularla (cyamid) kaplıdır. Brezilya Gerçek Balina Projesinin yöneticisi olan Karina Groch şunları belirtiyor: “Her insanın parmak izi eşsiz olduğu gibi, her yumrunun da kendine özgü bir yapısı vardır ve gerçek balinaları ayırt etmemizi sağlar. Balinalar kıyılarımızı ziyaret ettiğinde yumrularının fotoğraflarını çekiyoruz ve bunları bir dizinde topluyoruz.”

Biyologlar bu balina türünün dişleri olmadığı için ölen bir gerçek balinanın yaşını belirlemenin zor olduğunu söylüyor. Bu balinaların ortalama ömür uzunluğunun en az 65 yıl olduğunu tahmin ediyorlar. *

İlginç Beslenme Alışkanlıkları

Gerçek balinalar küçük kabuklularla beslenir. Bu balinaların üst çenesinin her iki tarafında da uçlarında ince saçaklar bulunan yüzlerce çubuktan oluşan bir süzgeç mekanizması vardır. Yüzerken ağızlarını açık bırakırlar; böylelikle su balina çubuklarından süzülür ve küçük canlılar saçaklara takılır. Bu sayede her bir balina günde yaklaşık iki ton kabuklu tüketebilir.

Güney gerçek balinaları yazın (Ocak-Şubat ayları) Antarktika Okyanusu’nda beslenerek yağ biriktirirler. Bu kalın yağ tabakası soğuk sularda mükemmel bir yalıtım sağlar ve göç ederlerken bir yiyecek deposu görevi görür.

Neden Bu Kadar Çok Avlandılar?

18. yüzyıldan itibaren Güney yarımkürede gerçek balinalar çok yoğun şekilde avlandı. Bu balina en kolay avlanan balina türüydü. Çok yavaş yüzdüklerinden sadece elle kullanılan zıpkınların bulunduğu derme çatma ahşap gemilerle bile kolayca avlanabiliyorlardı. Ayrıca diğer balinalardan farklı olarak gerçek balinalar vücutlarındaki yüksek yağ oranı nedeniyle, öldürüldüklerinde suyun üstünde kalıyorlardı. Bu nedenle balina avcıları onları kolayca kıyıya sürükleyebiliyordu.

Balina yağı ve balina çubuğu (balen) o dönemin önemli ticari mallarıydı. Balina yağı sokak lambalarında kullanılıyordu. Balina çubukları ise korse, şemsiye teli ve kamçı yapımında kullanılıyordu. Aslında, tek bir balinadan elde edilen balina çubukları tüm yolculuğun masraflarını karşılayabilirdi.

20. yüzyılın başlarında aşırı avlanma nedeniyle gerçek balina nüfusu büyük oranda azaldı ve sonunda balina avcılığının ticari değeri kalmadı. Brezilya’da balinaların işlemden geçirildiği son kesim merkezi 1973 yılında kapatıldı. Bazı balina türleri yavaş yavaş yeniden çoğalsa da, bazı türler hâlâ yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır.

Gerçek balinalar yeryüzündeki canlıların karmaşıklığı ve çeşitliliğinin muhteşem bir örneğidir. Bu balinalar onları yaratan Yüce Tanrı Yehova’nın hayranlık uyandıran hikmetini ve gücünü ortaya koyar (Mezmur 148:7).

^ p. 2 Gerçek balinaların üremek için gittikleri diğer kıyılardan bazıları Arjantin, Avustralya, Güney Afrika, Uruguay ve Auckland Adaları’dır.

^ p. 8 Bilim insanları gerçek balina kategorisi altında üç farklı balina türünü sıralar. Bunlar, Güney yarımküredeki Eubalaena australis’in yanı sıra Kuzey yarımküredeki Eubalaena glacialis ve Eubalaena japonica’dır.