SAATİ öğrenmek istediğinizde ne yapıyorsunuz? Herhalde kol saatinize ya da bir duvar saatine bakıyorsunuz. Biri size saati sorarsa nasıl cevap verirsiniz? Saati söylemenin farklı yolları vardır. Ne gibi?

Diyelim ki saat öğleden sonra 1’i 30 dakika geçiyor. Buna “Saat 1:30” ya da “Saat bir buçuk” diyebilirsiniz. Yaşadığınız yerde 24 saatlik zaman biçimi kullanılıyorsa “Saat 13:30” diye de cevap verebilirsiniz. Hatta bazı yerlerde bu soruya, 2’ye 30 dakika var anlamında “Saat yarım iki” diye cevap verilir.

Kutsal Kitabı okuyan biri olarak, o devirlerde insanların saati nasıl ifade ettiğini merak edebilirsiniz. Bunun tek bir yolu yoktu. Kutsal Kitabın İbranice kısmında “sabah”, “öğlen”, “gün ortası” ve “akşam vakti” ifadeleri yer alır (Başl. 8:11; 19:27; 43:16; Tekr. 28:29; 1. Kral. 18:26). Ancak, kastedilen zaman dilimi bazen daha net belirtilirdi.

Kutsal Kitap devirlerinde özellikle geceleri görev yapan nöbetçiler olurdu. İsa’nın doğumundan yüzlerce yıl önce İsrailoğulları geceyi üç dilime bölmüş ve bu dilimlere “nöbet” adını vermişlerdi (Mezm. 63:6, dipnot). Hâkimler 7:19’da ‘gecenin ikinci nöbetinden’ bahsedilir. İsa’nın zamanında Yahudiler geceyi dört nöbete ayıran Yunan ve Roma sistemini benimsemişti.

İncillerde bu gece nöbetlerine birçok kez değinilir. Örneğin İsa öğrencilerinin olduğu tekneye doğru suyun üzerinde yürüdüğünde ‘gecenin dördüncü nöbetiydi’ (Mat. 14:25). İsa verdiği bir örnekte şunları söylemişti: ‘Eğer efendi ikinci, hatta üçüncü nöbette gelir ve onları uyanık bulursa, ne mutlu o hizmetkârlara!’ (Luka 12:38).

İsa şu sözlerinde bu dört gece nöbetinin hepsine değindi: “Uyanık kalın; evin efendisinin ne zaman geleceğini bilmiyorsunuz. Akşam vakti mi, gece yarısı mı, horoz ötüşünde mi, yoksa sabaha karşı mı?” (Mar. 13:35, dipnot). İlk nöbet olan “akşam vakti” gün batımından akşam saat 9 sularına kadar sürerdi. İkinci nöbet olan “gece yarısı” akşam saat 9’dan gece yarısına kadar sürerdi. Üçüncü nöbet olan “horoz ötüşü” gece yarısından sabaha karşı 3’e kadar sürerdi. İsa’nın tutuklandığı gece horoz belki de gerçekten bu zaman dilimi içinde ötmüştü (Mar. 14:72). Gecenin dördüncü nöbeti olan “sabaha karşı” sabaha doğru 3’ten güneş doğana kadar sürerdi.

Sonuç olarak, Kutsal Kitap devirlerinde insanların bizimki gibi zamanı gösteren cihazları olmasa da saati söylemek için kullandıkları bir sistem vardı.