1, 2. (a) Evlilik nasıl başladı? (b) İlk erkek ve kadın evlilik hakkında neyi anlamış olabilir? (Makalenin başındaki resme bakın.)

EVLİLİK hayatın doğal bir parçasıdır. Peki bu düzenleme nasıl başladı ve amacı nedir? Bu sorunun cevabını öğrenmek, evlilikle ilgili doğru bir görüş edinmemize ve evliliğin nimetlerinden daha fazla yararlanmamıza yardım edecek. Tanrı ilk insan Âdem’i yarattıktan sonra isim vermesi için hayvanları ona getirdi. Fakat “adam için kendisini tamamlayacak bir yardımcı yoktu.” Bu nedenle Tanrı, adama derin bir uyku verdi, kaburga kemiklerinden birini alıp bir kadın yarattı ve adama getirdi (Başlangıç 2:20-24’ü okuyun). Gördüğümüz gibi evliliği kuran Tanrı’dır.

² İsa şu sözlerin Yehova’ya ait olduğunu gösterdi: “İnsan annesini ve babasını bırakacak, karısına bağlanacak ve ikisi tek beden olacaklar” (Mat. 19:4, 5). Tanrı’nın, kadını Âdem’in kaburga kemiğinden yaratması, onların birbirlerine ait olduklarını kavramalarını sağlamış olabilir. Yehova  insanların boşanmasını ya da çokeşli olmasını hiçbir zaman amaçlamamıştı.

3. Evliliğin önemli bir amacı neydi?

³ Âdem sevgili eşini görünce çok sevindi ve daha sonra ona Havva adını verdi. Eşi onu “tamamlayacak bir yardımcı” olacaktı. Onlar Yehova’nın ailede kendileri için amaçladığı rollere uygun davranarak mutlu olacaklardı (Başl. 2:18). Evliliğin önemli bir amacı insanların yeryüzünü doldurmasıydı (Başl. 1:28). Çocuklar anne babalarını sevseler de evlenmek ve kendi yuvalarını kurmak için onları bırakacaklardı. İnsanlar yeryüzünü makul ölçüde dolduracak ve tüm dünyayı cennet haline getirecekti.

4. İlk evlilikte neler yaşandı?

⁴ Hem Âdem hem de Havva özgür iradesini kötüye kullanarak Yehova’ya itaatsizlik ettiğinde, ilk evlilik büyük darbe aldı. “Eski yılan” İblis Şeytan, Havva’ya “iyiyi kötüyü bilme ağacının” meyvesinden yerse özel bir bilgi edineceğini ve bu sayede neyin iyi neyin kötü olduğuna karar verebileceğini söyleyerek onu kandırdı. Havva kocasına danışmadan meyveden yiyerek onun reisliğine saygısızlık etti. Âdem de Tanrı’ya itaat etmek yerine Havva’nın verdiği meyveyi yedi (Vah. 12:9; Başl. 2:9, 16, 17; 3:1-6).

5. Âdem ve Havva’nın Yehova’ya verdiği cevaplardan ne öğrenebiliriz?

⁵ Tanrı hesap sorunca Âdem karısını suçlayarak şöyle dedi: “Yanıma verdiğin kadın, o bana ağacın meyvesini verdi, ben de yedim.” Havva da kendisini yılanın kandırdığını söyledi (Başl. 3:12, 13). Bunlar geçersiz mazeretlerdi. İlk insan çifti Yehova’ya itaatsizlik ettiği için O’nun onayını kaybetti. Bizim için çok uyarıcı bir örnek! Evliliğin başarılı olabilmesi için her iki eş de Yehova’ya itaat etmeli ve kendisine düşen sorumluluğu üstlenmelidir.

6. Başlangıç 3:15’teki sözleri nasıl açıklarsınız?

⁶ Şeytan’ın Aden’de yaptıklarına rağmen Yehova Kutsal Kitapta kayıtlı ilk peygamberlik sözleriyle insanlığa ümit verdi (Başlangıç 3:15’i okuyun). ‘Kadının soyu’ isyan eden ilk ruhi varlığı ezecekti. ‘Kadınla’ simgelenen gökteki teşkilatla Yehova arasında yakın bir ilişki vardır. Sayısız sadık ruhi varlıktan oluşan bu teşkilat Kutsal Kitapta Tanrı’nın eşi olarak tasvir edilir. Yehova Şeytan’ı ‘ezmesi’ için gökteki teşkilatından birini gönderecekti ve bu “soy” aracılığıyla itaatli insanlık, ilk insan çiftinin yitirdiği fırsata yeniden sahip olacaktı. Başka sözlerle insanlar Yehova’nın başlangıçta amaçladığı gibi yeryüzünde sonsuza dek yaşayacaktı (Yuhn. 3:16).

7. (a) Âdem ve Havva’nın isyanı evlilikleri nasıl etkiledi? (b) Kutsal Kitap evli erkek ve kadınlardan ne talep eder?

⁷ Âdem ve Havva’nın isyanı hem kendi evliliklerini hem de sonraki tüm evlilikleri etkiledi. Örneğin Havva ve onun soyundan gelen kadınlar hamilelik sırasında sıkıntılar çekecek, sancılar içinde çocuk doğuracaklardı. Kadınlar kocalarına aşırı düşkün olacaktı. Öte yandan kocalar eşlerine hâkim olacak, hatta bugün de birçok evlilikte gördüğümüz gibi bunu zulmedercesine yapacaklardı (Başl. 3:16). Fakat Kutsal Kitap kocaların eşlerine sevgiyle reislik etmesi gerektiğini söyler. Kadınlar  da kocalarının reisliğine boyun eğmelidir (Efes. 5:33). Tanrı korkusuna sahip eşler işbirliği yaparsa sürtüşmeye yol açabilecek durumlar azalır ya da tamamen ortadan kalkar.

8. Âdem’den Tufana kadarki dönemde evlilik nasıl bir süreçten geçti?

⁸ Âdem’le Havva ölmeden önce oğullar ve kızlar sahibi oldular (Başl. 5:4). İlk oğulları Kain akrabalarından biriyle evlendi. Kain’in soyundan olan Lamek, Kutsal Kitapta iki kadınla evli olduğu söylenen ilk erkektir (Başl. 4:17, 19). Âdem’den Nuh Tufanına kadarki dönemde Yehova’ya sadık çok az kişi yaşamıştı. Bu kişiler arasında Habil, Hanok, Nuh ve ailesi vardı. Nuh’un zamanında ‘Tanrı oğulları kızların güzel olduğunu gördüler’ ve onlarla ilgilenmeye başladılar. Kutsal Kitap kaydı şöyle der: “Beğendiklerinden kendilerine eşler aldılar.” Beden almış bu meleklerle kadınlar arasındaki doğaya aykırı birliktelik sonucunda Nefilim olarak adlandırılan, şiddet düşkünü melez bir soy meydana geldi. Üstelik “yeryüzünde insanın kötülüğü iyice çoğalmıştı ve yüreği hep kötü düşüncelere eğilimliydi” (Başl. 6:1-5).

9. Yehova Nuh’un zamanındaki kötülere nasıl hüküm verdi? Biz o dönemde yaşananlardan ne öğrenebiliriz?

⁹ Nuh’un zamanında Yehova Tufan aracılığıyla kötüleri ortadan kaldırdı. O günlerde insanlar evlilik de dahil hayattaki uğraşlara o kadar dalmışlardı ki “doğruluk habercisi” Nuh’un yaklaşan yıkım hakkında söylediklerini ciddiye almadılar (2. Pet. 2:5). İsa, yaşadığımız dönemi Nuh’un zamanına benzetti (Matta 24:37-39’u okuyun). Bugün çoğu insan, bu kötü ortamın sonu yaklaşırken dünyanın her yerinde duyurulan iyi haberi dinlemeyi reddediyor. Bizim için ne denebilir? Dikkat etmezsek evlilik ve çocuk yetiştirmek gibi ailevi konular bize Yehova’nın gününün çok yakın olduğunu unutturabilir. Buna asla izin vermeyelim!

10. (a) Tufandan sonraki dönemde birçok toplum ahlaken ne durumdaydı? (b) İbrahim ve Sara evlilik konusunda nasıl iyi bir örnektir?

¹⁰ Nuh ve üç oğlu tekeşliydi ama Tufandan sonra çokeşlilik yaygınlaştı. Birçok kültürde cinsel ahlaksızlık bir yaşam tarzı haline geldi, hatta dinsel ayinlerin bir kısmı oldu. Abram (İbrahim) ve Saray (Sara) Tanrı’ya itaat ederek Kenan diyarına taşındığında, dört bir yanda evliliğin saygınlığını hiçe sayan uygulamalar vardı. Hatta Sodom ve Gomorra’da cinsel ahlaksızlık öyle korkunç boyutlara ulaşmıştı ki Yehova o şehirleri yok etmeye karar verdi. İbrahim böyle bir ortamda yaşamasına rağmen ailesine uygun şekilde önderlik etti, Sara da kocasının reisliğine boyun eğmek konusunda iyi bir örnek oldu (1. Petrus 3:3-6’yı okuyun). İbrahim, oğlu İshak’ın Yehova’ya tapınan biriyle evlenmesini sağladı. İshak da oğlu Yakup için aynı şeyi yaptı ve Yakup’un oğulları İsrail’in 12 kabilesinin atası oldu.

11. Musa Kanunu İsrailoğullarını nasıl korudu?

¹¹ Daha sonra Yehova Yakup’un (İsrail’in) soyuyla bir ahit yaptı. Çokeşlilik de dahil dönemin evlilikle ilgili  âdetlerine Musa Kanunu aracılığıyla bazı kurallar koydu. Musa Kanunu İsrailoğullarının putperestlerle evlenmesini yasaklayarak halkın ruhen korunmasını sağladı (Tekrar 7:3, 4’ü okuyun). Evlilikte ciddi sorunlar baş gösterince ihtiyarlar aileye yardımcı olurdu. Sadakatsizlik, kıskançlık ve şüphenin nasıl ele alınacağıyla ilgili kanunlar vardı. Boşanmaya izin veriliyordu ama her iki eşi de koruyan kanunlar konmuştu. Bir adam eşinde “bir uygunsuzluk” görürse onu boşayabilirdi (Tekr. 24:1). “Uygunsuzluk” ile ne kastedildiği belirtilmese de ufak tefek sorunlardan söz edilmediği sonucuna varmak makuldür (Lev. 19:18).

12, 13. (a) Malaki’nin zamanında bazı evli erkekler ne yapıyordu? (b) Bugün vaftiz edilmiş biri zina yaparsa bunun sonucu ne olur?

¹² Malaki peygamberin zamanında birçok Yahudi erkek türlü mazeretlerle eşini boşayarak ona hainlik ediyordu. Bu erkekler daha genç kadınlarla, hatta putperestlerle evlenmek için gençliklerini paylaştıkları kadınları terk ediyorlardı. İsa yeryüzündeyken de Yahudi erkekler eşlerini “herhangi bir nedenle” boşayarak onlara hainlik ediyordu (Mat. 19:3). Yehova insanların böyle geçersiz sebeplerle boşanmasından nefret eder (Malaki 2:13-16’yı okuyun).

¹³ Bugün Yehova’nın toplumunda birinin eşine hainlik etmesi kesinlikle kabul edilemez. Bu, Şahitler arasında ender rastlanan bir durumdur. Fakat vaftiz edilmiş evli birinin zina yaptığını ve eşinden boşanıp zina yaptığı kişiyle evlendiğini düşünün. Bu kişi tövbe etmezse cemaatin ruhen temiz kalabilmesi için cemaatten çıkarılır (1. Kor. 5:11-13). Cemaate geri alınabilmek için “tövbeye yakışan meyveler” ortaya koymalıdır (Luka 3:8; 2. Kor. 2:5-10). Kişinin cemaate geri alınması için şart koşulan belirli bir süre olmasa da Tanrı’nın toplumunda böyle bir hainliğe asla göz yumulmaz. Günah işleyen kişinin gerçekten tövbe ettiğini ortaya koyması bir yıl ya da daha fazla sürebilir. Kişi cemaate geri alınsa bile tövbesinin içten olup olmadığı konusunda “Tanrı’nın hüküm kürsüsü önünde” hesap verecektir (Rom. 14:10-12; 15 Kasım 1979 tarihli The Watchtower, s. 31-32’ye bakın).

14. Kanun hangi amaca hizmet etti?

¹⁴ Musa Kanunu 1.500 yıldan uzun bir süre boyunca İsrailoğullarına rehber oldu. Bu Kanun aileyle ilgili konular da dahil birçok meselede halkın Tanrı’nın ilkelerine göre davranmasına yardım etti ve Mesih’e götüren eğitici oldu (Gal. 3:23, 24). İsa’nın ölümüyle Kanun yürürlükten kalkınca Tanrı yeni bir düzenleme başlattı (İbr. 8:6). Bu düzenlemede, Musa Kanununda müsaade edilen bazı şeylere artık izin verilmiyordu.

15. (a) Hıristiyan cemaatinde evlilikle ilgili standart nedir? (b) Boşanmayı düşünen bir Hıristiyan neleri dikkate almalıdır?

¹⁵ Ferisilerin bir sorusu üzerine İsa, Musa Kanununda boşanmaya izin verildiğini söyledikten sonra şöyle dedi: “Fakat başlangıçta durum böyle değildi” (Mat. 19:6-8). İsa bu sözlerle, Hıristiyanlar için evlilik konusundaki standardın Tanrı’nın Aden’de koyduğu  standart olduğunu gösterdi (1. Tim. 3:2, 12). Eşler “tek beden” olup birbirlerine bağlanacak, Tanrı’ya ve birbirlerine duydukları sevgi aralarındaki bağı güçlendirecekti. Zina dışında bir nedenle boşanan kişi yeniden evlenmek üzere serbest olmayacaktı (Mat. 19:9). Tabii Hoşea peygamberin, ahlaksızlık yapan eşi Gomer’i affetmesi gibi aldatılan kişi de tövbe eden eşini affetmeyi tercih edebilir. Benzer şekilde Yehova da ruhen zina yapan İsrail ulusu tövbe edince onları affetti (Hoş. 3:1-5). Şunu da eklemek gerekir ki, kişi eşinin zina yaptığını bildiği halde onunla tekrar cinsel ilişkide bulunursa onu affettiğini göstermiş olur ve artık boşanmak için Kutsal Yazılara dayalı bir sebep kalmaz.

16. İsa bekârlık hakkında ne dedi?

¹⁶ İsa boşanmak için tek geçerli sebebin cinsel ahlaksızlık olduğunu belirttikten sonra, Tanrı’dan bekârlık armağanı alan kişilerden söz etti. Şöyle dedi: “Bunu yapabilen yapsın” (Mat. 19:10-12). Birçok kişi Yehova’ya dikkati dağılmadan hizmet edebilmek için bekâr kalmayı tercih ediyor. Bu gerçekten övgüye değer!

17. İsa’nın bir takipçisi evlenip evlenmemeye karar verirken neleri göz önünde bulundurmalı?

¹⁷ Biri evlenmeye ya da bekâr kalmaya nasıl karar verebilir? Bekârlık armağanının kendisi için uygun olup olmadığını kişisel olarak düşünmelidir. Elçi Pavlus bekârlığı tavsiye etmekle birlikte şöyle dedi: “Cinsel ahlaksızlık yaygın olduğu için, her erkeğin kendi karısı ve her kadının kendi kocası olsun.” O, sözlerine şöyle devam etti: “Özdenetimleri yoksa evlensinler, çünkü arzuyla yanıp tutuşmaktansa evlenmek iyidir.” Biri evlenerek arzularının onu mastürbasyon ya da cinsel ahlaksızlık gibi kirli bir davranışa itmesini önleyebilir. Bunun yanı sıra yaş da dikkate alınması gereken bir etkendir. Pavlus şöyle dedi: “Eğer kişi, bekâr biri olarak uygun davranmadığını düşünüyorsa, ilk gençlik çağını geçirmişse ve kendisi için doğru olan evlenmekse, bu isteğini gerçekleştirsin; günah işlemiş olmaz. Böyleleri evlensin” (1. Kor. 7:2, 9, 36; 1. Tim. 4:1-3). Fakat kişi gençlik arzularının getirdiği duygulara kapılıp evlenmekte acele etmemelidir. Henüz evliliğin getirdiği sorumlulukları taşıyabilecek kadar olgunlaşmamış olabilir.

18, 19. (a) Hıristiyanlar arasında bir evlilik nasıl başlamalı? (b) Sonraki makalede ne ele alınacak?

¹⁸ Hıristiyanlar arasında, evlenmeyi düşünen bir erkek ve kadın vaftiz edilmiş ve Yehova’yı bütün yüreğiyle seven kişiler olmalıdır. Ayrıca aralarındaki sevgi, onlarda yaşamlarını evlilik bağıyla birleştirme isteği uyandıracak kadar güçlü olmalıdır. ‘Efendimizin bir takipçisiyle’ evlenme öğüdüne sıkı sıkıya bağlı kaldıkları için Yehova onları destekleyecektir (1. Kor. 7:39). Ve Kutsal Kitabın öğütlerini uygulamaya devam ettikçe evlilikleri başarılı olacaktır.

¹⁹ Bu ‘son günlerin’ sonunda birçok erkek ve kadın evliliği zorlaştıran niteliklere sahip (2. Tim. 3:1-5). Gelecek makalede evli Hıristiyanların böyle bir dönemde karşılaştıkları zorlukları aşmalarına yardım edecek ilkeler ele alınacak. Sonsuz hayata giden yolda yürürken başarılı ve mutlu bir evlilik için ihtiyaç duyduğumuz öğütleri Yehova’nın Sözünde bulabiliriz (Mat. 7:13, 14).