1-2. Bir çocuk inandığı şeyleri sorguladığında anne babası nasıl tepki vermeli?

 HERHALDE dünyada anne babalık kadar emek isteyen çok az iş vardır. Sizin de küçük bir çocuğunuz varsa, onun güçlü bir iman geliştirmesi için çok çaba sarf ediyor olmalısınız (Tekr. 6:6, 7). Bunu yaptığınız için sizi övüyoruz. Tabii çocuğunuz büyüdükçe bazı inançlarımızı ve Kutsal Kitaptaki standartları sorgulamaya başlayabilir.

² Başta çocuğunuzun sorduğu sorular sizi endişelendirebilir. Hatta imanının zayıfladığını düşünebilirsiniz. Fakat aslında büyüme çağındaki çocukların sorular sorması gerekir. Çünkü bu sayede öğrendiklerine ikna olurlar (1. Kor. 13:11). Bu yüzden korkmanıza gerek yok. Çocuğunuzun içtenlikle sorduğu soruları, düşünme yeteneğini geliştirmesine yardım etme fırsatı olarak görün.

3. Bu makalede neleri ele alacağız?

³ Bu makalede bir anne babanın çocuğuna şu alanlarda nasıl yardım edebileceğini göreceğiz: (1) Öğrendiği şeylerin doğruluğuna kendisinin ikna olması, (2) Kutsal Kitaptaki standartların yararını fark etmesi ve (3) inançlarını savunması. Ayrıca çocukların soru sormasının olumlu yönlerini ele alacağız. Dahası, ailece yapabileceğiniz bazı aktivitelere bakacağız. Bunları yaparken çocuklarınızla inançlarınız hakkında konuşma fırsatı bulabilirsiniz.

ÖĞRENDİKLERİNİN DOĞRULUĞUNA İKNA OLMASINA YARDIM EDİN

4. Bir çocuk hangi soruları sorabilir? Neden?

⁴ Anne babalar sırf kendileri iman ediyor diye çocuklarının  da aynısını yapacağını düşünmemeli. Sonuçta siz de doğuştan imana sahip değildiniz. Bu yüzden zamanla çocuğunuzun aklından şu gibi sorular geçebilir: “Tanrı gerçekten var mı? Kutsal Kitapta yazılanlara gerçekten güvenebilir miyim?” Aslında Kutsal Kitap da hepimizi ‘akıl gücümüzü’ kullanmaya ve ‘her şeyin önce doğruluğunu araştırmaya’ teşvik eder (Rom. 12:1; 1. Sel. 5:21). Öyleyse çocuklarınızın imanını güçlendirmesine nasıl yardım edebilirsiniz?

5. Anne babalar çocuklarının Kutsal Kitabın doğruluğuna inanmasına nasıl yardım edebilir? (Romalılar 12:2).

⁵ Çocuğunuzu kanıtlar bulmaya teşvik edin (Romalılar 12:2’yi okuyun). Çocuğunuz sorular sorduğunda bunu bir fırsat olarak görün. Yehova’nın Şahitlerinin Yayın Dizini ve Yehova’nın Şahitleri İçin Araştırma Rehberi gibi araçları kullanarak sorularına nasıl cevap bulabileceğini gösterin. Örneğin Araştırma Rehberi’nde “Kutsal Kitap” başlığı altındaki “Tanrı İlhamı” kısmına bakabilir. Orada Kutsal Kitabın insanların yazdığı herhangi bir kitap olmadığını, “Tanrı’nın sözü” olduğunu gösteren birçok kanıt bulabilir (1. Sel. 2:13). Ya da eski Asur şehri olan Nineve hakkında araştırma yapabilir. Geçmişte bazı Kutsal Kitap eleştirmenleri Nineve diye bir şehrin hiç var olmadığını iddia ediyordu. Fakat 1850’li yıllarda bu şehrin kalıntıları bulundu ve Kutsal Kitaptaki kaydın doğru olduğu kanıtlandı (Tsef. 2:13-15). Kutsal Kitap Nineve’nin sonuyla ilgili bazı şeyler bildirmişti. Çocuğunuz bunların nasıl gerçekleştiğini öğrenmek için Kasım 2021 tarihli Gözü Kulesi’ndeki “Biliyor muydunuz?” makalesine bakabilir. Çocuğunuzu, yayınlarımızdan öğrendikleriyle ansiklopedi gibi saygın kaynaklardan öğrendiklerini karşılaştırmaya teşvik edin. Bunu yapmak Kutsal Kitabın doğruluğuna ikna olmasını sağlayacak.

6. Anne babalar çocuklarının düşünme yeteneğini kullanmasına nasıl yardım edebilir? Bir örnek verin. (Resme de bakın.)

⁶ Çocuğunuzun düşünme yeteneğini kullanmasına yardım edin. Anne babaların çocuklarıyla Kutsal Kitap veya Tanrı’ya inanmak hakkında keyifli sohbetler yapmak için birçok fırsatı var. Müzelere, botanik bahçelere veya Yehova’nın Şahitlerinin bürolarındaki sergilere gittiklerinde bu tür fırsatlar doğabilir. Örneğin bir müzeyi sanal olarak veya oraya gidip ziyaret ettiğinizde Kutsal Kitabın doğruluğunu kanıtlayan tarihi olaylara veya eserlere dikkat çekebilirsiniz. Bir öneri olarak,  çocuğunuza Moab Taşından bahsedebilirsiniz. Bu taş 3.000 yıllıktır ve üzerinde Tanrı’nın özel ismi yazılıdır. Moab Taşının orijinali Fransa’nın Paris şehrinde bulunan Louvre Müzesi’nde sergilenmektedir. Warwick, New York’taki dünya merkez büromuzda bulunan “Kutsal Kitap ve Tanrı’nın İsmi” adlı sergide bu eserin bir kopyası bulunur. Moab Taşının üzerinde Moab Kralı Meşa’nın İsrail’e başkaldırdığı yazılıdır. Kutsal Kitap da aynı şeyi söyler (2. Kral. 3:4, 5). Çocuklarınız Kutsal Kitabın doğruluğuyla ilgili kanıtları kendi gözleriyle gördüğünde imanları mutlaka güçlenecektir (2. Tarihler 9:6 ile karşılaştırın).

7-8. (a) Doğada gördüğümüz güzel desenler ve tasarımlar bize ne öğretiyor? Bir örnek verin. (Resme de bakın.) (b) Hangi sorular çocuğunuzun Yaratıcıya olan inancını güçlendirebilir?

⁷ Çocuğunuzun doğadaki eserler üzerinde düşünmesine yardım edin. Doğada yürüyüş yaparken ya da bahçe işleriyle uğraşırken çocuğunuzun doğadaki bazı desenleri fark etmesine yardım edin. Çünkü bu desenler zekâ sahibi ve hikmetli bir tasarımcıya işaret eder. Örneğin sarmal desenler uzun yıllardır bilim insanları tarafından araştırılıyor. Biyofizikçi Nicola Fameli, doğada gördüğümüz herhangi bir eserde bulunan sarmalları saydığımızda belirli bir sayı dizisi keşfedeceğimizi söylüyor. Bu sayılar Fibonacci dizisi olarak adlandırılır. Sarmal desenleri birçok şeyde, örneğin bazı galaksilerin şekillerinde, nautilus deniz kabuklarında, bitkilerin yapraklarında ve ayçiçeklerinde görebilirsiniz. a

⁸ Çocuğunuz okulda bilimle ilgili daha çok şey öğrendikçe doğadaki başka desenler hakkında da bilgi alabilir. Örneğin her bir kar tanesi fraktallar olarak bilinen geometrik desenlerden oluşur. Fraktal desenler doğada başka şeylerde de bulunur. Peki bu güzel desenlerin oluşmasını sağlayan fizik kanunlarını kim koydu? Doğadaki bu düzenin ve titizlikle tasarlanmış eserlerin arkasında kim var? Çocuğunuz bu sorular üzerinde ne kadar çok düşünürse her şeyi yaratanın Tanrı olduğuna muhtemelen o kadar ikna olur (İbr. 3:4). Eğer yaşı uygunsa ona şunu da sorabilirsiniz: “Bizi yaratan Tanrı’ysa, O’nun koyduğu standartların mutlu olmamızı sağlayacağını düşünmek mantıklı olmaz mı?” Sonra ona Kutsal Kitaptan yararımıza olan bazı standartlardan örnek verebilirsiniz.

 YEHOVA’NIN STANDARTLARININ YARARINI GÖRMESİNİ SAĞLAYIN

9. Bir çocuk Kutsal Kitaptaki standartları neden sorgulayabilir?

⁹ Çocuğunuz Kutsal Kitaptaki standartların yararını sorgularsa bunun ardında yatan nedenleri anlamaya çalışın. Kutsal Kitaptaki ahlak standartları gerçekten kafasına yatmıyor mu? Yoksa bunları başkalarına nasıl açıklayacağını bilmediği için mi böyle düşünüyor? Her iki durumda da çocuğunuzun bu standartlara olan güvenini güçlendirmesine yardım edebilirsiniz. Bunun için onunla Sonsuza Dek Mutlu Bir Yaşam kitabını inceleyebilirsiniz. b

10. Çocuğunuzun, Yehova’yla ilişkisine değer vermesine nasıl yardım edebilirsiniz?

¹⁰ Çocuğunuzun Yehova’yla ilişkisine değer vermesine yardım edin. Çocuğunuzla inceleme yaparken Sonsuza Dek Mutlu Bir Yaşam kitabındaki soruları ve örnekleri kullanarak yüreğindekileri ortaya dökmesini sağlayın (Özd. 20:5). Örneğin 8. bölüm, Yehova’nın sevgi dolu bir dost gibi bizi koruyan ve bize yarar sağlayan hatırlatmalarda bulunduğunu söylüyor. 1. Yuhanna 5:3 ayetini ele aldıktan sonra çocuğunuza şöyle sorabilirsiniz: “Yehova böylesine iyi bir dostsa, O’nun bizden istedikleri hakkında ne düşünmeliyiz?” Bu basit bir soru gibi görünebilir. Fakat Yehova’nın emirlerinin O’nun sevgisinin bir ifadesi olduğunu görmesine yardım edebilir (İşa. 48:17, 18).

11. Çocuğunuzun Kutsal Kitaptaki ilkelerin değerini anlamasına nasıl yardım edebilirsiniz? (Özdeyişler 2:10, 11).

¹¹ Kutsal Kitaptaki ilkeleri uygulamanın yararları hakkında konuşun. Kutsal Kitabı veya günün ayetini birlikte okurken Yehova’nın ilkelerinin ailenize nasıl yarar sağladığı hakkında konuşun. Örneğin çocuğunuzla çalışkan ve dürüst olmanın yararları hakkında konuşabilirsiniz (İbr. 13:18). Ayrıca Kutsal Kitaptaki ilkeleri uygulamanın bizi fiziksel ve duygusal açıdan koruduğunu da açıklayabilirsiniz (Özd. 14:29, 30). Çocuğunuz Kutsal Kitaptaki ilkelerin yararımıza olduğunu anlarsa bunlara uymak için daha istekli hale gelebilir (Özdeyişler 2:10, 11’i okuyun).

12. Bir anne baba, oğullarına Yehova’nın ilkelerinin değerini anlaması için nasıl yardım ediyor?

¹² Fransa’da yaşayan Steve ve eşinin ergenlik çağındaki oğulları Ethan’a nasıl yardım ettiğine bakalım. Oğullarının, Yehova’nın emirlerinin ardında sevgi olduğunu anlamasını istiyorlar. Bunun için ona şu gibi sorular soruyorlar: “Yehova neden bu ilkeye uymamızı istiyor? Bu ilke Yehova’nın bizi sevdiğini nasıl gösteriyor? Eğer buna uymazsak nasıl bir sonuçla karşılaşabiliriz?” Bu tür sohbetler Ethan’ın Yehova’nın ahlak standartlarını benimsemesine yardım ediyor. Steve şunları söylüyor: “Amacımız oğlumuzun Kutsal Kitaptaki hikmetli öğütlerin, herhangi bir insanın verebileceği bir öğütten çok daha üstün olduğunu anlamasına yardım etmek.”

13. Anne babalar çocuklarını Kutsal Kitap ilkelerini uygulamak konusunda nasıl eğitebilir? Bir örnek verin.

¹³ Çocuğunuzu Kutsal Kitap ilkelerini uygulaması için eğitin. Bunun için önünüze bazı fırsatlar çıkabilir. Örneğin çocuğunuza okulda ödev olarak okuması için bir kitap verilmiş olabilir. Kitaptaki karakterler ahlaksız veya öfkeli davranışlar sergiliyor olabilir ve bu davranışlar  normalmiş gibi gösterilebilir. Bu durumda çocuğunuzu, Yehova’nın bu kişilerin yaptıkları hakkında neler hissettiğini düşünmeye teşvik edebilirsiniz (Özd. 22:24, 25; 1. Kor. 15:33; Filip. 4:8). Böylece derste bu kitap ele alınırken öğretmenine ya da arkadaşlarına şahitlikte bulunabilir.

ÇOCUĞUNUZA İNANÇLARINI SAVUNMAYI ÖĞRETİN

14. Hangi konuda konuşmak gençlere korkutucu gelebilir? Neden?

¹⁴ Gençlerin inançlarını savunmaktan çekindiği zamanlar olabilir. Özellikle derste evrim teorisi işlenirse, düşüncelerini paylaşmak onlara korkutucu gelebilir. Peki neden? Çünkü öğretmenler evrimin bir teori değil, kanıtlanmış bir gerçek olduğunu savunuyor olabilir. Bir anne baba olarak çocuğunuzun inançlarının arkasında durmasına nasıl yardım edebilirsiniz?

15. Gençlerin inançları konusunda kendilerinden emin olmasına neler yardım edebilir?

¹⁵ Çocuğunuzun, inançları konusunda kendinden emin olmasına yardım edin. Yaratılışa inandığı için utanmasına gerek yok (2. Tim. 1:8). Çünkü birçok bilim insanı da hayatın rastlantı sonucu veya kendiliğinden meydana gelmediğini kabul ediyor. Onlar yaşamın karmaşıklığının ardında zekâ sahibi bir tasarımcının olduğunu fark ediyorlar. Bunun sonucunda dünya çapında okullarda öğretilen evrim teorisini kabul etmiyorlar. Çocuğunuzun yapabileceği bir şey de, bazı kardeşleri yaratılışa inanmak konusunda nelerin ikna ettiğini araştırmak. Bu, onun da yaratılışa olan inancını güçlendirecek. c

16. Anne babalar çocuklarının Yaratıcıya olan inançlarını savunmasına nasıl yardım edebilir? (1. Petrus 3:15). (Resme de bakın.)

¹⁶ Yaratıcıya neden inandığını savunması için çocuğunuzu hazırlayın (1. Petrus 3:15’i okuyun). Jw.org’daki “Gençler Soruyor – Yaratılış mı? Evrim mi?” makale dizisini birlikte incelemekten yarar görebilirsiniz. Bunu yaptıktan sonra çocuğunuzdan, ikna edici bulduğu açıklamalardan birini seçmesini isteyin. Ardından bunun üzerinde konuşun. Çocuğunuza arkadaşlarıyla konuşurken tartışmaya girmekten kaçınması gerektiğini hatırlatın. Arkadaşları konuşmaya istekliyse, çocuğunuzu  basit bir şekilde mantık yürütmeye teşvik edin. Örneğin arkadaşı belki şöyle diyebilir: “Ben görmediğim şeylere inanmam ve Tanrı’yı göremiyorum.” Çocuğunuz da şöyle bir örnek verebilir: “Şehirden çok uzakta, ıssız bir ormanda yürüdüğünü düşün. İleride karşına bir çeşme çıkıyor. Herhalde bu çeşmenin kendiliğinden oluştuğunu düşünmezdin. Aynı şey evren için de geçerli değil midir? Evreni de biri yapmış olamaz mı?”

17. Çocuğunuzun hakikati anlatmak için fırsatlar bulmasına nasıl yardım edebilirsiniz? Örnek verin.

¹⁷ Çocuğunuzu hakikati anlatmak için fırsatlar aramaya teşvik edin (Rom. 10:10). Tabii bunu yapmak için çaba harcaması gerekecek. Bunu müzik aleti öğrenmeye benzetebilirsiniz. Başta bunu yapan kişi, çalması kolay şarkılar tercih eder ama zamanla kendini geliştirir. Benzer şekilde çocuğunuza başlarda inancını anlatırken basit bir giriş kullanmayı öğretebilirsiniz. Örneğin bir sınıf arkadaşına şöyle diyebilir: “Biliyor musun, mühendisler tasarımlarında sık sık doğadan esinleniyor. Sana ilginç bir video göstermek istiyorum.” Tasarım Ürünü mü? videolarından birini gösterdikten sonra şöyle sorabilir: “Doğadan esinlenerek yapılan bir icat için bilim insanları övgü alıyor. Bu eserlerin doğadaki orijinalleri için kim övülmeli?” Böyle basit bir yaklaşım bir gencin ilgisini çekebilir ve onda daha fazla şey öğrenme isteği uyandırabilir.

ÇOCUĞUNUZA YARDIM ETMEYİ SÜRDÜRÜN

18. Çocuklarınızın imanını nasıl güçlendirebilirsiniz?

¹⁸ Yehova’ya iman etmeyen insanlarla dolu bir dünyada yaşıyoruz (2. Pet. 3:3). Bu yüzden anne babalar olarak çocuklarınıza yardım etmelisiniz. Onları, Tanrı’nın Sözüne ve standartlarına saygılarını artıracak konuları araştırmaya teşvik edin. Yehova’nın doğadaki harika eserleri hakkında konuşun ve çocuğunuzun düşünme yeteneğini kullanmasına yardım edin. Kutsal Kitapta bildirilen sözlerin nasıl gerçekleştiğini anlamasına yardım edin. En önemlisi, onunla ve onun için dua edin. Bunları yaparsanız, Yehova’nın çocuğunuz için gösterdiğiniz tüm çabaları ödüllendireceğinden emin olabilirsiniz (2. Tar. 15:7).