1-2. (a) Şeytan insanları nasıl aldatıyor? (b) Bu makalede neyi ele alacağız?

“YALANIN babası” olan Şeytan Âdem ve Havva’nın zamanından beri insanları aldatıyor (Yuhn. 8:44). Onun söylediği yalanlardan bazıları, ölüm ve ölümden sonra yaşamla ilgili sahte öğretiler içeriyor. Yaygın olan birçok âdetin ve batıl inancın kökeninde bu sahte öğretiler var. Bunun sonucunda, bazı kardeşlerimiz ailesinden veya yakınlarından biri öldüğünde “inanç uğrunda zorlu bir mücadele” vermek zorunda kalıyor (Yahd. 3).

² Sizden böyle bir âdete katılmanız istenirse, ölümle ilgili hakikatin arkasında sarsılmadan durmanıza ne yardım eder? (Efes. 6:11). Bir iman kardeşiniz Tanrı’yı memnun etmeyen böyle bir âdete katılmak üzere baskı görüyorsa ona nasıl destek olabilirsiniz? Makalede Yehova’nın bu konuda sağladığı rehberlik ele alınacak. Fakat önce Kutsal Kitabın ölüm hakkında ne söylediğine bakalım.

3. İlk yalan neyle sonuçlandı?

³ Tanrı insanların ölmesini amaçlamamıştı. Fakat Âdem’le Havva’nın sonsuza dek yaşayabilmek için Yehova’ya itaat etmesi gerekiyordu. Yehova onlara şu basit emri vermişti: “İyiyi kötüyü bilme ağacının meyvesinden kesinlikle yemeyeceksin, çünkü ondan yediğin gün mutlaka ölürsün” (Başl. 2:16, 17). Sonra Şeytan sahneye çıktı. Bir yılan aracılığıyla konuşarak Havva’ya şöyle dedi: “Kesinlikle ölmezsiniz.” Ne yazık ki, Havva bu yalana inandı ve meyveden yedi. Ardından kocası da yedi (Başl. 3:4, 6).  Böylece ölüm ve günah insan ailesine geçti (Rom. 5:12).

4-5. Şeytan insanları aldatmaya nasıl devam ediyor?

⁴ Âdem ve Havva Tanrı’nın söylediği gibi öldü. Fakat Şeytan ölüm hakkında yalan söylemekten vazgeçmedi. Zaman içinde başka yalanlar ortaya attı. Bu yalanlardan biri, insanın bedeni öldüğünde ruhunun bir şekilde, belki de başka bir âlemde yaşamaya devam ettiğidir. Farklı şekillere bürünerek günümüze dek gelen bu yalana sayısız insan aldanmıştır (1. Tim. 4:1).

⁵ Neden bu kadar çok kişi Şeytan’ın yalanlarına kanıyor? Şeytan insanların ölüm hakkında ne hissettiğini biliyor. Sonsuza dek yaşamak üzere yaratıldığımızdan ölmek istemiyoruz (Vaiz 3:11). Ölümü düşman olarak görüyoruz (1. Kor. 15:26). Şeytan insanları aldatmak için bu bilgiyi kullanıyor.

6-7. (a) Şeytan ölülerle ilgili hakikatin gizli kalmasını sağlayabildi mi? Açıklayın. (b) Kutsal Kitaptaki hakikat bizi gereksiz korkulardan nasıl kurtarır?

⁶ Şeytan’ın çabalarına rağmen ölüm hakkındaki hakikat gizli kalmadı. Hatta her zamankinden daha çok kişi, ölülerin durumu ve dirilmeyle ilgili hakikatleri biliyor ve duyuruyor (Vaiz 9:5, 10; Elçi. 24:15). Bu hakikatler bizi teselli ediyor, ayrıca gereksiz korkulardan ve ölünce ne olduğuna dair şüphelerden kurtarıyor. Örneğin, ölülerden korkmuyoruz veya azap çekecekler diye endişelenmiyoruz. Artık hayatta olmadıklarını ve kimseye zarar veremeyeceklerini biliyoruz. Onlar derin bir uykuda gibidir (Yuhn. 11:11-14). Ayrıca geçen zamanın farkında olmadıklarını da biliyoruz. Yüzlerce yıldır ölü olan kişiler bile diriltildiklerinde, aradan geçen zamanı bir göz açıp kapaması gibi algılayacak.

⁷ Sizce de ölülerin durumuyla ilgili hakikat net, basit ve mantıklı değil mi? Şeytan’ın kafa karıştıran yalanlarından ne kadar da farklı! Üstelik bu yalanlar insanları aldatmanın yanı sıra Yaratıcımıza yönelik birer iftiradır. Şimdi Şeytan’ın yalanlarının yol açtığı zararı daha iyi anlamak için şu soruları ele alacağız: Şeytan yalanlarıyla Yehova’ya nasıl iftira attı? Bu yalanlar Mesih’in fidyesine inanmayı nasıl zorlaştırıyor? İnsanların acısını nasıl daha da artırıyor?

8. Yeremya 19:5’in gösterdiği gibi, Şeytan yalanlarıyla Yehova’ya nasıl iftira atıyor?

⁸ Şeytan ölüler hakkındaki yalanlarıyla Yehova’ya iftira atıyor. Bu yalanlardan biri ölülerin cehennemde azap çektiği öğretisidir. Böyle sahte öğretiler Tanrı’ya iftiradır! Neden? Çünkü bunlar sevgi Tanrısı Yehova’yı Şeytan’ın kişiliğine sahipmiş gibi gösteriyor (1. Yuhn. 4:8). Bu düşünce sizde ne gibi duygular uyandırıyor? Bir de gaddarlığın her türünden nefret eden Yehova’nın ne hissettiğini düşünün! (Yeremya 19:5’i okuyun).

9. Şeytan’ın yalanları, Yuhanna 3:16 ve 15:13’te tarif edilen fidyeye inanmayı nasıl zorlaştırıyor?

⁹ Şeytan’ın ölümle ilgili yalanları Mesih’in fidyesine inanmayı zorlaştırıyor (Mat. 20:28). Şeytan’ın başka bir yalanı da insanın ruhunun ölümsüz olmasıdır. Bu doğru olsaydı herkes sonsuza dek yaşardı. Mesih’in sonsuz yaşam almamız için canını vermesine gerek olmazdı. Ancak unutmayalım ki, Mesih’in fidyesi Yehova ve İsa’nın insanlığa duyduğu büyük sevginin kanıtıdır (Yuhanna 3:16; 15:13’ü okuyun). Bu eşsiz armağana gölge düşüren öğretiler hakkında onların neler hissettiğini hayal etmeye çalışın.

10. Şeytan’ın yalanları insanların acısını nasıl artırıyor?

¹⁰ Şeytan’ın yalanları insanların acısına acı katıyor. Bazen evladını kaybeden bir anne babaya, Tanrı’nın onu bir melek olsun diye yanına aldığı söylenir. Bu şeytani yalan insanların acısını hafifletiyor mu yoksa daha da mı artırıyor? Başka bir örnek cehennem öğretisidir. Bu sahte öğreti uzun yıllar boyunca işkenceyi haklı göstermek için kullanıldı ve kilisenin öğretilerine karşı çıkanlar direk üzerinde yakıldı. İspanyol Engizisyonunu anlatan bir kitaba göre, bu zalimliği yapan bazı kişiler kâfirlere “dinmeyen cehennem ateşini tattırdıklarına” inanmış olabilir. Onlara göre, bu sayede kâfirler ölmeden önce tövbe edebilir ve cehenneme gitmekten kurtulabilirdi. Bazı ülkelerde ise insanlar ölmüş atalarına tapınmazlarsa, onları yüceltmezlerse veya onlardan yardım istemezlerse bir felakete uğrayacaklarını düşünüyor. Başkaları da ölmüş yakınlarının ruhu huzur bulsun diye yemek veriyor veya kurban kesiyor. Ne yazık ki, Şeytan’ın yalanlarına dayanan inançlar gerçek bir teselli vermez. Tersine gereksiz yere kaygıya hatta korkuya neden olur.

11. İyi niyetli yakınlarımız bize nasıl baskı yapabilir?

¹¹ İyi niyetli akrabalarımız ve dostlarımız Kutsal Yazılara aykırı âdetlere katılmamız için bize baskı yapabilir. Bizi ayıplayabilir, ölen kişiyi sevmediğimizi veya ona saygı duymadığımızı söyleyebilirler. Ya da davranışımız nedeniyle, ölen kişinin yaşayanlara bir şekilde zarar vereceğini iddia edebilirler. Tanrı’ya ve Sözüne duyduğumuz sevgi bize böyle zamanlarda bile Yehova’ya itaat etme gücü verir. Peki Kutsal Kitaptaki hakikatten yana nasıl tavır alabiliriz? Şimdi ele alacağımız ilkeleri nasıl uygulayabileceğinizi düşünün.

12. Ne tür inanç ve âdetlerin Kutsal Yazılara aykırı olduğu açıktır?

¹² Kutsal Yazılara aykırı âdetleri uygulamamaya kararlı olun (2. Kor. 6:17).  Karayipler’de yaşayan bir halk, ölen kişinin “hayaletinin” etrafta gezindiğine inanır. Bu hayaletin, kendisine kötü davranmış kişileri cezalandıracağı, hatta bir kaynağa göre “toplumun başına felaket getireceği” düşünülür. Afrika’da bazı yerlerde, ölen kişinin evindeki aynaların üzeri örtülür ve kişinin resimleri duvara çevrilir. Bunun sebebi ne? Bazıları ölünün kendini görmemesi gerektiğini ileri sürüyor. Yehova’nın kulları olarak biz asla batıl inançlara inanmayız ve Şeytan’ın yalanlarını destekleyen hiçbir âdete katılmayız (1. Kor. 10:21, 22).

13. Yakup 1:5’te belirtildiği gibi, bir âdetin Kutsal Yazılara uygun olup olmadığından emin değilseniz ne yapmalısınız?

¹³ Eğer bir âdetin Kutsal Yazılara uygun olup olmadığından emin değilseniz, hikmet vermesi için Yehova’ya dua edin (Yakup 1:5’i okuyun). Ardından yayınlarımızdan araştırma yapın. Gerekirse cemaatinizdeki ihtiyarlara danışın. Onlar size ne yapmanız gerektiğini söylemeyecekler, fakat burada ele alınanlara benzer Kutsal Kitap ilkelerini bulmanıza yardım edebilirler. Bu adımları atarsanız ‘algılama yeteneğinizi’ geliştireceksiniz ve bu yetenek ‘doğruyu yanlışı ayırmanıza’ yardım edecek (İbr. 5:14).

14. İnsanları tökezletmekten nasıl kaçınabiliriz?

¹⁴ “Her şeyi Tanrı’yı yüceltmek için yapın. [Kimseyi] iman yolunda tökezletmemeye dikkat edin” (1. Kor. 10:31, 32). Bir âdeti uygulayıp uygulamayacağımıza karar verirken, bu kararımızın başta iman kardeşlerimiz olmak üzere başkalarını nasıl etkileyeceğini de düşünmeliyiz. Hiç kimseyi tökezletmek istemeyiz (Mar. 9:42). Ayrıca hakikatte olmayan kişileri gereksiz yere gücendirmek de istemeyiz. Sevgimiz bizi onlarla saygılı şekilde konuşmaya yöneltir, böylece Yehova’yı yüceltiriz. Asla insanlarla tartışmayız ya da onların gelenekleriyle alay etmeyiz. Unutmayalım ki sevgi çok güçlüdür. Sevgimizi düşünceli ve saygılı şekilde gösterdiğimizde inancımıza karşı çıkanların bile yüreklerini yumuşatabiliriz.

15-16. (a) Yakınlarınızın inançlarınızı bilmesi neden önemlidir? Bir örnek verin. (b) Romalılar 1:16’daki sözleri nasıl uygulayabiliriz?

¹⁵ Yehova’nın Şahidi olduğunuzu herkes bilsin (İşa. 43:10). Eğer akrabalarınız  ve komşularınız Yehova Tanrı’ya tapındığınızı bilirlerse, yoğun duyguların söz konusu olduğu durumlarla daha kolay başa çıkabilirsiniz. Mozambik’te yaşayan Francisco şunları anlatıyor: “Eşim Carolina’yla birlikte hakikati öğrendiğimizde, ailemize artık ölülere tapınmayacağımızı söyledik. Carolina’nın ablası öldüğünde kararlılığımız sınandı. Yaşadığımız yerdeki âdetlere göre ölünün bedeni dinsel bir törenle yıkanır. Ardından ölen kişinin en yakın akrabası, ölünün yıkandığı suyun döküldüğü yerde üç gece uyumalıdır. Bu âdetler ölen kişinin ruhunu yatıştırmak için yapılır. Carolina’nın ailesi ondan bu görevi yerine getirmesini bekliyordu.”

¹⁶ Francisco ve eşi ne yaptı? Francisco şunları anlatıyor: “Yehova’yı sevdiğimiz ve O’nu memnun etmek istediğimiz için bu âdete uymayı reddettik. Carolina’nın ailesi çok sinirlendi. Bizi ölüye saygısızlık etmekle suçladılar, bir daha evimize ayak basmayacaklarını ve bize yardım etmeyeceklerini söylediler. İnançlarımızı daha önce açıkladığımız için bu konuyu onlarla kızgın oldukları sırada konuşmadık. Bazı akrabalarımız önceden açıklama yaptığımızı söyleyerek bizi savundular. Zamanla Carolina’nın akrabalarının öfkesi dindi ve aramız düzeldi. Hatta bazıları evimize gelip bizden yayın istedi.” Evet, ölümle ilgili hakikatten yana tavır aldığımız için asla utanmayalım (Romalılar 1:16’yı okuyun).

17. Yaslı bir iman kardeşimiz için gerçek bir dost olmamıza ne yardım eder?

¹⁷ Bir kardeşimiz sevdiği birini kaybettiğinde, onun için ‘gerçek bir dost, sıkıntılı günler için doğmuş bir kardeş’ olmak üzere çaba harcamalıyız (Özd. 17:17). Özellikle de kardeşimiz Kutsal Yazılara aykırı bir âdete katılmak için baskı görüyorsa nasıl “gerçek dost” olabiliriz? Yaslı olanları teselli etmemize yardım edecek iki Kutsal Kitap ilkesine bakalım.

18. İsa neden ağladı? Ondan ne öğrenebiliriz?

¹⁸ “Ağlayanlarla ağlayın” (Rom. 12:15).  Kederli birine ne söyleyeceğimizi bilemeyebiliriz. Fakat bazen gözyaşlarımız sözlerimizden daha etkili olur. İsa’nın dostu Lazar öldüğünde kız kardeşleri Meryem ile Marta ve Lazar’ın arkadaşları onun için ağladı. Dört gün sonra İsa oraya geldiğinde, kısa süre içinde Lazar’ı dirilteceğini bilmesine rağmen onun da “gözünden yaşlar boşaldı” (Yuhn. 11:17, 33-35). İsa’nın gözyaşları Babasının duygularını yansıtıyordu. Ayrıca İsa’nın o aileyi çok sevdiğini de gösteriyordu. Bunu görmek Marta ve Meryem’i çok teselli etmiş olmalı. Biz de kardeşlerimize sevgimizi ve ilgimizi hissettirirsek yalnız olmadıklarını, yanlarında onlarla ilgilenen ve onlara destek olan dostları olduğunu bilirler.

19. Yaslı bir kardeşimize destek olurken Vaiz 3:7’yi nasıl uygulayabiliriz?

¹⁹ “Susmanın vakti, konuşmanın vakti var” (Vaiz 3:7). Yaslı bir kardeşimize destek olmanın başka bir yolu da iyi bir dinleyici olmaktır. Kardeşinizin içini dökmesine müsaade edin ve “saçma sapan” konuşursa gücenmeyin (Eyüp 6:2, 3). Hakikatte olmayan akrabalarından gördüğü baskı yaşadığı stresi artırmış olabilir. Onunla birlikte dua edin. “Duayı dinleyen” Yehova’ya kardeşimize güç vermesi ve sağlıklı düşünmesine yardım etmesi için yalvarın (Mezm. 65:2). Koşullar uygunsa birlikte Kutsal Kitabı okuyun. Ya da yayınlarımızdan duruma uygun bir makale, örneğin yüreklendirici bir yaşam öyküsü okuyabilirsiniz.

20. Sonraki makalede neyi ele alacağız?

²⁰ Ölülerle ilgili hakikati ve mezarlarda olanları bekleyen muhteşem geleceği bilmek çok büyük bir ayrıcalık! (Yuhn. 5:28, 29). Öyleyse, sözlerimizle ve davranışlarımızla cesurca Kutsal Kitaptaki hakikatten yana tavır alalım ve bunu uygun olan her fırsatta başkalarıyla paylaşalım. Sonraki makalede, Şeytan’ın insanları ruhen karanlıkta tutmak için kullandığı başka bir yöntem olan ruhçuluğu ele alacağız. Bu şeytani tuzakla bağlantılı uğraşlardan ve eğlencelerden neden kaçınmamız gerektiğini göreceğiz.