‘Mesih’in Fikrini’ Öğrenmek

“Rabbin fikrini kim bildi ki, ona öğretsin? Fakat Mesihin fikri bizdedir.”—I. KORİNTOSLULAR 2:16.

1, 2. Yehova, Kendi Sözünde İsa’yla ilgili neyi açıklamayı uygun gördü?

İSA’NIN dış görünüşü nasıldı? Saçı ne renkti? Ya ten ve göz rengi? Boyu ne kadardı? Ya kilosu? Yüzyıllar boyunca, sanatçıların İsa ile ilgili yaptığı tasvirler, kimi zaman makul kimi zaman da abartılı olmuştur. Bazıları onu güçlü kuvvetli biri olarak tasvir ederken, başkaları çelimsiz ve solgun olarak resmetmiştir.

² Bununla birlikte, Mukaddes Kitap İsa’nın dış görünümüne dikkati çekmez. Bunun yerine, Yehova çok daha önemli olan bir şeyi açıklamayı uygun gördü; bu, İsa’nın kişiliğiydi. İncil kayıtları İsa’nın sadece söyledikleri ve yaptıklarını bildirmekle kalmaz, ayrıca onun sözlerinin ve davranışlarının arkasındaki duyguların derinliğini ve düşünüş tarzını da açıklar. İlham edilmiş bu dört kayıt, Pavlus’un “Mesihin fikri” olarak sözünü ettiği kavramı incelememizi mümkün kılacaktır. (I. Korintoslular 2:16) İsa’nın düşüncelerini, duygularını ve kişiliğini öğrenmemiz, en azından iki nedenle çok önemlidir.

3. Mesih’in fikrini öğrenmek bize hangi konuda anlayış sağlar?

 ³ Birincisi, Mesih’in fikri Yehova’nın düşünüşünü anlamak için bize ışık tutuyor. İsa, Babasını öylesine yakından tanıyordu ki şunu söyleyebildi: “Oğul kimdir, Babadan başka kimse bilmez; ve Baba kimdir, Oğuldan, ve Oğlun ona keşfetmeği dilediği kimseden başkası bilmez.” (Luka 10:22) İsa sanki ‘Yehova’yı tanımak istiyorsanız, bana bakın’ diyordu. (Yuhanna 14:9) Bu nedenle, İncil kayıtlarında İsa’nın duyguları ve düşünüş tarzıyla ilgili açıklamaları incelediğimizde, aslında Yehova’nın duygularını ve düşünüş tarzını öğreniyoruz. Bu bilgi, Tanrımıza daha çok yakınlaşmamızı sağlayabilir.—Yakub 4:8.

4. Gerçekten Mesih gibi davranmak istiyorsak, ilk önce neyi öğrenmeliyiz; neden?

⁴ İkincisi, Mesih’in fikrini bilmek ‘onun izleri ardınca’ gitmemize yardım eder. (I. Petrus 2:21) İsa’yı izlemek, sadece onun sözlerini tekrar etmek ve yaptıklarını taklit etmek anlamına gelmez. Sözler ve davranışlar, duygu ve düşüncelerden etkilendiği için, Mesih’i izlemek tam onun sahip olduğu ‘düşünceyi’, yani zihinsel tutumu geliştirmemizi gerektirir. (Filipililer 2:5) Başka sözlerle, eğer gerçekten Mesih gibi davranmak istiyorsak, ilk önce, kusurlu insanlar olarak elimizden gelen en iyi şekilde onun gibi düşünmeyi ve hissetmeyi öğrenmeliyiz. Öyleyse şimdi İncil yazarlarının yardımıyla Mesih’in fikrini inceleyelim. İsa’nın duygularını ve düşünüş tarzını etkileyen etkenleri ele alalım.

İnsan Olmadan Önceki Yaşamı

5, 6. (a) Arkadaşlarımızın üzerimizde nasıl bir etkisi olabilir? (b) Tanrı’nın ilkdoğan Oğlu yeryüzüne gelmeden önce göklerde kimin yanındaydı; bunun onun üzerindeki etkisi ne oldu?

⁵ Yakın arkadaşlarımız düşüncelerimizi, duygularımızı ve davranışlarımızı iyi veya kötü yönde etkileyebilirler. * (Süleymanın Meselleri 13:20) İsa’nın yeryüzüne gelmeden önce gökteyken kimin yanında olduğunu düşünün. Yuhanna’nın İncili, İsa’nın yeryüzüne gelmeden önceki ‘Söz’, yani Tanrı’nın Sözcüsü olarak varlığına dikkati çeker. Yuhanna şunları söylüyor: “Kelâm başlangıçta var idi, ve Kelâm Allah nezdinde idi, ve Kelâm Allah idi. O, başlangıçta Allah nezdinde idi.” (Yuhanna 1:1, 2) Yehova’nın bir başlangıcı olmadığına göre, Söz’ün ‘başlangıçtan’ Tanrı’yla birlikte olması Tanrı’nın yaratma işlerinin başlangıcını kastetmeli. (Mezmur 90:2) İsa, ‘bütün yaratılışın ilk doğanıdır.’ Bu nedenle o, diğer ruhi yaratıklar ve fiziksel evren yaratılmadan önce vardı.—Koloseliler 1:15, Müjde; Vahiy 3:14.

⁶ Bazı bilimsel tahminlere göre, fiziksel evren en az 12 milyar yıldan beri vardır. Eğer bu tahminlerde doğruluk payı varsa, Tanrı’nın ilkdoğan Oğlu, daha Âdem yaratılmadan önce, Babasıyla çağlar boyunca yakın bir ilişki içinde oldu. (Mika 5:2 ile karşılaştırın.) Böylece ikisi arasında şefkat dolu, derin bir bağ gelişti. Yeryüzüne gelmeden önce bu ilkdoğan Oğul kişileşmiş hikmet olarak şunu söylüyor: “Her gün onun [Yehova’nın] sevinci idim. Her vakit onun önünde sevinirdim.” (Süleymanın Meselleri 8:30) Sevginin Kaynağıyla sayısız çağlar boyunca yakın bir ilişkide olmak kuşkusuz Tanrı’nın Oğlunun üzerinde derin bir etki bıraktı. (I. Yuhanna 4:8) Bu Oğul, Babasının düşüncelerini, duygularını ve davranış tarzını başka hiç kimsenin yapamayacağı biçimde öğrendi ve yansıttı.—Matta 11:27.

Yeryüzündeki Yaşamı ve Etkileri

7. Tanrı’nın ilkdoğan Oğlunun yeryüzüne gelmesinin nedenlerinden biri nedir?

⁷ Tanrı’nın Oğlunun öğreneceği başka şeyler de vardı; çünkü Yehova’nın amacı, Oğlunu ‘bizim zayıflıklarımıza duyguda iştirak edebilen’ şefkatli bir Başkâhin olarak donatmaktı. (İbraniler 4:15) Bu görevin gereğini yerine getirmek, Oğul’un yeryüzüne insan olarak gelmesinin nedenlerinden biridir. İsa burada daha önce  sadece gökten gözlemlediği koşullarla ve etkilerle karşılaştı. Şimdi insana özgü duyguları ve heyecanları doğrudan yaşayabilirdi. Bazen yoruldu, susadı ve acıktı. (Matta 4:2; Yuhanna 4:6, 7) Dahası her türlü sıkıntı ve acıya tahammül etti. Böylece “itaat öğrendi” ve Başkâhinlik görevi için tam olarak yeterlik kazandı.—İbraniler 5:8-10.

8. İsa’nın yeryüzündeki yaşamının ilk dönemleriyle ilgili ne biliyoruz?

⁸ Ya İsa’nın yeryüzündeki yaşamının ilk dönemlerindeki deneyimleri hakkında ne denebilir? Çocukluğuyla ilgili kayıt çok kısadır. Aslında sadece Matta ve Luka onun doğumu ve sonrasındaki olayları anlattı. İncil yazarları, İsa’nın yeryüzüne gelmeden önce gökte yaşadığını biliyorlardı. İsa’nın bu önceki yaşamı, onun nasıl bir kişi olduğunu her şeyden daha çok açıklıyordu. Bununla birlikte, o tam anlamıyla bir insandı. Kusursuz olmasına rağmen, yetişkinliğe dek bebeklik, çocukluk ve ergenlik dönemlerinden hep öğrenerek geçmeliydi. (Luka 2:51, 52) Mukaddes Kitap, İsa’nın yaşamının ilk dönemleriyle ilgili ancak belirli şeyleri açıklar ve kuşkusuz bunlar onun kişiliğini etkilemiştir.

9. (a) İsa’nın yoksul bir ailede doğduğuna ilişkin hangi kanıt var? (b) İsa muhtemelen ne tür koşullarda büyüdü?

⁹ İsa’nın yoksul bir ailede doğduğu anlaşılıyor. Onun doğumundan 40 gün sonra Yusuf ve Meryem’in mabede getirdiği takdime bunu göstermektedir. Yakılan takdime olarak bir kuzu ve günah takdimesi olarak bir güvercin yavrusu veya bir kumru yerine, onlar ya ‘bir çift kumru ya da iki güvercin yavrusu’ getirdiler. (Luka 2:24) Musa kanununa göre, bu takdime yoksullar için yapılan bir düzenlemeydi. (Levililer 12:6-8) Zamanla, bu mütevazı aile büyüdü. Yusuf ve Meryem’in, İsa’nın mucizevi doğumundan sonra doğal yollarla en az altı çocukları daha oldu. (Matta 13:55, 56) Bu nedenle, İsa büyük bir ailede, muhtemelen mütevazı koşullarda büyüdü.

10. Meryem ve Yusuf’un Tanrı’dan korkan kişiler olduğunu gösteren nedir?

¹⁰ İsa, Tanrı’dan korkan ve kendisine özen gösteren bir ana-baba tarafından yetiştirildi. Annesi Meryem özel bir kadındı. Melek Cebrail onu selamladığında söylediklerini hatırlayın: “Selâm, ey nimete eren kız, Rab seninledir.” (Luka 1:28) Yusuf da dindar bir adamdı. Fısıh için Yeruşalim’e gitmek üzere 150 kilometrelik yolculuğu her yıl sadakatle yapardı. Bu sadece erkeklerden talep edilmesine rağmen, Meryem de ona eşlik ederdi. (Çıkış 23:17; Luka 2:41) Bir keresinde, Yusuf ve Meryem 12 yaşındaki İsa’yı uzun çabalardan sonra mabette öğretmenlerin ortasında buldular. İsa kaygı içindeki ana-babasına şöyle dedi: ‘Bilmiyor mu idiniz ki, benim için Babamın evinde bulunmak gerektir?’ (Luka 2:49) “Baba” sözcüğünün, İsa için sıcak ve olumlu bir çağrışımı olmalıydı. Herhalde ona, gerçek Babasının Yehova olduğu söylenmişti. Ayrıca, Yusuf’un, İsa için iyi bir üvey baba olduğu anlaşılıyor. Yehova’nın, sevgili Oğlunu yetiştirmesi için sert veya haşin bir adam seçmeyeceğine kuşku yoktur!

11. İsa hangi mesleği öğrendi; Mukaddes Kitap devirlerinde bu işi yapmak neleri içeriyordu?

 ¹¹ İsa, Nasıra’dayken muhtemelen üvey babası Yusuf’tan marangozluk mesleğini öğrendi. Bu işte öyle ustalık kazandı ki, kendisi “marangoz” diye adlandırıldı. (Markos 6:3, Müjde) Mukaddes Kitap devirlerinde marangozlar ev inşa ederler; masa, tabure, divan gibi ev eşyaları ve ayrıca tarım aletleri yaparlardı. MS ikinci yüzyılda yaşamış olan İustinos, Dialogue With Trypho adlı kitabında İsa’yla ilgili şunları yazdı: “O, yeryüzünde insanlar arasındayken saban ve boyunduruklar yapan bir marangoz olarak çalışırdı.” Bu iş kolay değildi, çünkü herhalde o zamanlarda marangozlar işleyecekleri keresteyi satın alamazlardı. Büyük olasılıkla, İsa da ormana gidip ağaç keser ve eve taşırdı. Bu nedenle, o, para kazanmanın, müşterilerle uğraşmanın ve ev geçindirmenin zorluklarını muhtemelen biliyordu.

12. Yusuf’un İsa’dan önce öldüğüne işaret eden nedir? Bu, İsa için ne anlama gelmiş olabilir?

¹² İsa en büyük oğul olarak büyük olasılıkla ailenin geçimine yardım etti, çünkü üvey babası Yusuf’un ondan önce öldüğü anlaşılıyor. * 1 Ocak 1900 tarihli Zion’s Watch Tower şunları belirtti: “Geleneksel olarak, Yusuf’un İsa daha küçükken öldüğüne, sonra İsa’nın onun işini sürdürüp ailenin geçimini sağladığına inanılır. Kutsal Yazılarda da bunu destekleyen ayetler vardır; orada, İsa’nın kendisine marangoz deniliyor; ayrıca, annesi ve kardeşlerinden söz edilirken Yusuf’un adı geçmiyor. (Markos 6:3) . . . . Öyleyse, Rabbimizin hayatının, Luka 2:41-49’da kayıtlı olaydan vaftizine dek geçen on sekiz yıllık uzun bir kısmı, büyük olasılıkla günlük yaşamdaki sıradan işlerle geçmiştir.” Meryem ve İsa da dahil tüm çocukları, sevilen bir kocanın ve babanın ölümünden kaynaklanan acıyı herhalde biliyorlardı.

13. İsa kutsal hizmetine neden hiçbir insanın sahip olamayacağı bir bilgi, anlayış ve duygu derinliğiyle başladı?

¹³ İsa’nın rahat bir yaşam sürmek üzere doğmadığı açıktır. Tersine, o sıradan insanların koşullarında yaşadı. Daha sonra, MS 29’da kendisini bekleyen Tanrısal görevi yerine getirme zamanı geldi. O yılın sonbaharında suda vaftiz edildi ve Tanrı’nın ruhi bir Oğlu konumuna getirildi. ‘Ona gökler açıldı’; bu ifadeden, yeryüzüne gelmeden önceki yaşamını ve bu yaşamındaki düşünce ve duyguları artık hatırladığı anlaşılıyor. (Luka 3:21, 22) Böylece İsa hizmetine, hiçbir insanın sahip olamayacağı bir bilgi, anlayış ve duygu derinliğiyle başladı. Yerinde olarak İncil yazarları kayıtlarının büyük kısmını İsa’nın hizmeti sırasındaki olaylara ayırdılar. Yine de, onun söylediklerinin ve yaptıklarının tümünü yazamadılar. (Yuhanna 21:25) Bununla birlikte, ilham altında kaydettikleri, dünyada yaşamış en büyük adamın fikirlerini incelememizi mümkün kılıyor.

İsa Nasıl Bir Kişiydi?

14. İncil kayıtları İsa’yı şefkatli, içten ve derin duyguları olan bir kişi olarak nasıl tanıtıyor?

¹⁴ İsa’nın İncil kayıtlarında ortaya çıkan kişiliği, onun şefkatli, sıcak ve derin duyguları olan bir kişi olduğunu gösteriyor. O çok çeşitli duygusal tepkiler gösterdi; bir cüzamlıya acıdı  (Markos 1:40, 41); olumlu karşılık vermeyen insanlar için kederlendi (Luka 19:41, 42); açgözlü sarraflara haklı bir öfke duydu (Yuhanna 2:13-17). O, duygudaş biri olduğundan ağlayabilirdi ve duygularını saklamazdı. Sevgili arkadaşı Lazar öldüğünde, Lazar’ın kız kardeşi Meryem’in kederli hali ve ağlayışı İsa’yı öyle etkiledi ki, herkesin önünde o da ağladı.—Yuhanna 11:32-36.

15. İsa’nın şefkatli duyguları, başkalarına karşı bakış ve davranış tarzından nasıl görülüyordu?

¹⁵ İsa’nın şefkatli duyguları, özellikle başkalarına karşı bakış ve davranış tarzından görülüyordu. O yoksullara ve ezilenlere elini uzatarak ‘canlarına rahat bulmaları’ için yardım etti. (Matta 11:4, 5, 28-30) O, kan akıntısı olduğundan sessizce giysisine dokunan kadının ya da susturulamayan kör dilencinin durumunda olduğu gibi, sıkıntıda olanların isteklerine cevap veremeyecek kadar meşgul değildi. (Matta 9:20-22; Markos 10:46-52) İsa, insanların iyi yönlerine baktı ve onları övdü; ancak gerektiğinde onların davranışlarını düzeltmeye de istekliydi. (Matta 16:23; Yuhanna 1:47; 8:44) Kadınların çok sınırlı haklara sahip olduğu bir zamanda, İsa onlara onur verdi ve saygı gösterdi. (Yuhanna 4:9, 27) Doğal olarak, bir grup kadın istekle ona hizmet etti; kendi mallarını da onun hizmetine sundular.—Luka 8:3.

16. İsa’nın yaşamla ve maddi şeylerle ilgili dengeli bir görüşe sahip olduğunu gösteren nedir?

¹⁶ İsa yaşamla ilgili dengeli bir görüşe sahipti. Onun için maddi şeyler ön planda gelmiyordu. Öyle görünüyor ki, maddi yönden pek bir şeye sahip değildi. ‘Başını yaslayacak bir yerinin olmadığını’ söylemişti. (Matta 8:20) Ayrıca İsa, insanların sevinçli olmalarına katkıda bulunan biriydi. Bir keresinde, bir düğün ziyafetine katıldı. Düğünde, müzik, şarkı ve sevinçli bir ortam vardır. İsa’nın orada bulunuşunun, bu özel olayın zevkini kaçırmak için olmadığı da açıktır. Gerçekten de, İsa ilk mucizesini orada gerçekleştirdi. “İnsanın yüreğini sevindiren” şarap bittiğinde, suyu şaraba çevirdi. (Mezmur 104:15; Yuhanna 2:1-11) Böylece eğlence sürebildi ve gelinle damat mahcup olmadılar. İsa’nın, kutsal hizmetinde uzun süre ve gayretle çalıştığı zamanlara, Mukaddes Kitapta çok daha sık değinilmesi gerçeği de, onun dengeli tutumuna bir kanıttır.—Yuhanna 4:34.

17. İsa’nın Usta Öğretmen olması neden şaşırtıcı değil; onun öğretileri neyi yansıtıyordu?

¹⁷ İsa Usta Öğretmen’di. Verdiği öğretim büyük ölçüde kendisinin de iyi bildiği günlük yaşamın gerçeklerini yansıtıyordu. (Matta 13:33; Luka 15:8) Öğretim tarzı eşsizdi; daima açık, yalın ve uygulanabilirdi. Fakat öğretiminin içeriği daha önemliydi. Onun öğretileri, dinleyicilerine Yehova’nın düşünce, duygu ve davranış tarzını tanıtma yönündeki içten arzusunu yansıtıyordu.—Yuhanna 17:6-8.

18, 19. (a) İsa, canlı örneklemelerle Babasını nasıl tasvir etti? (b) Sonraki makalede ne ele alınacak?

¹⁸ İsa sık sık, kolay unutulamayacak canlı örneklemelerle Babasını tanıttı. Tanrı’nın merhametini genel sözcüklerle anlatabilirdi. Oysa, Yehova’yı, eve dönen oğlunu gören ve çok duygulanarak ‘koşup onun boynuna sarılıp öpen’ bağışlayıcı bir babaya benzetmesi çok daha farklı bir etki yaptı. (Luka 15:11-24) Dinsel liderlerin sıradan insanlara tepeden baktığı katı bir kültürü reddeden İsa, Babasının, alçakgönüllü bir vergi tahsildarının yakarışlarını övünücü Ferisilerin gösterişli dualarına tercih  eden, yaklaşılabilir bir Tanrı olduğunu gösterdi. (Luka 18:9-14) İsa, Yehova’yı küçücük bir serçenin yere düşmesinden haberi olan ilgi dolu bir Tanrı olarak tanıttı. İsa “korkmayın” diye öğrencilerine güvence verdi, “siz bir çok serçe kuşlarından daha değerlisiniz.” (Matta 10:29, 31) Bu nedenle, insanların İsa’nın “öğretişine” şaşması ve ona yaklaşmaları doğaldı. (Matta 7:28, 29) Bir keresinde, “büyük bir kalabalık”, yiyecek bir şeyleri olmadığı halde üç gün boyunca onunla birlikte kaldı!—Markos 8:1, 2.

¹⁹ Yehova, Kendi Sözünde Mesih’in fikrini açıkladığı için çok minnettar olabiliriz! Bununla birlikte, başkalarıyla olan ilişkilerimizde nasıl Mesih’in fikrini geliştirip gösterebiliriz? Bu sonraki makalede ele alınacak.

[Dipnotlar]

Hatırlıyor musunuz?

• ‘Mesih’in fikrini’ öğrenmemiz neden önemlidir?

• İsa, insan olmadan önceki yaşamında kiminle beraberdi?

• İsa, yeryüzündeki yaşamı sırasında hangi koşullar ve etkilerle bizzat karşılaştı?

• İncil kayıtları İsa’nın kişiliği hakkında neler açıklıyor?

[Sorular]

[Sayfa 10’daki resim]

İsa büyük bir ailede muhtemelen mütevazı koşullarda büyüdü

[Sayfa 12’deki resimler]

Öğretmenler, 12 yaşındaki İsa’nın anlayışına ve cevaplarına şaşıp kaldılar