Yetiştirilme Tarzınız Ne Olursa Olsun Başarılı Olabilirsiniz

NİCHOLAS küçük yaşlarından beri isyankâr bir kişiliğe sahipti. * Zamanla, kendi iç çatışmaları onu uyuşturucuya ve aşırı içki içmeye yöneltti. Nicholas şunları açıklıyor: “Babam alkolikti, kız kardeşime ve bana çok eziyet etti.”

Malinda’nın ana babası görünüşte, toplumun dindar ve saygıdeğer üyeleriydi. Fakat aynı zamanda kendilerini bir tarikata iyice kaptırmışlardı. Şimdi 30’lu yaşlarında olan Malinda şöyle yakınıyor: “Tarikatın bazı uygulamalarının benim üzerimde yıkıcı bir etkisi vardı ve henüz çocuk olduğumdan ruh sağlığımı bozuyordu.” Ayrıca şöyle diyor: “Hatırlayabildiğim en küçük yaştan beri içime işlemiş olan ümitsizlik ve değersizlik duygusu, benim ayrılmaz bir parçam olmuştu.”

Birçok kişinin çocukluğunun şiddet, kötü muamele, ana baba ilgisizliği ve başka olumsuz etkenlerle mahvolduğunu kim inkâr edebilir? Mutsuz bir çocukluk çağı derin yaralar açabilir. Fakat bu yaralar kişinin, Tanrı’nın Sözündeki hakikati benimseme ve belli ölçüde mutlu olma olasılığını tümüyle ortadan kaldırır mı? Nicholas ve Malinda, yetiştirilme tarzlarına rağmen bütünlük gösteren kişiler olmayı başarabilirler mi? Önce Yahuda Kralı Yoşiya’nın örneğini ele alalım.

Kutsal Yazılardan Bir Örnek

Yoşiya MÖ yedinci yüzyılda (MÖ 659-629) Yahuda’yı 31 yıl yönetti. Babasının uğradığı suikasttan sonra Yoşiya tahta geçtiği zaman Yahuda’daki koşullar çok kötüydü. Yahuda ve Yeruşalim, Baal’e tapınanlarla ve Ammon oğullarının baştanrısı Malkam’ın adıyla ant edenlerle doluydu. O dönemde Tanrı’nın peygamberlerinden olan Tsefanya, Yahuda reislerinin “gümürdiyen aslanlar” ve hâkimlerinin de “akşam kurtları” olduklarını söyledi. Sonuç olarak ülkede şiddet ve yolsuzluk yaygınlaşmıştı. Birçok kişi, içinden “RAB iyilik de etmez, kötülük de etmez” diye geçiriyordu.—Tsefanya 1:3–2:3; 3:1-5.

Yoşiya nasıl bir kral oldu? Mukaddes Kitap tarihçisi Ezra şunları yazdı: “[Yoşiya] RABBİN gözünde doğru olanı yaptı, ve atası Davudun yollarında yürüdü, ve sağa ve sola sapmadı.” (II. Tarihler 34:1, 2) Anlaşılan Yoşiya, Tanrı’nın gözünde doğru olanı yapmayı başarmıştı. Fakat onun aile geçmişi nasıldı?

Çocukluğu Yapıcı mı, Yoksa Yıkıcı mıydı?

Yoşiya MÖ 667’de doğduğunda, babası Amon henüz 16 yaşındaydı ve Yahuda’da büyükbabası Manasse hüküm sürüyordu. Manasse Yahuda’da hüküm süren en kötü krallardan biriydi. Baal’e sunaklar kurarak “[Yehova’nın] gözünde çok kötülük işledi.” Oğullarını ateşten geçirdi, cinlere danışma, falcılık ve ruhçulukla uğraştı; birçok suçsuz insanın kanını döktü. Manasse ayrıca yapmış olduğu kutsal direk putunu Yehova’nın evine getirdi. O Yahuda’yı ve Yeruşalim’i “RABBİN İsrail oğulları önünden helâk ettiği milletlerden ziyade kötülük etmek için baştan çıkardı.”—II. Tarihler 33:1-9.

Manasse o kadar kötüydü ki, Yehova onun zincire vurulmuş şekilde Asurlu bir hükümdarın kraliyet şehirlerinden Babil’e götürülmesine izin verdi. Manasse tutsaklık döneminde tövbe etti, kendini alçalttı ve Yehova’dan bağışlanma diledi. Tanrı, Manasse’nin lütuf dileğini kabul etti ve onu yeniden  Yeruşalim’deki krallığına getirdi. Manasse daha sonra belli ölçüde başarıya ulaşan bazı reformlar yaptı.—II. Tarihler 33:10-17.

Manasse’nin kötülüğü ve sonraki tövbesi, oğlu Amon’u nasıl etkilemişti? O da çok kötü biri oldu. Manasse tövbe edip milleti kendi bulaştırdığı pislikten temizlemek için gayret gösterdiğinde, Amon bu çabaya olumlu karşılık vermedi. O 22 yaşında tahtı miras aldığında, “babası Manassenin yaptığı gibi RABBİN gözünde kötü olanı yaptı.” Kendisini Yehova’nın önünde alçaltmak yerine, “Amon gitgide daha çok günah işledi.” (II. Tarihler 33:21-23) Amon Yahuda kralı olduğunda, Yoşiya daha altı yaşındaydı. Yoşiya’nın çocukluğu berbat geçmiş olmalı!

İki yıl sonra Amon’un hizmetçileri komplo kurup onu öldürdüğünde onun kötü hükümdarlığı da sona erdi. Bununla birlikte memleket halkı, Amon’a komplo kuranları öldürerek oğlu Yoşiya’yı kral yaptı.—II. Tarihler 33:24, 25.

Yoşiya ilk çocukluk yıllarındaki olumsuz koşullara rağmen, Yehova’nın gözünde doğru olanı yaptı. Onun yönetiminin başarısı hakkında Mukaddes Kitap şunları belirtir: “Musanın bütün şeriatine göre, bütün yüreğile, ve bütün canı ile, ve bütün kuvvetile onun gibi RABBE dönen bir kıral ondan evel olmadı; ve kendisinden sonra onun gibisi çıkmadı.”—II. Kırallar 23:19-25.

Yoşiya, berbat bir çocukluk dönemi geçirmiş olanlar için teşvik edici bir örnek bıraktı! Onun örneğinden neler öğrenebiliriz? Yoşiya’nın doğru yolu seçip buna bağlı kalmasına ne yardım etmişti?

Yehova’yı Tanımaya Çalışın

Yoşiya’nın yaşamının ilk yıllarında, tövbe eden büyük babası Manasse’nin etkisi büyük rol oynadı. Mukaddes Kitap ikisinin ne kadar birlikte olduğunu ve Manasse yollarını doğrulttuğunda Yoşiya’nın  kaç yaşında olduğunu söylemez. Yahudi aileleri birbirine bağlı olduğuna göre, Manasse torununun yüreğine hakiki Tanrı Yehova’ya ve sözüne karşı biraz saygı aşılayarak onu, çevresindeki yozlaştırıcı etkilerden korumaya çalışmış olabilir. Yoşiya’nın yüreğine Manasse’nin ekebildiği her hakikat tohumu, belki diğer olumlu etkilerle de birleşip zamanla meyve verdi. Yahuda tahtındaki sekizinci yılında 15 yaşında olan Yoşiya Yehova’nın iradesini öğrenip uygulamak için çaba harcamaya başladı.—II. Tarihler 34:1-3.

Bazı kişilerin çocukluğunda ruhi konularla tek bağlantıları uzak bir akraba, tanıdık ya da komşu yoluyla kurulmuş olabilir. Yine de, ekilmiş olan bu tohumlar sulanırsa, daha sonra iyi meyveler oluşturabilir. Daha önce sözü edilen Malinda’nın evine düzenli olarak Gözcü Kulesi ve Uyan! dergilerini getiren yaşlı bir komşuları vardı. Onu sevgiyle hatırlayarak şöyle diyor: “Komşumuzla ilgili beni en çok etkileyen şey onun bayramları kutlamamasıydı. Bu benim için önemliydi, çünkü Cadılar Bayramı ve başka bazı bayramlar ana babamın tarikatına göre ayinsel uygulamaların yapıldığı zamanlardı.” On yıl kadar sonra bir arkadaşı, Malinda’yı Yehova’nın Şahitlerinin İbadet Salonunda bir ibadete davet ettiğinde, o komşuyu hatırlayarak daveti hemen kabul etti. Bu, hakikat arayışında ona yardım etti.

Tanrı’nın Önünde Alçakgönüllü Olun

Yoşiya’nın hükümdarlık yılları esnasında Yahuda’da muazzam dinsel reformlar yapıldı. Yoşiya putperestliğe karşı ve Yahuda’yı temizlemeye yönelik altı yıllık bir kampanya yürüttükten sonra Yehova’nın evini onarmaya başladı. Bu iş devam ederken, Başkâhin Hilkiya gerçekten değerli bir şey buldu! “RABBİN şeriat kitabı”nın aslını buldu. Hilkiya bu heyecan verici emaneti yazıcı Şafan’a verdi; o da krala olanları anlattı. Bu başarılar 25 yaşındaki Yoşiya’nın gururlanmasına neden oldu mu?—II. Tarihler 34:3-18.

Ezra’nın yazdıklarına göre, “kıral şeriat sözlerini işitince esvabını yırttı.” Bu hareketi, Tanrı’nın bütün emirlerinin ataları tarafından yerine getirilmediğini fark ettiğinde duyduğu içten acının bir ifadesiydi. Bu davranış gerçekten alçakgönüllülüğün bir işaretiydi. Kral, kadın peygamber Hulda aracılığıyla Yehova’ya danışmak üzere derhal beş adamını görevlendirdi. Adamlar şöyle bir haber getirdiler: ‘Yehova’nın Kanununa itaatsizliğin sonucu olarak belalar gelecek. Fakat sen, Kral Yoşiya kendini alçalttığın için kabrine huzur içinde konulacaksın ve belaları görmeyeceksin.’ (II. Tarihler 34:19-28) Yehova, Yoşiya’nın tutumundan memnun olmuştu.

Yetiştirilme tarzımız ne olursa olsun biz de kendimizi, hakiki Tanrı Yehova önünde alçaltabilir, O’na ve Sözü olan Mukaddes Kitaba karşı saygılı bir tutum sergileyebiliriz. Giriş sözlerinde değinilen Nicholas bunu yaptı. Şunları söylüyor: “Uyuşturucu ve aşırı içki içme alışkanlığım yüzünden yaşamım altüst olduğu halde, Mukaddes Kitaba ilgi duyuyor ve yaşamda bir amaca sahip olmayı arzu ediyordum. Nihayet Yehova’nın Şahitleriyle karşılaştım, yaşam biçimimi değiştirdim ve hakikate sarıldım.” Evet, çevremiz ne durumda olursa olsun biz de Tanrı’ya ve Sözüne karşı saygılı bir tutum gösterebiliriz.

Yehova’nın Düzenlemelerinden Yararlanın

Yoşiya aynı zamanda Yehova’nın peygamberlerine de çok saygı duyuyordu. Kadın peygamber Hulda’ya danışmaktan başka, kendi zamanındaki diğer peygamberlerden de büyük ölçüde etkilendi. Örneğin, hem Yeremya hem de Tsefanya Yahuda’da yapılan putperestliğin kötülüğünü açığa vuruyordu. Yoşiya sahte tapınmaya karşı bir seferberlik yürütürken onların mesajına dikkat etmekle büyük güç kazanmış olmalı!—Yeremya 1:1, 2; 3:6-10; Tsefanya 1:1-6.

“Efendi” İsa Mesih, meshedilmiş takipçileri olan ‘sadık ve basiretli köleyi’ ruhi gıdayı zamanında vermek üzere bir grup olarak  görevlendirdi. (Matta 24:45-47) Köle sınıfı, Mukaddes Kitaba dayalı yayınlar ve cemaat düzenlemeleri aracılığıyla Mukaddes Kitap öğütlerini dinlemenin yararlarına dikkat çeker ve bunu günlük yaşamımızda uygulamakla ilgili pratik öneriler sunar. İçimize kök salmış herhangi bir sağlıksız tutumu yenmemize yardım etmesi için Yehova’nın düzenlemelerinden yararlanmak çok yerinde olur. Nicholas çocukluğundan beri otoriteyi hiç sevmemişti. Bu zayıflık Tanrı’nın Sözündeki hakikati öğrendiğinde bile onu Yehova’ya daha dolgun şekilde hizmet etmekten alıkoydu. Tutumunu değiştirmek onun için hiç de kolay değildi. Fakat zamanla bunu başardı. Nasıl? Nicholas şöyle açıklıyor: “Anlayışlı iki ihtiyarın yardımıyla, sorunumu kabul ettim ve onların Kutsal Yazılara dayanan sevgi dolu öğütlerini uygulamaya başladım.” Sözlerine şunu da ekliyor: “Zaman zaman ufak tefek kırgınlıklar belirse de, artık isyankâr yapımı kontrol edebiliyorum.”

Malinda da yaşamında önemli kararlar verirken ihtiyarlardan öğüt istiyor. Çocukluk yıllarından kaynaklanan ümitsizlik ve değersizlik duygularıyla başa çıkmaya çalışırken özellikle Gözcü Kulesi ve Uyan! dergilerindeki çeşitli makalelerin paha biçilmez değerde olduğunu gördü. Şöyle diyor: “Bazen bir makalede küçücük bir yer, bir paragraf ya da sadece bir cümle beni etkiler. Dokuz yıl kadar önce böyle makaleleri bir klasörde toplamaya başladım; böylece bunları kolaylıkla yeniden okuyabiliyorum.” Bugün hazırladığı üç klasörde 400 kadar makale var!

Evet, insanlar kötü bir aile yaşamının kurbanları olmak zorunda değil. Yehova’nın yardımıyla ruhi yönden başarılı olabilirler. İyi yetiştirilmek bir kişinin bütünlüğünü garantilemediği gibi, kötü bir çocukluk dönemi de kişinin Tanrı’dan korkar biri olmasını engelleyemez.

Yoşiya mabedin onarılması işi sırasında Kanun kitabının bulunmasından sonra Yehova’nın “kanunlarını bütün yüreğile, ve bütün canı ile tutmak için, bu kitapta yazılmış olan bu ahdin sözlerini yapmak için RABBİN önünde ahit kesti.” (II. Tarihler 34:31) Son soluğunu verinceye kadar da bu kararından dönmedi. Malinda ve Nicholas da benzer şekilde Yehova Tanrı’ya vefalı kalmaya kararlıydılar ve bütünlük gösteren kişiler olmayı başardılar. Siz de Tanrı’ya yakın kalmaya ve O’na sadık şekilde hizmet etmeye kararlı olun. Bunu başaracağınıza emin olabilirsiniz, çünkü Yehova şöyle vaat ediyor: “Sen korkma, çünkü ben seninle beraberim; etrafına bakınma, çünkü Allahın benim; seni pekiştireceğim; evet, sana yardım edeceğim; evet, adaletimin sağ elile sana destek olacağım. Çünkü ben, Allahın RAB, sağ elini tutup sana diyeceğim: Korkma, ben sana yardım edeceğim.”—İşaya 41:10, 13.

[Dipnot]

[Sayfa 26’daki resimler]

Yoşiya berbat bir çocukluk dönemi geçirmiş olmasına rağmen Yehova’yı tanımak istedi ve yaşamında başarılı oldu

[Sayfa 28’deki resim]

İhtiyarlar kökleşmiş kişilik özelliklerinizle başa çıkmanıza yardım edebilir

[Sayfa 28’deki resim]

“Gözcü Kulesi” ve “Uyan!” dergileri bütünlüğünüzü korumanıza yardım edebilir