Dul Kalmak İki Kadını Nasıl Etkiledi?

SANDRA, Avustralya’da yaşayan dul bir kadındır. Birkaç yıl önce kocası öldüğünde, Sandra’nın yaşadığı ilk tepki tam anlamıyla bir şoktu. Şunları anlatıyor: “Aniden eşimi ve en iyi arkadaşımı kaybetmiş olduğumu fark ettim ve bu beni altüst etti. Hastaneden eve nasıl döndüğümü ya da o günün geri kalan kısmında ne yaptığımı gerçekten hatırlamıyorum. Sonraki birkaç hafta boyunca hissettiğim korkular, sürekli fiziksel ağrılara dönüştü.”

Sandra’nın, kendisinden büyük Elaine adındaki arkadaşı da yaklaşık altı yıldır dul. Elaine, kanser hastası olan kocası ölmeden önce, ona altı ay boyunca bakmıştı. Öylesine derin bir keder içindeydi ki, kocasının ölümünden bir süre sonra geçici bir körlük yaşamıştı. İki yıl sonra dışarda bayılmıştı. Doktoru fiziksel bir hastalığın izine rastlamadı. Bununla birlikte doktor, Elaine’nin kederini içine attığını fark etti, dolayısıyla ona eve gidip ağlayarak boşalmasını tavsiye etti. Elaine “Kederimle başa çıkabilmem çok zaman aldı” diyor ve yalnız kaldığı bazı zamanlarda ne yaptığını şöyle anlatıyor: “Yatak odasına gider, başımı David’in giysilerine gömerdim.”

Evet, sevilen bir eşin ölümü karşısında çeşitli tepkiler görülebilir; çünkü dul kalmak, eşi olmadan yaşamaktan daha fazlasını içerir. Örneğin, Sandra bir süre kendisinin eski Sandra olmadığı duygusuna kapıldı. Yakın zamanda eşlerini kaybetmiş başka birçok dul gibi, o da kendisini savunmasız ve güvensiz hissetti. Sandra şunları belirtiyor: “Son kararları kocama bırakmaya alıştığımdan, birdenbire bu kararları tek başıma almak zorunda kalmıştım. Uykularım bölündü. Yorgun ve bitkindim. Ne yapmam gerektiğini bile bilemiyordum.”

Dünyanın her yerinde her gün Sandra ve Elaine’ninkine benzer durumlar yaşanmaktadır. Hastalıklar, kazalar, savaşlar, etnik temizlik ve şiddet olayları, dulların sayısının artmasına neden olmaktadır. * Bu kadınların birçoğu ne yapacaklarını bilmeden sessizce acı çekiyor. Öyleyse, yaşamlarındaki bu yeni duruma alışmaya çalışan kadınlara, arkadaşları ve akrabaları nasıl yardım edebilirler? Bir sonraki makale yararlı olabilecek bazı öneriler sunuyor.

[Dipnot]