Mukaddes Kitabın Ahlak İlkelerini Öğrenin ve Öğretin

“İmdi başkasına öğreten, kendine öğretmez misin?”—ROMALILAR 2:21.

1, 2. Mukaddes Kitabı incelemeyi neden istemelisiniz?

TANRI’NIN SÖZÜNÜ incelemek için pek çok nedeniniz var. Onun insanlar, olaylar, yerler ve diğer konularla ilgili içerdiği gerçekleri öğrenmek isteyebilirsiniz. Üçlük veya cehennem ateşi gibi dinsel yanlışların tersine, doğru öğretileri bilmek isteyebilirsiniz. (Yuhanna 8:32) Ayrıca, Yehova’yı daha iyi tanımayı da istemelisiniz; çünkü bunu yaparsanız O’na daha çok benzeyebilir ve O’nun yolunda doğru bir şekilde yürüyebilirsiniz. —I. Kırallar 15:4, 5.

² Tanrı’nın Sözünü incelemeniz için diğer önemli bir neden de onu başkalarına –sevdiklerinize, tanıdıklarınıza, hatta henüz tanımadığınız kişilere– öğretmek üzere yeterli duruma gelmektir. Bunu yapmak İsa’nın gerçek takipçilerinin takdirine bırakılan bir şey değildir. İsa, öğrencilerine şunu söyledi: “İmdi, siz gidip bütün milletleri şakirt edin, . . . . size emrettiğim her şeyi tutmalarını onlara öğretin.”—Matta 28:19, 20.

3, 4. İsa’nın emrettiği gibi, başkalarına hakikati öğretmek sizin için neden onurlu bir iştir?

³ Başkalarına öğretme arzusuyla Mukaddes Kitabı incelemek onurlu bir davranıştır  ve sürekli bir doyum kaynağı olabilir. Öğretmenlik çok eskiden beri saygı duyulan bir meslek olmuştur. Encarta Encyclopedia’da şunlar belirtiliyor: “Yahudiler arasında birçok yetişkin, öğretmenleri kurtuluşa götüren rehberler olarak gördü ve çocukları öğretmenlerine ana babalarından daha çok onur vermeye teşvik etti.” Aynı şekilde, İsa’nın takipçilerinin, Mukaddes Kitabı inceleyerek önce kendilerinin öğrenmeleri ve sonra başkalarına öğretmeleri özellikle onurlu bir iştir.

⁴ The World Book Encyclopedia’da şunlar belirtiliyor: “Öğretme işinde diğer tüm mesleklerde olduğundan daha fazla kişi çalışmaktadır. Dünya çapında yaklaşık 48 milyon erkek ve kadın öğretmen olarak çalışıyor.” Öğretmenlere, geleceklerini etkileyebilecekleri genç beyinler emanet edilmektedir. Ancak, İsa’nın başkalarına öğretmekle ilgili emrini yerine getirdiğinizde, etkileri açısından çok daha geniş kapsamlı bir iş yapmış olursunuz, çünkü insanların sonsuz geleceği söz konusudur. Resul Pavlus, Timoteos’a şu tembihte bulunurken bunu vurguladı: “Kendine ve öğretişine dikkat et. Onlarda devam et; çünkü bunu yapmakla hem kendini, hem seni dinliyenleri kurtaracaksın.” (I. Timoteos 4:16) Evet, öğretiminiz kurtuluşla bağlantılıdır.

5. İsa’nın bir takipçisinin yaptığı öğretme işi neden en üstün öğretimdir?

⁵ Kendimizi ve sonra da başkalarını eğitmek konusundaki yetki ve yönlendirme en yüksek Kaynaktan, evrenin Egemeninden gelmektedir. Yalnızca bu gerçek bile, hakikati öğretme işini –ister temel, ister mesleki, hatta ister tıbbi olsun– bu dünyadaki her türlü eğitimden daha önemli kılar. İsa’nın bir takipçisinin verdiği öğretim, Mukaddes Kitabı incelemesine yardım ettiği kişinin Tanrı’nın Oğlu Mesih İsa gibi davranmayı ve bunu başkalarına da öğretmeyi öğrenmesini içerir. —Yuhanna 15:10.

Neden Önce Kendimiz Öğrenmeliyiz?

6, 7. (a) Neden önce kendimiz öğrenmeliyiz? (b) Birinci yüzyıldaki Yahudiler öğretmen olarak hangi yönden başarısız oldular?

⁶ Önce bizim öğrenmemiz gerektiği neden belirtiliyor? Çünkü, önce kendimiz öğrenmeden başkalarına tam olarak öğretemeyiz. Pavlus düşündürücü noktalar içeren bir pasajla bu gerçeği vurguladı; onun sözleri o günlerdeki Yahudiler için anlamlıydı, bugün ise İsa’nın takipçileri için ciddi bir mesaj içermektedir. Pavlus şunları sordu: “İmdi başkasına öğreten, kendine öğretmez misin? Çalmamağı vâzeden, çalar mısın? Zina etmemeği söyliyen, zina eder misin? Putlardan nefret eden, mabetleri yağma eder misin? Şeriatle övünen, şeriati tecavüzle Allahı tahkir mi edersin [aşağılatır mısın]?”—Romalılar 2:21-23.

⁷ Pavlus cevapları belli olan bu etkili soruları  kullanarak On Emrin açık ve net şekilde belirttiği ‘Çalmayacaksın ve zina etmeyeceksin’ emirlerinin ihlali olan ahlaksal açıdan yanlış iki davranışı ortaya koyuyordu. (Çıkış 20:14, 15) Pavlus’un günlerindeki bazı Yahudiler Tanrı’nın Kanununa sahip oldukları için gururlanıyorlardı. Onlara ‘Kanun öğretilmiş ve körlerin kılavuzu, karanlıkta olanların ışığı ve çocukların muallimi olduklarına kani olmuşlardı.’ (Romalılar 2:17-20) Oysa onlardan bazıları ikiyüzlüydü, çünkü gizli gizli hırsızlık yapıyorlar veya zina işliyorlardı. Bu durum hem Kanunu hem de onu veren Tanrı’yı aşağılıyordu. Sizin de fark edebileceğiniz gibi, onlar başkalarına öğretmek konusunda kesinlikle yeterli değillerdi; gerçekten de kendileri bile öğrenmiyorlardı.

8. Pavlus’un günlerindeki bazı Yahudiler ‘mabetleri nasıl yağmalamış’ olabilirler?

⁸ Pavlus mabetleri yağmalamaktan söz etti. Bazı Yahudiler gerçekten de bunu yaptı mı? Bunu söylerken Pavlus’un zihninde ne vardı? Açıkça söylemek gerekirse, bu pasajla ilgili bilgi sınırlı olduğundan, bazı Yahudilerin ‘mabetleri nasıl yağma ettiklerini’ kesin olarak bilemeyiz. Daha önce Efesos şehrinin kâtibi, Pavlus’un arkadaşlarının “mabet hırsızları” olmadığını söylemişti; onun sözleri, en azından bazı insanların, Yahudilerin bu suçlamaya açık olduğunu düşündüklerini gösteriyor. (Resullerin İşleri 19:29-37) Onlar, bir kenti fethedenler veya fanatik dindarlar tarafından yağma edilen pagan tapınaklarından gelen değerli nesneleri kişisel olarak kullanıyor ya da bunların ticaretini mi yapıyorlardı? Tanrı’nın Kanununa göre, putların yapıldığı altın ve gümüş yok edilmeliydi, kişisel kullanım için alınmamalıydı. (Tesniye 7:25) * Bu nedenle Pavlus, Tanrı’nın emrini hiçe sayan ve pagan tapınaklarından gelen eşyaları kullanan veya onlardan kazanç sağlayan Yahudileri ima etmiş olabilir.

9. Yeruşalim’deki mabetle ilgi hangi yanlış uygulamalar bir anlamda mabedi soymaktı?

⁹ Diğer taraftan İosephos, Roma’da meydana gelen ve elebaşları bir Kanun öğretmeni olan dört Yahudinin yol açtığı utanç verici bir olayı anlattı. Bu dört kişi, Yahudiliği benimsemiş Romalı bir kadını ikna ederek Yeruşalim’deki mabede altın ve başka değerli şeyler bağışlamasını sağlamışlardı. Onlar bu değerli şeyleri kadından alıp kişisel amaçları için kullanmışlar, bir anlamda mabedi soymuşlardı. * Bazıları ise kusurlu kurbanlar sunarak ve mabet alanında açgözlü ticareti teşvik ederek onu “haydut ini”ne çeviriyorlardı; onların yaptıkları da bir anlamda Tanrı’nın mabedini soymaktı.—Matta 21:12, 13; Malaki 1:12-14; 3:8, 9.

Mukaddes Kitabın Ahlak Standardını Öğretin

10. Pavlus’un Romalılar 2:21-23’te kayıtlı sözlerindeki hangi ana noktayı gözden kaçırmamalıyız?

¹⁰ Pavlus’un ima ettiği şekilde mabetleri yağmalamak, çalmak ve zina etmek gibi ilk yüzyılda yapılan ahlaksal yanlışlar ne olursa olsun, onun açıklamalarının ana noktasını gözden kaçırmayalım. O şöyle sormuştu: “İmdi başkasına öğreten, kendine öğretmez misin?” Pavlus’un verdiği örneklerin ahlak kavramıyla ilgili olması dikkate değer. Resul Pavlus burada Mukaddes Kitap öğretileri veya tarihi üzerinde durmadı. Sözünü ettiği, kişinin önce kendisinin öğrenip sonra başkalarına öğretmesi meselesi Mukaddes Kitabın ahlak değerleriyle ilgiliydi.

11. Mukaddes Kitabı incelerken neden onun ahlak ilkelerine dikkat etmelisiniz?

¹¹ Romalılar 2:21-23’te verilen dersi hayata geçirmemiz, Tanrı’nın Sözündeki ahlak ilkelerini öğrenmeyi, öğrendiklerimize uygun davranmayı ve sonra başkalarına da aynısını yapması için öğretim vermeyi içerir. Bu nedenle, Mukaddes Kitabı incelerken, İsa’nın gerçek takipçilerine özgü ahlak değerlerinin temeli olan Yehova’nın standartlarına dikkat edin. Mukaddes Kitapta bulduğunuz öğüt ve derslerin üzerinde derin düşünün. Sonra öğrendiklerinizi cesaretle uygulayın. Gerçekten de bu, hem kararlılık hem de cesaret gerektirir. Kusurlu insanların, belirli bir olayda  Mukaddes Kitaptaki ahlak standardının göz ardı edilebileceği, hatta edilmesi gerektiği düşüncesiyle mazeretler ve nedenler bulmaları kolaydır. Belki Pavlus’un sözünü ettiği Yahudiler bu konuda tecrübeliydiler; onlar ustaca mantık yürüterek davranışlarını mazur göstermeyi veya insanları yanıltmayı düşünmüş olabilirler. Ne var ki, Pavlus’un sözleri Mukaddes Kitabın ahlak değerlerinin küçümsenecek veya kişinin takdirine göre göz ardı edilebilecek bir konu olmadığını bize gösteriyor.

12. İyi veya kötü davranışlar Yehova Tanrı’nın adını nasıl etkiler; bu gerçeği akılda tutmak neden yararlıdır?

¹² Resul Pavlus Mukaddes Kitabın ahlak ilkelerini öğrenmenin ve uygulamanın temel bir nedenine dikkat çekti. Yahudilerin kötü davranışları Yehova’nın adını lekelemişti. Pavlus şöyle dedi: “Şeriatle övünen, şeriati tecavüzle Allahı tahkir mi edersin [aşağılatır mısın]? Çünkü . . . . sizin yüzünüzden Milletler arasında Allahın ismine küfrediliyor.” (Romalılar 2:23, 24) Bu, aynı şekilde şimdi de geçerlidir: Eğer Mukaddes Kitabın ahlak standardını göz ardı edersek, bunun kaynağı olan Kişi’ye utanç getiririz. Tersine, eğer Tanrı’nın standartlarına kararlılıkla sadık kalırsak, bu O’nun saygınlığını artırır ve O’na onur verir. (İşaya 52:5; Hezekiel 36:20) Bunun farkında olmak, Mukaddes Kitabın ahlak standardını göz ardı etmenin en kolay veya en güvenli hareket tarzı olarak görülebileceği ayartıcı durum ya da olaylarla yüz yüze geldiğinizde, kararlılığınızı güçlendirebilir. Ayrıca Pavlus’un sözleri bize başka bir şey daha öğretiyor. Davranışlarınızın Tanrı’nın adına gölge düşürebileceğinin şahsen farkında olmanızın yanı sıra, Mukaddes Kitabı başkalarına öğretirken, onların, öğrenmekte oldukları ahlak ilkelerini uygulamanın Yehova’nın adını nasıl etkileyeceğini anlamalarına yardım edin. Mukaddes Kitabın ahlak ilkelerine uymak, yalnızca iç huzuruna sahip olmak ve hastalıklardan korunmak meselesi değildir. Bu, aynı zamanda bu ilkeleri koyan ve onların uygulanmasını teşvik eden Kişi’nin adını da etkiler.—Mezmur 74:10; Yakub 3:17.

13. (a) Mukaddes Kitap ahlak değerleri konusunda bize nasıl yardım eder? (b) I. Selânikliler 4:3-7’deki öğüdün ana noktasını belirtin.

¹³ Ahlak değerleri diğer insanları da etkiler. Bunu, Mukaddes Kitapta, Tanrı’nın ahlak ilkelerine uymanın değerini ve onları göz ardı etmenin sonuçlarını gösteren örneklerden görebilirsiniz. (Tekvin 39:1-9, 21; Yeşu 7:1-25) Ayrıca Mukaddes Kitapta, ahlaki davranışlarla ilgili şu tür açık öğütler de bulabilirsiniz: “Allahın iradesi şudur, sizin takdis olunmanız, zinadan [cinsel ahlaksızlıktan, Yeni Çeviri] çekinmeniz, Allahı bilmiyen Milletler gibi şehvet ihtirasında değil, içinizden her birinin kudsiyet ve itibarda kendi bedenine sahip olmağı bilmesi, ve işte kendi kardeşine tecavüz ve gaddarlık etmemesidir [bu konuda kimse kardeşine kötülük yapmasın, onun hakkına el uzatmasın, İncil—Çağdaş Türkçe Çeviri]; . . . . çünkü Allah bizi pisliğe değil, fakat takdiste çağırdı.”—I. Selânikliler 4:3-7.

14. Kendinize I. Selânikliler 4:3-7’deki öğüt hakkında neler sorabilirsiniz?

¹⁴ Hemen hemen herkes bu pasajdan cinsel ahlaksızlığın Mukaddes Kitabın ahlak ilkesinin çiğnenmesi olduğunu görebilir. Yine de, bu pasaj hakkında daha derin anlayışa sahip olabilirsiniz. Bazı ayetler daha kapsamlı bir inceleme ve derin düşünme için fırsatlar sunar; sonuç olarak daha derin bir anlayış edinilir. Örneğin, Pavlus’un cinsel ahlaksızlığın bir kimsenin ‘bu konuda kardeşine kötülük yapmasına, onun hakkına el uzatmasına’ neden olabileceğini söylerken ne kastettiği üzerinde düşünebilirsiniz. Burada hangi haklar söz konusudur; bu konudaki daha iyi bir anlayış, Mukaddes Kitabın ahlak ilkelerine sadık kalmakla ilgili arzunuzu nasıl güçlendirebilir? Böyle bir araştırmanın sonuçları Mukaddes Kitabı başkalarına öğretmek konusunda sizi nasıl daha yeterli hale getirebilir ve onların Tanrı’ya onur vermesine nasıl yardım edebilir?

Öğretmek Amacıyla İnceleme Yapın

15. Kişisel inceleme yaparken hangi araçları kullanabilirsiniz?

¹⁵ Kendimiz öğrenmek veya başkalarına öğretmek için inceleme yaparken ortaya çıkan soruları ya da meseleleri araştırmakta kullandığımız bazı araçlara sahibiz. Bunlar Kule Kitapları Yayın İndeksi ile Gözcü Kulesi ve Uyan! dergilerinin yıl sonu sayılarında çıkan Konu İndeksleri’dir. Eğer elinizde varsa, bunları kullanarak aradığınız bilgiyi  Yehova’nın Şahitlerinin Mukaddes Kitaba dayanan yayınlarında bulabilirsiniz. Araştırmanızı belirli bir konu veya ayetten yola çıkarak yapabilirsiniz. Yehova’nın Şahitlerinin kullanabileceği başka bir araç, günümüzün belli başlı dillerinde mevcut olan Watchtower Library’dir. CD-ROM’da bulunan bu bilgisayar programı çok sayıda yayını elektronik olarak içerir. Bu program konu ve ayet araştırmasını mümkün kılar. Eğer bu araçların hepsine veya bazılarına sahipseniz, başkalarına öğretmek amacıyla inceleme yaparken onları düzenli olarak kullanın.

16, 17. (a) I. Selânikliler 4:5’te bahsedilen haklarla ilgili aydınlatıcı bilgiyi nerede bulabilirsiniz? (b) Cinsel ahlaksızlık başkalarının haklarına hangi yönlerden bir tecavüzdür?

¹⁶ Daha önce belirtilen örneği, yani I. Selânikliler 4:3-7’deki pasajı ele alalım. Soru haklar konusunda ortaya çıkıyor. Kimin hakları? Ayrıca hangi şey bu haklara tecavüz anlamına gelebilir? Bahsedilen inceleme araçlarıyla bu ayetler, hatta Pavlus’un sözünü ettiği haklar hakkında muhtemelen birçok aydınlatıcı açıklama bulabilirsiniz. Bu açıklamaları, Insight on the Scriptures’ın (1. Cilt) 863-864. sayfalarında, Gerçek Barış ve Güvenlik kitabının 145. sayfasında ve Dinsel Seri’nin 111. kitabının 32. sayfasında bulabilirsiniz.

¹⁷ İnceleme yaparken, o yayınlardaki açıklamalardan Pavlus’un sözlerinin ne kadar doğru olduğunu göreceksiniz. Cinsel ahlaksızlık yapan kişi Tanrı’ya karşı günah işler ve kendisini hastalıklara karşı korunmasız bırakır. (I. Korintoslular 6:18, 19; İbraniler 13:4) Evlilik dışı cinsel ilişkide bulunan bir adam birlikte günah işlediği kadının bazı haklarına tecavüz eder. Onu temiz, ahlaklı bir addan ve iyi bir vicdandan yoksun bırakır. Kadın bekârsa, adam onun evliliğe bir bakire olarak adım atma hakkına ve gelecekteki kocasının ondan bunu bekleme hakkına tecavüz eder. Kadının ana babasının ve eğer evliyse kocasının acı çekmesine yol açar. Ahlaksızlığı yapan adam kendi ailesini temiz ve ahlaklı bir geçmişe sahip olma hakkından mahrum eder. Eğer İsa’nın takipçilerinin cemaatinin bir mensubuysa, cemaate leke getirir, onun adına zarar verir.—I. Korintoslular 5:1.

18. Mukaddes Kitabın ahlak ilkeleriyle ilgili incelemenizden nasıl yarar görüyorsunuz?

¹⁸ Haklar konusunda böyle ayrıntılı bir bilgi bu ayetin daha açık bir hale gelmesini sağlamıyor mu? Bu tür bir incelemenin kesinlikle büyük bir değeri vardır. Böyle bir incelemeyle daha ayrıntılı bilgi edinirsiniz. Tanrı’nın mesajının gerçekliğiyle ilgili anlayışınız artar ve üzerinizdeki etkisi güçlenir. Hangi ayartmayla karşılaşırsanız karşılaşın, Mukaddes Kitabın ahlak ilkelerine sadık kalma kararlılığınızı pekiştirirsiniz. Ayrıca, bir öğretmen olarak ne kadar daha etkili olabileceğinizi de bir düşünün! Örneğin, başkalarına Mukaddes Kitap hakikatini öğretirken, onlara I. Selânikliler 4:3-7’deki pasajla ilgili derin bir anlayış sağlayarak Mukaddes Kitabın ahlak ilkeleriyle ilgili anlayışlarını ve takdirlerini artırabilirsiniz. Böylece, incelemeniz Tanrı’ya onur vermek üzere hem size hem de daha başka birçok kişiye yardım edebilir. Ayrıca, burada sadece bir örnekten, Pavlus’un Selaniklilere yazdığı mektuptan söz ettik. Mukaddes Kitapta, inceleyip uygulayabileceğiniz ve öğretebileceğiniz daha başka birçok ahlaksal ilke ve bunlarla ilgili başka birçok örnek ve öğüt vardır.

19. Mukaddes Kitabın ahlak ilkelerine sadık kalmanız neden çok önemlidir?

¹⁹ Mukaddes Kitabın ahlak ilkelerine uymanın hikmetli bir davranış olduğu konusunda hiçbir kuşku olamaz. Yakub 3:17’de “yukarıdan olan hikmet”in, yani bizzat Yehova Tanrı’dan gelen hikmetin “evvelâ saf (iffetli)” olduğu belirtilir. Bunun, Tanrı’nın ahlak ilkelerine uymayı kastettiği açıktır. Gerçekten de, Yehova Mukaddes Kitabı öğretme işinde Kendisini temsil edenlerin  bizzat “iffette” iyi birer örnek olmalarını talep ediyor. (I. Timoteos 4:12) Pavlus ve Timoteos gibi, İsa’nın ilk yüzyıldaki öğrencilerinin yaşam biçimleri onların iffetli olduklarını kanıtlıyor; onlar ahlaksızlıktan kaçındılar, hatta Pavlus şunları yazdı: “Mukaddeslere yakışır surette, aranızda zina ve her türlü pislik yahut tamah anılmasın bile; ve lâyık olmıyan edepsizlik ve ahmakça söylenmek, yahut kaba şakalar olmasın.”—Efesoslular 5:3, 4.

20, 21. Resul Yuhanna’nın I. Yuhanna 5:3’teki sözlerine katılıyor musunuz; neden?

²⁰ Tanrı’nın Sözünde belirtilen ahlak ilkeleri kesin ve net olmakla birlikte, ezici bir yük değildir. Bu gerçek, en uzun yaşayan resul olan Yuhanna için apaçıktı. Uzun yaşamı boyunca edindiği gözlemlerden, Tanrı’nın ahlak ilkelerinin zararlı olmadığını biliyordu. Tersine, onlar iyi ve yararlıydı, yani bir nimetti. Yuhanna bunu şöyle vurguladı: “Allah sevgisi şudur ki onun emirlerini tutalım; ve onun emirleri ağır değildirler.”—I. Yuhanna 5:3.

²¹ Bununla birlikte şu noktaya dikkat edin: Yuhanna, Mukaddes Kitabın ahlak ilkeleri konusunda Tanrı’ya itaati, sırf bizi sorunlardan ve onlara uymadığımızda meydana gelecek kötü sonuçlardan koruduğu için en iyi yaşam tarzı olarak önermiyor. O Tanrı’ya itaatle ilgili doğru görüşü açıklıyor: Mukaddes Kitabın ahlak ilkeleri konusunda Tanrı’ya itaat etmek O’na olan sevgimizin bir ifadesidir ve O’na duyduğumuz sevgiyi göstermek için çok değerli bir fırsattır. Gerçekten de, Tanrı’yı sevmeyi öğrenmek veya bunu başkalarına öğretmek O’nun yüksek standartlarını kabul etmemizi ve onlara uymamızı gerektirir. Evet, bu Mukaddes Kitabın ahlak ilkelerini önce kendimiz öğrenmemiz, sonra başkalarına öğretmemiz anlamına gelir.

[Dipnotlar]

Hatırlıyor musunuz?

• Başkalarına öğretmeden, neden önce kendimiz öğrenmek için inceleme yapmalıyız?

• Davranışlarımız nasıl Yehova’nın adını etkileyebilir?

• Cinsel ahlaksızlık yapan biri kimin haklarına tecavüz eder?

• Mukaddes Kitabın ahlak ilkeleri konusunda ne yapmaya kararlısınız?

[Sorular]

[Sayfa 22’deki resim]

“Onun emirleri ağır değildir”