Okuyucuların Soruları

Mesih’in ölümünün anılması ne sıklıkta kutlanmalı?

Pavlus, İsa’nın ölümünün anılmasının başlatılmasından söz ederken şöyle yazdı: “Bu ekmeği her yediğiniz ve kâseyi içtiğiniz zaman, kendisi gelinciye kadar Rabbin ölümünü ilân edersiniz.” (I. Korintoslular 11:25, 26) Bazıları Mesih’in ölümünün sık sık, yani yıl içinde birçok kez anılması gerektiğini düşünüyor. Bu nedenle, onlar Mesih’in ölümünü yılda birden fazla kez anıyorlar. Acaba Pavlus bunu mu kastetmişti?

İsa’nın, ölümünün anılmasını başlatmasından bu yana yaklaşık 2.000 yıl geçti. Bu nedenle, Anma Yemeğinin yılda bir kez kutlanması bile, MS 33’ten beri pek çok kez kutlandığı anlamına gelir. Ancak Pavlus I. Korintoslular 11: 25, 26’nın bağlamında Anma Yemeğinin ne sıklıkta değil, nasıl kutlanması gerektiğinden söz etti. Pavlus orijinal Yunancada “sık sık” ya da “birçok kez” anlamına gelen pollaʹkis sözcüğünü kullanmadı. Onun yerine, “ne zaman” ya da “her defasında” anlamına gelen hosaʹkis sözcüğünü kullandı. Pavlus, ‘Bunu her yaptığınızda, Rabbin ölümünü ilan edersiniz’ diyordu.

O halde, İsa’nın ölümünün anılması ne sıklıkta olmalı? Bunun yılda sadece bir kez kutlanması uygundur. Bu, gerçekten bir olayı anmak için yapılır ve bu tür buluşmalar genellikle yılda bir kez düzenlenir. Ayrıca İsa, yılda bir kez kutlanan Yahudi Fısıh gününde öldü. Pavlus’un İsa’dan “fıshımız olan Mesih” diye söz etmesi uygundur; çünkü ilk Fısıh kurbanının Mısır’daki bedeni İsraillilerin ilk doğanlarının hayatlarını koruyup, bu ulusa kölelikten kurtuluş yolunu açtığı gibi, İsa’nın kurban niteliğindeki ölümü de ruhi İsrail’e yaşam yolunu açmıştır. (I. Korintoslular 5:7; Galatyalılar 6:16) Yılda bir kez kutlanan Yahudi Fıshıyla arasındaki bu bağlantı da, İsa’nın ölümünün yılda sadece bir kez kutlanması gerektiğine dair başka bir kanıttır.

Üstelik Pavlus, İsa’nın ölümü ile yılda bir kez kutlanan başka bir Yahudi bayramı olan Kefaret Günü arasında da bağlantı kurdu. İbraniler 9:25, 26’da şöyle okuyoruz: “Başkâhin[in] yıldan yıla [Kefaret Gününde] kendisinin olmıyan kanla akdese girdiği gibi, [İsa] kendisini çok defalar takdim etme[di] . . . . fakat şimdi bir defa günahın iptali için devirlerin sonunda kendisini kurban etmesile görünmüştür.” İsa’nın kurban niteliğindeki ölümü, yılda bir kez sunulan Kefaret Günü kurbanının yerine geçtiğinden; ölümünün anılmasının yılda bir kez olması uygundur. Anma Yemeğinin yılda birden fazla kez kutlanacağına ilişkin Kutsal Yazılara dayalı bir neden yoktur.

Bununla uyumlu olarak, tarihçi Johann Lorenz von Mosheim ikinci yüzyılda Küçük Asya’da yaşayan Hıristiyanların İsa’nın ölümünün anılmasını geleneksel olarak “Yahudi takviminin ilk ayının [Nisanın] on dördüncü günü” kutladıklarını belirtiyor. Bu kutlamanın yılda birden fazla kez yapılması, ancak daha sonraki yıllarda Hıristiyan Âleminde âdet haline geldi.