Çocuğum Okula Gitmeli mi?

BU SAYFAYI okuyamadığınızı düşünebiliyor musunuz? Peki ya ülkenizde geçerli olan resmi dili konuşamasaydınız? Ya da dünya haritasında kendi ülkenizin yerini bulamadığınızı varsayın! Pek çok çocuk büyüyünce tam bu durumda olacak. Peki ya sizin çocuğunuz?

Çocuğunuz okula gitmeli mi? Pek çok ülkede ilk ve orta öğretim zorunlu ve genellikle ücretsizdir. Çocuk Hakları Sözleşmesi, resmi eğitimi temel bir hak olarak görüyor. İnsan Hakları Evrensel Bildirisi de bu konuya aynı şekilde bakmaktadır. Fakat bazı ülkelerde eğitim ücretsiz olmayabilir ve ana babaların üzerinde maddi bir yük oluşturabilir. Bu konuya, çocuklarının ya resmi eğitim yoluyla ya da başka yollarla okuryazar olmasını arzu eden İsa’nın takipçisi ana babaların gözüyle bakalım.

Mukaddes Kitaptaki Okuryazar Kişilerin Örnekleri

Tanrı’nın, Mukaddes Kitapta adı geçen çoğu hizmetçisi okuma yazma biliyordu. İsa’nın Yahudi resulleri Petrus ve Yuhanna balıkçılık yapıyorlardı; onlar Kutsal Yazılardaki kitaplarını kendi konuştukları Galile lehçesiyle değil, Yunanca yazdılar. * Anlaşılan ana babaları onların temel eğitim almalarını sağlamışlardı. Çobanlık yapan Davud, çiftçi olan Amos ve büyük ihtimalle bir marangoz olan İsa’nın üvey kardeşi Yahuda da, benzer durumda olan Mukaddes Kitap yazarlarındandır.

Eyub da okuma yazma biliyordu ve Kutsal Yazılarda onun ismini taşıyan kitap, bilimsel konularda da belli ölçüde bilgisi olduğunu gösteriyor. Aynı zamanda Eyub kitabında geçen şiirsel ifadeler onun edebi yazılar kaleme alma yeteneğine sahip biri olabileceğini de gösterir. Ayrıca birinci yüzyıldaki İsa’nın takipçilerinin Kutsal Yazılara dayalı notlarını içeren, kırık çömlek parçaları bulunduğundan, onların da okuryazar olduklarını biliyoruz.

İsa’nın Takipçileri İçin Eğitim Önemlidir

Yehova’yı memnun etmek isteyen İsa’nın tüm takipçilerinin Mukaddes Kitap bilgilerini artırmaları gerekir. (Filipililer 1:9-11; I. Selânikliler 4:1) Mukaddes Kitabı ve ona dayanan yayınları gayretli bir şekilde kullanmak ruhi gelişime katkıda bulunur. Tanrı, yazılı Sözünü sağladığından, Kendisine tapınanların, mümkünse okuryazar kişiler olmalarını bekler. Mukaddes Kitabı anlayarak okumak onun öğüdünü uygulamayı daha da kolaylaştırır. Mukaddes Kitabın bazı bölümlerinin anlamını tam olarak kavrayabilmek için bir kereden fazla okumamız ve okuduklarımız üzerinde derin düşünmemiz gerekebilir.—Mezmur 119:104; 143:5; Süleymanın Meselleri 4:7.

Yehova’nın toplumu, her yıl ‘sadık ve basiretli kölenin’ yönlendirmesiyle hazırlanan yüzlerce sayfa yararlı, yardımcı yayın alıyor. (Matta 24:45-47) Böyle yayınlar aile hayatını, gelenekleri, din, bilim ve başka pek çok konuyu işliyor. En önemlisi, ruhi konularda Kutsal Yazılara dayanan öğütler içeriyor. Eğer çocuklarınız okumayı bilmezse, çok önemli olan bu bilgiden mahrum kalırlar.

 İnsanlık tarihini öğrenmek, Tanrı’nın Gökteki Krallığına neden ihtiyacımız olduğunu anlamamıza yardım ettiğinden önemlidir. Coğrafya hakkında temel bir bilgiye sahip olmak da iyidir. Çünkü Mukaddes Kitap İsrail, Mısır, Türkiye ve Yunanistan gibi pek çok yerden söz eder. Çocuğunuz dünya haritası üzerinde bu ülkelerin yerini bulabilir mi? Peki kendi yaşadığı ülkenin yerini bulabilir mi? Bir haritayı anlayamamak kişinin vaaz etme işinde ona tahsis edilmiş bir bölgede hizmetini tam olarak yerine getirmesini bile engelleyebilir.—II. Timoteos 4:5.

Cemaatteki İmtiyazlar

İsa’nın takipçisi ihtiyarların ve hizmet-yardımcılarının okuma gerektiren pek çok sorumlulukları vardır. Örneğin, cemaat ibadetleri için önceden hazırlık yapılması gereken kısımlar var. Yayın ihtiyaçlarıyla ve birçok ülkede de bağışlarla ilgili kayıtlar tutmak gerekiyor. Temel eğitim olmadan bir kişi bu tür sorumlulukları etkili bir şekilde yerine getirmekte çok zorlanacaktır.

Dünya çapındaki Beytel evlerinde gönüllü işçiler hizmet ediyor. Gönüllü olan bu kişilerin iyi bir iletişim kurması, yayınların çevirisini yapması ve makinelerin tamiri gibi görevlerini yerine getirmesi için, yaşadıkları ülkenin resmi dilini okuyup yazabilmeleri gerekir. Çocuğunuzun bu tür imtiyazlarının olması için, temel eğitim genellikle bir ihtiyaçtır. Çocuğunuzun okula gitmesinin acaba başka hangi yararları var?

Yoksulluk ve Batıl İnançlar

Yoksulluk içinde yaşayan insanlar bazı durumlarda neredeyse çaresiz kalabilir. Fakat bazı durumlarda da, yeterli bir eğitim, gereksiz yere acı çekmekten hem bizim hem de çocuklarımızın kaçınmasına yardım edebilir. Okuryazar olmayan pek çok insan zor bir yaşam mücadelesi veriyor. Dar gelirli aileler sağlık hizmetlerinden yeterince yararlanamadıklarından çocuklarını kaybediyorlar ve bazen bu durum ana babaların da hayatına mal oluyor. Yetersiz beslenenler ve kötü durumdaki konutlarda oturanlar, genellikle okula çok az gitmiş ya da hiç gitmemiş insanlar oluyor. Belli bir eğitim görmek ya da en azından okuryazar olmak, bu konuda biraz da olsa yarar sağlayabilir.

Okuryazarlık batıl inançlara kanma eğilimini de azaltır. Tabii, batıl inançlar hem eğitimli hem de eğitimsiz insanlar arasında yaygındır. Fakat eğitimsiz kişiler bu tür aldatmacaları ortaya seren bilgileri okuyamadıklarından diğerlerinden çok daha kolay kandırılıp istismar edilebilirler. Bu yüzden, onlar batıl inançlara ve ispritizmayla uğraşan üfürükçülerin mucizevi iyileştirmeler yapabileceğine inanmaya daha çok eğilimlidirler.—Tesniye 18:10-12; Vahiy 21:8.

Eğitimin Amacı Yalnızca Bir İş Bulmak Değildir

Çoğu kişi eğitimin asıl amacının para kazanmak olduğunu düşünüyor. Fakat, bazı eğitimli insanlar da iş bulamıyor ya da temel ihtiyaçlarını karşılayacak parayı kazanamıyorlar. Bu nedenle bazı ana babalar çocuklarını okula göndermenin yararlı olmadığını düşünebilirler. Fakat okul, kişiyi yalnızca para kazanmaya değil, aynı zamanda hayata hazırlar. (Vaiz 7:12)  Eğer biri yaşadığı ülkenin resmi dilini konuşabilir, okuyabilir ve yazabilirse, tıp personeliyle, kamu ya da banka görevlileriyle işlerini halletmek onun için korkutucu bir iş olmaktan çıkar, daha kolay, hatta olağan hale gelir.

Bazı yerlerde eğitimsiz çocuklar duvarcılık, balıkçılık, dikiş gibi işlerde çıraklık yapması için birinin yanına verilir. Bir meslek öğrenmek yararlıysa da bu çocuklar hiç okula gitmezlerse, okumayı ve yazmayı muhtemelen tam olarak öğrenemeyecekler. İlk önce temel eğitim görüp daha sonra bir meslek öğrenirlerse, istismar edilmekten kaçınabilecek ve hayattan daha çok zevk alacaklar.

Nasıralı İsa bir marangozdu ve görünüşe göre üvey babası Yusuf’un yanında bir nevi çıraklık yaptı. (Matta 13:55; Markos 6:3) O da okuma yazma biliyordu, hatta daha 12 yaşındayken mabette eğitimli adamlarla anlamlı sohbetler yapabilecek durumdaydı. (Luka 2:46, 47) İsa’nın bir meslek öğrenmesi eğitiminin diğer yönlerini engellemedi.

Kızlar da Eğitim Görmeli mi?

Bazen ana babalar erkek çocuklarını okula gönderiyor ama kız çocuklarını göndermiyorlar. Belki bazı ana babalar, kızlarının eğitiminin fazla masraflı olduğunu düşünüyor ve onların bütün gün evde kalıp annelerine yardım etmelerinin daha yararlı olacağını düşünüyorlar. Fakat bir kızın okuryazar olmaması kendisine engel oluşturacaktır. Birleşmiş Milletler Çocuk  Fonu’nun (UNICEF) bir dergisinde şunlar söyleniyor: “Pek çok araştırma, kızların eğitim görmesinin, yoksulluğa mahkûmiyeti kaldırmanın en iyi yöntemlerinden biri olduğunu tekrar ve tekrar göstermiştir.” (Poverty and Children: Lessons of the 90s for Least Developed Countries) Eğitimli kızlar, hayattaki sorunlarla başa çıkmakta daha becerikli olurlar ve ailedeki herkesin yararına kararlar vermek konusunda daha hazırlıklıdırlar.

Benin’de (Batı Afrika) bebek ölüm oranıyla ilgili yapılan bir araştırma, okuma yazma bilmeyen her 1.000 anneden 167’sinin, beş yaşın altındaki çocuklarını kaybettiğini, oysa ortaokul eğitimi görmüş annelerde bu sayının 1.000 kişide 38 kişi olduğunu gösteriyor. UNICEF şu sonuca varıyor: “Bu durum, eğitim düzeyinin, dünyanın her tarafında olduğu gibi Benin’de de bebek ölüm oranında belirleyici bir faktör olduğunu gösterir.” Dolayısıyla kızlarınızın eğitim görmesinin çeşitli yararları olacağı bellidir.

Okuma Yazma Kursları Yeterli mi?

Yehova’nın Şahitleri ihtiyacın olduğu yerlerde okuma yazma bilmeyen cemaat mensupları için kurslar düzenliyor. * Bu yararlı düzenleme insanların, genellikle kendi dillerinde okumayı öğrenmesine yardım edebilir. Bu kurslar resmi eğitimin yerine geçer mi? Eğer  çocuklarınızın sürekli gidebileceği bir okul varsa, cemaatin eğitim sağlaması beklenmeli mi?

Okuma yazma kursları Yehova’nın Şahitlerinin cemaatleri tarafından oluşturulan sevgi dolu bir düzenleme olmakla birlikte, bu kurslar çocukken hiç okula gidememiş kişiler için hazırlanmıştır. Muhtemelen bu kişilerin ana babaları okuryazar olmanın öneminin farkında değildi ya da onların gidebilecekleri bir okul yoktu. Böyle kişiler, cemaatlerde düzenlenen okuma yazma kurslarına katılarak yardım alabilir. Fakat bu kurslarda verilen eğitim, düzenli olarak gidilen bir okulun vereceği eğitimin yerine geçemez ve ilkokul eğitiminin sağlanması amacıyla düzenlenmemiştir. Bu okuma yazma kurslarında bilim, matematik ve tarihle ilgili konular öğretilmez. Oysa bunlar düzenli bir okul müfredat programında ele alınabilir.

Afrika’da okuma yazma kursları çoğunlukla kabile dillerinde ve bazen de ülkenin resmi dilinde düzenlenir. Fakat resmi okullarda eğitim genellikle resmi dilde verilir. Resmi dilde daha çok kitap ve başka okuma malzemeleri bulunduğundan bu yöntem çocuklar için daha yararlı olur. Okul eğitimine cemaatte verilen okuma yazma kurslarının bir katkısı olabilirse de, bu kurslar asla resmi eğitimin yerine geçemez. Eğer mümkünse çocuklar resmi eğitim görmelidir.

Ana Babaların Sorumluluğu

Cemaatin ruhi ihtiyaçlarını karşılamaya önderlik eden erkekler, İsa’nın örnek takipçileri olmalıdır. Onlar ev halkını ve çocuklarını “iyi yöneten kişiler” olmalıdır. (I. Timoteos 3:4, 12, YÇ) ‘İyi yönetmek’, çocuklarına ileride engel oluşturabilecek herhangi bir şeyi önlemek için mümkün olan her şeyi yapmayı da içerir.

Tanrı, İsa’nın takipçisi ana babalara büyük bir sorumluluk vermiştir. Onlar çocuklarını Tanrı’nın Sözüne göre yetiştirmeli ve ‘bilgiyi seven’ kişiler olmalarına yardım etmelidirler. (Süleymanın Meselleri 12:1; 22:6; Efesoslular 6:4) Resul Pavlus şöyle yazdı: “Eğer biri, kendininkilere, ve bilhassa evi halkına bakmazsa, imanı inkâr etmiştir, ve imansızdan fenadır.” (I. Timoteos 5:8) Aileye bakmak çocukların uygun bir eğitim almasını sağlamayı da kapsar.

Şu da bir gerçek ki, bazen sınıflar fazla kalabalık olduğundan veya maddi olanaksızlıklar nedeniyle, bazen de hak ettiği parayı alamayan öğretmenin hoşnutsuzluğundan dolayı okullar eğitim ihtiyacını karşılamakta yetersiz kalıyor. Bu nedenle, ana babaların, çocuklarının okulda ne öğrendikleriyle aktif şekilde ilgilenmesi önemlidir. Özellikle de her sömestrin başında okula gidip öğretmenlerle tanışmak, hatta çocukların nasıl daha iyi öğrenciler olabilecekleri hakkında tavsiyelerini sormak akıllıca olur. Öğretmenler kendilerine saygı duyulduğunu hissederek çocukların eğitim ihtiyacını karşılamak için daha fazla çaba gösterme isteği duyabilirler.

Eğitim, çocuğun gelişiminde önemli bir rol oynar. Süleymanın Meselleri 10:14 şöyle söylüyor: “Hikmetli adamlar bilgi biriktirir.” Bu, özellikle Mukaddes Kitap bilgisi için geçerlidir. Yehova’nın toplumunda, hem gençler hem de yaşlılar, başkalarına ruhi yönden yardım etmek ve “hakikat sözünü doğrulukla kullanarak, kendini Allaha makbul ve utanılmaz bir işçi olarak takdim” etmek için mümkün olduğunca bilgili olmalıdır. (II. Timoteos 2:15; I. Timoteos 4:15) Öyleyse ne dersiniz, çocuklarınız okula gitmeli mi? Pek çok şey ülkenizdeki olanaklara bağlı olmakla birlikte, mutlaka siz de çocuklarınızın okula gitmeleri gerektiği sonucuna vardınız. İsa’nın takipçisi ana babaların şu önemli soruyu cevaplamaları gerekir: ‘Çocuklarım bir şekilde eğitim görmeli mi?’ Nerede yaşarsanız yaşayın, cevap herhalde sizin için de “evet”tir!

[Dipnotlar]

[Sayfa 12, 13’teki çerçeve/resim]

OKULA GİTMEK OLANAKSIZSA

Bazı durumlarda okula gitmek olanaksızdır. Örneğin, Refugees adlı dergi mülteci kamplarında yalnızca 5 çocuktan 1’inin okula gidebilecek durumda olduğunu söylüyor. Bazen grev nedeniyle yerel okullar uzun süre kapalı kalıyor. Ayrıca bazı bölgelerde okullar eve çok uzak olabilir ya da o yörede hiç okul olmayabilir. İsa’nın takipçilerine yapılan zulüm, çocuklarının okuldan kovulmalarıyla da sonuçlanmış olabilir.

Böyle durumlarda çocuklarınıza nasıl yardım edebilirsiniz? Eğer çocuklarınızın sayısı birden çoksa ve masrafları yüzünden onların hepsini okula göndermenin olanaksız olduğu bir yerde yaşıyorsanız ne yapılabilir? Acaba, bir ya da iki çocuğunuzun okula gitmesi için yeterince paranız varsa, onların ruhi gelişiminin tehlikeye girmesine neden olmayacak şekilde okula gönderebilir misiniz? Eğer gönderebilirseniz, onlar okulda öğrendiklerini belki diğer çocuklarınıza da öğretebilirler.

Bazı ülkelerde ev okulu denen bir sistem vardır. * Bu düzenlemede, anne ya da baba genellikle çocuklarını eğitmek için her gün birkaç saat harcar. Ataerkil dönemlerde ana babalar çocuklarına öğretme konusunda oldukça başarılıydı. Görünüşe göre ana babasının verdiği iyi bir eğitim sayesinde Yakub’un oğlu Yusuf genç yaşta yöneticilik yeterliğine sahip oldu.

Mülteci kampı gibi yerlerde resmi bir müfredat ya da öğretim programına uyulması zor olabilir, fakat ana babalar çocuklarını eğitirken Yehova’nın Şahitlerinin yayımladığı yayınları bir temel olarak kullanabilirler. Örneğin, Mukaddes Kitap Öyküleri başlıklı yayın küçük çocuklara öğretmekte yararlı olabilir. Uyan! dergilerinde de pek çok konuda makaleler yer alır. Yaşam—Nasıl Oluştu? Evrimle mi, Yaratılışla mı? kitabı bilimsel konuları öğretirken kullanılabilir. Yehova’nın Şahitlerinin Yıllığı kitaplarında küçük bir dünya haritası bulunur ve çeşitli ülkelerdeki yaşamlardan ve vaaz etme faaliyetinden söz eder.

Eğer eğitim iyi hazırlanır ve çocuğun anlayış düzeyine göre ayarlanırsa, başarı elde edilebilir. Eğer onlar okumaya ve öğrenmeye devam ederlerse, ilerde okula gitmeleri için fırsat doğduğunda buna ayak uydurmaları daha kolay olacaktır. İnisiyatif ve çabayla çocuklarınızın iyi eğitim görmüş kişiler olmalarına yardım edebilirsiniz ve bunun birçok yararını görebilirsiniz!

[Dipnot]

[Resim]

Yaşadığınız yerde çocuklarınızın gidebileceği bir okul yoksa ne yapılabilir?