Boaz ve Rut’un Olası Görünmeyen Evliliği

BEYTLEHEM yakınındaki harman yerinde bahar nedeniyle yoğun bir faaliyet var. İnsanlar oradan oraya koşuşuyor. Uzun ve yorucu bir gün sona eriyor. Acıkmış işçiler taze kavrulmuş tahıl kokusundan, yemek vaktinin geldiğini anlıyorlar. Herkes emeğinin karşılığını bekliyor.

Geniş toprakları olan zengin Boaz, karnını güzelce doyurmuş, büyük bir tahıl yığınının yanında dinleniyor. Sonra, hasat günü sona eriyor ve herkes dinlenmek için rahat bir yer arıyor. Boaz, tok olmanın verdiği rahatlıkla üstünü örtüp uykuya dalıyor.

Gizli Bir Görüşme

Gece yarısı, Boaz soğuktan titreyerek uyanır. Hayret, biri ayak ucundaki örtüyü kaldırmış, orada yatmaktadır. Karanlıkta onun kim olduğunu anlayamaz ve “Sen kimsin?” diye sorar. Cevap veren kişi bir kadındır. “Ben cariyen Rutum,” der. “Cariyenin üzerine eteğini ört, çünkü sen yakın akrabadansın.”—Rut 3:1-9.

Karanlıkta yalnız başlarına konuşurlar. Aslında kadınlar böyle tek başlarına harman yerinde bulunmazlar. (Rut 3:14) Yine de Rut, Boaz’ın önerisiyle, onun ayak ucunda yatmaya devam eder ve tan ağarmadan kısa bir süre önce kalkıp oradan ayrılarak herhangi bir asılsız dedikodu çıkmasını engeller.

Acaba bu, romantik bir buluşma mıydı? Putperest bir milletten gelen, fakir ve dul genç kadın Rut, bu zengin, yaşlı adamı kurnazca baştan mı çıkarmıştı? Ya da Boaz, Rut’un durumundan ve o akşamki yalnızlığından mı faydalandı? Hayır, aslında olanlar onların Tanrı’ya vefalarının ve sevgilerinin bir göstergesiydi. Aynı zamanda olayın ayrıntıları da çok dokunaklıydı.

Peki ama Rut kimdi? Amacı neydi? Ya Boaz adlı bu zengin adam kimdi?

“Değerli Bir Kadın”

Bu olaydan uzun zaman önce Yahuda’da kıtlık baş göstermişti. Bu nedenle Elimelek, karısı Naomi, oğulları Mahlon ve Kilyon’dan oluşan dört kişilik İsrailli bir aile, verimli toprakları olan Moab diyarına göç etmişlerdi. Bu iki oğul, Rut ve Orpa adlarında Moablı iki kadınla evlenmişti. Bu üç adamın Moab’da ölümünden sonra, üç kadın İsrail’deki koşulların düzeldiğini duymuşlardı. Böylece, çocukları ve torunları olmayan dul ve acılı Naomi, artık kendi memleketine dönmeye karar vermişti.—Rut 1:1-14.

İsrail’e giderken, Naomi Orpa’yı kavmine geri dönmeye ikna etti. Sonra Rut’a da şöyle söyledi: “İşte, senin eltin kendi kavmına ve  ilâhına döndü; sen de eltinin ardınca dön.” Fakat Rut şöyle cevap verdi: “Seni bırakıp da ardından döneyim diye beni zorlama; çünkü sen nereye gidersen oraya gideceğim; . . . . senin kavmın benim kavmım, ve senin Allahın benim Allahım olacak; nerede ölürsen orada öleceğim, ve orada gömüleceğim.” (Rut 1:15-17) Böylece, bu iki yoksul ve dul kadın Beytlehem’e döndü. Orada Rut’un kayınvalidesine gösterdiği sevgi ve ilgi komşuları öyle etkiledi ki, Rut’un Naomi için “yedi oğuldan daha iyi” olduğunu söylediler. İnsanlar ondan “değerli bir kadın” olarak söz etti.—Rut 3:11; 4:15.

Beytlehem’de arpa hasadının başlangıcında, Rut Naomi’ye şöyle dedi: “Bırak, tarlaya gideyim, ve gözünde lûtuf bulacağım adamın ardınca başak devşireyim.”—Rut 2:2.

Rut tesadüfen, kayınbabası Elimelek’in akrabası olan Boaz’a ait bir tarlada çalışmaya başladı. Hasattan kalan ekinleri toplamak için Boaz’ın uşağından izin istedi. Onun hasat toplama işinde gösterdiği gayret dikkat çekiciydi ve uşak, Boaz’a bundan bahsederek Rut’u övdü.—Rut 1:22–2:7.

Koruyucu ve Yardımsever Biri

Boaz, Yehova’ya içtenlikle tapınan biriydi. Her sabah orakçılarını ‘Yehova sizinle olsun’ diye selamlar, onlar da, ‘Yehova seni mubarek kılsın’ diye cevap verirdi. (Rut 2:4) Rut’un işteki gayretini görüp Naomi’ye olan vefasını öğrendikten sonra, onun tarladaki üründen toplaması için özel bir ayarlama yaptı. Kısaca şöyle söyledi: ‘Benim tarlalarımda kal; başka tarlaya gitmene gerek yok. Burada bizim kızlarımızdan uzaklaşma; onlarla güvende olacaksın. Seni rahat bırakmaları için uşaklara emrettim. Susadığın zaman sana su da çekecekler.’—Rut 2:8, 9.

Rut adamın önünde eğilerek şöyle sordu: “Niçin gözünde lütuf buldum da beni sayıyorsun? Ben ise yabancıyım.” Boaz şöyle cevap verdi: ‘Kocanın ölümünden sonra kaynanana yaptığın her şey bana tamamen bildirildi; ve babanı, ananı ve doğduğun diyarı bırakıp önceden bilmediğin bir kavma geldin. Yehova işinin karşılığını ödesin, ve sana mükemmel bir ödül versin.’—Rut 2:10-12.

Boaz onun kalbini kazanmaya çalışmıyordu. Övgüsü içtendi. Rut nazik ve alçakgönüllüydü; sağladığı rahatlık için Boaz’a teşekkür etti. Aynı zamanda, bunu hak etmediğini düşündü ve eskisinden daha çok çalışmaya devam etti. Sonra, yemek zamanı Boaz Rut’u “Buraya gel, ve ekmekten ye, ve lokmanı sirkeye batır” diyerek çağırdı. Rut karnını doyurdu ve Naomi’ye götürmek için de yemek ayırdı.—Rut 2:14.

Günün sonunda Rut 20 ölçek (22 litre) arpa toplamıştı. Topladıklarını ve artan yemeği eve, Naomi’ye götürdü. (Rut 2:15-18) Naomi bu yiyecek bolluğundan hoşnut bir şekilde şöyle sordu: “Bugün nerede başak devşirdin? . . . . Sana saygı gösteren mubarek olsun.” Bu kişinin Boaz olduğunu öğrendikten sonra Naomi şöyle söyledi: “Sağ kalanlara ve ölülere  inayetini esirgemiyen RAB tarafından o adam mubarek olsun. . . . . O adam akrabamızdandır, yakın akrabamızdan biridir.”—Rut 2:19, 20.

“Rahat Edeceği Bir Yer” Bulmak

Naomi gelinine “rahat edeceği bir yer,” bir yuva bulma arzusuyla, Tanrı’nın Kanununda bulunan geri satın alma hakkıyla ilgili düzenlemeden yararlandı. (Levililer 25:25; Tesniye 25:5, 6) Sonra Naomi Rut’a çok etkili, hatta oldukça çarpıcı bir planla, Boaz’ın dikkatini çekmenin yolunu gösterdi. Rut, iyi bir hazırlıkla ve aldığı talimatlarla, gecenin karanlığında Boaz’a ait harman yerine gitti. Onu uyurken buldu. Üzerindeki örtünün ayak ucunu açıp uyanmasını bekledi.—Rut 3:1-7.

Rut’un sembolik davranışı, şüphesiz Boaz’ın uyandığında ‘cariyesinin üzerine eteğini örtmesiyle’ ilgili talebin önemini anlamasına yardım etti. Yahuda kabilesinden bu ileri yaştaki adam, Rut’un ölen kocası Mahlon’un akrabası olduğundan kadının davranışı sonucunda geri satın alma yükümlülüğünün farkına vardı.—Rut 3:9.

Rut o gece beklenmedik bir ziyaret yapmıştı. Yine de, Boaz’ın gösterdiği tepki, Rut’un geri satın alınma talebinin tamamıyla beklenmedik olmadığını gösteriyor. Boaz, Rut’un talebini yerine getirmeye istekliydi.

Rut’un sesi biraz kaygılı olmalıydı ki, Boaz ona şu güvenceyi verdi: “Kızım, şimdi korkma; dediğin her şeyi sana yapacağım; çünkü kavmımın bütün şehir halkı biliyor ki, sen değerli bir kadınsın.”—Rut 3:11.

Boaz’ın sözleri, Rut’un davranışını tamamen erdemli olarak gördüğünü gösterdi. O şöyle dedi: “RAB tarafından mubarek ol, kızım; son inayetin senin ilk inayetinden daha iyidir.” (Rut 3:10) Rut önce Naomi’ye vefalı sevgi göstermişti. Sonrada, bencil olmayan bir tutumla, kendisinden çok daha yaşlı bir adam olan Boaz’a kendisini, geri satın alınması gereken biri olarak tanıtmıştı; çünkü Boaz onun yakın akrabasıydı. Rut, ölen kocası Mahlon’un adını devam ettirmeye ve Naomi’nin soyunu sürdürmeye istekliydi.

Yakın Bir Akraba Geri Çekiliyor

Ertesi sabah Boaz, ‘falanca’ olarak sözü edilen ve Naomi’yle kendisinden daha yakın bir akrabalık bağı olan birini çağırdı. Şehir halkının ve ihtiyarlarının önünde şöyle söyledi: ‘Naomi, kardeşimiz Elimelekin olan tarla hissesini satıyor; ve bunu satın alma hakkı senindir diye bunu sana bildireyim dedim.’ Sonra şöyle devam etti: ‘Yakın akrabalık vazifesini yapacak mısın? Eğer yapamayacaksan, ben yapacağım.’ Bu kişi yakın akrabalık vazifesini yapacağını belirtti.—Rut 4:1-4.

Fakat ‘falanca’ az sonra bir sürprizle karşılaşacaktı! Boaz tüm şahitlerin önünde şöyle  söyledi: “Tarlayı Naominin elinden satın aldığın günde, ölenin adını miras üzerinde durdurmak için ölenin karısı Moablı Ruttan da satın almalısın.” Kendi mirasının kaybolacağı korkusuyla bu en yakın akraba şöyle dedi: “Ben ona yakın akrabalık vazifesini yapamıyorum.” Böylece geri satın alma hakkını kaybetmiş oldu.—Rut 4:5, 6.

Geleneğe göre, satın alma hakkını reddeden adam çarığını çıkarıp kendi yerine bu işi yapacak olan kişiye vermeliydi. Bu nedenle, adam Boaz’a “sen kendine satın al” diyerek çarığını çıkardı. Daha sonra Boaz ihtiyarlara ve tüm halka “Elimelekin her şeyini, ve Kilyon ile Mahlonun her şeyini bugün Naominin elinden satın aldığıma siz şahitsiniz. . . . . Ölenin adını mirası üzerinde durdurmak için Mahlonun karısı Moablı Rutu da kendime karı olarak satın aldım; bugün siz şahitsiniz” dedi.—Rut 4:7-10.

Kapıda olan bütün halk Boaz’a şöyle söyledi: “RAB senin evine gelen kadını Rahel gibi ve Lea gibi etsin; bu iki kadın İsrail evini bina ettiler; ve Efratada değerli işler yapıp, Beyt-lehemde kendi adını tanıt.”—Rut 4:11, 12.

Halkın onayıyla Boaz Rut’u eş olarak aldı. Rut ona Obed adında bir oğul doğurdu ve böylece Rut ve Boaz, Kral Davud’un, dolayısıyla da İsa Mesih’in ataları oldular.—Rut 4:13-17; Matta 1:5, 6, 16.

‘Mükemmel Bir Ödül’

Boaz’ın işçilere verdiği nazik selamdan Elimelek’in ismini sürdürme sorumluluğunu kabul edinceye kadarki kayıttan, onun olağanüstü bir eylem adamı ve yetkili biri olduğu görülüyor. Aynı zamanda o imanlı, kendini denetleyebilen ve ahlaklı biriydi. Boaz ayrıca cömert, nazik, erdemli ve Yehova’nın emirlerine tam olarak itaat eden biriydi.

Rut’un Yehova’ya duyduğu sevgi, Naomi’ye gösterdiği vefa, çalışkanlığı ve alçakgönüllülüğü gerçekten dikkate değer. Bu yüzden, insanların onu “değerli bir kadın” olarak görmesi de şaşırtıcı değil! O “tembellik ekmeğini” yemedi; çok çalıştığından yoksul kaynanasıyla paylaşacağı bir şeyi vardı. (Süleymanın Meselleri 31:27, 31) Rut, Naomi’nin sorumluluğunu üstlenerek, vermekten kaynaklanan mutluluğu hissetmiş olmalı.—Resullerin İşleri 20:35; I. Timoteos 5:4, 8.

Rut kitabında ne güzel bir örnek görüyoruz! Naomi Yehova tarafından hatırlanıyor. Rut, İsa Mesih’in atası olarak ‘mükemmel bir ödül’ alıyor. Boaz “değerli bir kadın”la ödüllendiriliyor. Biz ise, bu kişilere baktığımızda iman örnekleri görüyoruz.

[Sayfa 26’daki çerçeve]

Bir Umut Işığı

Mutsuz bir dönem geçirdiğinizi hissediyorsanız, Rut’un öyküsü size bir umut ışığı verebilir. Bu, Hâkimler kitabının ardından olumlu bir kayıt olarak göze çarpar. Rut kitabında, Yehova’nın yabancı bir diyar olan Moab’dan gelen bu alçakgönüllü dul kadını, kavmine kral yapacağı kişiyle ilgili nasıl kullandığı anlatılır. Hâkimlerin yaşadığı dönemde, Rut’un imanı, bir ışık gibi parlar.

Rut’un öyküsünü okuyarak, koşullar ne kadar kötü olursa olsun Tanrı’nın her zaman kavmiyle ilgileneceğine ve amaçlarını yerine getireceğine dair bir güvenceye sahip olabilirsiniz.