Bilginize Özdenetimi Katın

“Bilginize özdenetimi . . . . katın.”—II. PETRUS 1:5-8, YÇ.

1. İnsanların birçok sorununun nedeni neyi başaramamalarıdır?

UYUŞTURUCU kullanımına karşı yürütülen büyük bir kampanyada, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki gençler şöyle teşvik edildi: “Hayır demeniz yeter.” Eğer herkes sadece uyuşturucu kullanımına değil, aynı zamanda aşırı alkol tüketimine, hikmetsiz ya da ahlaksız yaşam tarzlarına, dürüst olmayan iş alışkanlıklarına ve beden arzularına “hayır” deseydi her şey ne kadar daha iyi olurdu, değil mi? (Romalılar 13:14) Fakat, “hayır” demenin kolay olduğunu kim iddia edebilir?

2. (a) Mukaddes Kitaptaki hangi örnekler “hayır” demekte zorlanmanın yeni bir şey olmadığını gösteriyor? (b) Bu örnekler bizi nasıl teşvik etmeli?

² Tüm kusurlu insanlar özdenetim göstermekte zorluk çektiği için, karşılaştığımız herhangi bir kişisel mücadeleyi nasıl kazanabileceğimizi öğrenmek hepimizi ilgilendirmeli. Mukaddes Kitap bize, geçmişte Tanrı’ya hizmet etmek üzere gayret etmiş fakat kimi zaman “hayır” demekte zorlanmış olan insanlardan söz eder. Davud’un Bat-şeba’yla işlediği zina günahını hatırlayalım. Bu durum, zina sonucu doğan çocuklarının ve Bat-şeba’nın kocasının ölümüyle sonuçlanmıştı; aslında ölen iki kişi de masumdu. (II. Samuel 11:1-27; 12:15-18) Ya da açıkça şunu itiraf eden resul Pavlus’u da düşünebiliriz: “İstediğim iyi şeyi yapmıyorum; fakat istemediğim kötü şeyi işliyorum.” (Romalılar 7:19) Siz de zaman zaman benzer bir düş kırıklığı yaşıyor musunuz? Pavlus şöyle devam etti: “Allahın şeriatinden derunî adama göre hoşlanıyorum; fakat ben azamda başka bir kanun görüyorum ki, fikrimin kanunu ile muharebe ediyor, ve azamda olan günah kanununa beni esir ediyor. Ne zavallı adamım! Bu ölüm bedeninden beni kim kurtaracak?” (Romalılar 7:22-24) Mukaddes Kitaptaki örnekler, daha fazla özdenetim kazanma mücadelemizde pes etmemek konusundaki kararlılığımızı güçlendirebilir.

Öğrenilmesi Gereken Bir Ders: Özdenetim

3. Özdenetim göstermenin neden kolay olmadığını açıklayın.

³ Kutsal Yazıların, II. Petrus 1:5-7 ayetlerinde, “hayır” diyebilmeyi de içeren özdenetimle birlikte iman, erdem, bilgi, tahammül, Tanrı’ya bağlılık, kardeş sevgisi ve sevgiden söz ediliyor. Bu çekici niteliklerin hiçbiri tamamen doğuştan edinilen nitelikler değildir. Geliştirilmelidirler. Onları gerçek anlamda göstermek, kararlılık ve gayret gerektirir. O halde, özdenetim göstermenin kolay olmasını bekleyebilir miyiz?

4. Neden birçok kişi özdenetim göstermekle ilgili bir sorunları olmadığını düşünüyor, oysa bu neyin bir işaretidir?

⁴ Gerçi milyonlarca insan, özdenetim göstermekle ilgili bir sorunu olmadığını düşünüyor. Onlar yaşamlarını istedikleri gibi sürdürüyorlar, bilerek ya da bilmeyerek kusurlu bedenlerinin dürtülerine göre yaşıyorlar ve bunların kendileri ve başkaları için nasıl sonuçlanacağını neredeyse hiç düşünmüyorlar. (Yahuda 10) Hayır diyebilme ve bunu yapmaya istekli olma konusundaki eksikliğin günümüzde görülmemiş boyutta olduğu ortadadır. Bu, Pavlus’un önceden şunları bildirdiğinde anlattığı “son günlerde” yaşadığımızın bir işaretidir: “[O zaman] çetin anlar gelecektir. Çünkü insanlar, kendilerini seven, parayı seven, övünücü, mağrur, küfürbaz, . . . . nefsine mağlûp [özdenetimden yoksun], . . . . olacaklardır.”—II. Timoteos 3:1-3, 5.

5. Yehova’nın Şahitleri neden özdenetim konusuyla ilgileniyorlar ve hangi öğüt hâlâ geçerlidir?

 ⁵ Yehova’nın Şahitleri özdenetime duyulan ihtiyacın yarattığı zorluğun net olarak farkındadırlar. Onlar da Pavlus gibi, Tanrı’nın standartlarına uygun yaşayarak O’nu memnun etme arzularıyla, kendilerini farklı bir yol izlemeye zorlayabilen kusurlu bedenleri arasındaki mücadelenin bilincindedirler. Bu nedenle, onlar çoktandır bu şiddetli rekabetten nasıl galip çıkacaklarıyla yakından ilgilenmektedirler. 1916 yılında, The Watchtower dergisi “kendimizi, düşüncelerimizi, sözlerimizi ve davranışlarımızı kontrol altına alabilmemiz için izlememiz gereken uygun yol”dan söz etti. Dergi, Filipililer 4:8’i akılda tutmayı önerdi. Ayette yer alan Tanrısal öğüt, her ne kadar yaklaşık 2.000 yıl önce verildiyse de hâlâ geçerlidir ve muhtemelen o öğüde şimdi uymak, yazıldığı dönemde ya da 1916 yılında bunu yapmaktan daha güçtür. Yine de, İsa’nın takipçileri dünyevi arzuları reddetmek için çok gayret sarf ediyorlar ve bunu yaparak aslında Yaratıcılarının tarafında olduklarını gösterdiklerinin farkındadırlar.

6. Özdenetim geliştirirken ümitsizliğe kapılmak için neden bir sebep yoktur?

⁶ Özdenetimden, Galatyalılar 5:22, 23’te “ruhun semeresi”nin bir kısmı olarak söz ediliyor. Eğer, “sevgi, sevinç, selâmet, tahammül, lûtuf, iyilik, sadakat, hilim” ile birlikte özdenetim de gösterirsek bundan çok büyük yarar göreceğiz. Bunu yapmak bizi, Petrus’un açıkladığı gibi Tanrı’ya sunduğumuz hizmette “etkisiz ve verimsiz” olmaktan koruyacaktır. (II. Petrus 1:8) Diğer yandan, bu özellikleri istediğimiz ölçüde ve istediğimiz kadar çabuk gösteremezsek ümitsizliğe kapılmamalı ve kendimizi mahkûm etmemeliyiz. Okulda bir öğrencinin diğerinden daha hızlı öğrenebildiğini fark etmişsinizdir. Ya da iş hayatında, bir kişi yeni bir görevi iş arkadaşlarından daha hızlı öğrenebilir. Benzer şekilde İsa’nın bazı takipçileri, Kutsal Yazılardaki nitelikleri daha hızlı öğrenip, daha hızlı ortaya koyuyorlar. Önemli olan, Tanrısal nitelikleri elimizden gelen en iyi şekilde geliştirmektir. Bunu, Yehova’nın Sözü ve cemaati aracılığıyla sağladığı yardımdan tam olarak yararlanarak yapabiliriz. İlerleme kaydetmek için gösterdiğimiz gayrette kararlı olmak, hedefimize ulaşmakta hızlı olmaktan daha önemlidir.

7. Özdenetimin önemli olduğunu gösteren nedir?

⁷ Özdenetim, ruhun oluşturduğu nitelikler sıralamasında en sonda yer alsa da, kesinlikle diğer niteliklerden daha önemsiz değildir. Hatta tam tersine çok önemlidir. Şunu unutmamalıyız ki, eğer kusursuz şekilde özdenetim gösterebilseydik, “bedenin işleri”nin tümünden kaçınabilirdik. Ancak, kusurlu insanlar “zina, pislik, şehvet, putperestlik, sihirbazlık, düşmanlıklar, münazaa, kıskançlık, gazaplar, çekişmeler, ayrılıklar, fırkalar” gibi bedenin işlerini yapmaya eğilimlidir. (Galatyalılar 5:19, 20) Bu nedenle yüreğimizden ve zihnimizden olumsuz eğilimleri çıkarma mücadelesini kararlı bir şekilde sürdürmeliyiz.

Bazıları İçin Daha Zor

8. Bazıları için özdenetim göstermeyi özellikle hangi etkenler zorlaştırıyor?

⁸ İsa’nın bazı takipçileri özdenetim göstermekte diğerlerinden daha çok zorlanıyor. Neden? Ana babanın verdiği eğitimin ve geçmişte yaşananların bunda etkisi olabilir. Eğer özdenetim geliştirmek ve göstermek bizim için şimdiye kadar bir sorun olmadıysa, bu sevindiricidir. Fakat özdenetim göstermekte zorlananlar yüzünden kişisel olarak bazı zorluklar yaşıyorsak, onlara karşı davranışlarımızda kesinlikle şefkatli ve anlayışlı olmalıyız. Kendi kusurluluğumuzu göz önüne aldığımızda, aramızdan kim kendini üstün görmek için geçerli nedenlere sahip?—Romalılar 3:23; Efesoslular 4:1.

9. Bazılarının hangi zayıflıkları var ve ne zaman bu zayıflıkların tam anlamıyla üstesinden geleceğiz?

⁹ Şöyle örnekleyelim: Bazı iman kardeşlerimizin sigara ya da uyuşturucu kullanmayı bıraktığını ve zaman zaman bıraktıkları bu şeyleri canlarının çektiğini biliyor olabiliriz. Ya da bazılarına yemek ya da içki konusunda bir sınır koymak zor gelebilir. Bazıları da dillerini kontrol etmekte zorlanabilir ve bu yüzden sık sık  sözleriyle hata yapabilirler. Bu tür kusurlarla mücadele etmek, özdenetim geliştirmekte çok çaba sarf etmeyi gerektirir. Neden? Yakub 3:2 [YÇ] gerçekçi bir şekilde şunu kabul ediyor: “Hepimiz çok hata yaparız. Sözleriyle hata yapmayan kimse, bütün bedenini de dizginleyebilen yetkin bir kişidir.” Bazıları da, kumar oynamak üzere güçlü bir arzu duyabilir. Ya da sinirlerini kontrol etmekte zorlanabilir. Bunlar ya da benzeri zayıflıklarla başarılı bir şekilde mücadele etmeyi öğrenmek zaman alabilir. Her ne kadar şimdi önemli ölçüde gelişme kaydedebilirsek de, yanlış arzularımız ancak kusursuzluğa ulaştığımızda kalıcı olarak yok olacak. Bu arada, özdenetim göstermeye gayret etmemiz, günahkâr bir yaşam yoluna tekrar dönmekten sakınmamıza yardım eder. Mücadelemiz devam ederken, pes etmemek üzere birbirimize yardım edelim.—Resullerin İşleri 14:21, 22.

10. (a) Cinsel meselelerde özdenetim göstermek bazıları için neden özellikle zordur? (b) Bir birader hangi önemli değişikliği yaptı? (16. sayfadaki çerçeveye bakın)

¹⁰ Bazılarının özdenetim göstermekte güçlük çektiği diğer bir alan da, cinselliktir. Cinsellik aslında Tanrı’nın yarattığı insanın bir parçasıdır. Fakat bazıları cinselliği uygun yerde, yani Tanrı’nın standartlarıyla uyumlu şekilde tutmakta özellikle zorlanıyor. Cinsel dürtüleri normalden daha güçlü olduğu için onların karşılaştığı zorluk çok ağır olabilir. Tek düşüncesi cinsellik olan ve cinsel tutkuyu çeşitli yollarla körükleyen bir dünyada yaşıyoruz. Bu özellikle, Tanrı’ya hizmet etmek amacıyla, dikkatini dağıtabileceği için en azından bir süre evlenmeyip, bekâr kalmak isteyen İsa’nın takipçileri için önemli bir sorun olabilir. (I. Korintoslular 7:32, 33, 37, 38) Fakat Kutsal Yazılarda geçen, “yanmaktan ise, evlenmek daha iyidir” öğüdüyle uyumlu olarak bu kişiler evlenmeye karar verebilirler ve bu kesinlikle onurlu bir davranıştır. Aynı zamanda onlar, tıpkı Kutsal Yazılarda öğütlendiği gibi “ancak Rabde” evlenmeye kararlıdırlar. (I. Korintoslular 7:9, 39) Yehova’nın doğruluk ilkelerine sıkıca bağlı kalanların O’nu sevindirdiğinden emin olabiliriz. İman kardeşleri de, böyle yüksek ahlak standartlarını ve bütünlüklerini koruyan kişilerle arkadaşlık etmekten sevinç duyarlar.

11. Evlenmek isteyen fakat şu ana kadar evlenememiş olan bir kardeşe nasıl yardımcı olabiliriz?

¹¹ Peki, uygun bir eş bulunamazsa ne olacak?  Evlenmek isteyen fakat uygun birini bulamayan bir kişinin muhtemelen yaşayacağı hüsranı bir düşünün. Arkadaşlarının evlendiğini ve belirli ölçüde mutlu olduğunu görürken, kendisi hâlâ uygun bir eş arıyor olabilir. Bu durumda bulunan bazıları için, kirli bir alışkanlık olan mastürbasyon, süregiden bir sorun haline gelebilir. Ne olursa olsun, İsa’nın hiçbir takipçisi, iffetli kalmak amacıyla mücadele eden bir kişinin istemeden de olsa cesaretini kırmak istemez. “Sen ne zaman evleniyorsun?” gibi düşüncesizce laflar edersek, istemeden cesaret kırıklığına yol açabiliriz. Bu sözler, kötü bir niyetle söylenmiş olmayabilir, fakat dilimizi tutarak özdenetim göstermemiz gerçekten çok daha iyi olur. (Mezmur 39:1) Aramızda, bekâr olarak iffetini koruyan kişiler bizim tarafımızdan en sıcak şekilde övülmeyi hak ediyorlar. Cesaret kırıklığına yol açabilecek bir şey söylemektense, karşımızdakini cesaretlendirmeye gayret edebiliriz. Örneğin, olgun kişilerden oluşan küçük bir grup, birlikte yemek yemek ya da İsa’nın takipçilerine yakışır bir buluşma için bir araya geldiğinde, bekâr kişileri de programa dahil etmek üzere çaba gösterebiliriz.

Evlilikte Özdenetim

12. Neden evliler bile belirli ölçüde özdenetim göstermelidir?

¹² Evli olmak, cinsellikle bağlantılı meselelerde özdenetim göstermenin gereğini tamamen ortadan kaldırmaz. Örneğin, bir kocanın ve kadının cinsel ihtiyaçları çok büyük farklılıklar gösterebilir. Ya da eşlerden birinin fiziksel durumu zaman zaman cinsel ilişkiyi zorlaştırabilir hatta olanaksız hale getirebilir. Belki geçmişte yaşanmış olan olaylar yüzünden, eşlerden biri şu teşvike uymakta zorlanabilir: “Koca karısına, ve böylece de karı kocasına hakkını eda etsin.” Böyle bir durumda karşı tarafın daha fazla özdenetim göstermesi gerekebilir. Fakat her ikisi de, Pavlus’un, evli iman kardeşlerine verdiği şu sevgi dolu öğüdü akıllarında tutabilirler: “Birbirinizi mahrum etmeyin, meğer ki dua ile meşgul olmanız için iki tarafın rızasile  muvakkaten olsun, ve tekrar birleşin, ta ki imsaksizliğinizden dolayı Şeytan sizi iğva etmesin.”—I. Korintoslular 7:3, 5.

13. Özdenetim göstermek konusunda mücadele edenler için ne yapabiliriz?

¹³ Eğer evli kişiler bu çok samimi ilişkide uygun özdenetim göstermeyi öğrenmişlerse, gerçekten şükredebilirler. Aynı zamanda, bu alanda özdenetim göstermek üzere hâlâ mücadele eden iman kardeşlerine de anlayış göstermelidirler. Ruhi kardeşlerimize derin anlayış, cesaret ve kararlılık vermesi için Yehova’ya dua etmeyi asla unutmayalım; onlar, bu sayede özdenetim göstermek ve uygun olmayan arzularının üstesinden gelmek üzere adımlar atmaya devam edebilecekler.—Filipililer 4:6, 7.

Birbirinize Yardım Etmeye Devam Edin

14. İman kardeşlerimize neden şefkatli ve anlayışlı davranmalıyız?

¹⁴ Bizim özdenetim göstermekte zorlanmadığımız bir alanda bu niteliği göstermek üzere mücadele eden bir iman kardeşimize anlayış göstermek zaman zaman bizim için zor olabilir. Fakat insanların mizaçları farklıdır. Bazı kişiler duygularıyla hareket eder, bazıları etmez. Bazılarına kendilerini kontrol etmek başkalarına göre daha kolay gelir ve özdenetim göstermek onlar için bir sorun olmaz. Bazıları bunda zorlanır. Yine de, mücadele eden birinin kötü biri olmadığını unutmayın. İman kardeşlerimizin bizim göstereceğimiz anlayış ve şefkate ihtiyaçları var. Özdenetim konusunda kendilerini geliştirmek için mücadele etmekte olanlara merhamet göstermeye devam etmemiz, bizim mutluluğumuzu da etkileyecektir. Bunu İsa’nın Matta 5:7’deki sözlerinden anlayabiliriz.

15. Özdenetim konusunda Mezmur 130:3’teki sözler neden rahatlatıcıdır?

¹⁵ Zaman zaman İsa’nın takipçilerine özgü kişiliği sergileyemeyen bir iman kardeşimiz hakkında asla yanlış bir hüküm vermek istemiyoruz. Yehova özdenetim gösteremediğimiz olayları görür. Fakat iman kardeşlerimiz farkında olmasalar da, özdenetim göstermeyi başardığımız bütün olayları O’nun gördüğünü bilmek cesaret vericidir. Mezmur 130:3’teki şu sözleri akılda tutmak bizi çok rahatlatır: “Eğer fesatları hesaba alırsan, ey Yehova, Ya Rab, kim durabilir?”

16, 17. (a) Özdenetim konusunda Galatyalılar 6:2, 5’i nasıl uygulayabiliriz? (b) Özdenetimle ilgili bundan sonra neyi ele alacağız?

¹⁶ Her birimiz Yehova’yı hoşnut edebilmek için özdenetim geliştirmeliyiz, fakat iman kardeşlerimizin yardımını göreceğimizden de emin olabiliriz. Herkesin kendi sorumluluğunu taşıması gerekiyorsa da, zayıflıklarımızla başa çıkmakta birbirimize yardım etmeye teşvik ediliyoruz. (Galatyalılar 6:2, 5) Ana babamız, eşimiz ya da bir dostumuz gitmememiz gereken yerlere gitmemizi, görmememiz gereken şeyleri görmemizi ve yapmamamız gereken şeyleri yapmamızı engelliyorsa o kişinin değerini bilmeliyiz. O bizim özdenetim göstermemize, yani “hayır” diyebilmemize ve bunu kesin bir kararla yapmamıza yardım ediyor.

¹⁷ İsa’nın birçok takipçisi özdenetim konusunda buraya dek ele aldığımız noktalara uyuyor olabilir; ancak yine de kişisel olarak gelişmesi gereken alanlar olduğunu düşünebilir. Onlar, özdenetimi daha fazla, kusurlu insanlardan makul olarak beklenebileceğine inandıkları en üst düzeyde göstermek isterler. Siz de böyle düşünüyor musunuz? Öyleyse, Tanrı’nın ruhunun meyvesinin bu özelliğini geliştirmek üzere ne yapabilirsiniz? Bunu yapmanız İsa’nın takipçisi olarak sahip olduğunuz uzun vadeli hedeflere erişmek açısından size nasıl yardım eder? Bunu gelecek makalede görelim.

Hatırlıyor musunuz?

Özdenetim neden . . .

• geliştirmesi gereken önemli bir niteliktir?

• bazıları için özellikle bir zorluk oluşturur?

• evlilikte gereklidir?

• geliştirmekte birbirimize yardım edebileceğimiz bir niteliktir?

[Sorular]

[Sayfa 16’daki çerçeve/resim]

“Hayır” Demeyi Öğrendi

Almanya’da yaşayan bir Yehova’nın Şahidi iletişim teknisyeni olarak çalışıyordu. İşinin bir kısmı 30 kadar televizyon ve radyo programını izlemekti. Bir parazit olduğunda sorunun nerede olduğunu saptayabilmek için dikkatini programa vermeliydi. Şöyle anlatıyor: “Parazitler sanki hep uygunsuz zamanlarda, tam şiddet ya da seks sahnelerinin gösterildiği sırada oluyordu. Kötü sahneler beynime adeta kazınıyordu, haftalarca ya da en azından günlerce zihnimde kalıyordu.” Kendisi, bunun ruhi düşünüşünü olumsuz yönde etkilediğini kabul etti: “Zaten sinirli bir yapım var ve şiddet sahneleri özdenetim göstermemi iyice zorlaştırıyordu. Seks sahneleri de eşimle aramda gerginliğe yol açıyordu. Her gün bir mücadele içindeydim. Yenik düşmemek için, daha düşük ücretli bile olsa yeni bir iş aramaya karar verdim. Çok geçmeden bir iş bulabildim. Dileğim gerçekleşmişti.”

[Sayfa 15’teki resimler]

Mukaddes Kitabı inceleyerek edindiğimiz bilgi, özdenetim göstermemize yardım eder